Έντονη ανησυχία έχει προκαλέσει η έξαρση του κορωνοϊού και των αναπνευστικών ιώσεων λίγο πριν από την Πρωτοχρονιά του 2024, με την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων να απευθύνει αυστηρές συστάσεις στους πολίτες, κυρίως στις ευπαθείς ομάδες.
Ήδη, τα νοσοκομεία πιέζονται και οι εισαγωγές έχουν αυξηθεί σημαντικά, ενώ η κατάσταση αναμένεται να γίνει ακόμη πιο δύσκολη μετά το ρεβεγιόν της Πρωτοχρονιάς, όπου οι περισσότεροι θα συναντηθούν με τα αγαπημένα τους πρόσωπα σε κλειστούς χώρους, γεγονός το οποίο ευνοεί την μετάδοση του κορωνοϊού.
Οι ειδικοί από την πλευρά τους, κρούουν το «καμπανάκι» υπενθυμίζοντας την ανάγκη λήψης μέτρων αυτοπροστασίας -όπως είναι η χρήση μάσκας- ειδικά σε περιπτώσεις συγχρωτισμού, ακόμη και σε ανοιχτούς χώρους, όπως είναι οι δρόμοι των μεγάλων πόλεων όπου συρρέουν χιλιάδες άνθρωποι για ψώνια, διασκέδαση και μία απλή βόλτα με σύμμαχο τον ανοιξιάτικο καιρό.
Γκίκας Μαγιορκίνης: Εως τέλος Ιανουαρίου η κορύφωση της έξαρσης της covid-19
Η κορύφωση της έξαρσης του κορονοϊού covid-19 που ξεκίνησε στα μέσα Νοεμβρίου, αναμένεται έως το τέλος Ιανουαρίου και δεν φαίνεται ότι θα πιέσει σημαντικά το σύστημα υγείας, εκτιμά μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Γκίκας Μαγιορκίνης, επίκουρος καθηγητής υγιεινής και επιδημιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ).
Επίσης, επισημαίνει ότι ο εμβολιασμός με το νέο ενισχυμένο εμβόλιο έχει υποτιμηθεί και αυτό αποτυπώνεται στην αύξηση των νοσηλειών. Σύμφωνα με την επιδημιολογική έκθεση του ΕΟΔΥ για το διάστημα 18-24 Δεκεμβρίου, 1.496 ασθενείς με covid-19 νοσηλεύονται σε απλές κλίνες. Ο αριθμός των εισαγωγών παρουσίασε αύξηση 37% σε σχέση με τον μέσο εβδομαδιαίο αριθμό εισαγωγών τις προηγούμενες 4 εβδομάδες και ήταν υψηλότερος από τον αριθμό των εισαγωγών την αντίστοιχη εβδομάδα του 2022. Οι διασωληνώσεις παρουσίασαν μικρή μείωση, ενώ οι θάνατοι κατέγραψαν αύξηση, φτάνοντας τους 62.
Παράλληλα, ο κ. Μαγιορκίνης υπενθυμίζει την τήρηση των μέτρων προστασίας όπως η χρήση μάσκας από τις ευπαθείς ομάδες. Η σύσταση για χρήση μάσκας δεν είναι οριζόντια και δεν αφορά το γενικό πληθυσμό, αναφέρει.
Περαιτέρω, δίνει χρήσιμες συμβουλές σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων και υπενθυμίζει το μέτρο της πενθήμερης απομόνωσης και την έγκαιρη χορήγηση αντιικής θεραπείας στα άτομα υψηλού κινδύνου.
Πού οφείλεται η έξαρση των κρουσμάτων - Ο ρόλος της υποπαραλλαγής JN.1
Σύμφωνα με τον κ. Μαγιορκίνη, η υπο-παραλλαγή JN.1 της ΒΑ.2.86, 12 που έχει αναγνωριστεί από τον ΠΟΥ ως υπο-παραλλαγή επιδημιολογικού ενδιαφέροντος, εξαιτίας της μεγάλης μεταδοτικότητάς της, παίζει ρόλο στην αύξηση των κρουσμάτων. Στην Ελλάδα έχουν ανιχνευθεί 102 κρούσματα.
Επίσης, οι αυξημένες συναναστροφές λόγω των εορτών, η μη τήρηση των μέτρων ατομικής προστασίας, συνέβαλλαν στη μεγάλη διασπορά του ιού στην κοινότητα.
Μέτρα προφύλαξης
Η υπενθύμιση των μέτρων προστασίας είναι σημαντική στην παρούσα φάση, ωστόσο ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στον εμβολιασμό, τονίζει ο καθηγητής. Πρέπει οι πολίτες, σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, να κατανοήσουν ότι δεν υπάρχει υποκατάστατο του εμβολιασμού. «Δεν μετράμε πλέον δόσεις εμβολίου. Το εμβόλιο covid είναι εποχικό εμβόλιο όπως της γρίπης».
Ο κ. Μαγιορκίνης εκτιμά ότι ο κόσμος έχει κουραστεί και πιθανόν να θεωρεί ότι επειδή πέρασε τη λοίμωξη το προηγούμενο διάστημα με ήπια συμπτώματα, κάτι ανάλογο θα συμβεί και τώρα αν μολυνθεί. «Δεν είναι όμως έτσι, διότι το προηγούμενο διάστημα είχε την προστασία του εμβολίου». Ο εμβολιασμός παραμένει ο καλύτερος τρόπος προστασίας από σοβαρές επιπλοκές των ιογενών αναπνευστικών λοιμώξεων.
Τα ιδιαίτερα χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού, κάτω από 200.000, ανησυχεί ιδιαίτερα τους επιστήμονες. Ο κ. Μαγιορκίνης εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι οι ευάλωτοι πληθυσμοί (ηλικιωμένοι, άτομα με υποκείμενα νοσήματα) κινδυνεύουν να νοσήσουν βαριά και να χρειαστούν οξυγόνο, και αυτό θα δημιουργήσει μια αυξημένη πίεση στο σύστημα υγείας.
Μάσκα
Ο κ. Μαγιορκίνης συστήνει σε άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου να φορούν μάσκα σε πολυσύχναστους και κλειστούς χώρους, όπως και όταν επισκέπτονται υγειονομικές μονάδες.
Πλύσιμο χεριών
Πλένουμε τακτικά τα χέρια με σαπούνι και νερό ή με απολυμαντικό χεριών. Αποφεύγουμε να ακουμπάμε τη μύτη και το στόμα αν δεν έχουμε απολυμάνει τα χέρια μας.
Απομόνωση
Αν εκδηλωθούν συμπτώματα, μείνετε σπίτι για 5 μέρες
Αντιική θεραπεία
Επίσης, με την έναρξη των συμπτωμάτων πρέπει τα ευάλωτα άτομα να κάνουν διαγνωστικό έλεγχο και να επικοινωνήσουν με το γιατρό τους ώστε να ξεκινήσουν άμεσα αντιική θεραπεία.
Τα στοιχεία για τον κορωνοϊό και την γρίπη
Σημαντική αύξηση καταγράφουν τα κρούσματα των ιογενών λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος (SARS-CoV-2, ιοί γρίπης και αναπνευστικός συγκυτιακός ιός – RSV), σύμφωνα με την επιδημιολογική έκθεση του ΕΟΔΥ για το διάστημα 18-24 Δεκεμβρίου, που δόθηκε στη δημοσιότητα την Παρασκευή (29/12).
Συγκεκριμένα για τον κορωνοϊό καταγράφεται αύξηση της διασποράς στην κοινότητα, ενώ οι εισαγωγές στα νοσοκομεία παρουσίασαν αύξηση 37% και ο αριθμός είναι υψηλότερος από τον αριθμό των εισαγωγών την αντίστοιχη εβδομάδα του 2022. Καταγράφηκαν 62 θάνατοι. Επίσης, στη χώρα μας ανιχνεύθηκαν 102 στελέχη JN.1-υπο-παραλλαγή της ΒΑ.2.86 που αναγνωρίστηκε από τον ΠΟΥ ως υπο-παραλλαγή επιδημιολογικού ενδιαφέροντος.
Αύξηση καταγράφει και η γρίπη με 3 νέα σοβαρά κρούσματα και ο RSV.
Ιός SARS-CoV2 – λοίμωξη COVID-19: Η θετικότητα στο σύνολο των ελεγχθέντων δειγμάτων παρουσίασε αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα.
Ο αριθμός των εισαγωγών (n=1.496) παρουσίασε αύξηση 37% σε σχέση με τον μέσο εβδομαδιαίο αριθμό εισαγωγών τις προηγούμενες 4 εβδομάδες (n=1.094) και ήταν υψηλότερος από τον αριθμό των εισαγωγών την αντίστοιχη εβδομάδα του 2022 (n=1.250). Ο αριθμός των νέων διασωληνώσεων (n=13) παρουσίασε μείωση σε σχέση με τον μέσο εβδομαδιαίο αριθμό νέων διασωληνώσεων κατά τις προηγούμενες 4 εβδομάδες (n=26) και ήταν χαμηλότερος από τον αριθμό των διασωληνώσεων την αντίστοιχη εβδομάδα του 2022 (n=51).
Ο αριθμός των ασθενών με λοίμωξη COVID-19 που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι είναι 54. Καταγράφηκαν 62 θάνατοι με διάμεση ηλικία τα 83 έτη (εύρος 39-99 έτη). Ο αριθμός των θανάτων παρουσίασε αύξηση σε σχέση με τον μέσο εβδομαδιαίο αριθμό θανάτων τις προηγούμενες 4 εβδομάδες (n=53) και ήταν χαμηλότερος από τον αριθμό των θανάτων την αντίστοιχη εβδομάδα του 2022 (n=170).
Η συχνότερη υπο-παραλλαγή της ΒΑ.2 ήταν η EG.5 (33%) ακολουθούμενη από την XBB.1.5 (29%) και την ΒΑ.2.86 (22%). Στη χώρα μας έχουν συνολικά ανιχνευτεί 102 στελέχη JN.1 (υπο-παραλλαγή της ΒΑ.2.86 που από 19/12 αναγνωρίστηκε ως υπο-παραλλαγή επιδημιολογικού ενδιαφέροντος), με ημερομηνία λήψης δείγματος από 3/10 έως 3/12. Ο πρόσθετος κίνδυνος για τη δημόσια υγεία από την JN.1 αξιολογείται διεθνώς επί του παρόντος ως χαμηλός.
Η επιτήρηση του ιικού φορτίου στα αστικά λύματα έδειξε αύξηση της κυκλοφορίας του ιού SARS-CoV-2 σε 5 από τις 10 περιοχές που ελέγχθηκαν.
Ιός της γρίπης: Η θετικότητα για γρίπη στην κοινότητα (δίκτυο sentinel) παραμένει άνω του 10% (εποχικό όριο έναρξης της επιδημικής δραστηριότητας της γρίπης κατά το ECDC). Καταγράφηκαν 3 νέα σοβαρά κρούσματα με νοσηλεία σε ΜΕΘ, ενώ δεν καταγράφηκε νέος θάνατος από εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη.
Συνολικά από την αρχή επιτήρησης της γρίπης νοσηλεύτηκαν 21 άτομα με εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη σε ΜΕΘ και καταγράφηκαν 5 θάνατοι από εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη.
Έχουν ανιχνευτεί συνολικά 78 θετικά δείγματα για γρίπη (9%). Στα δύο κέντρα αναφοράς γρίπης έχουν τυποποιηθεί 76 δείγματα: 74 τύπου Α και 2 τύπου Β. Από τα 71 στελέχη τύπου Α που υποτυποποιήθηκαν, τα 15 (21%) ανήκαν στον υπότυπο Α(Η3) και τα 56 (79%) στον υπότυπο Α(Η1)pdm09.
Γριπώδεις συνδρομές (ανεξαρτήτως παθογόνου): Ο αριθμός κρουσμάτων γριπώδους συνδρομής ανά 1.000 επισκέψεις παρουσίασε αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα.
Αναπνευστικός συγκυτιακός ιός – RSV: H θετικότητας RSV στα δείγματα sentinel ΠΦΥ παρουσίασε αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα.
ΕΟΔΥ: Εμβολιασμός και ισχυρή σύσταση για μάσκες σε νοσοκομεία, γηροκομεία, χώρους με συνωστισμό
Οδηγίες για την αντιμετώπιση των αυξημένων κρουσμάτων κορωνοϊού και άλλων ιών του αναπνευστικού, που παρατηρείται τις τελευταίες δυο εβδομάδες, έδωσε ο ΕΟΔΥ ενόψει του ρεβεγιόν της Πρωτοχρονιάς.
Μετά την συνεδρίαση της Επιτροπής Αντιμετώπισης Έκτακτων Συμβάντων Δημόσιας Υγείας, κατά την οποία συζητήθηκαν όλα τα νεότερα επιδημιολογικά δεδομένα, ο ΕΟΔΥ εξέδωσε ανακοίνωση το απόγευμα της Παρασκευής (29/12) συστήνοντας ισχυρά τα ακόλουθα:
1. Είναι αναγκαίο να εμβολιαστούν όσο το δυνατόν πιο άμεσα με το επικαιροποιημένο εμβόλιο για το Covid, καθώς και με το εμβόλιο της γρίπης, τα άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών και τα άτομα με υποκείμενα νοσήματα – όπως συστήνεται από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών.
2. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να χρησιμοποιούμε μάσκα προστασίας σε όλους χώρους υγειονομικών μονάδων (π.χ. Νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας), σε Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων καθώς και σε κλειστές Δομές που φιλοξενούν ευάλωτους πληθυσμούς.
3. Ειδικά για τα άτομα που ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού (ηλικιωμένοι, άτομα με υποκείμενα νοσήματα), επί συμπτωμάτων,να αναζητούν έγκαιρα ιατρικές συμβουλές, με σκοπό να γίνεται έγκαιρη διάγνωση και άμεση χορήγηση θεραπείας.
4. Είναι απαραίτητο τα άτομα που διαβιούν σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων και λοιπές κλειστές δομές ευάλωτου πληθυσμού να τηρούν τα μέτρα πρόληψης και να εμβολιάζονται κατά της γρίπης και του Covid με το επικαιροποιημένο εμβόλιο.
5. Επιπλέον, συστήνεται ισχυρά να τηρούνται από τον γενικό πληθυσμό τα μέτρα πρόληψης των ιογενών λοιμώξεων του αναπνευστικού: υγιεινή των χεριών, συστηματικός αερισμός κλειστών χώρων,απομόνωση επί συμπτωμάτων, συνεχή χρήση μάσκας ειδικά σε χώρους με συνωστισμό, περιορισμός επαφών με ευάλωτα άτομα και πραγματοποίηση διαγνωστικών ελέγχων.
«Ο ΕΟΔΥ συνεχίζει να επιτηρεί συστηματικά την πορεία των λοιμώξεων του αναπνευστικού, η κορύφωση των οποίων αναμένεται τις επόμενες εβδομάδες. Παράλληλα, εντατικοποιείται η γονιδιοματική επιτήρηση των παραλλαγών των ιών που κυκλοφορούν στην κοινότητα.
Παρακαλούμε θερμά τους πολίτες για την εφαρμογή των προληπτικών μέτρων, έτσι ώστε να αποφύγουμε σοβαρές περιπτώσεις νόσησης και να έχουμε απώλειες συνανθρώπων μας. Ειδικά, από την στιγμή που έχουμε πλέον στην διάθεση μας αποτελεσματικά μέτρα πρόληψης όπως τα εμβόλια και την αποτελεσματική θεραπεία όπως η αντιική θεραπεία κατά του Covid, είναι κρίμα να χάνονταιανθρώπινες ζωές», καταλήγει η ανακοίνωση του ΕΟΔΥ.
