του Γιώργου Σαριδάκη
Σε κλιμακούμενο φόβο και αμηχανία οδηγεί η αυξημένη συχνότητα περιστατικών αυτοχειρίας - ιδιαιτέρως σε τοπικό επίπεδο - με δεκάδες ανθρώπινες ιστορίες να φτάνουν στο φως της δημοσιότητας… καταδεικνύοντας το μέγεθος του προβλήματος και αποτυπώνοντας δραματικές καταστάσεις.
Αναμφίβολα, σε τέτοιες περιπτώσεις κυριαρχούν τα αναπάντητα «γιατί» και τα αμέτρητα «ερωτηματικά»…ενώ ο βουβός πόνος και η ανείπωτη οδύνη θα ήταν - ίσως - οι μόνες φράσεις που θα επέλεγε κάποιος για να περιγράψει τα συναισθήματα της οικογένειας (του αυτόχειρα) και τη συνολική βίωση της απονενοημένης πράξης.
Ειδικότερα, το άτομο που προβαίνει σε μια έσχατη (και άλογη) ενέργεια απόγνωσης όπως είναι η αυτοκτονία - συνήθως - βιώνει έντονα αρνητικά συναισθήματα (καταθλιπτική διάθεση, απογοήτευση, κατάπτωση) και νιώθει εγκλωβισμένος σ’ έναν βυθό «εχθρικών» και επιβαρυντικών σκέψεων από τις οποίες και προσπαθεί να απεμπλακεί …επιλέγοντας, δυστυχώς, τη λάθος διαδρομή.
Στο πλαίσιο αυτό, αρκετοί είναι εκείνοι που αποδίδουν την εκτίναξη του ποσοστού των αυτοκτονιών, αποκλειστικά, στην οικονομική δυσχέρεια του τόπου… με ειδικούς επιστήμονες, όμως, να υπερτονίζουν την ύπαρξη υπόβαθρου ψυχοπαθολογίας όπου επιτείνεται από τυχόν (πραγματικούς ή υποθετικούς) στρεσογόνους παράγοντες και καταστάσεις της καθημερινότητας.
Έτσι, η συσχέτιση μεταξύ «οικονομικής κρίσης» και «ψυχικής έκρηξης» θα μπορούσε να εξηγηθεί με τις νέες συνθήκες κοινωνικής πραγματικότητας (ανεργία, πτώχευση επιχειρήσεων, αβεβαιότητα) όπου δημιουργούν δυσκολίες εξισορρόπησης ή σε ορισμένους, παντελή, αδυναμία διαχείρισης των προβλημάτων και επιβολή σταθερότητας (προσωπικής, οικογενειακής, εργασιακής)…πυροδοτώντας σοβαρές ψυχικές εντάσεις και διαταραχές που σε ιδιαίτερες περιπτώσεις φτάνουν, ακόμα, και στον αυτοκτονικό ιδεασμό ή σε αυτοκτονικότητα (ως απόρροια απελπισίας).
Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι ο κατάλογος των επιβαρυντικών σημείων δεν περιορίζεται στην οικονομική δυσπραγία αλλά εμπεριέχει, εν πολλοίς, θέματα που αφορούν ματαιώσεις σε επίπεδο διαπροσωπικών σχέσεων καθώς και χρήσης ή κατάχρησης ουσιών.
Συνεπώς, η μόνη οδός να αποτραπεί ένα ιδιόμορφο φαινόμενο όπως το αναλυόμενο (το οποίο και δεν μπορεί να προβλεφθεί) αποτελεί η στοχευμένη προσπάθεια πρόληψης ή εξομάλυνσης των παραγόντων που, ενδεχομένως, συνθέτουν το πάζλ του θανάτου με ιδία ευθύνη.
Ακριβέστερα, μέσα από ένα δίκτυο συνεργασίας πολιτειακών, επιστημονικών και εκκλησιαστικών φορέων θα ήταν δυνατόν να προκύψουν απαντήσεις, κατά τομέα, με καίριες παρεμβάσεις στην προαγωγή ψυχικής υγείας, στην βελτίωση κοινωνικών - οικονομικών όρων αλλά και στην ανάδειξη της σημασίας και αξίας της ανθρώπινης ζωής.
Καταλήγοντας, «σκέψου η ζωή να τραβά το δρόμο της και συ να λείπεις…» αναφέρουν οι ποιητικοί στίχοι του (διεθνώς αναγνωρισμένου) Γιάννη Ρίτσου…και έρχονται να ταιριάξουν απόλυτα με συμπεριφορές και στάσεις όπου το ίδιο το άτομο (έμμεσα ή άμεσα) προκαλεί την τραγική κατάληξη… έτσι, αν αναλογιστούμε - παρά τις όποιες δυσκολίες - πόσες ευκαιρίες και εφόδια μας δίνει, απλόχερα, η ζωή… τότε, ίσως αντιληφθούμε ότι και η ζωή αξίζει κάτι ελάχιστο από εμάς…έστω, μια ευκαιρία.
*Ο Γιώργος Σαριδάκης είναι
Κοινωνικός Λειτουργός
