Ήταν 8 Σεπτέμβρη 2023 και η μέρα που ξημέρωσε θα ανέτρεπε τις ζωές πολλών κατοίκων της Λάρισας και κατ’ επέκταση της Θεσσαλίας. Από τις πλημμύρες της κακοκαιρίας «Daniel», περιουσίες χάθηκαν, σπίτια καταστράφηκαν και έναν χρόνο μετά οι πληγές παραμένουν ανοιχτές για πολλούς κατοίκους. Δυο από τις περιοχές που αντιμετώπισαν πολύ σοβαρό θέμα από τις πλημμύρες μέσα στον οικιστικό ιστό της Λάρισας ήταν οι Εργατικές Κατοικίες της Γιάννουλης και του Αγίου Θωμά. Έναν χρόνο μετά, η πορεία προς την επανάκτηση της ζωής που έχασαν γίνεται για τους πληγέντες μέσω της ιδιωτικής πρωτοβουλίας καθώς η Πολιτεία δεν έχει ανταποκριθεί ακόμη στις προσδοκίες τους για στήριξη. Με οδηγούς –για ακόμη μια φορά- τους πληγέντες, κ. Τάκη Βαλώζο στις Εργατικές Κατοικίες Γιάννουλης και την κα Λίτσα Γούναρη στον Άγιο Θωμά, η larissanet έκανε οδοιπορικό στις περιοχές αυτές. Αμφότεροι, έναν χρόνο μετά, αποτιμούν την ολιγωρία των αρμόδιων φορέων, φοβούμενοι την επόμενη καταστροφή.
Η ζωή προσπαθεί να επιστρέψει με ευθύνη των κατοίκων
Στις Εργατικές Κατοικίες Γιάννουλης το δράμα πολλών ανθρώπων είναι πραγματικά μεγάλο. Ακόμη και τώρα υπάρχουν σπίτια εγκαταλελειμμένα. Κάτοικοι –όπως ο κ. Τάκης Βαλώζος- έπαθαν ολοκληρωτική καταστροφή και παράτησαν τα σπίτια τους. Το μόνο που παρατηρείς σε πολλά από αυτά είναι τους παραμορφωμένους από την υγρασία τοίχους, τα σκουπίδια, τα τυλιγμένα με νάιλον έπιπλα, ακόμη και τη λάσπη, τόσο καιρό μετά. Ο κ. Τάκης μαζί με τη σύζυγό του έμειναν για δυο μήνες ως φιλοξενούμενοι στην κόρη τους και εδώ και δέκα μήνες νοικιάζουν σπίτι στο κέντρο της Λάρισας. «Τι να πληρώσει κανείς και με ποια λεφτά; Mε τη χαμηλή σύνταξη που παίρνουμε; Αλλά τόσο καιρό δεν ιδρώνει το αυτί κανενός. Είμαστε παρατημένοι στο έλεός μας όλοι», τονίζει με θυμό.
Σχετικά με το μέγεθος της ζημιάς του σπιτιού του ανέφερε ότι: «Η ζημιά μαζί με τα ηλεκτρικά είναι τουλάχιστον 25.000. Λείπουν πόρτες, ντουλάπια, κουζίνα, μπάνιο, πλακάκια, τα πάντα. Μόνοι μας το καθαρίσαμε. Λιώσαμε από την κούραση όπως σας έχω ξαναπεί μαζί με τα παιδιά μου και τους φίλους τους. Κυβερνητική και πολιτική αλητεία είναι ό,τι έγινε πριν, μετά και κατά τη διάρκεια των πλημμυρών. Ούτε με παρακάλια δεν θα μας κάνουν τη χάρη αυτοί να δώσουν χρήματα. Δουλεύαμε μια ζωή για να είμαστε τώρα σ’ αυτή την κατάσταση. Αλλά όλα έχουν όρια. Αν δεν γίνει κάτι μέχρι τα Χριστούγεννα θα τα ξηλώσω όλα από εδώ, δεν θα αφήσω τίποτα όρθιο…». Αυτές τις μέρες πάντως τελείωσαν εργασίες στον Βρεφονηπιακό Σταθμό ο οποίος αναμένεται το επόμενο διάστημα να λειτουργήσει κανονικά. Αρκετοί ιδιωτικοί χώροι έχουν καθαριστεί και τα περισσότερα μπάζα έχουν απομακρυνθεί. Η ζωή φαίνεται πως έναν χρόνο μετά προσπαθεί να επιστρέψει στην περιοχή αλλά κυρίως με ευθύνη των κατοίκων.
Χωρίς ελπίδα και με ψυχολογικό βάρος
Παρόμοια είναι η εικόνα που συναντάει κάποιος στον Άγιο Θωμά. H κα Γούναρη γνωρίζει την περιοχή πολύ καλά. Στις πλημμύρες του προηγούμενου έτους έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη βοήθεια των κατοίκων με προβλήματα μετακίνησης, ενώ μέχρι και σήμερα ως μέλος της Επιτροπής Πλημμυροπαθών Αγίου Θωμά, πρωτοστατεί στις διεκδικήσεις των… «αυτονόητων που δεν γίνονται ποτέ σ’ αυτή τη χώρα», όπως τονίζει. Σπίτια και σε αυτή την περιοχή είναι κλειδωμένα και εγκαταλελειμμένα, αν και στα περισσότερα η ζωή έχει επιστρέψει. Ακόμη και τα 6.600 ευρώ που προορίζονταν για την αποκατάσταση των ζημιών στις οικοσυσκευές δεν δόθηκαν σε όλους τους πληγέντες. «Τα κριτήρια είναι αμφιλεγόμενα. Εγώ πήρα τα χρήματα αυτά, τα οποία δίνονταν υποτίθεται ανάλογα με το ύψος του νερού. Εγώ που είχα 52 πόντους νερό στο σπίτι, πήρα τα 6.600, αλλά γιατί δεν τα πήρε και η γειτόνισσά μου για παράδειγμα με την οποία είχαμε στα σπίτια μας τους ίδιους πόντους νερού;», αναρωτιέται η κα Γούναρη.
«Δεν υπήρχε επαρκές προσωπικό στις υπηρεσίες. Βγάλανε προσωπικό από άλλες υπηρεσίες μαζί με τον στρατό και τους ρίξανε στη μάχη της Θεσσαλίας. Γιατί να μην έχει η Λάρισα γραφείο Δ.Α.Ε.Φ.Κ. για την αποκατάσταση των επιπτώσεων φυσικών καταστροφών; Από το 2021 έχουν γίνει τόσες φυσικές καταστροφές στην περιοχή μας». Καθώς περπατάμε τα σημάδια των πλημμυρών στο έδαφος είναι εμφανή ακόμη και τώρα. «Υπάρχει πρόβλημα στατικότητας ό,τι και να μας λένε, ενώ και μέσα στο σπίτι το πάτωμα είναι φουσκωμένο σε πολλά σημεία», μας λέει μια κυρία που συναντήσαμε στο δρόμο. Η σοβαρή αποκατάσταση ζημιών έγινε από καθαρή ιδιωτική πρωτοβουλία. Όσοι είχαν χρήματα αποκατέστησαν τις ζημιές, όσοι δεν είχαν παλεύουν να ξαναρχίσουν τις ζωές τους.
«Ουσιαστική ελπίδα για βοήθεια δεν υπάρχει πλέον από κανέναν. Δείτε πως ζουν οι άνθρωποι στο Δαμάσι 3,5 χρόνια μετά τον σεισμό. Και σε αυτούς έταξαν διάφορα τον πρώτο καιρό αλλά τόσο καιρό μετά ζουν σε κοντέινερ». Η απογοήτευση των κατοίκων καταγράφεται με πειστικό τρόπο στα λόγια της κυρίας που συναντήσαμε.
Οι άνθρωποι έχουν χάσει την ελπίδα τους κι αυτό είναι από τα χειρότερα πράγματα που μπορούν να συμβούν σε κάποιον. Όσα τους έχουν πει ότι θα γίνουν – όπως μας λένε – είναι με ορίζοντα 10ετίας τουλάχιστον. «Τον ψυχολογικό παράγοντα ποιος τον υπολογίζει; Δεν θα έπρεπε να υπάρχει πρόνοια για όλους εμάς που έχουμε υποστεί αυτές τις ζημιές; Την προηγούμενη εβδομάδα έβρεχε δυνατά και με έπιασε ταχυπαλμία. Έρχονται ξανά οι μνήμες εκείνων των ημερών. Όποτε βρέχει πλέον είμαστε μέσα στο άγχος».