ΔΣ vs ΑΕ: Η Υποχρέωση Παράλειψης Ανταγωνισμού

Η απαγόρευση ανταγωνισμού αφορά κάθε πρόσωπο το οποίο μετέχει με οποιονδήποτε τρόπο στη διεύθυνση της ΑΕ

Σε προηγούμενη αρθρογραφία μας ασχοληθήκαμε με τις πρόνοιες του νόμου σχετικά με την αντιμετώπιση των περιπτώσεων σύγκρουσης συμφερόντων των μελών του ΔΣ με την ΑΕ (ΔΣ Vs AE: Η Σύγκρουση Των Μεταξύ Τους Συμφερόντων). Μας απασχόλησε, ειδικότερα, η υποχρέωση πίστης των μελών του ΔΣ έναντι της ΑΕ-όσον αφορά, ειδικότερα, την υποχρέωση της προαγωγής του εταιρικού συμφέροντος. Στο παρόν άρθρο θα μας απασχολήσει μια, ακόμα, όψη της: H υποχρέωση για παράλειψη ανταγωνιστικών πράξεων.

Ποιους αφορά η υποχρέωση παράλειψης ανταγωνισμού;

Η απαγόρευση ανταγωνισμού αφορά κάθε πρόσωπο το οποίο μετέχει με οποιονδήποτε τρόπο στη διεύθυνση της ΑΕ. Αφορά, πρωτίστως, τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου (εκλεγμένα ή διορισμένα-εκτελεστικά και μη). Αφορά και τους διευθυντές της. Αφορά επίσης και (το αντί του ΔΣ) μονομελές διοικητικό όργανο. 

Οι πράξεις ανταγωνισμού 

Απογορευμένες πράξεις είναι εκείνες που υπάγονται στους καταστατικούς σκοπούς της ΑΕ καθώς και την παρούσα & μελλοντική δραστηριότητά της. Επίσης, η συμμετοχή των υπόχρεων προσώπων ως ομορρύθμων εταίρων σε προσωπικές εταιρείες που επιδιώκουν αντίστοιχους σκοπούς. Στην απαγόρευση ανταγωνισμού εντάσσεται και η συμμετοχή των υπόχρεων προσώπων ως μόνων μετόχων ή ως εταίρων σε εταιρείες που επιδιώκουν τους ίδιους σκοπούς με την ΑΕ. 

Η άρση της απαγόρευσης

Η άρση της απαγόρευσης άσκησης ανταγωνισμού για τα υπόχρεα πρόσωπα είναι δυνατό να αρθεί με ρητή (αρχική ή επιγενόμενη) καταστατική πρόβλεψη. Επίσης και με άδεια της Γενικής Συνέλευσης. 

Οι έννομες συνέπειες της σχετικής παράβασης

Σε περίπτωση παράβασης της απαγόρευσης διενέργειας ανταγωνιστικών πράξεων, η ΑΕ δικαιούται να επιλέξει μεταξύ: (α) της αξίωσης αποζημίωσης, (β) του δικαιώματος οικονομικής της υποκατάστασης στη θέση του υποχρέου και (γ) της αξίωσης απόδοσης ή εκχώρησης της απαίτησης αμοιβής του υπόχρεου. Παράλληλα, διατηρεί (με βάση όσα γενικά ισχύουν) και πρόσθετες, κατά περίπτωση, αξιώσεις. 

Η περίπτωση της τέλεσης του αδικήματος της απιστίας (390ΠΚ) θα πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να μην αποκλειστεί.

Η διάρκεια της υποχρέωσης παράλειψης ανταγωνισμού

Η υποχρέωση παραλείψεως ανταγωνισμού παύει με την καθοιονδήποτε τρόπο λήξη ή με την παύση της ιδιότητας του συμβούλου ή του διευθυντή της εταιρείας. Είναι, ωστόσο, δυνατή η χρονική επέκταση της υποχρέωσης, με ρητή συμβατική υποχρέωση (ρήτρα μετασυμβατικής απαγόρευσης ανταγωνισμού). 

Παραγραφή

Οι ανωτέρω περιγραφόμενες (αστικές) αξιώσεις παραγράφονται μόλις ένα (1) έτος μετά την ανακοίνωσή τους σε συνεδρίαση του ΔΣ ή τη γνωστοποίησή τους στην εταιρεία. Σε κάθε περίπτωση: πέντε (5) έτη μετά την ενέργεια της απαγορευμένης πράξης.  

Η συμμετοχή σε Διοικητικό Συμβούλιο Ανώνυμης Εταιρείας δεν είναι χωρίς ευθύνες. Ούτε χωρίς περιορισμούς. Από τους σημαντικότερους: η απαγόρευση άσκησης ανταγωνιστικών δραστηριοτήτων. 

Η σχετική εγρήγορση κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της εταιρείας δεν αρκεί. Απολύτως αναγκαίες καθίστανται οι σχετικές, ακριβείς και συγκεκριμένες κατά το περιεχόμενο, καταστατικές πρόνοιες. 

Περισσότερο αναγκαία όμως παρίσταται η ευλαβική συμμόρφωση των μελών του ΔΣ με τη σχετική τους υποχρέωση. 

Οι αρχές της Εταιρικής Διακυβέρνησης το επιβάλλουν.

Ο νόμος θέτει τα αυστηρά όρια και τις επαπειλούμενες (αστικές και ποινικές) κυρώσεις.

Εντούτοις: η παράλειψη τέτοιου είδους δράσεων σε βάρος του νομικού προσώπου θα πρέπει να βασίζεται στην ηθική και τη συνείδηση των μελών του ΔΣ.

Αυτών ελλειπουσών, τα (συγκεκριμένα) μέλη του ΔΣ δεν μπορούν να έχουν θέση στο όργανο.

Σταύρος Κουμεντάκης

Managing Partner

Koumentakis and Associates Law Firm

Σημ.: Το παρόν άρθρο σε πλήρη μορφή.


 

Γίνε ο ρεπόρτερ του CRETALIVE

ΣΤΕΙΛΕ ΤΗΝ ΕΙΔΗΣΗ