Είναι γνωστό ότι η Μεσογειακή διατροφή είναι εξαιρετικά ωφέλιμη για την υγεία, αλλά τώρα μαθαίνουμε ότι το καλύτερο «φάρμακο» για την πρόληψη των ασθενειών είναι η παραδοσιακή Κρητική διατροφή του 1960.
Αυτό τόνισε ο ομότιμος καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης, κλινική Προληπτικής Ιατρικής & Διατροφής, Αντώνης Καφάτος, μιλώντας σε διάλεξη του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδας με θέμα «Παραδοσιακή διατροφή της Κρήτης σε αντίθεση με τη δυτική διατροφή στους Δείκτες Παιδικής Παχυσαρκίας».
«Πράγματι, σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, η παραδοσιακή Κρητική διατροφή αποτελεί διαχρονικά ασπίδα για τον ανθρώπινο οργανισμό στην πρόληψη των ασθενειών» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ Καφάτος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των επιστημονικών μελετών, το 1960 η Κρήτη είχε τους περισσότερους υγιείς άνδρες 40-60 χρόνων, οι οποίοι είχαν το χαμηλότερο βάρος και τον χαμηλότερο δείκτη μάζας σώματος, σε σύγκριση με άλλους15 πληθυσμούς από επτά χώρες.
Επίσης είχε τα λιγότερα κρούσματα στον τομέα των καρδιαγγειακών παθήσεων και αιφνιδίων θανάτων.
«Δυστυχώς στις μέρες μας τα πράγματα έχουν αλλάξει και η χώρα μας, μαζί με την Κρήτη, κατέχουν την πρώτη θέση σε παγκόσμιο επίπεδο στην παιδική παχυσαρκία» πρόσθεσε με έμφαση ο καθηγητής.
Όπως εξήγησε, αυτό συμβαίνει γιατί οι Κρητικοί, παρασυρμένοι από τον Δυτικό τρόπο διατροφής, ξέχασαν την παραδοσιακή διατροφή των προγόνων τους και ταυτόχρονα ασκούνται πολύ λιγότερο σε καθημερινή βάση. Μάλιστα η Κρήτη «κινδυνεύει να βουλιάξει» κάτω από το βάρος των κατοίκων της, καθώς, μετά από 45 χρόνια, δηλαδή το 2005, οι άνδρες της Κρήτης της ίδιας ηλικίας 40-60 χρόνων είχαν 20 κιλά περισσότερο σωματικό βάρος σε σύγκριση με τους άνδρες της ίδιας ηλικίας το 1960.
Διατροφή Κρητικών 1960
Σύμφωνα με τον κ. Καφάτο η διατροφή των Κρητικών το 1960 περιελάμβανε δημητριακά, αυγά, τυρί, μαύρο ψωμί, φρούτα. λαχανικά, όσπρια, ελαιόλαδο, ψάρι, κοτόπουλο και κόκκινο κρέας μια φορά το μήνα.
Η διατροφή αυτή συνοδευόταν από καθημερινή άσκηση, που περιελάμβανε χειρωνακτικές εργασίες και περπάτημα. Επίσης πρέπει να τονιστεί οτι πάνω από το 60% των ανδρών της Κρήτης το 1960 τηρούσε αυστηρά τις νηστείες της Εκκλησίας και δεν έτρωγε κρέας, γαλακτοκομικά και αυγά για περίπου 180 ημέρες το χρόνο. Το ψάρι επιτρέπεται συχνότερα και τα θαλασσινά.
Η προστασία που προσφέρει η παραδοσιακή Κρητική διατροφή στην πρόληψη των ασθενειών και ειδικότερα στα καρδιαγγειακά νοσήματα τεκμηριώνεται από διάφορες επιστημονικές μελέτες .
Μια απ αυτές πραγματοποιήθηκε στη Λυών της Γαλλίας το 1994 μεταξύ 600 ατόμων που είχαν υποστεί έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Σύμφωναμε τη μελέτη της Λυών, οι άνθρωποι με πρώτο έμφραγμα μυοκαρδίου, που ακολουθούσαν τη δίαιτα της Κρήτης είχαν 76% λιγότερα δεύτερα επεισόδια εμφράγματος, σε σύγκριση με τους άλλους μισούς, που ακολουθούσαν τη δίαιτα της Αμερικανικής Καρδιολογικής εταιρείας.
Εντυπωσιακά ήταν, όμως, και τα αποτελέσματα μιας δεκάχρονης επιστημονικής μελέτης 1992-202, που έγινε από το Πανεπιστήμιο Κρήτης, σε Κρητικόπουλα που ακολούθησαν τον παραδοσιακό τρόπο διατροφής.
Όλες οι σωματομετρικές μετρήσεις των παιδιών, τα οποία συμμετείχαν στο πρόγραμμα και αφορούσαν βάρος, δείκτη μάζας σώματος, δείκτη περιμέτρου μέσης και λεκάνης, ολική χοληστερόλη, LDL χοληστερόλη, αθηρωματικό δείκτη και παλίνδρομο, ήταν σημαντικά βελτιωμένες μετά τη λήξη του προγράμματος .
Η θρεπτική αξία των προϊόντων, που καταναλώνουν οι άνθρωποι, έχει μεγάλη σημασία, καθώς σήμερα τα περισσότερα προσθέτουν μόνο βάρος στον οργανισμό.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο κ. Καφάτος, 100 γραμμάρια μπισκότα γεμιστά έχουν 524 θερμίδες, ενώ η αντίστοιχη ποσότητα μήλου μόλις 47 θερμίδες. Επίσης 100 γραμμάρια τηγανιτές πατάτες έχουν 530 θερμίδες, ενώ η αντίστοιχη ποσότητα ψητής πατάτας έχει μόλις 93 θερμίδες.
