Δεν έχουμε ξεμπερδέψει με τους Χρυσαυγίτες μέσα στο κράτος εκτιμά ο Δημήτρης Κουσουρής λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση-σταθμό του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων, οδηγώντας στη φυλακή 39 μέλη της ναζιστικής οργάνωσης. Ο επίκουρος καθηγητής Νεότερης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και ένα από τα πρώτα θύματα δολοφονικής επίθεσης της Χρυσής Αυγής που τον έστειλε στην εντατική το 1998, αν και αναγνωρίζει ότι η απόφαση ήταν μια μεγάλη νίκη της δημοκρατίας και έγινε ένα σημαντικό βήμα, εντούτοις, όπως εξηγεί, μιλώντας στο ethnos.gr η δίκη ανέδειξε μια σειρά από ζητήματα τα οποία είκοσι χρόνια μετά παραμένουν αναπάντητα.
Σύμφωνα με τον ίδιο είναι σημαντικό μετά τη δίκη να ανοίξει μια συζήτηση τόσο στην κοινωνία όσο και στο πολιτικό σύστημα-προσπερνώντας τις μικροκομματικές παρωπίδες- και αυτή η διαδικασία αποκατάστασης και ανάδειξης της αλήθειας που ξεκίνησε η ελληνική δικαιοσύνη για το τι ήταν η Χρυσή Αυγή, ποια συμφέροντα εξυπηρέτησε, ποιοι την στήριξαν και σε ποιες συνθήκες γιγαντώθηκε να συνεχιστεί και να έρθει εξολοκλήρου στο φως.
«Όταν τελειώνει το δικαστικό δράμα το πρώτο ερώτημα που τίθεται είναι πώς φτάσαμε ως εδώ, πώς φτάσαμε στο έγκλημα. Η Χρυσή Αυγή πριν γίνει κοινοβουλευτικό κόμμα το 2012 άνοιγε γραφεία σε όλη την Ελλάδα, ανέπτυσσε βίαια δράση ενάντια σε μετανάστες, συνδικαλιστές κλπ. Ποιος την χρηματοδοτούσε; Το 2013 ανακοίνωνε ότι θα ‘καθαρίσουν’ το Πέραμα από μετανάστες, ακολούθησε η επίθεση στους Αιγύπτιους ψαράδες.
Μετά ότι θα το καθαρίσουν από τους συνδικαλιστές του σωματείου της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης, ακολούθησε καθημερινή τρομοκρατία ενάντια σε αριστερούς και αντιφασίστες, η επίθεση στο ΠΑΜΕ, η δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Υπήρξαν, υπάρχουν συγκεκριμένα συμφέροντα που τους χρηματοδοτούσαν για να κάνουν τη ‘βρώμικη’ δουλειά και αυτά δεν έχουν αποκαλυφθεί. Δεν ήρθε λοιπόν η ώρα να γίνει αυτό;» αναρωτήθηκε ο κ. Κουσουρής.
«Η Εισαγγελέας στη δίκη μας θυμίζει ότι το πρόσωπο του φασισμού δεν είναι μόνο με το ξυρισμένο κεφάλι»
Μετά από 453 συνεδριάσεις, πεντέμισι χρόνια από την πρώτη δικάσιμο και την καταδικαστική απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων ο κ. Κουσουρής εκτιμά ότι με τους Χρυσαυγίτες μέσα στο κράτος δεν έχουμε τελειώσει. Όπως εξηγεί ο ίδιος από τη δεκαετία του 2000 είναι γνωστό ότι υπάρχουν διασυνδέσεις και σχέσεις ανάμεσα σε κομμάτια, ιδιαίτερα της Αστυνομίας, της εκκλησίας, πολιτικών κομμάτων ακόμη και στην Δικαιοσύνη. «Κατά τη γνώμη μου η στάση της κ. Εισαγγελέα στη δίκη μας θυμίζει ότι το πρόσωπο του φασισμού δεν είναι μόνο εκείνο με το ξυρισμένο κεφάλι…».
Mainstream πολιτικοί έβαλαν πλάτη για το ξέπλυμα της Χρυσής Αυγής
Έχοντας φύγει από την Αθήνα το 2001 με προορισμό τη Γαλλία για σπουδές, καταλήγοντας πριν 6 χρόνια στην Αυστρία με ενδιάμεσους σταθμούς στις ΗΠΑ και στη Γερμανία εκτιμά ότι η ιδιαιτερότητα της Ελλάδας δεν είναι η άνοδος της ακροδεξιάς. Αυτό συμβαίνει σε πολλές χώρες. Η ιδιαιτερότητα είναι ότι εδώ η ακροδεξιά εκφράστηκε από μια ανοιχτά ναζιστική δολοφονική συμμορία με πλούσια παραστρατιωτική δράση τις προηγούμενες δεκαετίες, που στηρίχθηκε και εν πολλοίς ξεπλύθηκε από mainstream πολιτικούς. Η Χρυσή Αυγή πάτησε στην πλήρη αποδιάρθρωση του δημόσιου χώρου και την κατάρρευση των παραδοσιακών σχέσεων εκπροσώπησης στις αρχές της κρίσης.
«Ο Μπογδάνος της ΝΔ π.χ. που ως δημοσιογράφος είχε υπηρετήσει το ξέπλυμα και την κανονικοποίηση της Χρυσής Αυγής, ως βουλευτής, πριν από λίγες εβδομάδες, ήταν σε ρατσιστική διαμαρτυρία «κατοίκων» στην πλατεία Βικτωρίας εναντίον προσφύγων και μεταναστών μαζί με τον Κασιδιάρη. Εδώ μιλάμε για την κατάργηση της διάκρισης ανάμεσα στο φασίστα με το ξυρισμένο κεφάλι και εκείνο με το κοστούμι του γραφειοκράτη ή του βουλευτή. Μην ξεχνάμε εξάλλου, πως η νομιμοποίηση των ρατσιστικών ιδεών της ΧΑ, έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια με τις δολοφονικές αντιμεταναστευτικές πολιτικές της Ευρώπης-Φρούριο, και τη νομιμοποίηση των ιδεών τους από πολιτικούς σαν τον Ανδρέα Λοβέρδο π.χ., που στιγμάτιζε ως υπουργός οροθετικές γυναίκες ενώ αργότερα χαρακτήριζε τη ΧΑ “αυθεντικό λαϊκό κίνημα”». Παράλληλα, πολλοί δημοσιογράφοι καλούσαν μέλη της Χ.Α. σε τηλεοπτικά πάνελ ή παρουσίαζαν τις εκδηλώσεις στον Άγιο Παντελεήμονα ως αυθόρμητες εκδηλώσεις κατοίκων. «Ακόμα και όταν παρουσιάζονταν “κριτικά”, αυτό νομιμοποιούσε ντε φάκτο τη Χρυσαυγίτικη ατζέντα».
Διασυνδέσεις Αστυνομίας-Χρυσής Αυγής
Η δίκη όμως έπαιξε καταλυτικό ρόλο και στο να «μάθουμε ότι ένα τμήμα της Αστυνομίας βοήθησε να συγκαλυφθούν μια σειρά από ρατσιστικά εγκλήματα που γινόντουσαν και είχαν σφραγίδα της Χρυσής Αυγής». Στη δολοφονία του Φύσσα, ο Ρουπακιάς είπε στους αστυνομικούς που τον συνέλαβαν ‘δικός σας είμαι’, οι δράστες της επίθεσης των Αιγύπτιων ψαράδων άλλαξαν μπλουζάκια μέσα στη ΓΑΔΑ, αφαιρώντας τα διακριτικά του ναζιστικού μορφώματος. «Γιατί οι εγκληματικές ενέργειες της Χρυσής Αυγής μέχρι να σκοτωθεί ο Παύλος Φύσσας δεν είχαν απασχολήσει στα σοβαρά την Αστυνομία και τη Δικαιοσύνη; Για όλα αυτά φέρει ευθύνη και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Αυτές τις μέρες ακούω τη ΝΔ και το ΣΥΡΙΖΑ να κατηγορεί ο ένας τον άλλο σε μια προσπάθεια μικροκομματικής εκμετάλλευσης της δικαστικής απόφασης, αλλά π.χ. οι πρώην υπουργοί Προστασίας του Πολίτη Τόσκας και Γεροβασίλη δεν έχουν αναφέρει τίποτα για την ταμπακιέρα».
Ο καθηγητής θυμάται ότι αντίστοιχα περιστατικά σημειώθηκαν και στη δική του υπόθεση. «Και στη δική μας υπόθεση, με το χτύπημα ενάντια σε μένα, τον τότε φοιτητή Ηλία Φωτιάδη και τον εκπαιδευτικό Ιωάννη Καραμπατσόλη το ‘98 σημειώθηκε συγκάλυψη και συνενοχή της Αστυνομίας». Ο Κουσουρής, μέλος τότε του Κεντρικού Συμβουλίου της ΕΦΕΕ, βρισκόταν εκεί για να συμπαρασταθεί σε διαδηλωτές που είχαν συλληφθεί για κινητοποιήσεις κατά του διαγωνισμού ΑΣΕΠ. Οι Χρυσαυγίτες ήταν εκεί για συμπαράσταση σε δικούς τους που δικάζονταν για μια παλιότερη εγκληματική επίθεση. Μόλις έφυγε η διμοιρία των ΜΑΤ που στάθμευε εκεί, επιτέθηκαν στους τρεις ακριβώς απέναντι στα δικαστήρια της Ευελπίδων με αδιανόητη σφοδρότητα, χωρίς να προηγηθεί η παραμικρή διένεξη.
Ο Χρυσοχοΐδης άφηνε στις συναντήσεις με τους γονείς μου να εννοηθεί ότι κάποιοι μέσα από την Αστυνομία εμποδίζαν τον εντοπισμό και τη σύλληψή του Περίανδρου
«Η Αστυνομία δεν είχε καταγράψει καν το συμβάν. Και ο Περίανδρος που αναγνωρίστηκε από τις διωκτικές αρχές και διώχθηκε με δικές μας προσπάθειες δεν συνελήφθη ποτέ, παραδόθηκε μετά από επτά χρόνια μόνος του. Ο τότε υπουργός του ΠΑΣΟΚ Γ. Ρωμαίος μιλούσε για “σύγκρουση ακροκινούμενων ομάδων”. Η οικογένεια μου τον καιρό που φυγοδικούσε ο βασικός κατηγορούμενος είχε κάνει διαβήματα στο υπουργείο Δημοσίας Τάξης, επί Χρυσοχοΐδη. Ο τελευταίος άφηνε στις συναντήσεις με τους δικούς μου να εννοηθεί ότι κάποιοι μέσα από την Αστυνομία εμποδίζαν τον εντοπισμό και τη σύλληψή του. Αν όχι από παλιότερα λοιπόν, η ιστορία των σχέσεων ΧΑ-Αστυνομίας κρατάει από τότε».
Κοιτώντας πίσω ο κ. Κουσουρής τονίζει ότι ήταν ένα παρελθόν που δεν πέρναγε και η ίδια η επανεμφάνιση της Χρυσής Αυγής με όρους παρακράτους, βαθέος κράτους, ιδιαίτερα για όσους είχαν μεγαλώσει πολιτικοκοινωνικά στη δεκαετία του 80, ήταν μια επιστροφή από ένα παρελθόν που θεωρούσαν ότι είχε τελειώσει. «Πιστεύαμε, λανθασμένα όπως αποδείχτηκε, ότι η δολοφονία Τεμπονέρα ήταν η τελευταία πολιτική δολοφονία, τα τελευταία σκιρτήματα ενός μετεμφυλιακού ακροδεξιού βαθέος κράτους».
Είναι μια δικαίωση που ήρθε αργά που δεν αποκαθιστά τη ζημιά που έχει γίνει
Από την άλλη ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Βιέννης εκτιμά ότι η δίκη σε ότι αφορά τη δημόσια και πολιτική της διάσταση-και όχι καθαρά την ποινική-αποτέλεσε την αφετηρία για τη ανασυγκρότηση ενός ευρύτερου αντιφασιστικού δημοκρατικού δημόσιου χώρου, που προωθήθηκε από τις πρωτοβουλίες ανάδειξης της αλήθειας και ενημέρωσης της ελληνικής και διεθνούς κοινής γνώμης για το χαρακτήρα και τη δράση της ΧΑ. Ταυτόχρονα,όμως, σηματοδότησε και τη δυνατότητα για τη συγκρότηση μια νέας πλατιάς δημοκρατικής συναίνεσης και συμμαχίας στην ελληνική κοινωνία. Ρίχνοντας πλέον αυλαία η ιστορική δίκη με την προφυλάκιση των μελών της Χρυσής Αυγής σηματοδοτεί και το τέλος ενός κύκλου.
«Είναι μια ανακούφιση και μια μορφή δικαίωσης των αγώνων που έγιναν από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα και μετά. Ενός κόσμου που βγήκε και διατράνωνε την αλήθεια και την απέδειξε, μαζεύοντας στοιχεία. Είναι και μια δικαίωση των άοκνων αγώνων των δικηγόρων της Πολιτικής Αγωγής και των δημοσιογράφων που σε πείσμα της σιωπής μεγάλων ενημερωτικών συγκροτημάτων, κάλυψαν τη δίκη και έκαναν γνωστό σε όλους περι τίνος πρόκειται» είπε ο κ. Κουσουρής και πρόσθεσε: «Είναι μια δικαίωση που έρχεται αργά, και που προφανώς δεν αποκαθιστά τη ζημιά που έχει γίνει στο μεταξύ. Τι θα πει κανείς τους γονείς του Παύλου Φύσσα και του Σαχζάντ Λουκμάν; Θα τους φέρει τα παιδιά τους πίσω; Και η ζημιά που έχει γίνει στο μεταξύ στην ελληνική κοινωνία;».
Προσπάθησαν να εμποδίσουν την κατάθεσή μου στη δίκη
Με παιχνίδι της μοίρας μοιάζει και η σχέση του Δημήτρη Κουσουρή με την πρόεδρο του δικαστηρίου της Χρυσής Αυγής Μαρίας Λεπενιώτη. Είκοσι δύο χρόνια πριν Μαρία Λεπενιώτη και Δημήτρης Κουσουρής γνωριζόντουσαν στο νοσοκομείο όπου νοσηλεύονταν ο τελευταίος που μόλις είχε διαφύγει τον κίνδυνο από την επίθεση των Χρυσαυγιτών. «Μόλις είχα διαφύγει τον κίνδυνο και θυμάμαι, θολά πια, μια ανακρίτρια να μου μιλάει ήρεμα και να μου ζητάει να μην κουράζομαι, δείχνοντας φωτογραφίες και ρωτώντας με αν αναγνωρίζω κάποιον. Ήταν η κ. Λεπενιώτη» θυμάται.
Πριν τρία χρόνια οι δυο τους ξανασυναντήθηκαν όταν ο κ. Κουσουρής κατέθεσε στη δίκη της Χρυσής Αυγής αν και οι συνήγοροι υπεράσπισης προσπάθησαν να εμποδίσουν την κατάθεσή του. «Το ότι στην Ελλάδα υπάρχουν δικαστές που κάνουν την δουλειά τους δεν είναι καθόλου αυτονόητο, και τούτο αποτελεί τιμή που οφείλει να αναγνωρίζεται» κατέληξε.
