της Ιωάννας Αμερίδου
‘’ Κάθε πρωί φτιάχνω καφέ και με δυσκολία καταφέρνω να τον πιώ. Τρέμει το χέρι μου και πρέπει να χρησιμοποιήσω και τα δύο για να συγκρατήσω το φλιτζάνι! Έχω Πάρκινσον; ‘’
Αποτελεί συχνό ερώτημα κατά την καθημερινή νευρολογική ιατρική ρουτίνα. Τρόμος σε ένα ή και στα δύο άνω άκρα εγείρει ερωτηματικά για πιθανή έναρξη της νόσου Πάρκινσον. Όλοι οι τρόμοι δεν υποδηλώνουν όμως τη συγκεκριμένη νόσο. Μπορούν επίσης να αφορούν εκτός από τα άνω άκρα, την κεφαλή, τις φωνητικές χορδές, τα κάτω άκρα, τα δόντια.
Φυσιολογικός τρόμος στα άνω άκρα μπορεί να παρουσιαστεί κάτω από ειδικές συνθήκες άγχους, σωματική κόπωσης, υπερθυρεοειδισμού, εμπύρετης νόσου, υπογλυκαιμίας, διακοπής αλκοόλ, λήψης αρκετής καφείνης κτλπ. Εφόσον αρθεί το αίτιο, θα εξαφανιστεί και ο τρόμος οπότε είναι κατάσταση που συνήθως δεν απασχολεί ιδιαίτερα ιατρικά για διερεύνηση.
Εκτός αυτού, ποιοί τύποι τρόμου υπάρχουν συνοπτικά;
Τύποι τρόμου :
- Ψυχολογικός τρόμος
- Φυσιολογικός τρόμος σε επίταση
- Τρόμος της Ν. Πάρκινσον
- Ιδιοπαθής ή οικογενής τρόμος
- Δυστονικός τρόμος
- Παρεγκεφαλιδικός τρόμος
- Τρόμος λόγω υπερβολικής λήψης αλκοόλ ή σαν φαρμακευτική παρενέργεια
Διάγνωση
Περιλαμβάνει τις εξής ενέργειες :
- Λήψη νευρολογικού ιστορικού ατομικού και οικογενειακού (για πιθανή κληρονομικότητα)
- Νευρολογική κλινική εξέταση
- Διενέργεια αιματολογικών εξετάσεων για έλεγχο του θυρεοειδούς, βιταμινών, χαλκού και σερουλοπλασμίνης κ.α
- Διενέργεια όπου χρειάζεται απεικόνισης εγκεφάλου (αξονικής ή μαγνητικής τομογραφίας)
Ο πιο συχνός τρόμος κατά την καθημερινή νευρολογική πρακτική είναι αυτός της Ν. Πάρκινσον και ο ιδιοπαθής ή οικογενής. Ως εκ τούτου θα αναφέρω βασικά χαρακτηριστικά και διαφορές αυτών των δύο τύπων τρόμου.
Τρόμος Ν. Πάρκινσον
- Τρόμος ηρεμίας των άκρων, τρόμος κάτω γνάθου
- Μπορεί να συνοδεύεται από βραδύτητα κινήσεων, δυσκαμψία, δυσκινησία ή και αστάθεια.
- Συνηθισμένη ηλικία έναρξης 60-65 έτη
- Συνήθως ξεκινάει μονόπλευρα και επεκτείνεται και στην αντίθετη πλευρά.
Τρόμος ιδιοπαθής ή οικογενής
- Τρόμος που εμφανίζεται κατά την εκτέλεση κάποιων κινήσεων για παράδειγμα στο φαγητό χρησιμοποιώντας το πηρούνι, κρατώντας ένα φλυτζάνι καφέ, κατά την εκτέλεση κάποιας λεπτής εργασίας με χρήση εργαλείου κα.
- Συνήθως δεν συνοδεύεται από κινητικά προβλήματα και αφορά συμμετρικά τα άνω άκρα
- Οποιαδήποτε ηλικία έναρξης
- Κάποιες φορές υπάρχουν περισσότερα από 1 άτομα στην οικογένεια με αυτόν.
Θεραπεία
Ανάλογα με τον τύπο τρόμου υπάρχει διαφορετική αντιμετώπιση. Για τον φυσιολογικό τρόμο απλά χρειάζεται η άρση του αιτίου όπως ανέφερα παραπάνω.
Ο παρκινσονικός τρόμος χρήζει θεραπείας με αντιχολινεργικά φάρμακα ή και χρήση λεβοντόπας/αγωνιστών λεβοντόπας, αμανταδίνης εφόσον συνυπάρχει με περισσότερα παρκινσονικά συμπτώματα.
Ο ιδιοπαθής τρόμος χρήζει θεραπείας με β- αποκλειστές ή αντιεπιληπτικά φάρμακα.
Η χειρουργική προσέγγιση για πολύ συγκεκριμένους τρόμους που δεν έχουν καλή απάντηση στη φαρμακευτική θεραπεία αποτελείται από τη θαλαμοτομή, DBS.
Οι υπόλοιποι τρόμοι είναι λιγότερο συχνοί.
Συμπερασματικά κάθε τρόμος δεν υποκρύπτει την ύπαρξη νόσου Πάρκινσον. Εφόσον επιμένει όμως προτείνεται η διερεύνηση του από νευρολόγο ώστε να καθοριστεί ο τύπος και η θεραπευτική προσέγγιση.
Η Ιωάννα Αμερίδου
ειναι Νευρολόγος, MD, PHD
