Του Παναγιώτη Αναστασάκου
Ο τίτλος του κειμένου προέρχεται από έναν μύθο του Αισώπου για τα σαλιγκάρια. Σύμφωνα με τον Αίσωπο, ένα χωριατόπουλο εξέλαβε ως τραγούδι, τον ήχο που έβγαζαν σαλιγκάρια που ψήνονταν στα κάρβουνα και με αγανάκτηση είπε τα ακόλουθα: «Ω κάκιστα ζώα, των οικιών υμών εμπιπραμένων, αυτοί άδετε». Τους είπε δηλαδή πως ενώ τα σπίτια τους καίγονταν, αυτά τραγουδούσαν.
Σήμερα χρησιμοποιούμε αλληγορικά τη φράση «Των οικιών υμών εμπιπραμένων υμείς άδετε» - όταν τα σπίτια σας καίγονται εσείς τραγουδάτε-, ειρωνικά, για εκείνους που εφησυχάζουν ή ασχολούνται με ασήμαντα θέματα, ενώ έχουν πολύ σοβαρά ζητήματα να αντιμετωπίσουν.
Παρά τα 2.500 χρόνια που έχουν περάσει από τότε που ο Αίσωπος είπε το μύθο, η παραπάνω φράση, όταν αναφερόμαστε στην κατάντια της Παλιάς μας Πόλης, είναι εύστοχη και περιγράφει μία παράλογη συμπεριφορά μας, απέναντι στο γεγονός ότι τα κτίρια στην Παλιά Πόλη μας κυριολεκτικά «σαπίζουν» και εμείς δεν δείχνουμε ανάλογη ευαισθησία.
«Των οικιών ημών σηπομένων, ημείς άδομεν» λοιπόν και ας δούμε το γιατί.
Πρώτα από όλα, γιατί είναι αλήθεια.
Δεν νομίζω πως υπάρχει κανένας που να μην συμφωνεί ότι η Παλιά μας Πόλη επί πολλά χρόνια τώρα κυριολεκτικά σαπίζει. Μια βόλτα στα στενά της θα σας πείσει. Πολλά σπίτια εγκαταλειμμένα, αρκετά ερείπια, καταρρεύσεις ετοιμόρροπων, βρώμα, τρωκτικά, κλπ που καθιστούν προβληματική ακόμη και τη διέλευση. Εκατοντάδες είναι οι διαμαρτυρίες των απλών πολιτών.
Θέλετε παραδείγματα;
Ανατρέξετε σε μερικούς από τους πολλούς τίτλους αναρτήσεων στο Cretalive και τα άλλα ΜΜΕ σχετικά με τα ετοιμόρροπα της παλιάς πόλης, μόνο την τελευταία τριετία:
- Για δύο ετοιμόρροπα στην οδό Γιαμπουδή,
- Για το ετοιμόρροπο ακίνητο στην Αγίου Μηνά,
- Αφού δεν μπόρεσαν να το σώσουν, επιτέλους, το κατεδαφίζουν! Είναι η ανάρτηση για το ιστορικό αρχοντικό του Σαμή Μπέη.
- 7 Απριλίου 2016 ημέρα κατεδάφισης ενός σημαντικού κτιρίου, έγραφε μελαγχολικά η Ελένη Μπετεινάκη, για την κατεδάφιση του ορόφου στο αρχοντικό του Σαμή Μπέη.
- «Σωζόταν από …φιλοτιμία, κατέρρευσε από αδιαφορία», ήταν ο εύστοχος τίτλος του πρωτοσέλιδου της Πατρίδας της 11.05.2017, για την κατάρρευση του ορόφου καταστήματος στο τετράγωνο 33 στα Λιοντάρια, ακριβώς στην καρδιά της πόλης μας.
- Ακόμη και μήνυση κατατέθηκε εναντίον αρμοδίων για ετοιμόρροπο.
- Ερώτηση στη Βουλή κατέθεσε ο κ. Αυγενάκης τον Οκτώβριο του 2013
- Την 26.09.2014 πραγματοποιήθηκε σύσκεψη με θέμα την καλύτερη συνεργασία των υπηρεσιών, στην αντιμετώπιση του προβλήματος με τα επικινδύνως ετοιμόρροπα κτίσματα στο Δήμο Ηρακλείου
- Την 8.2.2017 μάθαμε πως η Διοικούσα Επιτροπή του ΤΕΕ/ΤΑΚ συζητά την Εξέλιξη Προγραμματικής Σύμβασης ΤΕΕ/ΤΑΚ – Δήμου Ηρακλείου για ετοιμόρροπα
- Την 08.07.2014 ο κ. Δήμαρχος επισκέφθηκε την Αγία Τριάδα και άκουσε τα παράπονα των κατοίκων που σχετίζονται με την καθαριότητα, τα επικινδύνως ετοιμόρροπα κτίσματα και την προβληματική πρόσβαση στην περιοχή τους.
- Την 10.05.2017 μάθαμε πως έγινε στο Δήμο σύσκεψη για λήψη μέτρων μετά την κατάρρευση του Δουκικού ανακτόρου.
- Για μία ετοιμόρροπη "απειλή" πάνω από τα κεφάλια μικρών παιδιών στην οδό Γιαννίκου,( http://www.cretalive.gr/polite...,http://www.cretalive.gr/polite...,http://www.cretalive.gr/cultur...http://www.cretalive.gr/histor...http://www.cretalive.gr/crete/...)
Αλλά πέρα από τους πολίτες, ας δούμε πως αντιμετωπίζουν το θέμα της κατάστασης στην Παλιά Πόλη, οι θεσμικοί μας.
Πρώτα από όλα, οι βουλευτές μας ενεργοποιήθηκαν….
Αλλά και το ΤΕΕ/ΤΑΚ …ευαισθητοποιήθηκε. Προθυμοποιήθηκε να καταγράψει τα ετοιμόρροπα.( δείτε: http://archive.cretalive.gr/a/... http://www.cretalive.gr/crete/...)
Και τέλος ο Δήμος Ηρακλείου φαίνεται να …είναι ενεργά μέσα στη διαδικασία,
Σας ζάλισα εκτιμώ με τις παραπομπές μου σε αναρτήσεις, αλλά ελπίζω να βοήθησα στην αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με το ότι πράγματι «σαπίζει» Πόλη μας και θα πρέπει κάτι επιτέλους να γίνει.
Δεν υπάρχουν ψευδαισθήσεις σχετικά με το αν «όλοι μαζί μπορούμε» και στην Παλιά μας Πόλη, αφού η πραγματικότητα είναι σκληρή, καθαρή και ανάλγητη. Όλα έχουν δυστυχώς σταματήσει και όλα θα πρέπει πάλι να ξεκινήσουν με πρωτοβουλία και αρχή από τη Λότζια. Και εξηγούμαι.
Στο Ηράκλειο ισχύει σχέδιο πόλης από το 1936 που τροποποιήθηκε μερικά το 1958.
Για την Αναβάθμιση της εντός των Τειχών Παλιάς Πόλης του Ηρακλείου και την Αναστήλωση των Ενετικών Τειχών, έχουν υπογραφεί διαδοχικά το 1990, το 1995 και το 2004, τρεις Προγραμματικές Συμβάσεις μεταξύ του Δήμου Ηρακλείου, της Περιφέρειας, του Υπουργείου Πολιτισμού και του ΥΠΕΚΑ. Το 2014 τελείωσε ο χρόνος της τελευταίας Προγραμματικής και δεν υπογράφηκε νέα. Επομένως σήμερα, δεν υπάρχει το βασικό «εργαλείο» για επεμβάσεις στην Παλιά Πόλη.
Τα ορατά αποτελέσματα που είχαν οι Συμβάσεις επί 27 χρόνια, είναι η μεγάλη αναβάθμιση των Ενετικών Τειχών, στα οποία έχει γίνει ορατό έργο, αφού όλα τα κατεστραμμένα σημεία επισκευάστηκαν, όλες οι πύλες και οι χαμηλές πλατείες αναστηλώθηκαν και αξιοποιήθηκαν και μπορούμε να πούμε πως βρισκόμαστε σε ένα καλό δρόμο για την ένταξη του μνημείου των Ενετικών τειχών στη λειτουργία της Πόλης.
Στο θέμα όμως της Ανάπλασης της Παλιάς Πόλης είκοσι επτά χρόνια μετά, επικρατεί ακόμη ….σκότος βαθύ. Όλα έχουν σταματήσει. Δεν υπάρχουν πλέον οι μελετητές και δεν έχουμε εξελίξεις για το βασικό στόχο των Συμβάσεων, ένα αναθεωρημένο δηλαδή Πολεοδομικό Σχέδιο και δεν βλέπουμε προοπτικές.
Η «πιλοτική» πρόταση για αναθεώρηση του Σχεδίου στην Αγία Τριάδα, η οποία με κόπο ολοκληρώθηκε στο Δήμο πριν από δέκα χρόνια, ακόμα «βολοδέρνει» κάπου μεταξύ ΥΠΕΚΑ και ΥΠΠΟ και «κύριος οίδε», αν και πότε θα θεσμοθετηθεί.
Και χωρίς αυτό το στρατηγικό «εργαλείο» δεν μπορούμε να μιλάμε για αναβάθμιση της πόλης.
Παράλληλα όλη αυτή η καθυστέρηση, έχει ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα, αφού συνεχίζεται ακόμη να ισχύει το παλαιό Σχέδιο και οι ανοικτές «πολεοδομικές πληγές» της πόλης, στο Ανατολικό Πολεοδομικό Κέντρο, στο Τετράγωνο 33, στο παλιό εργοστάσιο αλευρόμυλων της ανατολικής τάφρου, στις Πολιτιστικές διαδρομές της πόλης, στις «ανοιχτές εκσκαφές» στα παρατημένα οικόπεδα του κέντρου, στα εγκαταλειμμένα διατηρητέα και μη κτίσματα και στα εκατοντάδες ετοιμόρροπα να παραμένουν, θυμίζοντας μας πως η γενιά μας ιστορικά απέτυχε.
Το θέμα όμως είναι πολύ μεγάλο και θα πρέπει να τα ξαναπούμε, με λεπτομέρειες αυτή τη φορά.
