Σοβαρό πλήγμα έχει δεχτεί ο τομέας της μελισσοκομίας της Ελλάδας λόγω των πυρκαγιών που σάρωσαν τη χώρα, αφήνοντάς τον κλάδο εκτεθειμένο σε εισαγωγές μελιού αμφιβόλου ποιότητας- όπως προειδοποιεί η Επιτροπή Επαγγελματικών Αγροτικών Οργανώσεων στην Ε.Ε. (Copa Cogeca).
Σύμφωνα με τον Φεντερίκο Φατσίν, Πολιτικό Σύμβουλο και Ειδικό Εμπειρογνώμονα στην COPA-COGECA Σύμφωνα με σχετικές εκτιμήσεις, πάνω από 10.000 σμήνη μελισσών έχουν καταστραφεί από τις πυρκαγιές του καλοκαιριού, αφήνοντας την αγορά με έως και 10.000 τόνους λιγότερο πευκόμελο για φέτος.
Μια από τις περιοχές που επλήγησαν περισσότερο είναι και το νησί της Εύβοιας, μια από τις περισσότερο μελισσοκομικά παραγωγικές περιοχές της χώρας- αντιπροσωπεύοντας το ένα τρίτο της ελληνικής παραγωγής μελιού.
Σύμφωνα με τελευταία στοιχεία, η Ελλάδα παρήγαγε μόλις πάνω από 22.000 τόνους μέλι- σύμφωνα με την Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO), με το πευκόμελο να αντιπροσωπεύει το 70% της συνολικής παραγωγής.
«Για έναν τομέα που βρίσκεται ήδη υπό πίεση, αυτό είναι ένα ακόμη πλήγμα», τόνισε ο Εμπειρογνώμονας στην COPA-COGECA
Ενώ σύντομα αναμένεται υποστήριξη προς τον κλάδο, συμπεριλαμβανομένων έως και 70 ευρώ ανά κυψέλη από εθνικά προγράμματα ασφάλισης και 12 ευρώ ανά κυψέλη με την στήριξη της Ε.Ε., το πραγματικό πρόβλημα θα φανεί μακροπρόθεσμα- σύμφωνα με τον Φατσίν
Με δεδομένο ότι χρειάζονται 30 χρόνια για να ωριμάσει ένα πευκοδάσος, οι επιπτώσεις των πυρκαγιών θα γίνουν αισθητές μέσα στα επόμενα χρόνια.
Η Ελλάδα, λοιπόν, πρόκειται να χάνει έως και 10.000 τόνους μέλι ανά έτος για τα επόμενα 30 χρόνια – συνολικά 300.000 τόνους μέσα στις επόμενες δεκαετίες. Και τα πράγματα μπορούν να γίνουν και χειρότερα, συνυπολογίζοντας και την κλιματική αλλαγή.
Η απώλεια αυτή προκάλεσε ανησυχίες για αύξηση των εισαγωγών. Μια τέτοια εξέλιξη ενέχει αυξημένο κίνδυνο για πιθανή απάτη στα τρόφιμα.
«Με δεδομένο ότι πρόκειται να χαθεί σημαντική ποσότητα μελιού και ότι οι καταναλωτές θα συνεχίσουν να ζητούν και να αναζητούν μέλι στα ράφια, τότε αναπόφευκτη συνέπεια είναι και η αύξηση των εισαγωγών μελιού για την Ε.Ε.», όπως επισημαίνεται.
Η Ε.Ε. είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παγκόσμιος παραγωγός μελιού μετά την Κίνα, με περίπου 280.000 τόνους παραγόμενου μελιού ετησίως. Εκτός από τη γεωργική του σημασία, ο τομέας είναι επίσης ζωτικής σημασίας και για την επικονίαση των φυτών.
Ωστόσο, περίπου το 40% της εγχώριας κατανάλωσης μελιού προέρχεται από εισαγωγές- κυρίως από την Ουκρανία και την Κίνα.
Ενώ η ένωση των αγροτών τόνισε ότι δεν είναι αντίθετη προς το εμπόριο, ο Φατσίν επεσήμανε ότι «πλημμυρίζοντας» την αγορά με φθηνό μέλι, υπάρχει ο κίνδυνος να μειώσει την τιμή αγοράς του μελιού στην Ε.Ε.
Σύμφωνα με τον Εμπειρογνώμονας στην COPA-COGECA , το κόστος παραγωγής για το μέλι στην Ε.Ε. ανέρχεται κατά μέσο όρο σε 3.8 με 4 ευρώ το κιλό, ενώ το εισαγόμενο χύμα μέλι μπορεί να κοστίσει μόλις 1.45 ευρώ το κιλό.
«Οι επαγγελματίες μελισσοκόμοι δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τόσο χαμηλές τιμές», προειδοποίησε .
Ο Φατσίν επεσήμανε, μάλιστα, ότι οι διαφορές αυτές στις τιμές οφείλονται στο χαμηλό εργατικό κόστος και στη νοθεία του μελιού.
«Σήμερα η νοθεία έχει φτάσει σε τέτοιο επίπεδο ποιότητας, ώστε ορισμένες τεχνικές ανίχνευσης που χρησιμοποιούνται σήμερα να θεωρούνται ξεπερασμένες». Ο Φατσίν πρόσθεσε ότι οι τεχνικές νοθείας είναι «πάντα ένα βήμα μπροστά και οι μέθοδοι ανίχνευσης δεν είναι επαρκείς».
Ενώ οι δασμοί και οι έλεγχοι στα σύνορα είναι ευθύνη των εθνικών αρχών, ο Εμπειρογνώμονας στην COPA-COGECA τόνισε ότι δεν υπάρχουν μέχρι σήμερα κοινά κριτήρια που να καθορίζουν τις εργαστηριακές δοκιμές μελιού στην Ε.Ε.
Επισήμανε, μάλιστα, την ανάγκη για κοινές πρακτικές που θα εγγυώνται την ποιότητα του μελιού που εισάγεται στην ένωση.
Ένας ακόμη τομέας που μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση του τομέα του μελιού της Ε.Ε. είναι η επανεξέταση της σήμανσης προέλευσης, δήλωσε ο Φατσίν.
«ΜΚΟ και καταναλωτές ζητούν περισσότερες πληροφορίες στα καταστήματα, ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση σχετικά με τα προϊόντα, αλλά μέχρι στιγμής μόνο μερικά κράτη μέλη έχουν λάβει σχετικά μέτρα».
Το μόνο που ορίζει σήμερα η σχετική για το μέλι οδηγία της Ε.Ε. είναι ότι το μέλι πρέπει να χαρακτηρίζεται ως «μη Ευρωπαϊκό», ως «Ευρωπαϊκό» ή ως μείγμα μελιού προερχόμενο από χώρες εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα κριτήρια όμως αυτά δεν έχουν καθοριστεί σωστά, σύμφωνα με τον Εμπειρογνώμονα στην COPA-COGECA
«Μπορώ να έχω 1% μέλι από χώρα της Ε.Ε. και να το ανακατέψω με 99% από τρίτη χώρα, αλλά στην ετικέτα θα καταγράφεται μόνο ότι το μέλι προέρχεται από χώρες εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αν και δεν είναι κατά της ανάμειξης μελιού, ο Φατσίν υποστηρίζει την ακριβή σήμανση της χώρας προέλευσης, ώστε να ενισχυθούν οι παραγωγοί της Ε.Ε.
«Μια ξεκάθαρη και απλή σήμανση προέλευσης θα βοηθήσει την εσωτερική αγορά και την παραγωγή μελιού της Ε.Ε., δίνοντας παράλληλα τις πληροφορίες που μας ζητούν οι καταναλωτές», είπε.
