Ορατότητα, ευθύνη και συνέργειες

Μαρία Δαμανάκη
Μαρία Δαμανάκη

Ο αγώνας κατά του ΗIV/AIDS έχει πολλά μέτωπα, μα ο επιτυχής χειρισμός των κοινωνικών του προεκτάσεων δεν χρειάζεται τίποτε παραπάνω από την εξασφάλιση προσβασιμότητας, την καταπολέμηση των στερεοτύπων, και την προάσπιση της αξιοπρέπειας

  της Μαρίας Δαμανάκη

 

Η συζήτηση για τα στατιστικά δεδομένα της νόσου, το στίγμα, την ταλαιπωρία ενώπιον του εθνικού συστήματος υγείας, τη δημόσια διαπόμπευση οροθετικών συμπολιτών μας και τις νέες θεραπείες δεν μπορεί εκ των πραγμάτων να περιοριστεί στην 1η Δεκεμβρίου, σε μία καμπάνια, σε μία εβδομάδα ή -έστω- σε έναν μήνα αφιερωμένο στην ευαισθητοποίηση για τον HIV/AIDS. Οι παγκόσμιες ημέρες άλλωστε – πέραν της ετήσιας υπενθύμισης- οφείλουν να λειτουργούν πρωτίστως ως αφορμή για απολογισμό αναφορικά με την αποτελεσματικότητα εθνικών και υπερεθνικών πολιτικών που πρέπει να εφαρμόζονται με την ίδια θέρμη και προσήλωση κάθε ημέρα του έτους.

Από τον φετινό επετειακό εορτασμό των Ηνωμένων Εθνών στέκομαι στη θεματική για το 2017:

Την μεγιστοποίηση στον θετικό αντίκτυπο των δράσεων κατά του HIV/AIDS μέσω της επίτευξης Ορατότητας, της ανάληψης Ευθύνης και της αναζήτησης Συνεργειών.

Η ερμηνευτική διάσταση των παραπάνω λέξεων αν και στενή, έχει κατά καιρούς παρεξηγηθεί από την ελληνική πολιτεία στην προσπάθειά της να διαχειριστεί την ασθένεια.

Η ορατότητα των φορέων του HIV και όσων εξ αυτών νοσούν, αντί να εκλαμβάνεται από το κράτος ως ανάγκη αναγνώρισης του προβλήματος σε επίπεδο καθημερινότητας, δημόσιας υγείας και ατομικών δικαιωμάτων καθώς και προσπάθειας επίλυσής του, καταλήγει να μεταφράζεται -όπως συνέβη στο παρελθόν με τις οροθετικές ιερόδουλες- σε άρση του ιατρικού απορρήτου και προσβολή της αξιοπρέπειας και της προσωπικότητας των οροθετικών ατόμων.

Η ευθύνη του κράτους έναντι του πληθυσμού, καταλήγει να μετακυλίεται αποκλειστικά στους φορείς και τους ασθενείς λόγω κακής διαχείρισης από τους αρμόδιους, καθώς και λόγω των συχνά αναποτελεσματικών πρακτικών δημόσιας υγείας.

Οι συνέργειες, αντί να συμβάλλουν στην επικαιροποίηση των πολιτικών και στη χάραξη νέων στρατηγικών στόχων, καταλήγουν αρκετές φορές να λαμβάνουν χώρα με οπισθοδρομικούς συνομιλητές - θρησκευτικούς ή κοσμικούς, δυσχεραίνοντας έτσι την εξάλειψη των προκαταλήψεων, επηρεάζοντας αρνητικά την κοινή γνώμη.

Στην Ελλάδα, δεν έχει γίνει ακόμη σαφές ότι η δημόσια υγεία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη - εκτός από την επιδημιολογική αποτύπωση - και με τη γνώση, την επαγρύπνηση και τον σεβασμό των ατομικών δικαιωμάτων των εμπλεκομένων.

Για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας, μαζί με τις κατασταλτικές παρεμβάσεις, απαιτείται και μια θετική ενέργεια: η καλλιέργεια σχέσεων εμπιστοσύνης του ασθενούς με το σύστημα υγείας. Το σύστημα υγείας, όμως, δεν στέκει αυθύπαρκτο - πλαισιώνεται από μια πολιτεία, η δράση της οποίας οφείλει να είναι συμβατή με τις συνθήκες που καλείται να διαχειριστεί και με διαχρονικό γνώμονα τον άνθρωπο.

Ο αγώνας κατά του ΗIV/AIDS έχει πολλά μέτωπα, μα ο επιτυχής χειρισμός των κοινωνικών του προεκτάσεων δεν χρειάζεται τίποτε παραπάνω από την εξασφάλιση προσβασιμότητας, την καταπολέμηση των στερεοτύπων, και την προάσπιση της αξιοπρέπειας του υποκειμένου. Το στίγμα το δημιουργούν οι πρακτικές και οι νοοτροπίες, όχι η συνθήκη και η επιστήμη.

 

Η Μαρία Δαμανάκη είναι Δικηγόρος, Msc Bioethics



Γίνε ο ρεπόρτερ του CRETALIVE

ΣΤΕΙΛΕ ΤΗΝ ΕΙΔΗΣΗ