Με κατεπείγουσα εγκύκλιο που εξέδωσε ο διοικητής της ΑΑΔΕ Γ. Πιτσιλή προς τις Εφορίες αποσαφηνίζεται το νέο πλαίσιο για τις αφορολόγητες γονικές παροχές και δωρεές ακινήτων, χρηματικών ποσών, μετοχών, ομολόγων και εταιρικών μεριδίων μέχρι του ποσού των 800.000 ευρώ.
Βέβαια για την πλήρη ενεργοποίηση του μέτρου απαιτούνται και άλλες εγκύκλιοι που σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη ετοιμάζει η Ανεξάρτητη Αρχή.
Με βάση πάντως την εκδοθείσα εγκύκλιο που εξειδικεύει την νομοθεσία από την 1η Οκτωβρίου ισχύει αφορολόγητο 800.000 ευρώ για μεταβιβάσεις σε παιδιά κι εγγόνια, συζύγους ή συντρόφους με σύμφωνο συμβίωσης, χρημάτων, ακινήτων, ομολόγων και μετοχών. ια τους συζύγους ή όσους έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης.
Υπενθυμίζεται ότι το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ ισχύει ανά γονέα κτλ και ανά παιδί ή εγγόνι, κάτι που οδηγεί σε εκτόξευση των αφορολόγητων ορίων, Έτσι σε μια τριμελή οικογένεια ο πατέρας θα μπορεί να μεταβιβάσει ακίνητο αξίας έως 800.000 ευρώ στο παιδί χωρίς την καταβολή φόρου ενώ το ίδιο μπορεί να κάνει και η μητέρα για δικό της ακίνητο και έτσι το αφορολόγητο όριο στη συγκεκριμένη περίπτωση ανέρχεται σε 1.600.000 ευρώ .
Εφόσον η αξία των γονικών δωρεών ή παροχών υπερβαίνει τις 800.000 ευρώ ανά φυσικό πρόσωπο θα επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 10% στο υπερβάλλον ποσό. Έτσι για αξία 900.000 ευρώ ο φόρος ανέρχεται σε 10.000 ευρώ (100.000Χ10%)
Σημειώνεται ότι η προηγούμενη κλίμακα γονικών παροχών, δωρεών, κληρονομιών για συγγενείς πρώτου βαθμού προέβλεπε αφορολόγητο 150.000 ευρώ και στη συνέχεια φόρο με συντελεστή 1% για τα επόμενα 150.000 ευρώ, 5% για το τμήμα από 300.000 έως 600.000 ευρώ και 10% για αξία άνω των 600.000 ευρώ.
Για τις κληρονομιές δεν υπάρχει καμία αλλαγή και εξακολουθούν να φορολογούνται με συντελεστές που κυμαίνονται από 1,5% έως και 10% ανάλογα με την αξία της περιουσίας με απαλλαγή για τις πρώτες 150.000 ευρώ.
Οι ελαφρύνσεις που προκύπτουν με το νέο φορολογικό καθεστώς είναι σημαντικές καθώς ανάλογα με την αξία των περιουσιακών στοιχείων που μεταβιβάζονται με γονικές παροχές και δωρεές ανέρχονται σε δεκάδες χιλιάδες ευρώ.
Για παράδειγμα
1. Για γονέα που μεταβιβάζει στο παιδί του πρώτη κατοικία αξίας 300.000 ευρώ ο φόρος είναι μηδενικός ενώ θα πλήρωνε 1.000 ευρώ.
2. Γονέας μεταβιβάσει στο παιδί του ακίνητο αξίας 600.000 ευρώ. Δεν θα πληρώσει ούτε ένα ευρώ φόρο ενώ με το προηγούμενο καθεστώς θα πλήρωνε 16.500 ευρώ
3. Γονέας που «δωρίζει» στο παιδί του 200.000 ευρώ απαλλάσσεται από το φόρο ενώ θα επιβαρύνονταν με 20.000 ευρώ
4. Για μεταβίβαση πρώτης κατοικίας αξίας 800.000 ευρώ από παππού σε εγγονό δεν προκύπτει καθόλου φόρος έναντι 36.000 ευρώ με το προηγούμενο καθεστώς
Το «Πόθεν έσχες»
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται όμως, καθώς όσοι άνουν γονικές παροχές η δωρεές θα πρέπει δικαιολογούν με «πόθεν έσχες» τα ποσά που μεταβιβάζουν, δηλαδή να έχουν δικαιολογήσει την ύπαρξή τους με νόμιμα μέσα. Επίσης τα παιδιά θα αντιμετωπίζουν νέα δεδομένα με τα τεκμήρια διαβίωσης. Έτσι σε περίπτωση απόκτησης κατοικίας το ισχύον νομοθετικό καθεστώς προβλέπει ότι με βάση την αντικειμενική αξία και τα τετραγωνικά της κατοικίας η εφορία υπολογίζει ένα ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα.
Όσοι, πάντως, δεν θα καταφέρουν να δικαιολογήσουν το «πόθεν έσχες» και όσοι δεν θα καταφέρουν να καλύψουν το τεκμήριο διαβίωσης για τις κατοικίες (πρώτη ή και δευτερεύουσες) που τους έγραψαν οι γονείς, οι σύζυγοι ή οι παππούδες και γιαγιάδες θα βρεθούν αντιμέτωποι με την επιβολή έξτρα φόρου που φθάνει ακόμη και 44%.
Η διαδικασία
Οι φορολογούμενοι που θα κάνουν γονικές παροχές η δωρεές χρηματικών ποσών ή ακίνητης περιουσίας στα παιδιά τους, τους συζύγους, τους γονείς ή στα εγγόνια τους θα υποβάλουν σχετική δήλωση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. αναγράφοντας τον δικό τους ΑΦΜ καθώς και τον ΑΦΜ του αποδέκτη. Αν πρόκειται για χρηματικό ποσό η εφορία θα ψάχνει μέσα από τις δηλώσεις αυτού που έκανε τη γονική παροχή η δωρεά εάν από το εισόδημα παρελθουσών χρήσεων, ή από το προϊόν πώλησης περιουσιακών στοιχείων στο παρελθόν καλύπτεται το ποσό της γονικής παροχής σε χρήμα και σε περίπτωση μη κάλυψης θα επιβάλλει πρόσθετό φόρο εισοδήματος. Από την πλευρά του το παιδί θα μπορεί να επικαλεστεί τη δωρεά για να δικαιολογήσει μελλοντικές δαπάνες για αγορές περιουσιακών στοιχείων. Αν πρόκειται για ακίνητο αυτός που το αποκτά θα πρέπει με τα εισοδήματα που θα δηλώνει στην εφορία να καλύπτει το τεκμήριο διαβίωσης
Να σημειωθεί ότι η ύπαρξη ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τις φορολογικές αρχές, ακόμη και αν οι οφειλές αυτές έχουν υπαχθεί σε ρυθμίσεις τμηματικής καταβολής οι οποίες εξυπηρετούνται κανονικά, δεν επιτρέπει την λήψη φορολογικής ενημερότητας, πράγμα που ουσιαστικά «μπλοκάρει» τις διαδικασίες των μεταβιβάσεων. Η μόνη λύση για αυτούς τους φορολογούμενους είναι η διασφάλιση των οφειλών με το να βάλουν σε υποθήκη ένα ή περισσότερα ακίνητά τους.
