Όταν η Παιδεία και η Εκπαίδευση σε μια οργανωμένη κοινωνία - στη δική μας κοινωνία δύσκολα πλέον πείθεται κανείς ότι είναι - υπηρετούν πολιτικές σκοπιμότητες, εκφυλίζονται και παύουν να αποτελούν κοινωνικό αγαθό. Στη χώρα μας, δυστυχώς, και από το εκπαιδευτικό μας σύστημα συγκεκριμένα, οι στόχοι παιδείας έχουν εξοβελιστεί προ πολλού. Εκπαίδευση, και τι είδους και προς ποια κατεύθυνση κινείται, αυτή, μέσω του σύγχρονου ελληνικού σχολείου, είναι δύσκολο να προσδιοριστούν.
Αφορμή για αυτές τις απαισιόδοξες σκέψεις συνιστά η εφαρμογή της παράλληλης διδακτικής στήριξης , για μαθητές που αντιμετωπίζουν ποικίλα προβλήματα, τα οποία καθιστούν τη μάθηση δύσκολη υπόθεση γι’ αυτούς και τη φοίτησή τους στο Γενικό Λύκειο, το οποίο υπηρετώ για τρεις δεκαετίες, προβληματική.
Είναι αυτονόητη η παροχή εκ μέρους της Πολιτείας αυτής της στήριξης στους μαθητές αυτούς. Και έπρεπε να εφαρμόζεται πλήρως και επαρκώς καθ’ όλη τη διάρκεια του σχολικού έτους. Με απόλυτη συναίσθηση ευθύνης και απ’ αυτούς που έχουν το καθήκον του σχεδιασμού και της εφαρμογής της και απ’ αυτούς που καλούνται να την υλοποιήσουν στο πλαίσιο του καθημερινού σχολικού προγράμματος, δηλαδή τους εκπαιδευτικούς.
Όμως, καθόλου αυτονόητη δεν είναι η όποια έκφραση ικανοποίησης εκ μέρους των ιθυνόντων - πολιτικής ηγεσίας και στελεχών της εκπαίδευσης – για τον τρόπο εφαρμογής. Γιατί και τους στόχους της διαδικασίας δεν υλοποιεί και τη λειτουργία του σχολείου καθιστά άκρως προβληματική για το σύνολο των εκπαιδευτικών και των μαθητών της σχολικής μονάδας.
Και εξηγούμαι. Κατ’ αρχάς, όπως προανέφερα εκπαιδευτικοί, με σύμβαση αναπληρωτή βέβαια, καλούνται να εφαρμόσουν τη διαδικασία∙ προσλαμβάνονται από Οκτώβριο, Νοέμβριο, Δεκέμβριο, διατίθενται σε δύο ή τρεις σχολικές μονάδες και πρέπει να βρίσκονται στις αίθουσες όλες τις ώρες στο σχολικού προγράμματος που ο συγκεκριμένος μαθητής/τρια, στο μάθημα της ειδικότητάς τους, τους χρειάζεται. Από την έναρξη του σχολικού έτους και για όλα τα μαθήματα και όχι από τότε που θα αποφασίσει το αρμόδιο Υπουργείο να τους τοποθετήσει και όχι για όλα τα διδασκόμενα μαθήματα. Οι προσλήψεις τους γίνονται μέσω προγραμμάτων ΕΣΠΑ. Καμία δαπάνη το ελληνικό Δημόσιο.
Αυτοί οι εκπαιδευτικοί αναλαμβάνουν υπηρεσία όταν το σχολείο ήδη μετά πολλών κόπων και βασάνων – μπορεί να ρωτήσει τους υπευθύνους του σχολικού προγράμματος εκπαιδευτικούς σχετικά μ’ αυτό – λειτουργεί, λέμε τώρα. Κι αυτό γιατί οι ελλείψεις είναι τεράστιες σε διδακτικό προσωπικό και καθυστερημένες οι προσλήψεις αναπληρωτών διδασκόντων από Οκτώβριο μέχρι και Ιανουάριο ακόμη. Αυτοί τοποθετούνται επίσης σε δύο ή τρεις σχολικές μονάδες και σε απόσταση πολλές φορές μεταξύ τους.
Αυτή δυστυχώς είναι σήμερα η σκληρή πραγματικότητα που βιώνει το ελληνικό σχολείο, το Λύκειο συγκεκριμένα, σε καθημερινή βάση. Με αυτό το καθεστώς πρόσληψης και κάλυψης δεν είναι δυνατόν να έχει τη διδακτική στήριξη ο μαθητής/τρια σε όλα τα μαθήματα και για όλες τις ώρες που διδάσκονται αυτά. Μπαλώματα γίνονται για να καλύψει απλώς και μόνο τις απαιτούμενες ώρες του ο αναπληρωτής προκειμένου να πληρωθεί. Μετακινούμενος σε δύο ή τρία σχολεία και με την αγωνία να προλάβει στην ώρα του που λέμε. Δεν ξέρω, αλλά η κατάσταση είναι και για γέλια αλλά κυρίως για κλάματα. Από την άλλη, η σχολική μονάδα βρίσκεται σε μια αναστάτωση διαρκή και με την αγωνία!!! – αν είναι δυνατόν – μήπως εμφανιστεί και άλλος αναπληρωτής να αναλάβει υπηρεσία δύο ή τρεις ώρες, οπότε πρέπει να αλλάξει το πρόγραμμα και να προσαρμοστεί ο διδάσκων το μάθημα στο δικό του ωράριο. Λυπάμαι πραγματικά, πολύ λυπάμαι τους προγραμματιστές! Ένας απ’ αυτούς κι εγώ.
Και περνάμε τώρα περισσότερο στην ουσία του πράγματος. Ο μαθητής, αλήθεια, με ποιον τρόπο στηρίζεται με την παρουσία του εκπαιδευτικού δίπλα του; Αυτός θα πρέπει να παρακολουθεί τον διδάσκοντα και ταυτόχρονα να μεταφέρει με άλλα λόγια στον μαθητή/τρια τις γνωστικές πληροφορίες; να κρατά σημειώσεις για λογαριασμό του; να κρατά σημειώσεις και ταυτόχρονα χαμηλόφωνα να του μεταφέρει τις πληροφορίες; Πρέπει ο «ενδιάμεσος» εκπαιδευτικός να διαθέτει ικανότητες όχι ενός κοινού θνητού!
Απλώς να τις διαθέτει γιατί άλλου είδους βοήθεια, στήριξη, επιμόρφωση επ’ αυτού του τόσο σοβαρού ζητήματος δεν λαμβάνει από κανέναν. Κι όμως όλα γίνονται πρόχειρα, ασχεδίαστα και χωρίς στόχο, κατά την άποψή μου, για να δειχθεί προς τα έξω ότι κάτι ουσιαστικό υλοποιείται, αλλά με ξένα ‘‘κόλλυβα’’ (οι αποδοχές - ψίχουλα καλύπτονται από τα ΕΣΠΑ). Και για να παραμυθιάζεται η κοινωνία ότι γίνονται προσλήψεις, προσπάθειες για να χτυπηθεί η ανεργία των εκπαιδευτικών κ.λπ.
Από την άλλη ούτε διορισμοί μονίμων γίνονται για να καλυφθούν οργανικά κενά, ούτε οι αναπληρωτές προσλαμβάνονται έγκαιρα προκειμένου να καλυφθούν κυρίως τέτοια κενά ώστε τα σχολεία να λειτουργούν και να μην χάνονται τόσες διδακτικές ώρες.
Για να λειτουργήσει επί της ουσίας η διαδικασία αυτή υπάρχουν εκ μέρους μου προτάσεις. Θα μπορούσε για παράδειγμα ο σχεδιασμός να γίνει στη βάση η παράλληλη διδακτική στήριξη να πραγματοποιείται σε ζώνη απογευματινή, στο πλαίσιο ενισχυτικής διδασκαλίας και οι εκπαιδευτικοί να έχουν ουσιαστική στήριξη με συστηματική επιμόρφωσή τους. Έτσι οι μαθητές/τριες θα έχουν τη βοήθεια που χρειάζονται σε όλα τα μαθήματα. Σ’ αυτήν την περίπτωση βέβαια ρόλο βοηθητικό θα έχει και ο διδάσκων το μάθημα αφού είναι απαραίτητη η συνεργασία των δύο εκπαιδευτικών προκειμένου να προσφέρουν ουσιαστική βοήθεια στον μαθητή/τρια.
Αυτές και άλλες σκέψεις μπορούν να αποτελέσουν το πλαίσιο οργάνωσης της παράλληλης διδακτικής στήριξης, υπό μία όμως προϋπόθεση: να παύσει η Εκπαίδευση να λειτουργεί στη βάση της εξυπηρέτησης πολιτικών σκοπιμοτήτων και του λαϊκισμού.
Κορνηλάκης Θανάσης
Εκπαιδευτικός - Φιλόλογος
