του Κώστα Φασουλάκη
Τα τελευταία 7 χρόνια ακούμε συχνά την έκφραση "η Ευρώπη δεν κινείται πλέον στο δρόμο που χάραξαν οι ιδρυτές της". Η πραγματικότητα, βέβαια, δείχνει κάπως πιο σύνθετη. Καταρχήν είναι αμφίβολο το τι επεδίωκαν οι ιδρυτές της. Κάποιοι εξ αυτών προφανώς επεδίωκαν μία μελλοντική πολιτική ενοποίηση και κάποιοι άλλοι απλώς μία ισχυρή οικονομική ένωση. Το παράδοξο είναι πως αυτοί που σήμερα κατηγορούν την Ευρώπη για πολιτικό έλλειμμα είναι στην πλειονότητά τους άνθρωποι που δεν επιθυμούν την ευρωπαϊκή ενοποίηση...
Η ΕΕ σήμερα είναι μια ισχυρή οικονομική ένωση άλλα ένας πολιτικός νάνος. Βρίσκεται μάλιστα, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και των μεταναστευτικών ροών, σε αμυντική θέση, έναντι κάθε λογής ευρωσκεπτικιστών. Για πρώτη φορά στην πενηντάχρονη ιστορία της άρχισε να "φοβάται" τη διάσπαση. Προφανώς στο παραπάνω πολιτικό κλίμα κάθε επιπλέον προσπάθεια πολιτικής ενοποίησης παραπέμπεται στις καλένδες.
Παράλληλα στο πλαίσιο της παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας του πλανήτη, δείχνει πως είναι το πιο δημοκρατικό και φωτεινό κομμάτι. Σήμερα πλήττεται από την τυφλή τρομοκρατία του ISIS, μα δείχνει, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο, ανοχή στα ατομικά δικαιώματα και τις θρησκευτικές ελευθερίες, ενώ παρά την οικονομική κρίση προσφέρει ακόμα το καλύτερο βιοτικό επίπεδο.
Το ερώτημα όμως είναι σαφές: Πόσο μπορεί να αντέξει χωρίς μια σοβαρή κοινή πολιτική έκφραση, έχοντας πλέον, μαζί με τον Πούτιν, να αντιμετωπίσει και το φαινόμενο Τράμπ; Σίγουρα οι δυσκολίες είναι πολλές μα κατά τη γνώμη μου η λύση είναι η αλλαγή κατεύθυνσης. Η ΕΕ θα πρέπει από αμυνόμενη να γίνει δημιουργική και να σχεδιάσει ένα πολιτικό μέλλον με σημαντικό χρονικό ορίζοντα. Αντιλαμβάνομαι τα προβλήματα μα θεωρώ πως οι τελευταίες πολιτικές εξελίξεις στη γηραιά ήπειρο, ιδιαίτερα στη Γαλλία, αφήνουν ένα παράθυρο αισιοδοξίας, για ένα καλύτερο κοινό πολιτικό μέλλον.
Οταν η ΕΕ αποκτήσει εκ νέου πολιτικό όραμα τότε θα είναι ευκολότερο να κουμαντάρει τις εσωτερικές της οικονομικές ανισορροπίες και τα εθνικιστικά της παραληρήματα, και θα αποκτήσει τη δυνατότητα να παίξει ρόλο στην παγκόσμια σκακιέρα αντίστοιχο της οικονομικής της ισχύς, αλλά και των δημοκρατικών αρχών που τη διέπουν.
