«Η κρίση γεννά Κροίσους». Με την ωραία αυτή ιστορική διδαχή, παρμένη από τον Αριστείδη Ωνάση, άρχισε την ομιλία του στην ημερίδα του Ελληνικού Επιχειρηματικού Φόρουμ στο Βερολίνο ο υφυπουργός εξωτερικών για θέματα οικονομίας Δημήτρης Μάρδας. Το υπόλοιπο ήταν η παρουσίαση των ευκαιριών που δίνει σήμερα η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στους γερμανούς επιχειρηματίες για να επενδύσουν στην Ελλάδα με τρόπο που θα τους φέρει πλούτη ανάλογα εκείνων του θρυλικού βασιλιά της Λυδίας. Οι ακροατές του – η αφρόκρεμα του επιχειρηματικού κόσμου των δυο χωρών, καθώς και εκπρόσωποι της γερμανικής κυβέρνησης – έδειχναν δύσπιστοι μπροστά σε τόσο πλουσιοπάροχη προσφορά.
Την παράσταση έκλεψε βέβαια ο Γιώργος Σταθάκης, που ήταν και ο πρώτος εισηγητής της ημερίδας. Ο υπουργός οικονομίας αναφέρθηκε αναλυτικά στο συνολικό πλέγμα των τρεχουσών μεταρρυθμίσεων (μνημονιακών και μη) που αποβλέπουν στον εκσυγχρονισμό της οικονομίας και του κράτους. Η οικονομία, σύμφωνα με τον ίδιο, αναπτύσσεται ικανοποιητικά - στο δεύτερο εξάμηνο του 2016 θα υπάρξει θετικό πρόσημο στην ανάπτυξη. Το μήνυμά του: Η κυβέρνηση προχωρεί σχεδιασμένα και μεθοδικά στην αποκατάσταση της για πολύ καιρό κλονισμένης εμπιστοσύνης μεταξύ του Βερολίνου και της Αθήνας.
Η «είδηση» της ημέρας βγήκε βέβαια μετά το πέρας της ομιλίας του, στη συζήτηση με τους ακροατές. Αναφερόμενος στο υπό ίδρυση ταμείο αποκρατικοποιήσεων που θα αντικαταστήσει το ΤΑΙΠΕΔ, ο κ.Σταθάκης δήλωσε, ότι το αντίτιμο από την πώληση της δημόσιας περιουσίας θα είναι πολύ μικρότερο από το αρχικά προβλεπόμενο. «Νομίζω ότι συμφωνούμε όλοι, ότι η ιδέα για 50 δισεκατομμύρια ευρώ ήταν εξωπραγματική» είπε. Το ποσό αυτό μειώθηκε στη συνέχεια καταρχάς στα 25 δισ. και ύστερα στα 15 δισ. Μέχρι τώρα, πρόσθεσε, έχουν εισπραχθεί 2,5 δισ. Στο τέλος θα φτάσουν «ίσως στα 6-7 δισ.». Από τις 11 περιπτώσεις ιδιωτικοποιήσεων, που προβλέπεται να γίνουν στο ορατό μέλλον, διευκρίνισε, ίσως εισπραχθούν 7 δισ. – ποσό που είναι «λίγο ή πολύ ρεαλιστικό».
Η δήλωση του κ.Σταθάκη θα μπορούσε να γίνει το χιτ της ημέρας, αν όχι του μήνα, δεδομένου ότι ένας γερμανός δημοσιογράφος ζήτησε από την Άνγκελα Μέρκελ και την Κριστίν Λαγκάρντ να την σχολιάσουν στην συνέντευξη τύπου που έδωσαν τη νύχτα της Τρίτης στην καγκελαρία ύστερα από τη συνάντηση των επικεφαλής των παγκόσμιων οικονομικών οργανισμών. Πλην όμως και οι δυο δεν κατάλαβαν προφανώς το περιεχόμενό της, και άρχισαν να μιλούν γενικά για το πρόγραμμα βοήθειας για την Ελλάδα: Για το ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο πρέπει να συμμετάσχει στο πρόγραμμα, για ότι πρέπει να γίνει ταχεία αξιολόγηση από την τρόικα, και για το ότι το «κούρεμα» είναι νομικά ανέφικτο (Μέρκελ), ή για το ότι οι επενδυτές χρειάζονται σταθερότητα για να βάλουν χρήματα στην Ελλάδα (Λαγκάρντ).
Αλλά ούτε και στην ημερίδα ήταν πάντα κατανοητές οι δηλώσεις του έλληνα υπουργού. Οι γερμανοί ιδίως ακροατές έδειχναν μεν ευχαριστημένοι με τις επιγραμματικές απαντήσεις του, που ενίοτε είχαν την ποιότητα χρησμού. «Είναι ο Αντι-Βαρουφάκης» σχολίαζε ένας από αυτούς. Όμως ο μινιμαλισμός του έγινε αιτία για μια παρεξήγηση. Μιλώντας για το χρέος, ο κ.Σταθάκης είπε όντως, όπως μετέδωσε το Reuters, μια για τον ΣΥΡΙΖΑ πολιτικά μη ορθή φράση, ήτοι ότι «το χρέος … είναι μέχρι το 2022 βιώσιμο» (κάτι που το γραφείο του έσπευσε λίγο αργότερα να αποσύρει). Στην πραγματικότητα βέβαια, όπως εξήγησε λίγο αργότερα ο ίδιος σε έλληνες δημοσιογράφους, εννοούσε κάτι εντελώς διαφορετικό: Ότι δηλαδή μόνο μέχρι το 2022 υπάρχουν εχέγγυα για τη βιωσιμότητα του χρέους, όπως σταθερά επιτόκια. Μόλις ωστόσο εκλείψουν τα εχέγγυα, μετά το 2022, η Ελλάδα θα μπει αναπόφευκτα σε νέες πιστωτικές τρικυμίες – οι διακυμάνσεις των επιτοκίων θα κάνουν αδύνατη τη δημοσιονομική σταθερότητα. Αυτό πάλι θα δημιουργήσει αυτόματα αντι-επενδυτικό κλίμα. Γι αυτό και η συζήτηση για την αναδιάρθρωση, όποια μορφή και να πάρει αυτή ( επιμήκυνση, σταθεροποίηση των επιτοκίων, συσχέτιση ανάμεσα στην αποπληρωμή και την ανάπτυξη της οικονομίας, κ.λπ.) θα πρέπει να αρχίσει αμέσως μετά την αξιολόγηση της τρόικας – έτσι που οι επενδυτές να είναι σίγουροι για την ασφάλεια των τοποθετήσεων τους. «Το κριτήριο είναι μια προβολή του χρέους (σ.σ.: στο μέλλον) που να το δείχνει ασφαλές και βιώσιμο. Μόνο έτσι μπορεί να λειτουργήσει επενδυτικά υπέρ της χώρας» τόνισε.
Η δεύτερη σημαντική είδηση της ημέρας ήρθε από τη γερμανίδα υφυπουργό οικονομίας Μπριγκίτε Τσίπρις, η οποία προανήγγειλε την επίσκεψη στην Αθήνα την 1η Ιουλίου του αντικαγκελάριου και υπουργού οικονομίας Σίγκμαρ Γκάμπριελ. Ο σοσιαλδημοκράτης πολιτικός θα συνοδεύεται από ισχυρή αντιπροσωπεία γερμανών επιχειρηματιών. Όλα δείχνουν έτσι, ότι ο ίδιος θέλει να ανοίξει, ύστερα από κάποιες ανεπιτυχείς προσπάθειες τα τελευταία χρόνια, νέο κεφάλαιο στις ελληνογερμανικές οικονομικές σχέσεις – υπό την προϋπόθεση βέβαια, ότι μέχρι τότε θα έχει ολοκληρωθεί η αξιολόγηση της τρόικας. Η κ.Τσίπρις πάντως δεν παρέλειψε να κάνει ένα πολιτικό «φάουλ», ζητώντας από τον κ.Σταθάκη να … αλλάξει το πρόγραμμα που παρουσίασε. Αντί να βάζει το βάρος στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, είπε, θα ήταν καλύτερο να το κατευθύνει προς τη δημιουργία τεχνικών υποδομών, όπως το ίντερνετ, και την υποστήριξη των νέων επιχειρηματιών (start ups).
Αλλά και ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Γερμανών Βιομηχάνων BDI Ούλριχ Γκρίλο δεν ξέχασε τις παραινέσεις. Η Ελλάδα, είπε, «πρέπει να δημιουργήσει αξιόπιστο δημοσιονομικό και νομικό σύστημα, αποτελεσματική διοίκηση και θετικές συνθήκες χρηματοδότησης». Μόνο έτσι θα μπορέσει να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών.
Στην εμπιστοσύνη αυτή θα συμβάλει σίγουρα και η κατάργηση των κεφαλαιακών ελέγχων (Capital Controls). Αυτή, σύμφωνα με την πρόεδρο του διοικητικού συμβουλίου της Εθνικής Τράπεζας Λούκα Κατσέλη, θα γίνει «αν όλα πάνε καλά» περί το τέλος του χρόνου – τον Οκτώβριο, ή τον Νοέμβριο.
Αυτό πάλι ίσως να μην ευχαριστήσει ιδιαίτερα τον κ.Μάρδα, ο οποίος, σε συζήτηση με δημοσιογράφους, έδειξε να μην βιάζεται για την κατάργησή τους. «Ποιο είναι το κύριο ζητούμενο στο θέμα;» αναρωτήθηκε. «Το κύριο ζητούμενο είναι να εξυπηρετείται η επιχειρηματική κοινότητα». Και αυτή εξυπηρετείται ήδη θαυμάσια σε κλάδους-κλειδιά: στον τουρισμό, στην ναυτιλία στις εξαγωγές – κάτι που προσεγγίζει το 80% τέτοιου είδους συναλλαγών. Και οι συνταξιούχοι; «Αυτοί παίρνουν 420 ευρώ από τις τράπεζες και τα υπόλοιπα μέσω ηλεκτρονικών συναλλαγών» ήταν η απάντησή του. Υπάρχει λοιπόν πρόνοια και γι αυτούς, αλλά μάλλον όχι αρκετή, για να μπορέσουν να γίνουν κι αυτοί από την κρίση Κροίσοι.
Για τη Γερμανία, η συμφωνία που επετεύχθη πέρυσι το καλοκαίρι με την Ελλάδα, η οποία περιλαμβάνει έσοδα 50 δισ. ευρώ από ιδιωτικοποιήσεις ισχύει ακόμη, δήλωσε σήμερα ο εκπρόσωπος Τύπου του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Ο εκπρόσωπος ανέφερε ότι η Αθήνα είχε συμφωνήσει με τους πιστωτές της για έσοδα 50 δισ. από ιδιωτικοποιήσεις όπως αναφέρεται και στο μνημόνιο που υπεγράφη.
Σε ότι μας αφορά, αυτό το μνημόνιο είναι ακόμη σε ισχύ, υπογράμμισε.
