Του Γιώργου Μηλιαρά
Μπορεί τα ονόματα από μοναχά τους να παραπέμπουν σε νερουλάτες*( νερό+παραγωγική κατάληξη -ουλάτη) ιστορίες, αλλά υποψιάζομαι πως σκιάς* ( τουλάχιστον )οι μισοί Ηρακλειώτες δεν τάχουν ξανακούσει ( εξαιρουμένου του επίκαιρου Αποσελέμη), ούτε γνωρίζουν φυσικά την ιστορία τους… Κι ας καθορίζουν τη ζωή του Ηρακλείου για πάνω από χίλια χρόνια τώρα!
Όλα ξεκίνησαν, σε καφενέ του Σκαλανίου, όπου η πρόσκληση του φίλου γιατρού Γιώργου , ύστερες του φετεινού Φλεβαροπνίχτη, είχε και ουσία : Έχω δυό πρωτοφανίστηκες αγγινάρες, τηγανίζω κι ένα κόπακα ανέ γουστάρετε, μόνο πάρε τον άλλο κι ελάστε απάνω …( ο «άλλος» της τριμερούς εν προκειμένω «Δαμοφιντιακής» φιλίας, ήταν ο γεωλόγος της ΔΕΥΑΗ Τάκης ). Και πήγαμε..
Γνωστό το σκηνικό, σε καφενέ της πλατείας Σκαλανίου, με πρώτη κουβέντα, τον καθιερωμένο όρο, που συνήθως παραβιάζαμε: -Μια-δυο ρακές ο καθένας και τέλος, είπε ο γιατρός, μη μου κάμετε τα προχθεσινά, γιατί δε ξανάρχομαι… Μα εγώ χα αλλού το νου μου. Ήταν η μέρα που ξεχείλισε το φράγμα Αποσελέμη, ( κάποιοι την είπαν στις εφημερίδες Ιστορική) κι ανήμενα την ευκαιρία να καυγαδίσω με το Τάκη. -Δε σούλεγα ορέ πως τα νερά του Λασιθιού είναι ικανά να γεμίζουνε δυό Αποσελέμηδες το χρόνο, οντέ δα βρέχει, γιατί οντέν έχει ξηρασία δα πίνετε πορτοκαλάδες στο Ηράκλειο…; Γυρίσετε ορέ τσοι βάνες του Αποσελέμη προς τα δίκτυα σας να πίνουνε οι άνθρωποι τζάμπα νερό του Θεού μόνο το ανεσύρνετε από γεωτρήσεις μισό χιλιόμετρο βάθος … Ήντα «φαραωνικά» έργα γροικώ και λένε.
Τα φαραωνικά τα κατέχετε, αλλά ξεχνάτε τις παχιές και τις ισχνές αγελάδες του Φαραώ που αντιπροσώπευαν την εποχή της ευφορίας και της ξηρασίας .Με τούτα τα νερά που έριξε οφέτος ( και το 2015…) γεμίζανε δυό φράγματα . Μέχρι το Μάη δα τρέχει ο Χαυγάς στο Λασίθι , κατέεις το; -Στάσου ορέ παλιολασιώτη που πήρες φόρα… Δεν τα κατέχεις όλα… Άλλο εσύ κι άλλο ο χωριανός σου ο αείμνηστος Στέργιος ΣΠΑΝΑΚΗΣ . Αύριο δα σου φέρω ένα βιβλίο, να το διαβάσεις, που δεν υπάρχει στα βιβλιοπωλεία, γιατί εκδόθηκε από το ΤΕΕ/ΤΑΚρήτης, το 1981, «Η ύδρευση του Ηρακλείου 828-1939» ιστορική έρευνα του χωριανού σου Στέργιου Σπανάκη, μπας και ξεστραβωθείς…και μόλις στεγνοπατήσει λίγο και αφού διαβάσεις το βιβλίο, θα σου κάμω μια βόλτα εδώ κοντά να δεις και να μάθεις πράγματα που λίγοι γνωρίζουν… Άντε στην υγειά μας… είπε και σήκωσε το ποτήρι ντου…
Την επόμενη μούφερε το βιβλίο. Και το διάβασα. Τη πρώτη μέρα της ημερολογιακής άνοιξης μούκαμε τη βόλτα που μου υποσχέθηκε …. - Το βιβλίο του Σ.Σπανάκη, με την ιστορία της ύδρευσης του Ηρακλείου για χίλια περίπου χρόνια, ίσως θα έπρεπε να επανεκδοθεί από τη ΔΕΥΑΗ και να διατεθεί σε όλους τους, έστω φιλίστορους, Ηρακλειώτες. Έχει τεράστιο ενδιαφέρον, να μάθουν οι Ηρακλειώτες την ιστορία όχι μόνο της ύδρευσης αλλά και των μνημείων και υδραγωγείων που σχετίζονται με αυτήν ...
Η βόλτα σε κάποιες από τις πηγές που αναφέρονται στο τίτλο του παρόντος, ήταν εξόχως πειστική πως οι Ηρακλειώτες είχαν και έχουν «ποτάμια και πηγές», γεωτρήσεις και τώρα έχουν και τον Αποσελέμη ... - Καιρός να έχουν και τρεχούμενο νερό στις βρύσες τους μετά και τον Αποσελέμη...όπως ρεαλιστικά επισημαίνει σε δημοσίευμα του ο τ.δήμαρχος Ηρακλείου Γιάννης Κουράκης .
Κάθε πηγή και μια ολόκληρη ενδιαφέρουσα ιστορία ... Τώρα όμως μόνο θα τις δείξουμε σε φωτό ( για όσες πρόλαβα να δω ) και άλλη φορά θα πούμε την ιστορία της κάθε μιας...Αξίζει να ξέρουμε αυτές τις ιστορίες...
(Πάντως εκείνη η θηριομηχανή (στη φωτό 1) που έστελνε το νερό από τη πηγή ΜΗΛΙΑΡΑ στο Ηράκλειο , θα μπορούσε να αποτελεί μουσειακό έκθεμα της ΔΕΥΑΗ σε κατάλληλο χώρο του Ηρακλείου ...)
