(Το κείμενο γράφτηκε ενόψει του 5ου Παγκρήτιου Ενεργειακού Συνεδρίου 2020/Cretan Energy Conferences)
Το Υπουργείο Ενέργειας και Διαχείρισης Υδάτων της Μάλτας καλωσορίζει το επερχόμενο 5ο Παγκρήτιο Ενεργειακό Συνέδριο 2020 ως μια πλατφόρμα που θα δώσει την ευκαιρία για την ανταλλαγή πληροφοριών και απόψεων στο χώρο της ενέργειας, ιδιαίτερα σε μια στιγμή, όπου η ενέργεια και τα κλιματικά θέματα βρίσκονται στο προσκήνιο του πολιτικού και κοινωνικού διαλόγου τόσο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και παγκοσμίως.
Στη Μάλτα, βασική στόχευση της κυβέρνησης είναι να διασφαλίσει σε πολίτες και επιχειρήσεις προσιτές, βιώσιμες και ασφαλείς μορφές ενέργειας, πράγμα το οποίο βρίσκεται σε συμμόρφωση με τις θεμελιώδεις αρχές της Ενεργειακής Ένωσης της ΕΕ. Στη διάρκεια των προηγούμενων χρόνων, η Μάλτα προχώρησε σε αναδιάρθρωση του ενεργειακού της τομέα, εγκαταλείποντας την χρήση βαρέων καυσίμων πετρελαίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας προς όφελος της χρήσης LNG σε μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο.
Κρίσιμες παράμετροι για το νησί παραμένουν τα εξής: διατήρηση ενός διαφοροποιημένου ενεργειακού μίγματος, η μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέσω βελτιώσεων στην απόδοση της παραγωγικής ισχύος, η ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού της χώρας και ταυτόχρονα, η εξασφάλιση της διαθεσιμότητας των απαραίτητων εφεδρειών, επιτυγχάνοντας ως ένα σημείο την διασυνδεσιμότητα στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας και αναμορφώνοντας την παραγωγική βάση της χώρας με το βλέμμα στην επίτευξη υψηλότερων κερδών.
Σε ευθυγράμμιση με τις υποχρεώσεις της Κυβερνητικής Ρύθμισης (Governance Regulation), η Μάλτα ανέπτυξε το πρώτο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα το 2019, το οποίο χρησιμεύει ως πλαίσιο στρατηγικού σχεδιασμού και χάραξης πολιτικής στο δρόμο προς την επίτευξη των εθνικών στόχων στα πλαίσια των αντίστοιχων ευρωπαϊκών της Ενεργειακής Ένωσης για το 2030. Αναγνωρίζει τα απαραίτητα μέτρα για την επίτευξη των στόχων με ορίζοντα το 2030, ενώ εκτιμήσεις γίνονται και μέχρι το 2040.
Το σχέδιο συνιστά ένα ξεκάθαρο οδικό χάρτη για την Μάλτα στην προσπάθεια επίτευξης των κύριων στόχων για ένα βιώσιμο, προσιτό και ασφαλές ενεργειακό σύστημα το οποίο πρέπει να ακολουθήσει μια πορεία απανθρακοποίησης, αναγνωρίζοντας και λαμβάνοντας υπόψη τις εγγενείς προκλήσεις και ευκαιρίες λόγω εθνικών ιδιαιτεροτήτων όπως είναι η ο χωρικός περιορισμός, η υψηλή πληθυσμιακή πυκνότητα και το ήπιο μεσογειακό κλίμα. Κάτι τέτοιο απαιτεί συγκεκριμένες λύσεις, οι οποίες επηρεάζονται επίσης, από περαιτέρω εξελίξεις σε επίπεδο τεχνολογίας και κόστους.
Η ενεργειακή αποδοτικότητα, η οποία είναι ένας από τους βασικούς πυλώνες της ενεργειακής μας πολιτικής συμπληρώνεται από διάφορα κυβερνητικά κίνητρα. Η Μάλτα αναγνωρίζει την σημασία των επενδύσεων και της ενθάρρυνσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας συνεχίζοντας να υποστηρίζει την εκμετάλλευση των βιώσιμων εγχώριων πηγών. Η κυβέρνηση ενέτεινε τις προσπάθειες της να υποστηρίξει την ανάπτυξη των ΑΠΕ, ιδιαίτερα των φωτοβολταϊκών, των ηλιακών θερμοσίφωνων και των ηλιακών αντλιών θερμότητας, τα οποία ταιριάζουν ιδιαιτέρως με το κλίμα της Μάλτας. Η κυβέρνηση επέκτεινε το ισχύον ρυθμιστικό πλαίσιο στην περιοχή των ΑΠΕ για την περίοδο μέχρι το 2030, παρέχοντας νέα κίνητρα προσαρμοσμένα στις τοπικές ιδιαιτερότητες και αναγνωρίζοντας τα τεχνικά, γεωγραφικά και χωρικά εμπόδια που περιορίζουν τις δυνατότητες ανάπτυξης λύσεων ανανεώσιμης ενέργειας. Επιπρόσθετα, η Μάλτα αξιολογεί τις καινοτόμες και οικονομικά αποδοτικές λύσεις για την αύξηση της ευελιξίας του ενεργειακού της συστήματος, όπως είναι η ανάπτυξη λύσεων ενεργειακής αποθήκευσης, οι οποίες κρίνονται απαραίτητες έναντι της αυξημένης διείσδυσης των ΑΠΕ.
Μολονότι είναι ευρέως γνωστό ότι οι χώρες της Μεσογείου συνεργάζονται ήδη σε μια σειρά τομείς, ωστόσο υπάρχει αναμφισβήτητα χώρος για στενότερη συνεργασία ως προς την εκμετάλλευση ευκαιριών βιώσιμης ανάπτυξης. Από την άποψη αυτή, η Μάλτα ήδη μετέχει ενεργά σε πρωτοβουλίες που γίνονται υπό την αιγίδα της Ένωσης για την Μεσόγειο και είναι πεπεισμένη ότι αντάλλασοντας πόρους, τόσο φυσικούς όσο και τεχνολογικούς και τεχνογνωσίας είναι δυνατό να επιτευχθούν καλύτερα και ταχύτερα αποτελέσματα.
Αυτό θα καθιστούσε επίσης δυνατόν την διευθέτηση ορισμένων προκλήσεων που αντιμετωπίζουν μεμονωμένες χώρες όπως είναι η γρήγορη αύξηση της ενεργειακής ζήτησης, θέματα ατμοσφαιρικής ρύπανσης και περιορισμούς στο δίκτυο.
Είμαστε όλοι μάρτυρες των αποτελεσμάτων που αποκτήθηκαν μέσω της αποτελεσματικής συνεργασίας στην εξερεύνηση και μεταφορά αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο. Όμοια δίκτυα συνεργασίας μπορούν με βεβαιότητα να παράξουν όμοια αποτελέσματα. Επομένως, είναι σημαντικό τα υφιστάμενα forum και ομάδες εργασίας να ενισχυθούν προς αυτή την κατεύθυνση ως η απαραίτητη πλατφόρμα μελλοντικής συνεργασίας και συντονισμού
