του Πέτρου Ι. Μηλιαράκη*
Η εαρινή Σύνοδος του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας που μόλις έλαβε χώρα, επιβεβαίωσε την κατ’ ουσίαν «τριγωνική διαπραγμάτευση» μεταξύ Ελλάδας-ΔΝΤ-ΕΕ. Επιβεβαίωσε επίσης και το ότι οι Θεσμοί (ΔΝΤ-ΕΕ) καταγίνονται σε μια «εσωτερική διαπραγμάτευση». Ασφαλώς δε στο παρασκήνιο δεν είναι αμέτοχος ο Αμερικανικός παράγοντας, ενώ επισταμένως τις εξελίξεις παρακολουθεί και ο ESM.
Οι κυρίως ειδήσεις όμως αφορούν στο ότι όταν οι Έλληνες Ορθόδοξοι θα εορτάζουν την Κυριακή των Βαΐων, ο Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα θα συναντάται στο Αννόβερο με την Καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ, οπότε αναμένεται με ενδιαφέρον η εξέλιξη της συνάντησης αυτής. Αναμένεται δηλαδή με ενδιαφέρον εάν ο Αμερικανός Πρόεδρος και η Γερμανίδα Καγκελάριος θα ασχοληθούν σοβαρά με την αντιμετώπιση ή όχι του ελληνικού χρέους, με τη διαγραφή έστω μέρους αυτού ή με την αναδιάρθρωσή του. Σημασία επίσης έχει να αποδειχθεί (από τη συνάντηση αυτή), αφενός πώς εννοείται η αναδιάρθρωση ενός επαχθούς χρέους και αφετέρου εάν ένα χρέος κρίνεται μη βιώσιμο, γιατί δεν διαγράφεται σε επίπεδα βιωσιμότητας.
Στη συγκυρία όμως αξιοποιήσιμη είναι η άποψη του (μη εξαιρετέου) Πολ Τόμσεν ότι ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος στο 3,5% στο ΑΕΠ, σημαίνει λιτότητα και επιβολή νέων μέτρων, πράγμα που ανάγκασε την προϊσταμένη του Κριστίν Λαγκάρντ να τονίσει ότι ο στόχος αυτός θα έχει επιτυχία χάρις «στις ηρωικές προσπάθειες των Ελλήνων»!. Όμως για να είναι κάποιος ήρωας, προϋποτίθεται εχθρός!
· η συνταγματική τάξη και η φοροδοτική ικανότητα
Και για να μην προσωποποιούμε τις καταστάσεις ας εστιάσουμε στα εξής:
Η ελληνική συνταγματική τάξη ρυθμίζει τα του φόρου με δέσμη διατάξεων όπως είναι τα άρθρα 4 παρ.5, 36 παρ. 2, 73 παρ. 5, 78, 79 και 80 του Συντάγματος. Αναφέρομαι στο Φορολογικό και Δημοσιονομικό Δίκαιο, που συγκροτείται από αυστηρούς κανόνες δικαίου οι οποίοι εμπλουτίζονται με τις νομολογιακές παραδοχές του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Βασική προϋπόθεση όλων των κανόνων είναι ότι η συνεισφορά στα δημόσια βάρη γίνεται χωρίς διακρίσεις, υπό την προϋπόθεση όμως ότι καθένας/καθεμία προσφέρει αναλόγως των δυνάμεων του. Συνεπώς στις προαναφερόμενες διατάξεις συλλειτουργούν τόσο η διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 25 του Συντάγματος (κατά το μέρος που αφορά στην Αρχή της Αναλογικότητας) όσο κα η διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 4 του Συντάγματος που ως αυστηρός πυρήνας της συνταγματικής τάξης επιτάσσει την ισότητα ενώπιον των νόμων! Στα προαναφερόμενα συστοιχούνται και Αρχές Δικαίου όπως είναι η Καλή Πίστη, η Χρηστή Δημόσια Διοίκηση και η Δικαιολογημένη Εμπιστοσύνη του Πολίτη απέναντι στη Διοίκηση.
Οι διατάξεις αυτές και οι Αρχές αυτές ασφάλειας δικαίου έχουν πλήρως παραβιασθεί από τις επιλογές των Δανειακών Συμβάσεων και των συνομολογηθέντων Μνημονίων. Κοινός τόπος είναι δε ότι το «κοινωνικό σώμα» και η «δρώσα οικονομία» έχουν εξαντλήσει όλη τη φοροδοτική τους ικανότητα πέραν των ορίων της αναλογίας. Αλλά και στο επίπεδο της μακροοικονομικής επιστήμης ισχύουν τα εξής:
· η καμπύλη Laffer
Σύμφωνα με τις προτάσεις εγκρατών οικονομολόγων της προσφοράς, οι μειώσεις στα οριακά ποσοστά φορολογίας μπορούν να προκαλέσουν επέκταση της οικονομικής δραστηριότητας. Η επέκταση όμως αυτή θα έχει ως αποτέλεσμα να παραχθούν περισσότερα αγαθά. Συνεπώς η επέκταση αυτή (παρά τη μείωση των φορολογικών συντελεστών) λόγω της παραγωγής περισσότερων αγαθών, αυξάνει τη φορολογητέα ύλη. Ως εκ τούτου η μείωση των φορολογικών συντελεστών δεν ταυτίζεται με μείωση των φορολογικών εσόδων! Περαιτέρω η αύξηση του προϊόντος και του συνολικού εισοδήματος οδηγεί σε αύξηση των φορολογικών εσόδων, παρά το γεγονός ότι τα ποσοστά των φόρων έχουν μειωθεί!
Η καμπύλη Laffer αποδίδει τη σχέση μεταξύ του οριακού ποσοστού φόρου και της ποσότητας των φορολογικών εσόδων που θα πραγματοποιήσει το Δημόσιο. Από την καμπύλη αυτή, (όπως έχει προεκτεθεί), προκύπτει ότι μείωση των φορολογικών συντελεστών οδηγεί σε αύξηση των φορολογικών εσόδων. ΑΝΤΙΘΕΤΩΣ κάθε αύξηση στα ποσοστά φορολογίας συνεπάγεται μείωση του επιπέδου των φορολογικών εσόδων. Απόδειξη δε και επιβεβαίωση του παραδεκτού της καμπύλης Laffer είναι η ίδια η ελληνική πραγματικότητα. Και τούτο γιατί σε καθεστώς υπερφορολόγησης η εικόνα που δημιουργείται στην ελληνική οικονομία και κοινωνία έχει ως εξής:
Οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις προς την εφορία ανέρχονται στα 89 δις ευρώ και προς τα ασφαλιστικά ταμεία στα 16 δις ευρώ. Το 80% των ελληνικών επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων οφείλουν είτε προς τις τράπεζες, είτε προς το Δημόσιο 220 δις ευρώ, ενώ μόνο τα «κόκκινα δάνεια» ανέρχονται στο ύψος των 115 δις ευρώ. Συνεπώς μέσω της κατάστασης αυτής απειλείται κίνδυνος στασιμοχρεοκοπίας. Το δημόσιο χρέος που ήδη ανέρχεται στο ύψος των 340 δις ευρώ σε συνδυασμό με το ιδιωτικό χρέος συνιστούν επικίνδυνο «μείγμα» που από καιρό απειλεί την κοινωνία και την οικονομία.
· το Washington Club
Η προαναφερόμενη εικόνα με συνεκτίμηση του ποσοστού ανεργίας και του αδιστάκτως μη βιώσιμου χρέους, οδηγεί στον άμεσο κίνδυνο διάρρηξης του κοινωνικού ιστού και της κοινωνικής συνοχής. Υπό τις συνθήκες αυτές η όλη προαναφερόμενη ζοφερή εικόνα είναι απορίας άξιο «με ποιούς προβληματισμούς» τέθηκε στο «τραπέζι των διαβουλεύσεων» και των «διεργασιών» του Washington Club. Υπ’ όψιν ότι το συγκεκριμένο forum υφίσταται από το έτος 1956 και είναι μια οργανωμένη λέσχη χωρών δανειστών διαπλανητικού επιπέδου. Συνεπώς αξίζει να γνωρίζουμε εάν στη συνάντηση του Washington Club έγιναν και σε ποιά έκταση συζητήσεις-εκτιμήσεις ευρύτερου περιεχομένου. Εάν δηλαδή έγινε εκτίμηση της κατάστασης στον χρηματοπιστωτικό τομέα σε «γενικότερο επίπεδο» μιας και κολοσσοί τράπεζες όπως: η UBS, η Deutsche Bank, η Credit Suisse και η Barclays απέτυχαν στα test (τεστ) χρεοκοπίας(!) της Fed.
Επίσης αξίζει να γνωρίζουμε εάν στο ειδικότερο θέμα αναφορικώς με την Ελλάδα, οι «παράγοντες» του Washington Club στάθμισαν-αξιολόγησαν ότι περίπου τα 11 δις που θα έπρεπε ήδη να έχουν χορηγηθεί στην Ελλάδα «διακρατώνται» με διάφορα «προσχήματα» λόγω της λεγόμενης «αξιολόγησης». Αξιοσημείωτο είναι τέλος εάν έχουν εκτιμηθεί αντιστοίχως και οι παρακάτω υποχρεώσεις της Ελληνικής Δημοκρατίας, που αφορούν στα εξής: 1) την 01 Μαΐου θα πρέπει να καταβληθούν στο ΔΝΤ 120 εκ. ευρώ, 2) στις 07 Ιουνίου θα πρέπει να καταβληθούν στο ΔΝΤ 306 εκ. ευρώ, 3) στις 13 Ιουλίου θα πρέπει να καταβληθούν στο ΔΝΤ 450 εκ. ευρώ και 4) στις 20 Ιουλίου θα πρέπει να καταβληθούν στην ΕΚΤ 2,8 δις ευρώ.
Στα παραπάνω όμως προσφάτως φαίνεται ότι προστίθενται και νέα επαχθή μέτρα για μια κατ’ αρχάς συμφωνία (staff level agreement). Το «πακέτο» μάλλον θα περιλαμβάνει πρόσθετα βάρη 5,4 και 3 δις ευρώ, ήτοι 8,4 δις ευρώ! Οι συνέπειες δε, θα είναι καταιγιστικές με:
1) μείωση συντάξεων,
2) μείωση αμοιβών στο Δημόσιο, κυρίως στα εισαγωγικά κλιμάκια,
3) αύξηση φορολογίας στα τέλη κυκλοφορίας,
4) αύξηση φορολογίας στην αμόλυβδη, στο υγραέριο και στο φυσικό αέριο (στη βιομηχανία!),
5) αύξηση επιβολής φόρου στην κινητή τηλεφωνία, 6) επιβολή τέλους στη χρήση του διαδυκτίου(!),
7) αύξηση του ΦΠΑ στο ηλεκτρικό ρεύμα από το 13% στο 24%!...
Τούτων δοθέντων όμως εγείρεται το ερώτημα εάν είναι σκόπιμη πράξη η εξόντωση της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας. Εκτός και εάν η έννοια της αλληλεγγύης έχει υποκατασταθεί από τον πατερναλισμό, την εξουσιομανία, το imperium επί προσώπων και το dominium επί πραγμάτων. Εάν όμως η Κριστίν Λαγκάρντ πιστεύει στον ηρωισμό των Ελλήνων, δεν θα πρέπει να αιφνιδιασθεί εάν αυτός ο λαός ηρωικά αφυπνιστεί και τότε ο «λογαριασμός» θα αλλάξει.
---------------------------------------------
* Ο Πέτρος Μηλιαράκηςδικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Χώρας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC - EU).
