Ο Μανώλης Κ. Κεφαλογιάννης με ερωτήσεις του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε τονίσει την απαράδεκτη τουρκική προκλητικότητα στην περιοχή του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου με τις μονομερείς, επιθετικές ενέργειες της Τουρκίας. Ιδίως με την παρουσία του σεισμογραφικού πλοίου Όρουτς Ρέις σε περιοχές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας για ερευνητικές δραστηριότητες με τη συνοδεία πολεμικών πλοίων.
Σε όλες τις απαντήσεις ο Ύπατος Εκπρόσωπος για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής Γιοσέπ Μπορέλ τονίζει σταθερά και επανειλημμένα την πλήρη υποστήριξη και αλληλεγγύη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Ελλάδα εκφράζοντας παράλληλα τη λύπη του για τις μονομερείς και προκλητικές ενέργειες εκ μέρους της Τουρκίας.
Στις απαντήσεις του ο Γιοσέπ Μπορέλ όχι μόνο καλεί την Τουρκία να απόσχει από μονομερείς ενέργειες που αντιβαίνουν στα συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο.
Αλλά και τονίζει εμφατικά. Η Τουρκία θα πρέπει να σέβεται το Δίκαιο της Θάλασσας όπως αποτυπώνεται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) και ιδίως την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών μελών της ΕΕ επί των χωρικών τους υδάτων, της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και της υφαλοκρηπίδας τους ακόμη και αν πρόκειται για νησιά.
Αναλυτικά οι δύο απαντήσεις:
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επιβεβαιώσει σταθερά και επανειλημμένα την πλήρη υποστήριξη και αλληλεγγύη της προς την Ελλάδα, εκφράζοντας τη λύπη της για τις νέες μονομερείς και προκλητικές ενέργειες εκ μέρους της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένων των πρόσφατων ερευνητικών δραστηριοτήτων, Επιπλέον, η ΕΕ υποστηρίζει πλήρως και τονίζει την ανάγκη για ειρηνική επίλυση πιθανών διαφορών σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Η ΕΕ καλεί την Τουρκία να απόσχει από μονομερείς ενέργειες που αντιβαίνουν στα συμφέροντα της ΕΕ και παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο, υπογραμμίζοντας ότι τα ζητήματα οριοθέτησης πρέπει να αντιμετωπίζονται μέσω συνεργασίας, διαλόγου και διαπραγματεύσεων καλή τη πίστει. Η Τουρκία θα πρέπει να σέβεται το δίκαιο της θάλασσας όπως αποτυπώνεται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας(UNCLOS) και ιδίως την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών μελών της ΕΕ επί των χωρικών τους υδάτων, της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης τους και της υφαλοκρηπίδας τους, μεταξύ άλλων όσον αφορά τα νησιά.
Η ΕΕ έχει στρατηγικό συμφέρον να υπάρχει ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και παραμένει προσηλωμένη στην υπεράσπιση των συμφερόντων της και των συμφερόντων των κρατών μελών της. Εν προκειμένω, στις 10 Δεκεμβρίου 2020, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σύμφωνα με τα συμπεράσματά του της 1ης Οκτωβρίου 2020 κάλεσε:
- Το Συμβούλιο να εγκρίνει πρόσθετες καταχωρήσεις στο πλαίσιο του καθεστώτος κυρώσεων για τις παράνομες γεωτρήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
- Τον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή να υποβάλλουν έκθεση σχετικά με τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, καθώς και σχετικά με τα μέσα και τις επιλογές για την ακολουθητέα πορεία, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης του πεδίου εφαρμογής του προαναφερόμενου καθεστώτος προς εξέταση το αργότερο κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου του 2021.
Η ΕΕ θα συνεχίσει να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις σε αυτά τα Θέματα.
Ο εκπρόσωπος Τύπου της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης δήλωσε ότι οι τελευταίες ανακοινώσεις NAVTEX και η συνέχιση των δραστηριοτήτων σεισμικής έρευνας από την Τουρκία, οι οποίες επηρεάζουν τις θαλάσσιες ζώνες της Ελλάδας και της Κύπρου, είναι εξαιρετικά λυπηρές –ιδίως ενόψει των συνεχιζόμενων εποικοδομητικών προσπαθειών σε όλα τα επίπεδα για τη δημιουργία χώρου διαλόγου.
Η ΕΕ έχει επιβεβαιώσει σε πλείστες περιπτώσεις μεταξύ άλλων και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 15ης και 16ης Οκτωβρίου 2020 την πλήρη στήριξη και την αλληλεγγύη της προς την Ελλάδα, επαναλαμβάνοντας ότι η κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών μελών της ΕΕ πρέπει να γίνουν σεβαστά.
Η Τουρκία θα πρέπει να σέβεται το δίκαιο της θάλασσας και ιδίως την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών μελών της ΕΕ επί των χωρικών υδάτων, της συνορεύουσας ζώνης, της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης και τη υφαλοκρηπίδας τους ακόμη και όταν πρόκειται για νησιά.
Στις 10-11 Δεκεμβρίου 2020, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογράμμισε ότι η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη στην υπεράσπιση των συμφερόντων της και των συμφερόντων των κρατών μελών της, καθώς και στην προάσπιση της περιφερειακής σταθερότητας. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τόνισε επίσης ότι αποτελεί στρατηγικό συμφέρον για την ΕΕ η ανάπτυξη μίας συνεργατικής και αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την Τουρκία εφόσον η Τουρκία επιδείξει ετοιμότητα να προωθήσει μία πραγματικά εταιρική σχέση με την Ένωση και τα κράτη μέλη της και να επιλύσει τις διαφορές μέσω του διαλόγου και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
