Tου Κώστα Μπογδανίδη
Φάτιμα είναι μια πόλη της Πορτογαλίας, διάσημη για τα θρησκευτικά οράματα που περιγράφηκαν σ ΄αυτήν στα 1917. Η πόλη έχει περίπου 10.000 κατοίκους και βρίσκεται στην περιοχή Santarιm στην κεντρική Πορτογαλία, 187 χλμ νότια του Πόρτο και 123 χλμ βόρεια της Λισσαβώνας. Το όνομά της προέρχεται από το αραβικό όνομα Fatima, και οφείλεται σε μία τοπική μουσουλμάνα πριγκίπισσα που ονομαζόταν Fatima, η οποία μετά την σύλληψη της από Χριστιανικές δυνάμεις, κατά την μουσουλμανική κατοχή της Πορτογαλίας, βαφτίστηκε πριν παντρευτεί τον κόμη το 1158.Το βαπτιστικό όνομά της ήταν Oureana (Οριάνα).
Και ήταν 12 Μαΐου του 1982 όταν στο ιερό προσκύνημα της Φάτιμα στην Πορτογαλία, ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β' δέχτηκε τη δεύτερη απόπειρα δολοφονίας του. Είχε ήδη προηγηθεί την προηγούμενη χρονιά στις 13 Μαΐου 1981 η τρίτη προφητεία των παιδιών της Φάτιμα που σύμφωνα με την Καθολική Εκκλησία, αφορούσε στην απόπειρα δολοφονίας του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β' από τον τούρκο γκρίζο λύκο Μεχμέτ Αλί Αγκτζά, την ημέρα της επετείου του θαύματος, στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου της Ρώμης.
Κατά την δεύτερη απόπειρα την 12η Μαΐου 1982 ,οι δυνάμεις ασφαλείας συλλαμβάνουν έναν ισπανό ιερέα, λίγο πριν επιτεθεί με την ξιφολόγχη του εναντίον του Ποντίφικα. Γιατί όμως αυτή η απόπειρα αφού είχαν… εκπληρωθεί οι 3 προφητείες;
Τον Μάιο του 2000, το Βατικανό ανακοίνωσε ότι υπήρχε μία προφητεία για την απόπειρα δολοφονίας, η οποία είχε γίνει το 1917 από τρία παιδιά από την Πορτογαλία. Αυτό ήταν το τρίτο αποκαλούμενο μυστικό της Φατίμα, το οποίο είχε μείνει κρυφό για δεκαετίες. Αποκαλύφθηκε όταν επισκέφθηκε ο πάπας το ναό της Φατίμα στην Πορτογαλία. Ο ίδιος πίστευε ότι η Παρθένος Φατίμα ήταν αυτή που τον έσωσε."
Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος ήταν πεπεισμένος πως η ζωή του σώθηκε από τη δολοφονική επίθεση που δέχθηκε και στις 13 Μαΐου 1981 χάρις στην Παρθένο της Φάτιμα, η οποία είχε παρουσιασθεί στα τρία μικρά βοσκόπουλα στην Πορτογαλία.
Σε πολλές περιπτώσεις ο Ποντίφικας είχε εκφράσει την πεποίθηση πως οι σφαίρες του Μεχμέντ Αλί Αγκτζά στην επίθεση εναντίον του στην πλατεία του Αγίου Πέτρου, δεν είχαν βρει κάποιο ζωτικό όργανό του εξαιτίας της παρέμβασης της Παρθένου. Στις 13 Μαΐου, ημέρα της επίθεσης, εορτάζεται κι η Θεοφάνεια της Παρθένου της Φάτιμα στα τρία κοριτσάκια.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή γυρνώντας πίσω στο χρόνο…
Ήταν 13 Μαΐου του 1917, όταν τρία παιδιά βοσκών, ξαδέλφια μεταξύ τους, -η Λουσία (10 ετών), ο Φρανσίσκο (9 ετών) και η Ζασίντα (7 ετών)- από το χωριό Φάτιμα της Πορτογαλίας είδαν ένα όραμα... Η Παναγία εμφανίστηκε μπροστά τους μέσα σ' ένα λαμπρό σύννεφο και τους ανήγγειλε πως θα εμφανιζόταν στο ίδιο σημείο κάθε 13 του μήνα, έως τον Οκτώβριο. Τους προέτρεψε σε μετάνοιες και πράξεις αυτοτιμωρίας για τη σωτηρία των αμαρτωλών, ενώ τους έδωσε και τρεις προφητείες.
Σε κάθε προαναγγελθείσα εμφάνιση της Παναγίας συγκεντρώνονταν όλο και περισσότεροι πιστοί, αν και την έβλεπαν μόνο τα τρία παιδιά. Για να πειστούν οι άπιστοι, προανήγγειλε ότι στην τελευταία εμφάνισή της, στις 13 Οκτωβρίου, θα γινόταν ένα λαμπρό θαύμα. 70.000 άνθρωποι που έδωσαν το παρών υποστήριξαν ότι είδαν τον ήλιο να «χορεύει», αλλάζοντας χρώματα που πλημμύρισαν τον ουρανό.
Μεγάλος θόρυβος γίνεται στη συνέχεια και για τις τρεις προφητείες, οι οποίες φυλάχτηκαν ως μυστικό από τα παιδιά, για ν' αποκαλυφθούν όταν θα ερχόταν το πλήρωμα του χρόνου... Η πρώτη περιέγραφε μία φρικιαστική εικόνα της κόλασης, ενώ η δεύτερη προέβλεπε το τέλος του πρώτου παγκοσμίου πολέμου και την έναρξη του δευτέρου. Η τρίτη αποτέλεσε πραγματικό μυστήριο... Επιδιώχθηκε να αποσιωπηθεί από το Βατικανό και όταν αποκαλύφθηκε σχεδόν 80 χρόνια αργότερα, το Πάσχα του 2000, έλαβε διάφορες ερμηνείες, λόγω του διφορούμενου χαρακτήρας της.
Όπως ήδη έχει γραφτεί πιο πάνω , σύμφωνα με την Καθολική Εκκλησία, η τρίτη προφητεία αφορούσε στην απόπειρα δολοφονίας του Πάπα Ιωάννη Παύλου ΙΙ από τον τούρκο «γκρίζο λύκο» Μεχμέτ Αλί Αγκτζά, κατά την επέτειο του θαύματος, στις 13 Μαΐου 1981, στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου της Ρώμης. Πολλοί, όμως, αμφισβητούν αυτή την ερμηνεία, υποστηρίζοντας ότι η προφητεία περιγράφει ακόμη και το τέλος του κόσμου.
Τα τρία «μυστικά», «μετεφέρθησαν» στη Ρώμη, στις αρχές του 1940, μέσω της μοναδικής επιζήσασας της μαρτυρίας εκείνης, της Λουσία Ντος Σάντους, η οποία έγινε μοναχή με το όνομα αδελφή Λουσία και πέθανε το 2005, σε ηλικία 97 ετών. Κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης ζωής της είδε και άλλες φορές την Παναγία.
Κατά την διάρκεια επίσκεψή της στο Βατικανό, η Λουσία είχε τονίσει πως το τρίτο μυστικό αναφερόταν στην επίθεση (που λίγο έλειψε να κοστίσει τη ζωή στον Πάπα) κι έκανε λόγο για έναν «επίσκοπο ντυμένο στα λευκά, ο οποίος βαδίζει προς τον σταυρό του Χριστού εν μέσω των σωμάτων των μαρτύρων της πίστης και που κι ο ίδιος πέφτει από τις σφαίρες στρατιωτών».
«Είναι φανερό,σήμερα, πως εκείνος ο επίσκοπος στα λευκά ήταν ο ίδιος ο Ιωάννης Παύλος», είχε εξηγήσει τότε ο εκπρόσωπος της Αγίας Έδρας Χοακίν Ναβάρο -Βάλς, ενώ ο γραμματέας του Βατικανού Άντζελο Σοντάνο πλειοδότησε λέγοντας πως «έγινε σαφές πως υπήρξε ένα μητρικό χέρι που οδήγησε την πορεία του βλήματος, επιτρέποντας στον ψυχορραγούντα Πάπα να σταματήσει πριν το κατώφλι του θανάτου».
Μετά τον θάνατό της μοναχής αδελφής Λουσία, ο καρδινάλιος Ράτζινγκερ (νυν Πάπας Βενέδικτος ο 16ος) διέταξε να σφραγιστεί ο τάφος της, προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία αγιοποίησής της. Τα ξαδέλφια της έφυγαν πολύ νωρίς από τη ζωή, θύματα της ισπανικής γρίπης, ο Φρανσίσκο το 1919 σε ηλικία 11 ετών και η Ζασίντα το 1920 σε ηλικία 10 ετών. Τα δύο αδέλφια ανακηρύχθηκαν Όσιοι από τον Πάπα Παύλο Ιωάννη Β' το 1989.
Τουρισμός…
Η Φάτιμα είναι ίσως μαζί με την Παναγία της Λούρδης από τους πλέον σημαντικούς προορισμούς όπως είναι για μας η Παναγία της Τήνου , η Σουμελά, η αγία Μαρίνα στην Κρήτη.
Η Φάτιμα, στην Πορτογαλία, συνδέεται με ένα από τα πιο επιτυχημένα μοντέλα θρησκευτικού τουρισμού καθώς στην παράδοση και στην αχλή του μύθου χάνονται οι περίφημες ‘τρεις προφητείες’ που συνδέθηκαν ακόμη και με την απόπειρα δολοφονίας του Πάπα.
Από τότε που ο άνθρωπος άρχισε να μετακινείται και να ταξιδεύει οι ‘θρησκευτικοί προορισμοί’ ήταν δημοφιλείς. Για κάθε εποχή, για κάθε θρησκεία ο προσκυνητής αναζητά τη θεότητα, μακριά από τις δομές της καθημερινής ζωής. O προσκυνητής επιδιώκει τη σωτηρία της ψυχής του μέσω της πραγματοποίησης ενός «φυσικού ταξιδιού», με κυρίαρχο το πνευματικό στοιχείο, την αγάπη για το θείο και την απομάκρυνση από το χώρο των υλικών αναγκών. Το προσκύνημα προϋποθέτει τη μετάβαση του πιστού στο χώρο που θεωρείται ιερός. Είναι ένα ταξίδι τόσο εξωτερικό, προς το ιερό μέρος, όσο και εσωτερικό, προς την πνευματική ανύψωση. Ο Ηρόδοτος περιέγραψε στις «Ιστορίες» του τη μετακίνηση χιλιάδων Αιγυπτίων, οι οποίοι έπλεαν στο Νείλο με τις φελούκες τους με σκοπό να μεταβούν στο ναό της Μέμφιδος για προσκύνημα. Οι αρχαίοι Έλληνες επισκέπτονταν τους Δελφούς για να ζητήσουν το χρησμό από το Μαντείο του Απόλλωνα και την Επίδαυρο για να θεραπευθούν στο ναό του Ασκληπιού. Οι κάτοικοι του Μεξικού αναζητούσαν τη λύτρωση στο ναό του Quetzal, οι κάτοικοι του Περού στο Κούζκο και οι Βολιβιανοί στη λίμνη Τιτικάκα . Από την εποχή του Μεσαίωνα χιλιάδες πιστοί συνέρεαν για προσκύνημα στον Άγιο Ιάκωβο της Κομποστέλα (Sandiago de Compostela) ή τη Μέκκα.
Οι Χριστιανοί προσκυνητές μετέβαιναν στους άγιους Τόπους με κάθε μέσο, στερούμενοι συχνά ακόμα και την τροφή, υπομένοντας όλες τις κακουχίες του ταξιδιού προκειμένου να προσκυνήσουν στον ιερό τόπο. Σήμερα, όμως, από τις συνθήκες, υπό τις οποίες γίνεται το ταξίδι, προκαλούνται ερωτηματικά για το κατά πόσο πρόκειται πραγματικά για προσκυνητές, με την ουσιαστική έννοια του όρου. Έτσι διαμορφώνεται και επικρατεί η έννοια του Θρησκευτικού Τουρίστα ο οποίος αντιδιαστέλλεται από τον προσκυνητή.
Αρκετοί κοινωνιολόγοι θεωρούν ότι θρησκευτικός τουρισμός είναι η μορφή του τουρισμού, του οποίου οι μετέχοντες κινούνται είτε εν μέρει είτε αποκλειστικά από θρησκευτικούς λόγους. Υποστηρίζουν ότι ο θρησκευτικός τουρισμός είναι υποκατηγορία του πολιτιστικού τουρισμού, από το γεγονός ότι οι μετέχοντες σε οργανωμένα προσκυνήματα διαθέτουν συχνά μια μέρα επιπλέον για επίσκεψη σε επιλεγμένα τουριστικά αξιοθέατα (π.χ. από τη Λούρδη στην Ανδόρα ή τα Ισπανικά Πυρηναία, ή από τη Φατίμα στις ακτές του Ατλαντικού ή κάποια γειτονική πόλη με πολιτιστικό ενδιαφέρον).
Σήμερα, εκατομμύρια πιστοί συρρέουν κάθε χρόνο στη Φάτιμα για να προσκυνήσουν στο μέρος όπου εμφανίστηκε η Παναγία. Στο σημείο έχει δημιουργηθεί και μία πηγή, στα νερά της οποίας λέγεται πως όποιος μπει θεραπεύεται από κάθε ασθένεια.
Το θαύμα…
Πάντα η έννοια του θαύματος δίχαζε πιστούς και επιστήμονες. Θεολόγους και ορθολογιστές. Πολλά από τα θαύματα δικαιολογούνται από την θεϊκή παρέμβαση, όμως πολλά από αυτά η επιστήμη τα εξηγεί επαρκώς χωρίς να δέχεται καθόλου τη συμβολή του Θείου σε αυτά. Η απάντηση στην ερώτηση γιατί πιστεύουμε στα θαύματα είναι αρκετά απλή, γιατί έχουμε ανάγκη να πιστεύουμε σε κάτι ανώτερο από εμάς, να το φοβόμαστε, εμπιστευόμαστε, αλλά και να ελπίζουμε σε αυτό.
Σήμερα τη λέξη θαύμα την έχουμε ταυτίσει με την θεραπεία κάποιας ασθένειας ή της ανέλπιστης τύχης σε κάποιο ατύχημα. Όμως θαύμα είναι οποιοδήποτε γεγονός υπερβαίνει τη φυσική ροή των πραγμάτων και αντιτίθεται στους φυσικούς νόμους.
Μια μορφή θαυμάτων είναι όταν ιερά πρόσωπα εμφανίζονται μπροστά σε έναν ή περισσότερους ανθρώπους. Η περίπτωση της παρουσίας της Παναγίας στη Φάτιμα στα 3 παιδιά που τους είπε πως κάθε 13 του μηνός θα εμφανιζόταν στο ίδιο σημείο και θα τους έδινε προφητείες, με τελευταία φορά τον Οκτώβρη του ίδιου χρόνου δείχνει ένα από τα σύγχρονα θαύματα. Στις 13 Ιουνίου του 1917 στο τόπο της παρουσία της και υποστήριξαν πως την είδαν ήταν 60 άτομα, στις 13 Ιουλίου 5000, ενώ τον Αύγουστο 20000 άτομα. Στην τελευταία της εμφάνιση παραβρέθηκαν 75.000 άτομα! Τα παιδιά που είδαν για πρώτη φορά την Παναγία θεωρούνται πλέον από την καθολική εκκλησία άγιοι.
(Η εξήγηση των επιστημόνων σε αυτές τις περιπτώσεις είναι απλή. Σύμφωνα λοιπόν με αυτούς οι παρουσίες αυτές δεν είναι τίποτα άλλο παρά αυθυποβολή.)
ΠΗΓΕΣ:
-ΠΑΤΡΙΣ
-International Bulletin of Missionary Research, USA (January 2000), PANORAMA OF RELIGIONS IN THE WORLD.
-ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ - http://traveldailynews.gr
-Δρ. Πολυξένη Μοίρα*
-From pilgrim to religious tourist. Sociological Approach
-Ανεξήγητα φαινόμενα και οι άγνωστες δυνάμεις του ανθρώπου’’ ( Εκδόσεις Αρχέτυπο, Ιούλιος 2001), συγγραφέας κεφαλαίου: Αντώνης Αντωνιάδης
Wikipedia.gr
Sanshmera.gr
Cretalive.gr
