Του Παναγιώτη Αναστασάκου
Τους τελευταίους μήνες εμφανίζονται δημόσια, ιδιαίτερα σημαντικές απόψεις σχετικά με το μέλλον της Ευρώπης.
Στη διακήρυξη της Ρώμης την 23.05.2017,οι 27 ηγέτες της ΕΕ 70 χρόνια μετά από την αρχική ιδρυτική διακήρυξη για την Ενωμένη Ευρώπη, επιβεβαίωσαν την προσήλωση τους στο ορατό μέλλον της.
Ακολούθησαν πολλές παρεμβάσεις με αποκορύφωμα τις δηλώσεις Μακρόν στην Πνύκα, που είχαν σημαντικό σημειολογικό και ιστορικό ενδιαφέρον και τέλος ήλθαν και οι δηλώσεις του Ζαν Κλώντ Γιουνκέρ στις 13 Σεπτεμβρίου 2017από το βήμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπου δήλωσε αισιόδοξα, ότι «Η Ευρώπη έχει και πάλι τον άνεμο στα πανιά της»
Η χρονική συγκυρία για όλα αυτά, δεν είναι ευκαιριακή.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση από τότε που κατάφερε να διευρυνθεί, από τις 15 χώρες το 2004 στις 28 το 2013, αντιμετώπισε σημαντικές πολιτικές προκλήσεις, όπως π.χ. η κρίση του λαϊκισμού, με εξάρσεις όπως αυτή του Πέπε Γκρίλο στην Ιταλία, των Ποδέμος στην Ισπανία, του ακροδεξιού Γκερτ Βίλντερς στην Ολλανδία, της Μαρί Λεπέν στη Γαλλία και των Τσίπρα- Καμένου στην χώρα μας. Ξεπέρασε επιτυχώς τις περισσότερες με εκλογές και φαίνεται να ξεπερνά και τις υπόλοιπες.
Μια άλλη μεγάλη πρόκληση για την Ευρώπη, είναι η κρίση ενότητας, η οποία εκδηλώθηκε με το Brexit και με τα λοιπά αυτονομιστικά δημοψηφίσματα που προαναγγέλλονται από τις χωρικές ενότητες σε διάφορες χώρες, όπου φαίνεται πως το τζίνι του εθνικισμού, σε μια εποχή άγριας οικονομικής κρίσης, έχει βγει από το μπουκάλι. Στη Σκωτία, στην Καταλονία, στη Χώρα των Βάσκων, στο Βένετο στο Νότιο Τιρόλο, στη Σαρδηνία, στη Φλάνδρα στο Βέλγιο αλλά και σε δεκάδες άλλα μέρη, αυτονομιστές ζητούν την ανεξαρτησία τους. Δεν είναι τέλος και λίγες οι αυτονομημένες ενέργειες της ομάδας Βίσεγκραντ (Ουγγαρία, Πολωνία, Τσεχία και Σλοβακία) και της Μπενελούξ (Βέλγιο, Ολλανδία και Λουξεμβούργο).
Απέναντι σε όλα αυτά, φαίνεται πως η Ευρώπη ξεκινά μαζική αντεπίθεση.
Μετά το Μακρόν και τα όσα διακήρυξε στην Πνύκα, ακολούθησε ο Γιουνκέρ στο Ευρωκοινοβούλιο και μετά τις Γερμανικές Εκλογές της 24.09.2017, θα έχουμε και τις προτάσεις από τη Μέρκελ στον ίδιο ακριβώς άξονα, που όπως όλα δείχνουν, θα βγάλουν από το λήθαργο τις Βρυξέλλες.
Ο βασικός στόχος στον οποίο συμφωνούν όλοι, αφορά την ενίσχυση της ΟΝΕ των 13, με την λεγόμενη εμβάθυνση της οικονομίας, η οποία θα προβλέπει ένα Υπουργό Οικονομικών, κοινά δημοσιονομικά και ενιαίους προϋπολογισμούς των κρατών μελών. Μέχρι το 2025 σχεδιάζεται η δημιουργία ενός προϋπολογισμού της Ευρωζώνης και ενός Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, καθώς και ο διορισμός ενός κοινού Υπουργού Οικονομικών, προέδρου του Eurogroup αποκλειστικής απασχόλησης.
Για όλα αυτά, υπάρχει από τον Ιούνιο 2015 ως «μπούσουλας», η Έκθεση των 5 Προέδρων της ΕΕ (Σχέδιο για την ενίσχυση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης) .Η πρόταση έχει ενδιαφέρον γιατί έτσι επιτυγχάνεται:
- Η Οικονομική ένωση με έμφαση στη σύγκλιση, την ευημερία και την κοινωνική συνοχή
- Η Χρηματοπιστωτική ένωση με την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης και τη δρομολόγηση της ένωσης των κεφαλαιαγορών
- Η Δημοσιονομική ένωση με τη διασφάλιση υγιών και ολοκληρωμένων δημοσιονομικών πολιτικών
- Η Δημοκρατική λογοδοσία, η νομιμότητα και η θεσμική ενίσχυση με την επανεξέταση του πολιτικού οικοδομήματος της ΟΝΕ
Αυτά προσέξτε, δεν είναι λόγια του αέρα, γιατί π.χ. πίσω από τον όρο «δημοσιονομική ένωση» για να αναφερθούμε και στον «καημό μας», κρύβεται η ρύθμιση του χρέους των χωρών της Ευρωζώνης με το λεγόμενο Ευρωομόλογο, το οποίο θα μας επιτρέπει να δανειζόμαστε από τις αγορές, με επιτόκια ιδιαίτερα χαμηλά και πάντως πολύ χαμηλότερα από ότι θα δανειζόμασταν μόνοι μας.
Αν αυτό δεν είναι ουσιαστικά μία ρύθμιση για το χρέος μας, δεν μπορώ να σκεφτώ κάτι άλλο.
Όλα αυτά όμως τα ωραία, έχουν ως ένα απλό και δύσκολο προαπαιτούμενο, τις μεταρρυθμίσεις.
Όλοι σήμερα μιλάνε για αυτές.
Όταν ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε τον Ιανουάριο 2016, στο Νταβός έλεγε στον Πρωθυπουργό μας «Είναι οι μεταρρυθμίσεις ανόητε», οι περισσότεροι τότε ανέβαιναν στα κεραμίδια.
Σήμερα ο κάθε Αξιωματούχος ή Ηγέτης της Ευρώπης αναφερόμενος στη χώρα μας, έχει τη λέξη «μεταρρυθμίσεις» μόνιμα και περισσότερο από μία φορά στις δηλώσεις του.
Σήμερα ακόμη και η Κυβέρνηση συνομολογεί ότι για να κλείσει η Τρίτη αξιολόγηση μέχρι το τέλος του χρόνου χρειάζονται 95 προαπαιτούμενα (διάβαζε μεταρρυθμίσεις), που πρέπει επιτέλους, να ολοκληρωθούν.
Σήμερα, είναι πλέον καιρός να καταλάβουμε και εμείς, ότι χωρίς να κάνουμε τις μεταρρυθμίσεις αυτές, δεν θα γίνουμε ποτέ Ευρώπη.
Και δεν υπάρχει το ερώτημα αν θέλουμε να γίνουμε Ευρώπη, γιατί εμείς οι «Μενουμευρωπαίοι» είμαστε μία πολύ ισχυρή πλειοψηφία…
