ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Τρόφιμα: Σε ποιες χώρες της Ευρώπης σαρώνει η ακρίβεια - Με καταιγίδα ανατιμήσεων μπήκε το 2023
Αναλυτές, retailers και προμηθευτές εκτιμούν ότι το κύμα ανατιμήσεων θα συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες, τοποθετώντας την σταδιακή αποκλιμάκωση στο δεύτερο μισό της χρονιάς
Το 2023 ξεκίνησε με μία ετήσια αύξηση της τάξης του 10% στις τιμές βασικών προϊόντων, με τα τρόφιμα-ποτά ωστόσο να εμφανίζουν μέσες ανατιμήσεις μεγαλύτερες του 15%. Κάτι που έχει γίνει ήδη αντιληπτό στην αγοραστική ικανότητα των περισσότερων ελληνικών νοικοκυριών.
Αναλυτές, retailers και προμηθευτές εκτιμούν ότι το κύμα ανατιμήσεων θα συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες, τοποθετώντας την σταδιακή αποκλιμάκωση στο δεύτερο μισό της χρονιάς. Οι νέες ανατιμήσεις αφορούν κυρίως σε προϊόντα:
- όπου οι προμηθευτές είχαν επιλέξει να περάσουν τμηματικά τις αυξήσεις του κόστους στις τιμές
- όπου το αυξημένο κόστος πρώτων υλών περνάει με “καθυστέρηση” στην παραγωγή λόγω αποθεματοποίησης σε χαμηλότερες τιμές
- τα οποία εξακολουθούν να έχουν υψηλό κόστος εισροών για την παραγωγή τους
- όπου υπάρχει υψηλή συγκέντρωση, δηλαδή ολιγοπωλιακές συνθήκες οι οποίες επιτρέπουν μεγαλύτερη ευελιξία κινήσεων ελλείψει μεγάλου ανταγωνισμού
Η σύγκριση Ελλάδας-Ε.Ε. ανά κατηγορία
Πάντως η… «καταιγίδα» των ανατιμήσεων δεν «χτυπά» μόνο τη χώρα μας. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat που αφορούν την πορεία των τιμών τον Ιανουάριο του 2023 συγκριτικά με τον αντίστοιχο περυσινή μήνα, συνολικά για την κατηγορία των τροφίμων και των μη αλκοολούχων ποτών, η Ελλάδα εμφανίζει μέση αύξηση τιμών της τάξης του 15,2%, με τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό μέσο όρο να φθάνει το 18%.
Οι πιο ακριβές χώρες είναι:
- Ουγγαρία (46,9%)
- Λιθουανία (32%)
- Λετονία (28,2%) και
- Σλοβακία (27,5%).
Στον αντίποδα οι μικρότερες αυξήσεις αναφέρονται σε:
- Ελβετία (5,8%)
- Ισλανδία (10,7%)
- Κύπρο (10,9%) και
- Λουξεμβούργο.
Ας δούμε όμως σε ποιες κατηγορίες τροφίμων-ποτών η χώρα μας εμφανίζει χαμηλότερες ανατιμήσεις σε σχέση με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο και σε ποιες μεγαλύτερες
Μικρότερες ανατιμήσεις
Ρύζι
Ελλάδα: 15,6%
ΕΕ-27: 26,4%
Αλεύρι και άλλα δημητριακά
Ελλάδα: 26,9%
ΕΕ-27: 27,1%
Ζυμαρικά
Ελλάδα: 9,4%
ΕΕ-27: 21,5%
Δημητριακά πρωινού
Ελλάδα: 6,3%
ΕΕ-27: 16,1%
Χοιρινό κρέας
Ελλάδα: 18,0%
ΕΕ-27: 18,4%
Κοτόπουλο
Ελλάδα: 19,0%
ΕΕ-27: 22,2%
Ψάρια & θαλασσινά
Ελλάδα: 2,3%
ΕΕ-27: 13,9%
Φρέσκο γάλα (πλήρες)
Ελλάδα: 24,3%
ΕΕ-27: 30,9%
Φρέσκο γάλα (με χαμηλά λιπαρά)
Ελλάδα: 25,3%
ΕΕ-27: 31,5%
Γιαούρτι
Ελλάδα: 21,7%
ΕΕ-27: 24,0%
Τυριά
Ελλάδα: 26,6%
ΕΕ-27: 27,4%
Αυγά
Ελλάδα: 26,3%
ΕΕ-27: 30,4%
Βούτυρο
Ελλάδα: 22,2%
ΕΕ-27: 26,5%
Μαργαρίνες
Ελλάδα: 15,5%
ΕΕ-27: 36,5%
Ελαιόλαδο
Ελλάδα: 22,4%
ΕΕ-27: 22,9%
Φρούτα
Ελλάδα: 1,2%
ΕΕ-27: 8,6%
Λαχανικά
Ελλάδα: 10,9%
ΕΕ-27: 13,6%
Ζάχαρη
Ελλάδα: 45,0%
ΕΕ-27: 58,7%
Μαρμελάδες-μέλι
Ελλάδα: 5,7%
ΕΕ-27: 16,2%
Σοκολάτα
Ελλάδα: 6,0%
ΕΕ-27: 10,6%
Σάλτσες
Ελλάδα: 19,8%
ΕΕ-27: 25,0%
Αλάτι & μπαχαρικά
Ελλάδα: 10,8%
ΕΕ-27: 14,8%
Βρεφικές τροφές
Ελλάδα: 7,6%
ΕΕ-27: 11,7%
Μη αλκοολούχα ποτά
Ελλάδα: 9,2%
ΕΕ-27: 13,8%
Καφές
Ελλάδα: 11,6%
ΕΕ-27: 16,4%
Τσάι
Ελλάδα: 5,2%
ΕΕ-27: 9,2%
Αναψυκτικά
Ελλάδα: 6,0%
ΕΕ-27: 12,1%
Μπύρα
Ελλάδα: 10,6%
ΕΕ-27: 11,3%
Μεγαλύτερες ανατιμήσεις
Ψωμί
Ελλάδα: 25,5%
ΕΕ-27: 20,3%
Μοσχαρίσιο κρέας
Ελλάδα: 20,2%
ΕΕ-27: 13,6%
Αιγοπρόβειο κρέας
Ελλάδα: 21,4%
ΕΕ-27: 14,5%
Κρασί
Ελλάδα: 8,7%
ΕΕ-27: 8,0%
Οι μέσες ανατιμήσεις (ΙΑΝ2023-ΙΑΝ2022) στην ΕΕ-27