H Ιστορική Λαογραφική Εταιρεία Νομού Λασιθίου στη συνεδρίαση της 27ης Δεκεμβρίου 2023 αποφάσισε, για όγδοη συνεχή χρονιά, να τιμήσει ανθρώπους οι οποίοι με το έργο τους συμβάλλουν στην ανάδειξη της πολιτιστικής και κοινωνικής φυσιογνωμίας του Νομού Λασιθίου.
Ομόφωνα αποφασίστηκε να απονεμηθεί τίτλος «Τιμής και Ευγνωμοσύνης 2023»:
Στον Μιλτιάδη Εμμ. Παπαδάκη, για τη συμβολή του στην Εκπαίδευση, την Έρευνα, τα Γράμματα και τον Πολιτισμό της Κρήτης γενικότερα και ειδικότερα της Ανατολικής Κρήτης.
Ο Μιλτιάδης Εμμ. Παπαδάκης γεννήθηκε στον Άγιο Γεώργιο Σητείας (Τουρτούλοι) και δίδαξε ως φιλόλογος σε σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης για περισσότερο από τριάντα χρόνια.
Από το 2005 ασχολείται συστηματικά με μελέτη της ιστορίας και του πολιτισμού της Κρήτης. Το συγγραφικό-μελετητικό του του έργο ξεκινά με το βιβλίο «Τουρτούλοι» (1997) που αφορά στην ιστορία του χωριού του. Ακολουθούν τα «Ερωτοκρι(η)τολογικά» (2014) και οι «Ερωτοκρι(η)τολογικές ψηφίδες» (2016), που εμπεριέχουν μελέτες για την ιστορία, τον πολιτισμό, τη γλώσσα, τα ήθη, τα έθιμα αλλά και σπουδαίες προσωπικότητες της Κρήτης. Τελευταίο του πόνημα το βιβλίο «Του Κάστρου Ταχυδρόμος, μια κρη(ι)τική ματιά, Δημήτρης Θεοδοσάκης».
Έχει δημοσιεύσει πολλά ακόμα άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά. Η «Αμάλθεια» έχει φιλοξενήσει αρκετά άρθρα και μελέτες του.
Ερευνητής, μελετητής, ταξιδευτής της Ιστορίας και της λαϊκής παράδοσης ο κ. Παπαδάκης υπηρετεί και αναδεικνύει με ξεχωριστή τέχνη τον πολιτισμό και τις αξίες της Ανατολικής Κρήτης.
Στον Ιωάννη Εμμ. Πυργιωτάκη, για τη συμβολή του στην Εκπαίδευση, την Έρευνα, τα Γράμματα και τον Πολιτισμό της Κρήτης γενικότερα και ειδικότερα της Ανατολικής Κρήτη.
Ο Ι. Ε. Πυργιωτάκης γεννήθηκε στην Ιεράπετρα. Ως Καθηγητής υπηρέτησε στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης για τρεις περίπου δεκαετίες. Διετέλεσε Αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων επί δύο θητείες, μέλος της Συνόδου των Ελλήνων Πρυτάνεων, Πρόεδρος του Τμήματος Κοινωνιολογίας και του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης, και πρωτοστάτησε στη λειτουργία του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης. Είναι ιδρυτής και συντονιστής των Διδακτορικών Σπουδών του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου. Υπήρξε επισκέπτης καθηγητής σε πολλά Πανεπιστήμια του εξωτερικού.
Το έργο του εκτείνεται κυρίως στις περιοχές: Εκπαιδευτική πολιτική και εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, εκπαιδευτική ανισότητα, Κοινωνιολογία του εκπαιδευτικού επαγγέλματος. Στο συγγραφικό-ερευνητικό του έργο συγκαταλέγονται 19 βιβλία. Κάποια από τα βιβλία του έχουν σημειώσει επανειλημμένες εκδόσεις και χρησιμοποιούνται ως πανεπιστημιακά συγγράμματα σε πολλά πανεπιστήμια της Ελλάδας και της Κύπρου. Έχει δημοσιεύσει περί τα 150 άρθρα, μελέτες και μονογραφίες σε ελληνικά και ξένα περιοδικά. Έχει μεγάλη συμμετοχή σε επιστημονικά συνέδρια και έχει διοργανώσει ο ίδιος 10 διεθνή. Έχει τιμηθεί με το πρώτο Πανελλήνιο Βραβείο διηγήματος από τον «Φιλολογικό Σύλλογο Παρνασσός».
Έχει ακόμα διατελέσει πρόεδρος της Παιδαγωγικής Εταιρείας Ελλάδος.
Σήμερα είναι Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Στον Άγγελο Τσιαμούρα, από την Ιεράπετρα για την δράση κοινωνικής αρετής, το αίσθημα αλτρουισμού και αλληλεγγύης που επέδειξε και μαζί με τους Ανδρέα Αλικανιώτη και Μιχάλη Κλάψη, τους τρεις νεαρούς και ηρωικούς επιβάτες της αμαξοστοιχίας «Intercity», παρά το ότι και οι ίδιοι ήταν τραυματίες, προσέτρεξαν αυθορμήτως σε βοήθεια ανήμπορων, πολύ σοβαρά τραυματισμένων, συνεπιβατών τους, σώζοντας τους κυριολεκτικά τη ζωή κατά τη σιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη που συγκλόνισε το Πανελλήνιο, στις 28 Φεβρουαρίου 2023.
Ο Άγγελος είναι δεκαεννέα χρονών και σπουδάζει στην Θεσσαλονίκη.
«Εγώ βρισκόμουν στο βαγόνι 6, στο οποίο δεν υπήρξε σύγκρουση, ήταν πολύ μικρό το χτύπημα. Κανείς δεν έπαθε τίποτα, μόνο μια γιαγιάκα στην οποία δώσαμε αμέσως προτεραιότητα να την βγάλουμε έξω. Μόλις βγήκαν οι περισσότεροι από το βαγόνι 6, μετακινήθηκα στο βαγόνι 5, έπειτα στο 4 να βγάλω όσους μπορούσα περισσότερους ανθρώπους και έπειτα πήγα στο πιο δύσκολο βαγόνι το 3, μαζί με ένα παιδί τον Γιώργο, ο οποίος ήταν πραγματικός ήρωας. Μπορέσαμε και σώσαμε από το βαγόνι 3 τουλάχιστον πέντε άτομα, τα οποία ήταν σε πολύ σοβαρή κατάσταση, μαζί με τους ΕΜΑΚ. Ήταν μια πύρινη κόλαση, δεν έβλεπες τίποτα, ήταν όλο σκοτάδι. Βλέπαμε απλώς κόκκινους καπνούς, δεν υπήρχε αναπνοή, ήταν πάρα πολύ δύσκολο, αλλά πάνω στην αδρεναλίνη μου μπόρεσα και τα κατάφερα».
Εκτός των άλλων τα τρία παιδιά βραβεύτηκαν για την πράξη τους αυτή από τον Πάπα της Ρώμης, την Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την Ακαδημία Αθηνών.
Στην «Βιβλιοθήκη Μανώλης Φουντουλάκης» για τη συμβολής της στην Κοινωνική και Πνευματική ανάπτυξη της Ελούντας.
Η Αστική Εταιρία Μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα «Βιβλιοθήκη Μανώλης Φουντουλάκης» ιδρύθηκε το 2010 από τα μέλη της οικογένειας του Μανώλη Κ. Φουντουλάκη, με έδρα την Ελούντα και με την υλική και ηθική συμπαράσταση των φίλων του Μανώλη Φουντουλάκη.
Σκοπός της είναι η διαφύλαξη και ανάδειξη της τοπικής ιστορίας, του πολιτισμού και των τεχνών στην Ελούντα, η γνωριμία και επαφή των παιδιών με όλα αυτά, μέσα από τα βιβλία τόσο στην κλασσική όσο και στην ηλεκτρονική-διαδραστική μορφή τους.
Η εγκατάσταση της Βιβλιοθήκης έγινε στον χώρο του Δημοτικού Σχολείου Ελούντας (όπου λειτουργεί και ως δανειστική) σχεδιάστηκε και κατασκευάσθηκε με την ευγενική προσφορά της παραγωγής της τηλεοπτικής σειράς «Το Νησί» και ειδικότερα του σκηνοθέτη Θοδωρή Παπαδουλάκη, του σκηνογράφου Αντώνη Χαλκιά και των τεχνικών τους.
Στις δράσεις της «Βιβλιοθήκης Μανώλης Φουντουλάκης» περιλαμβάνονται εκδόσεις βιβλίων, διοργάνωση διαγωνισμών και άλλων εκδηλώσεων που σχετίζονται με τον Πολιτισμό, την Κοινωνία και τα Γράμματα.
Στον «Σύλλογο Φουρνιωτών και Φίλων της Φουρνής Κρήτης», με έδρα την Αθήνα για τη συμβολή του στην δημιουργία ισχυρών δεσμών μεταξύ των κατοίκων της Φουρνής και των αποδήμων Φουρνιωτών. Στην διατήρηση και ανάπτυξη των πολιτιστικών στοιχείων της Φουρνής καθώς και στην διάσωση της παραδοσιακής φυσιογνωμίας του χώρου της Φουρνής.
Ο Σύλλογος ιδρύθηκε το 1975. Στις δράσεις του περιλαμβάνονται εκδηλώσεις κοινωνικού χαρακτήρα, εκδρομές, διαλέξεις, έκδοση εφημερίδας και δημιουργία ιστοχώρου για την ενημέρωση των μελών και των φίλων του συλλόγου. Σημαντική δραστηριότητα αποτελούν οι εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται στη Φουρνή κάθε Αύγουστο.