Προς παράταση της ισχύος της ρήτρας γενικής εξαίρεσης και για το 2022 προσανατολίζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σύμφωνα με δημοσίευμα του πρακτορείου Bloomberg, η Επιτροπή, που θα δημοσιεύσει σήμερα τις παραμέτρους βάσει των οποίων θα ληφθεί η σχετική απόφαση τον προσεχή Μάιο, θεωρεί ότι η παράταση των lockdowns και η αργή πρόοδος των εκστρατειών εμβολιασμών συνεπάγονται μία πιο αναιμική ανάκαμψη φέτος και δικαιολογούν τη συνέχιση της δημοσιονομικά επεκτατικής πολιτικής και για το επόμενο έτος.
Η ρήτρα γενικής εξαίρεσης, που ισοδυναμεί με αναστολή των δημοσιονομικών κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, ενεργοποιήθηκε για πρώτη φορά πέρυσι τον Μάρτιο. Εκτοτε, ο επίτροπος Οικονομίας της Ε.Ε. Πάολο Τζεντιλόνι και άλλοι κορυφαίοι αξιωματούχοι αλλά και υπουργοί Οικονομικών των κρατών-μελών προειδοποιούν συχνά για τον κίνδυνο επανάληψης των λαθών της προηγούμενης κρίσης, όταν η πρόωρη επιβολή δημοσιονομικά περιοριστικών μέτρων υπονόμευσε την ανάκαμψη από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008-09.
Σύμφωνα με τις παραμέτρους που θα παρουσιάσει σήμερα η Επιτροπή, το ΣΣΑ πρέπει να παραμείνει σε αναστολή μέχρι η ευρωπαϊκή οικονομία να επιστρέψει στα επίπεδα του 2019 – κάτι το οποίο δεν αναμένεται να συμβεί πριν από τα μέσα του 2022. Η ανάκαμψη μάλιστα αναμένεται να είναι άνιση, με χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία να χρειάζονται περισσότερο χρόνο να επιστρέψουν στα προ πανδημίας επίπεδα.
Η οικονομία της Ευρωζώνης συρρικνώθηκε κατά 6,8% το 2020 και η Επιτροπή προβλέπει ότι θα αναπτυχθεί κατά 3,8% το 2021. Το μέσο δημοσιονομικό έλλειμμα στα κράτη-μέλη του ευρώ το 2020 αναμένεται να ξεπεράσει το 6% του ΑΕΠ (υπερδιπλάσιο από το όριο του ΣΣΑ), ενώ το δημόσιο χρέος θα φτάσει κατά μέσον όρο το 100% του ΑΕΠ (το όριο του Συμφώνου είναι 60%).
Εν τω μεταξύ, στον «πάγο» παραμένει η απόπειρα αναθεώρησης των δημοσιονομικών κανόνων την οποία είχε λανσάρει διστακτικά η Κομισιόν στις αρχές του περασμένου έτους.
Με το Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Συμβούλιο να έχει συστήσει να ολοκληρωθεί αυτό το εγχείρημα πριν την εκ νέου ενεργοποίηση του ΣΣΑ, οι αξιωματούχοι τους οποίους επικαλείται το Bloomberg σημειώνουν ότι η σχετική συζήτηση θα ξεκινήσει ξανά στο δεύτερο εξάμηνο του 2021.
