Του Δημήτρη Μιμή
Η ψυχική υγεία εξακολουθεί ακόμα και σήμερα να είναι σε μεγάλο βαθμό Ταμπού. Ταυτόχρονα οι ψυχικές διαταραχές βρίσκονται σε μεγάλη εξέλιξη. Το αίσθημα των αρνητικών συναισθημάτων που βιώνουν ορισμένοι συνάνθρωποι μας, είναι απόλυτα φυσιολογικό και είναι απαραίτητο για την καλή ισορροπία της ψυχής μας και για την οικοδόμηση της πορείας μας. Χωρίς τη θλίψη δεν θα μπορούσαμε να σκεφτούμε πιο ικανοποιητικές συνθήκες διαβίωσης, χωρίς φόβο θα είχαμε πάει πιο πέρα και από τον τάφο. Θα μπορούσε ο καθένας να βρει και να διαβάσει περί ψυχικής υγείας και αρνητικών συναισθημάτων αλλά εγώ θέλω να γράψω τη δική μου άποψη, που δεν είναι πολύ διαφορετική από τις άλλες απόψεις πάνω στο θέμα.
Μελέτες δείχνουν ότι, ένα άτομο στα πέντε θα βρεθεί με κατάθλιψη κατά τη διάρκεια της ζωής του. Στο 70% των περιπτώσεων οι θεραπείες είναι αποτελεσματικές και το 40% μεταξύ αυτών δεν έχουν καμία πρόσβαση σε φροντίδα.
Να δούμε όμως την πραγματική έννοια των πραγμάτων στην κατάθλιψη. Σ΄ αυτήν την ψυχική ασθένεια υπάρχει μια επισφαλής ισορροπία που πολύ συχνά υπονομεύεται. Τα δυσάρεστα συναισθήματα συρρέουν και υπερισχύουν των ευχάριστων. Αυτή η εισροή αρνητικών συναισθημάτων θέτει ένα πρόβλημα, όπως την εξαφάνιση η την ελάττωση των θετικών συναισθημάτων. Ο τελικός χαρακτήρας των θετικών συναισθημάτων σίγουρα μας βοηθά να επιβιώσουμε με τον καλύτερο τρόπο βοηθώντας μας να στραφούμε σε καλύτερα πράγματα, ν΄ αναζητήσουμε ευχάριστες στιγμές, μας βοηθά δηλαδή να ανοίξουμε την προσοχή μας έτσι που τα αρνητικά συναισθήματα θα δούμε να συρρικνώνονται.
Κάθε συναίσθημα συνδέεται στην πραγματικότητα με ένα πρόγραμμα συμπεριφοράς. Αυτό που σχετίζεται με τη θλίψη δεν είναι τίποτα άλλο από την απόσυρση. Τα συναισθήματα αυτά γίνονται παθολογικά και προκαλούν μια υποκειμενική ταλαιπωρία που γίνεται αντιληπτή από τον άνθρωπο προκαλώντας του διαταραχές στη συμπεριφορά του. Η θλίψη μας αναγκάζει να επιβραδύνουμε γιατί γενικά ενεργοποιείται μετά από ένα επώδυνο γεγονός που απαιτεί να ξεκουραστούμε, να σκεφτούμε και μετά να ανακάμψουμε. Όταν όμως αυτό πάει πολύ μακριά εμείς αντιδρούμε με μια απόσυρση που μας οδηγεί σε μια συνολική αδράνεια που σχετίζεται με την κατάθλιψη και ως εκ τούτου την ένταση του ψυχικού πόνου και την επίδραση στην καθημερινή συμπεριφορά. Στην περίπτωση αυτή υπάρχει έλλειψη αντιδραστικότητας όπου δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για να υπάρξει αυτή η απώλεια της αντιδραστικότητας.
Δύο παράγοντες χαρακτηρίζουν την κατάθλιψη . Από τη μια η παρατεταμένη, επίμονη, ανώμαλη θλίψη και από την άλλη, η απώλεια της ευχαρίστησης και η έλλειψη επιθυμιών. Η θεραπεία της κατάθλιψης δεν μπορεί να περιοριστεί μόνο στη ρύθμιση της λύπης. Πρέπει πρώτα να αξιολογηθεί η κατάσταση έκτακτης ανάγκης στη οποία βρίσκεται το άτομο γιατί αν το αφήσουμε πολύ καιρό σε καταθλιπτική κατάσταση θα διευκολύνουμε την εμφάνιση υποτροπών. Η ψυχολογική στήριξη πρέπει να συνοδεύει την φαρμακευτική αγωγή γιατί άλλωστε έχει και το πλεονέκτημα να μην φέρει παρενέργειες στο σώμα. Να πούμε ακόμα ότι σήμερα δεν υπάρχει εξατομικευμένη θεραπεία για την κατάθλιψη πράγμα που θα οδηγούσε σε εξατομικευμένο φάρμακο. Η ψυχοθεραπεία οδηγεί τον άνθρωπο ν΄ αναλάβει ευθύνη και ο εγκέφαλος του προκαλεί διαδικασίες προσαρμόζοντας το άτομο ώστε να μπορέσει να ξεπεράσει την κρίση. Φιλικά θα συνιστούσα λίγη σοκολάτα που είναι από τα καλύτερα φυσικά αγχολυτικά. Περιέχει ψυχοδραστικούς παράγοντες που ενισχύουν την έκκριση σεροτονίνης και ντοπαμίνης. Η σεροτονίνη ρυθμίζει τα συναισθήματα, την όρεξη, τον ύπνο και την σεξουλική ζωή και η ντοπαμίνη είναι ρυθμιστής της ευχαρίστησης.
