Του Κοκολάκη Κ Γρηγόρη επιστημονικού συνεργάτη μας *
Απαντήσεις σε απλές οικονομικές ερωτήσεις
Ποιους αφορά ο νέος ασφαλιστικός νόμος ;
Όλους εκτός από τους αμιγώς μισθωτούς είτε του ιδιωτικού είτε του δημοσίου τομέα.
Ισχύουν τα ίδια για όλους τους ασφαλισμένους που δεν είναι μισθωτοί ;
Όχι, παρόλο που η φιλοσοφία του νόμου είναι ίδια, τα ποσά τόσο των εισφορών όσο και των συντάξεων είναι διαφορετικά για τους ελευθέρους επαγγελματίες για τους αγρότες και για αυτούς που έχουν παράλληλη ασφάλιση.
Σε τι θα με επηρεάσει η επιλογή του ποσού των ασφαλιστικών εισφορών που θα επιλέξω να καταβάλω;
Εκτός από το προφανές που είναι η μείωση της άμεσης ρευστότητας σου το ποσό που κάθε μήνα θα καταβάλεις θα διαμορφώσει κατά απόλυτο τρόπο το ποσό της σύνταξης που θα σου αποδίδεται όταν με το καλό μπεις στην σύνταξη.
Μπορώ να επιλέξω εγώ τι ποσό θα πληρώνω;
Όχι, το δικαίωμα σου εξαντλείται στην δυνατότητα που έχεις να επιλέξεις και συνεπώς να ενταχθείς σε μια από τις επτά παρακάτω κλίμακες- ασφαλιστικές κατηγορίες οι οποίες δίνουν στο τέλος του εργασιακού σου βίου τις παρακάτω αντίστοιχες συντάξιμες αποδοχές.
Στον πίνακα που ακολουθεί ενδεικτικά αποτυπώνεται το ποσό της σύνταξης ανάλογα με την κατηγορία που επιλέγετε και τα έτη ασφάλισης.
- 1ο επίπεδο ποσό εισφορών 210,00 Ευρώ ποσό σύνταξης
στα 30 χρόνια 603,75 ευρώ και στα 40 χρόνια 771,58 ευρώ το μήνα.
- 2ο επίπεδο ποσό εισφορών 252,00 Ευρώ ποσό σύνταξης
στα 30 χρόνια 647,66 ευρώ και στα 40 χρόνια 849,09 ευρώ το μήνα.
- 3ο επίπεδο ποσό εισφορών 302,00 Ευρώ ποσό σύνταξης
στα 30 χρόνια 718,53 ευρώ και στα 40 χρόνια 974,12ευρώ το μήνα.
- 4ο επίπεδο ποσό εισφορών 363,00 Ευρώ ποσό σύνταξης
στα 30 χρόνια 805,00 ευρώ και στα 40 χρόνια 1.126,65ευρώ το μήνα.
- 5ο επίπεδο ποσό εισφορών 435,00 Ευρώ ποσό σύνταξης
στα 30 χρόνια 907,06 ευρώ και στα 40 χρόνια 1.306,68 ευρώ το μήνα.
- και 6ο επίπεδο ποσό εισφορών 566,00 Ευρώ ποσό σύνταξης στα 30 χρόνια 1092,75 ευρώ και στα 40 χρόνια 1634,25 ευρώ το μήνα.
Σημείωση
Τα παραπάνω ποσά σύνταξης έχουν υπολογισθεί λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν καταβληθεί εισφορές για όλο το χρόνο ασφάλισης στην ίδια ασφαλιστική κατηγορία.
Δηλαδή αν επιλέγουμε κάθε χρόνο διαφορετική κατηγορία τότε ο υπολογισμός θα είναι πιο σύνθετος ενώ αν ένας ασφαλισμένος επιλέξει την πρώτη κατηγορία εισφορών, δηλαδή να καταβάλλει 210,00 ευρώ το μήνα σε συνδυασμό με λίγα χρόνια ασφάλισης, η σύνταξή του θα είναι κοντά στα 440,00 ευρώ.
Για τους νέους ασφαλισμένους για τα πρώτα πέντε έτη θεσπίζεται και ένα επιπλέον επίπεδο εισφορών το οποίο είναι στα 93,00 Ευρώ τον μήνα.
Ισχύει αυτό που λένε ότι όσα περισσότερα πληρώνεις τόσα περισσότερα θα πάρεις ;
Αυτό παρόλο που αν το εξετάσεις με βάση τον αλγόριθμο υπολογισμού της σύνταξης εν μέρει φαίνεται να ισχύει είναι μια υπεραπλουστευμένη προσέγγιση η οποία δεν θα πρέπει να αποτελεί το κύριο κριτήριο επιλογής .
Με ποια κριτήρια θα πρέπει να επιλέξω τις ασφαλιστικές μου εισφορές. Σε ποιες ερωτήσεις θα απαντήσω για να πάρων την σωστή απόφαση ;
Το πρώτο κριτήριο επιλογής θα πρέπει να είναι ότι το ποσό που θα επιλέξει να μπορεί να το καταβάλει κάθε μήνα χωρίς αυτό να του δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στην καθημερινότητα του. Η πρώτη ερώτηση είναι πόσα μπορώ να δίνω κάθε μήνα χωρίς να τα καθυστερώ και χωρίς να μου δημιουργεί προβλήματα στην καθημερινή μου ζωή.
Αφού βεβαιωθώ ότι μπορώ να πληρώνω ένα ποσό θα πρέπει να δω , πόσα χρόνια είμαι ήδη ασφαλισμένος από το 2002 και μετά, τι χρήματα έχω ήδη καταβάλει και ποιό είναι το άριστο ποσό που με βάση αυτό θα συνταξιοδοτηθώ. Μετά θα πρέπει να προσμετρήσω και τα υπόλοιπα εισοδήματα που προσδοκώ να έχω όταν θα γίνω συνταξιούχος. Αν το κομπόδεμα μας είναι αξιοπρεπές τότε θα είναι διαφορετική η απόφαση από το αν η σύνταξη μας θα αποτελεί το μοναδικό διαθέσιμο μας εισόδημα.
Αν προσπαθήσουμε να δούμε τον νόμο στην ουσία τους θα ανακαλύψουμε ότι στην πραγματικότητα οι ασφαλισμένοι με τον νέο νόμο έχουν να επιλέξουν ανάμεσα σφύρας και άκμονος.
Αν επιλέξουν μια από τις τρείς πρώτες κλίμακες είναι φανερό ότι σε καμία περίπτωση το ποσό δεν επαρκεί για να ζήσουν έστω με στοιχειώδη αξιοπρέπεια, ενώ όσο μεγαλύτερη κλίμακα επιλέγουν τόσο μπορεί να βελτιώνουν την σύνταξη τους όμως θα παίρνουν όλο και λιγότερα χρήματα από αυτά που θα έχουν προπληρώσει.
Δηλαδή αν επιλέξουν την μεγαλύτερη κλίμακα τότε αν όλα πάνε καλά αν πληρώνουν επί τριάντα έτη το ποσό εισφορών 566,00 Ευρώ το μήνα θα πάρουν στα εξήντα επτά τους έτη, και αν το όριο δεν αυξηθεί ως σύνταξη 1092,75 ευρώ.
Αν κάνετε μια αναγωγή σε σχέση τι δίνει ο ασφαλισμένος και τι παίρνει ως σύνταξη θα δείτε ότι στην καλύτερη περίπτωση θα πάρει πίσω το 65% των πληρωμών του (πολλά αν)
Τότε ποιο είναι το άριστο ποσό ασφαλιστικών εισφορών έτσι ώστε να έχω κάνει την καλύτερη δυνατή επιλογή;
Η επιλογή των ασφαλιστικών εισφορών δεν είναι μια απόφαση που πρέπει να παρθεί με ευκολία. Πρέπει να αξιολογηθούν όλα τα ατομικά δεδομένα του καθένα από εμάς και να ιεραρχηθούν με τέτοιο τρόπο ώστε να εξυπηρετηθούν σωστά, οι τωρινές οικονομικές δυνατότητες με τις αυριανές μας συνταξιοδοτικές ανάγκες.
Εδώ η βοήθεια από τους ειδικούς της αγοράς (λογιστές , δικηγόρους κ.λ.π) νομίζω ότι θα πρέπει να θεωρείται απολύτως απαραίτητη προκειμένου να παρθεί η σωστή για τον καθένα μας συνταξιοδοτική απόφαση.
Πως πληρώνονται οι εισφορές;
Οι εισφορές είναι μηνιαίες και καταβάλλονται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα και εξακολουθούν να πραγματοποιούνται σε όλες τις τράπεζες και στα ΕΛΤΑ, μέσω του Διατραπεζικού Συστήματος (ΔΙΑΣ), με άμεση χρέωση λογαριασμού (πάγια εντολή) ή με εντολές πληρωμής.
Αν είμαι παλιός ασφαλισμένος θα μετρήσουν όλες οι συντάξιμες πληρωμές που έχω καταβάλει;
Δυστυχώς όχι .Για τις συντάξιμες αποδοχές θα ισχύσουν οι καταβαλλόμενες αποδοχές σου από το 2002 και μετά. Εδώ είναι μια μεγάλη αδικία του συστήματος για τους παλαιότερους ασφαλισμένους οι οποίοι κατέβαλαν στην συντριπτική τους πλειοψηφία υψηλές ασφαλιστικές εισφορές εξαιτίας των τότε υψηλών μισθών που εισέπρατταν ή των υψηλότερων ασφαλιστικών κλάσεων που επέλεγαν να εντάσσονταν προσδοκώντας να έχουν μια αξιοπρεπή σύνταξη.
Πως γίνεται η επιλογή του ποσού των ασφαλιστικών εισφορών. Μπορώ να θέλω να αλλάξω το ποσό που θα πληρώνω;
Η επιλογή του ποσού των ασφαλιστικών εισφορών γίνεται στο ΕΦΚΑ με τους κωδικούς του TAXINET . Ο ασφαλισμένος με δραστηριότητα άνω των 5 ετών μπορεί αν επιθυμεί με δήλωση του έως το Δεκέμβριο να επιλέγει για το επόμενο έτος έως δύο μεγαλύτερες ή, αντίστοιχα, έως δύο χαμηλότερες ασφαλιστικές κατηγορίες από αυτήν που ήταν ενταγμένος .
Ισχύουν τα ίδια για όλους τους ασφαλισμένους που δεν είναι μισθωτοί;
Όχι, παρόλο που η φιλοσοφία του νόμου είναι ίδια, τα ποσά τόσο των εισφορών όσο και των συντάξεων είναι διαφορετικά για τους ελευθέρους επαγγελματίες , για τους αγρότες και για αυτούς που έχουν παράλληλη ασφάλιση.
Τι ισχύει για αυτούς που εργάζονται και ως μισθωτοί και ως ελεύθεροι επαγγελματίες;
Αυτοί απαλλάσσονται πλήρως από τις διπλές ασφαλιστικές εισφορές, αν έχουν μεικτό μισθό 930,00 ευρώ και πάνω. Ως βάση υπολογισμού λαμβάνεται ο εκάστοτε μηνιαίος μισθός. Ειδικά για τους ασφαλισμένους που αμείβονται με μπλοκάκι και για τους οποίους προκύπτει ότι το εισόδημά τους προέρχεται από την απασχόλησή τους σε έως δύο φυσικά ή νομικά πρόσωπα αυτοί μπορούν να συνεχίσουν να πληρώνουν εισφορές ως μισθωτοί.
Αν ξεχάσω να επιλέξω ασφαλιστική κατηγορία θα πληρώσω πρόστιμο;
Όχι όσοι δεν το κάνουν, θα ενταχθούν αυτοδίκαια στην πρώτη και ελάχιστη ασφαλιστική κατηγορία των 220,00 Ευρώ.
Ο Κοκολάκης Γρηγόρης είναι Οικονομολόγος – Λογιστής, Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος επιχειρήσεων με Master στην Διοίκηση Επιχειρήσεων
Γενικός Διευθυντής της Εταιρίας tax-profit
