Του Δημήτρη Μιμή *
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δείχνει αποφασισμένος. Δεν ακούει τους αντιπάλους του αλλά ούτε τις διεθνείς πιέσεις. Ενώ οι πολιτικές δίκες πολλαπλασιάζονται στη χώρα του και η επίθεση στη Συρία συνεχίζεται ποιος μπορεί να σταματήσει αυτή την αυταρχική παρέκκλιση του.
Το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου 2016 έδωσε στον Ερντογάν την ευκαιρία να κατασκευάσει την “κατάσταση έκτακτης ανάγκης” και να συγκεντρώσει μεγαλύτερη εξουσία έτσι που να κερδίσει έναντι του κράτους δικαίου. Σήμερα στην Τουρκία επικρατεί μια κατάσταση ανησυχητική που δείχνει ότι τίποτα δεν μπορεί να διορθωθεί στο εσωτερικό πρωτίστως αλλά και στο εξωτερικό. Για φανταστείτε, ποιος θα μπορούσε να είναι τόσο κυνικός ώστε να δώσει σε μια στρατιωτική επιχείρηση έναντι της Συρίας την ονομασία “κλαδί ελιάς”.
Το προεδρικό καθεστώς που βλέπουμε σιγά- σιγά να εμφανίζεται στην Τουρκία δεν θα έχει καμία σχέση με αυτό της Γαλλίας ή των ΗΠΑ. Πλησιάζει περισσότερο προς τα δικτατορικά καθεστώτα που κυριαρχούν στη Λατινική Αμερική. Προσφάτως το τουρκικό κοινοβούλιο ενέκρινε συνταγματική μεταρρύθμιση που θέτει σε κίνδυνο το δημοκρατικό μέλλον της χώρας του. Μη γελιόμαστε ο Ερντογάν έχει σκοπό να δημιουργήσει ένα υπέρ προεδρικό σύστημα που με τέτοιες προϋποθέσεις αλλά κυρίως με την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία δεν θα της επιτραπεί η ένταξη της στην Ε.Ε.
Για να δούμε όμως τι ζητά σε βάθος ο Ερντογάν, θα πρέπει να γνωρίζουμε ορισμένα στοιχεία από την προσωπικότητα του. Ο Ερντογάν που είναι μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα προσβλέπει σ΄ ένα νέο οθωμανικό καθεστώς που του αρέσει να προκαλεί τη μεγαλοπρέπεια του παλιού οθωμανικού καθεστώτος. Επιθυμεί μια παραδοσιακή εξουσία και η ανησυχία του είναι περισσότερο να εξασφαλίσει το μεγαλείο της χώρας του παρά να θεσπίσει τη δημοκρατία.
Ο Ερντογάν σήμερα θέλει να επαναχαράξει τα σύνορα της Τουρκίας που είχαν οριστεί πριν από 100 χρόνια με την συνθήκη της Λωζάννης.
Τότε Γάλλοι και οι Βρετανοί μοιράστηκαν τον Αραβικό κόσμο. Οι Ρώσοι απαίτησαν την Κωσταντινούπολη αλλά λόγω της επανάστασης του 1917 άλλαξε η κατάσταση και η Μόσχα εγκατέλειψε τα όνειρα της για επέκταση. Η Μικρά Ασία δόθηκε στους Ιταλούς που δεν θέλησαν να την πάρουν και τελικά αποδόθηκε στους Έλληνες και έτσι προκλήθηκε ο «πόλεμος της ανεξαρτησίας» του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ και η εκδίωξη των Ελλήνων από την Μ. Ασία. Σήμερα ο Ερντογάν λόγω των προσβλέψεων του σ΄ ένα νέο οθωμανικό καθεστώς θα προσπαθήσει να επαναφέρει τα σύνορα του πριν αυτά της συνθήκης της Λωζάννης και έχει ήδη αρχίσει από τα εύκολα, τη Συρία λόγω της δυσχερής κατάστασης της. Τα νησιά όμως του Αιγαίου είναι μια ακατόρθωτη υπόθεση. Βέβαια θα κινηθεί στην αρχή νομικά αφού πρώτα παρουσιάσει σύντομα τις απόψεις του στο θέμα.
Όμως δεν θα τα καταφέρει γιατί το κράτος του έχει χάσει μέσα και έξω το κύρος του. Δεν είναι μονάχα ο εξόριστος αντίπαλος του Gulen αλλά το κυρίαρχο είναι το ζήτημα της προεδρίας. Η οικονομία της χώρας διαρκώς ολισθαίνει, οι συγκρούσεις με το PKK που το θεωρεί τρομοκρατική οργάνωση, οι κακές σχέσεις με Ε.Ε. και Η.Π.Α., η τρομοκρατία του ISIS, η κρίση των προσφύγων, οι διπλωματικές εντάσεις. Όλα αυτά απαρτίζουν ένα εκρηκτικό πάζλ που στο τέλος όλα θ΄ αποβούν εις βάρος του. Ποιος όμως μπορεί να σταματήσει τον Ερντογάν, πριν καταστρέψει ολόκληρη την ανατολική Μεσόγειο. Μέχρι τώρα δεν φαίνεται κανένας και αυτό γιατί όλοι θέλουν μόνος του να οδηγηθεί στην αυτοκαταστροφή.
