Τα αποτελέσματα εφαρμογής του εξωδικαστικού μηχανισμού για τα κόκκινα δάνεια συζητήθηκαν εκτενώς σήμερα στην επιτροπή Οικονομικών της βουλής και ο υπουργος Οικονομικών ξεκαθάρισε πως δεν είναι στις προθέσεις του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης να καταθέσει τροπολογία προκειμένου να καλυφθεί το κενό της νομοθεσίας ώστε να νομιμοποιηθούν οι Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων (services) να προχωρούν σε πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης και πλειστηριασμούς.
Ζητήθηκε αλλά δεν έγινε αποδεκτή
Το θέμα αυτό έχει προκύψει καθώς υπάρχουν αντιφατικές αποφάσεις του Αρείου Πάγου σχετικά με το αν μπορούν ή όχι οι servicers να προχωρούν σε πλειστηριασμούς. Επί του θέματος υπάρχουν μέχρι στιγμής τρεις αποφάσεις από τον Αρειο Πάγο. Με βάση την πρώτη απαγορεύεται οι εταιρείες διαχείρισης να παρίστανται στα δικαστήρια ως εκπρόσωποι funds που διαχειρίζονται κόκκινα δάνεια των ελληνικών τραπεζών με έδρα το εξωτερικό. Οι άλλες δύο, μεταξύ των οποίων και απόφαση που εξεδόθη πριν μόλις μία εβδομάδα, λένε το ακριβώς αντίθετο.
Ο Χρήστος Σταϊκούρας αναφερόμενος σε δημοσιεύματα που έθιγαν το ζήτημα και τόνιζαν ότι «η κυβέρνηση παίρνει πίσω την τροπολογία για τους πλειστηριασμούς» σημείωσε ότι «πράγματι προτάθηκε προς το υπουργείο Οικονομικών, από εκπροσώπους χρηματοδοτικών φορέων (σ.σ. πιστωτών) η ανάληψη νομοθετικής πρωτοβουλίας. Η οδός αυτή δεν γίνεται αποδεκτή από την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών.
Ουσιαστικά ο κ. Σταϊκούρας έκανε σαφές ότι ζητήθηκε από τους διαχειριστές των κόκκινων δανείων τροπολογία που θα διευκόλυνε τους πλειστηριασμούς από τους λεγόμενους servicers, κάτι που δεν έγινε δεκτό.
Ωστόσο όπως ανέφερε και το ρεπορτάζ των προηγούμενων ημερών ο φόβος του πολιτικού κόστους δεν επιτρέπει την ανάληψη νομοθετικής επίλυσης του προβλήματος όπως ζητούν οι servicers και έτσι το θέμα παραπέμπεται ουσιαστικά σε απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου η οποία στο βαθμό που θα ληφθεί δεν θα είναι πριν από το Φεβρουάριο του 2023, ενώ πολλοί εκτιμούν ότι αυτού τους είδους οι πλειστηριασμοί θα ξεπαγώσουν το φθινόπωρο του 2023 καθώς το πρώτο εξάμηνο θα είναι καθαρά εκλογικό εξάμηνο.
Τράπεζες και fund δεν επιλέγουν τον εξωδικαστικό μηχανισμό
Μάλιστα ο κ. Σταϊκούρας δεν παρέλειψε να αφήσει αιχμές κατά των πιστωτών, των περισσότερων τουλάχιστον, πως δεν κάνουν χρήση του εξωδικαστικού συμβιβασμού με τους οφειλέτες.
Ο υπουργός Οικονομικών υπογράμμισε πως «οι χρηματοδοτικοί φορείς οφείλουν να ευθυγραμμιστούν με την πολιτεία, για την αποτελεσματική και βιώσιμη διαχείριση του προβλήματος του ιδιωτικού χρέους. Μέχρι σήμερα, παρά την πρόοδο, οι χρηματοδοτικοί φορείς υστερούν, σημαντικά. Στο συγκεκριμένο ζήτημα, του εξωδικαστικού μηχανισμού, δεν έχουν σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, ούτε οι τράπεζες ούτε οι διαχειριστές απαιτήσεων, με ορισμένες φωτεινές εξαιρέσεις. Προσδοκούμε και πιέζουμε, τράπεζες και εταιρίες διαχείρισης, να εντατικοποιήσουν τις προσπάθειές τους για την ταχεία υλοποίηση ρυθμίσεων. Και έχουν ευθύνη γι’ αυτό, πρωτίστως απέναντι στην ελληνική κοινωνία. Γιατί η επιτυχία υλοποίησης του νέου νόμου θα λειτουργήσει προς όφελος της κοινωνίας και της οικονομίας».
Στο 125,5% του ΑΕΠ το ιδιωτικό χρέος
Για το θέμα πάντως τόσο της πορείας του ιδιωτικού χρέους και των κόκκινων δανείων και φυσικά του εξωδικαστικού συμβιβασμού υπήρχε πλήρης διάσταση απόψεων μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης.
Ο υπουργός Οικονομικών, ανέφερε ότι το ληξιπρόθεσμο ιδιωτικό χρέος, ως ποσοστό συνολικού χρέους παρουσιάζει πτωτική τάση κατά την τελευταία τριετία και το ελληνικό Ιδιωτικό Χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ διαμορφώνεται στο 125,5%, όταν ο μέσο ευρωπαϊκός όρος είναι στα 162,5%, με την Ελλάδα να βρίσκεται στην 16η θέση μεταξύ των κρατών – μελών της ΕΕ. Τα κόκκινα δάνεια στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών συρρικνώθηκαν σημαντικά σε 10% του συνόλου των δανείων στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2022 από 44% του 2019 κυρίως μέσω της υλοποίησης του προγράμματος «Ηρακλής».
Ο κ. Σταϊκούρας, υπογράμμισε πως παρά την εξυγίανση που επιτυγχάνεται στους ισολογισμούς των τραπεζών, το χρέος ιδιωτών και επιχειρήσεων παραμένει υψηλό. Κατά το πρώτο εξάμηνοι του 2022 τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που διατηρούνται στις τράπεζες ανέρχονται στα 15 δισ. ευρώ και σε εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις στα 87 δισ. ευρώ. Κάτι που καταδεικνύει ότι το χρέος ιδιωτών και επιχειρήσεων δεν εξαφανίζεται μέσω της μεταφοράς του από τους ισολογισμούς των τραπεζών στις εταιρείες διαχείρισης.
Σχετικά με την αξιοποίηση του καινοτόμου εργαλείου του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών, ο κ. Σταϊκούρας σημείωσε ότι παρατηρείται αυξημένο ενδιαφέρον από τους πολίτες να ρυθμίσουν τις οφειλές τους. Μέχρι στιγμής, πάνω από 60.000 οφειλέτες έχουν εισέλθει στην πλατφόρμα. Από αυτούς, 32.000 οφειλέτες έχουν προσκομίσει τα οικονομικά τους στοιχεία, από τα οποία και προκύπτουν συνολικές οφειλές ύψους 19 δισ. ευρώ. Ήδη, 9.000 οφειλέτες, με συνολικές οφειλές 5 δισ. ευρώ, έχουν υποβάλει οριστικά την αίτησή τους για ρύθμιση οφειλών. Το ποσό αυτό είναι αυξημένο κατά 2 δισ. ευρώ τους τελευταίους 3 μήνες.
Συνολικού ύψους 250 εκατ. ευρώ οι ρυθμίσεις
Το ποσοστό των ρυθμίσεων οφειλών μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού έχει αυξηθεί σημαντικά. Μέχρι στιγμής, έχουν υλοποιηθεί 1.498 ρυθμίσεις οφειλών, συνολικού ύψους 250 εκατ. ευρώ. Εξ αυτών, περίπου το 70% πραγματοποιήθηκε κατά το τελευταίο τρίμηνο, με πολύ ευνοϊκούς όρους για τους οφειλέτες. Από αυτές 697 ρυθμίσεις, συνολικού ύψους 157 εκατ. ευρώ, έχουν διενεργηθεί από τράπεζες και εταιρίες διαχείρισης. Οι 801 ρυθμίσεις, συνολικού ύψους 93 εκατ. ευρώ, έχουν διενεργηθεί από το Δημόσιο. Στις ανωτέρω ρυθμίσεις, έχει πραγματοποιηθεί διαγραφή οφειλής ποσοστού μέχρι και 50% σε ορισμένες περιπτώσεις, ενώ η διάρκεια αυτών ανέρχεται μέχρι και τα 35 έτη.
Ο υπουργός, ανέφερε πως αναμένεται, από τους χρηματοδοτικούς φορείς, να ολοκληρώσουν άμεσα 1.093 αιτήσεις ρύθμισης οφειλών, συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ. Παρατηρείται σημαντική αύξηση στα ποσοστά έγκρισης των προτεινόμενων ρυθμίσεων οφειλών από την πλευρά των χρηματοδοτικών φορέων. Ενδεικτικά, ο μέσος όρος έγκρισης για τους μήνες Μάιο, Ιούνιο και Ιούλιο κυμαινόταν κάτω από το 20%, ενώ για τον μήνα Αύγουστο εκτινάχτηκε στο 78%, και τον μήνα Σεπτέμβριο ανήλθε στο 64%.
Οι πιστωτές απορρίπτουν μεγάλο όγκο αιτημάτων ρύθμισης οφειλών
Ο κ. Σταϊκούρας, επισήμανε πως παρά τα στοιχεία σημαντικής προόδου, εξακολουθούν να υφίστανται στοιχεία προβληματισμού:
1ον. Οι πιστωτές εξακολουθούν να απορρίπτουν μεγάλο όγκο αιτημάτων ρύθμισης οφειλών. Μέχρι στιγμής, έχουν απορριφθεί αιτήματα ρύθμισης οφειλών συνολικού ύψους 600 εκατ. ευρώ, παρά την αύξηση των εγκρίσεων στα αιτήματα ρύθμισης του τελευταίου διμήνου.
2ον. Τα ποσοστά εγκρισιμότητας των αιτημάτων ρύθμισης οφειλών εξακολουθούν να διαφέρουν σημαντικά ανά χρηματοδοτικό φορέα. Συγκεκριμένα, εξακολουθούν να κυμαίνονται από 11% μέχρι και 84% επί των συνολικών αιτημάτων ρύθμισης οφειλών, καταδεικνύοντας ότι δεν υφίσταται από την πλευρά των πιστωτών κοινή στρατηγική και προτεραιοποίηση στη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους μέσω του μηχανισμού.
3ον. Οι οφειλέτες συνεχίζουν να απορρίπτουν μεγάλο ποσοστό προτάσεων ρύθμισης οφειλών, συνολικού ύψους 340 εκατ. ευρώ, ενώ συνεχίζουν να παρουσιάζουν και καθυστερήσεις στις διαδικασίες ολοκλήρωσης των αιτήσεών τους.
Χρηματοδοτικοί φορείς και δανειολήπτες
Ο υπουργός Οικονομικών, υπογράμμισε πως υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης. Τόσο – κυρίως – οι χρηματοδοτικοί φορείς, όσο όμως και οι ίδιοι οι δανειολήπτες, πρέπει να συμβάλουν προς αυτή τη κατεύθυνση. Η πολιτεία, από τη δική της πλευρά, αναλαμβάνει συνεχώς δράσεις για την αναβάθμιση των υπηρεσιών που προσφέρει ο εξωδικαστικός μηχανισμός.
Συγκεκριμένα είπε ο κ. Σταϊκούρας:
1ον. Ολοκληρώσαμε, με επιτυχία, μέσω της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, καμπάνια καταγραφής και κατανόησης των λόγων απόρριψης των προτεινόμενων ρυθμίσεων από τους δανειολήπτες, ώστε να προβούμε σε βελτιωτικές δράσεις.
2ον. Υλοποιούμε την ψηφιακή πλατφόρμα «myegdixlive», για την παροχή ταχύτερης, αμεσότερης και αποτελεσματικότερης ψηφιακής υποστήριξης και εξυπηρέτησης των πολιτών, αναφορικά με τη διαδικασία υποβολής αίτησης στον εξωδικαστικό μηχανισμό.
3ον. Προχωράμε, άμεσα, στη μείωση των περιθωρίων μεταξύ των επιτοκίων ρύθμισης οφειλών χρηματοδοτικών φορέων και επιτοκίων αναφοράς, κατά 75 μονάδες βάσης, από το 3,25% στο 2,5% για τα δάνεια με εξασφάλιση, και κατά 150 μονάδες βάσης, από το 4,5% στο 3%, για τα δάνεια χωρίς εξασφάλιση αντίστοιχα.
4ον. Έχουμε συστήσει ομάδα εργασίας νομικών για την ανάληψη στοχευόμενων δράσεων αναφορικά με τη βελτιστοποίηση των διαδικασιών του εξωδικαστικού μηχανισμού.
Απροστάτευτοι οι δανειολήπτες
Από την πλευρά της η αντιπολίτευση μιλάει για πλήρη αποτυχία του εξωδικαστικού μηχανισμού και διαπιστώνει ότι οι δανειολήπτες είναι απροστάτευτοι. Η Έφη Αχτισόγλου τόνισε ότι το Ιδιωτικό Χρέος διογκώνεται και έχει δημιουργήσει συνθήκες ασφυξίας σε νοικοκυριά και ΜμΕ ειδικά το τελευταίο διάστημα. Η κυβέρνηση έχει κάνει επιλογές με το σαφές πρόσημο να είναι υπέρ των πιστωτών, με καμία δεσμευτικότητα. Με απελευθέρωση των πλειστηριασμών και ο εξωδικαστικός να μην έχει καμία υποχρεωτικότητα για τους πιστωτές.
Τα κόκκινα δάνεια, είπε, με βάση τους ισολογισμούς της ΤτΕ μπορεί να είναι μειωμένα αλλά έχουν μεταβιβαστεί σε funds του εξωτερικού που διαχειρίζονται εταιρείες απαιτήσεων, άρα ο όγκος τους δεν έχει μειωθεί αλλά έχει διογκωθεί. Επίσης έχουν αυξηθεί και τα χρέη προς το δημόσιο και σε ασφαλιστικά ταμεία. Η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, σχετικά με το εργαλείο του εξωδικαστικού μηχανισμού παρατήρησε ότι 55.000 πολίτες έχουν ζητήσει μια ρύθμιση και από αυτές, οι ολοκληρωτικές ρυθμίσεις είναι 1.498! Αυτό είναι 3 στους 100 και αυτό είναι παταγώδης αποτυχία του.
Δεν απαντούν καν στα αιτήματα
Κατήγγελλε ότι τα funds που κατέχουν την συντριπτική πλειοψηφία των κόκκινων δανείων δεν απαντούν καν στα αιτήματα των πολιτών γιατί η κυβέρνηση τους έδωσε αυτή την δυνατότητα να είναι στην προαίρεσή τους ο εξωδικαστικός συμβιβασμός. Άλλες φορές ζητούν υπέρογκα ποσά ως προκαταβολές για να συζητήσουν μόνο μια ρύθμιση, χωρίς να δεσμεύονται από το περιεχόμενό τους και ανέφερε χαρακτηριστικά παραδείγματα.
Η μέριμνα των funds, είπε η κυρία Αχτσιόγλου είναι να βγάλουν σε πλειστηριασμό ακίνητα που είναι σε εμπράγματες εξασφαλίσεις αυτών των δανείων. Μάλιστα ανέφερε πως τα ενυπόθηκα ακίνητα είναι πάνω από 700.000 σε όλη την χώρα, αξίας 140 δισ. ευρώ και έχουν ήδη αναρτηθεί 44.000 πλειστηριασμοί εκ των οποίων και πρώτης κατοικίας. Βάζουν στο στόχαστρο οφειλέτες με πολύ μικρές απαιτήσεις της τάξης των 20.000 ευρώ όταν διαπιστώνουν ότι υπάρχει ακίνητη περιουσία για να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις τους.
Σχετικά με την απόφαση του Αρείου Πάγου που αναφέρει πως οι μεταβιβάσεις που έχουν γίνει με βάση το Νόμο του 2003, οι services δεν μπορούν να διενεργήσουν πλειστηριασμούς, είπε η βουλευτής, πως η πληροφορία ότι το υπουργείο εξετάζει να φέρει τροπολογία που να ξεπερνάει αυτή την απόφαση του ΑΠ δεν έρχονται από το πουθενά. Επειδή όμως ο κ. Σταϊκούρας δήλωσε πως τέτοια τροπολογία δεν θα υπάρξει, αυτό σημαίνει ότι οι servicers θα πρέπει να πάνε με το Νόμο του 2015 και να φορολογηθούν όλες οι πράξεις τους ή να έχουν την έδρα τους στην Ελλάδα.
Απόλυτη και τραγική αποτυχία
Ο Μιχάλης Κατρίνης τόνισε ότι είναι «πάνω από 1.000.000 τα κόκκινα δάνεια αλλά μόνο 1.400 οι ρυθμίσεις στον εξωδικαστικό μηχανισμό μετά από 1,5 χρόνο» και έκανε λόγο για απόλυτη και τραγική αποτυχία. Κριτικάροντας τα όσα είχαν ειπωθεί στην επιτροπή της Βουλής ανέφερε ότι όποιος ακούει για πρόοδο του εξωδικαστικού μηχανισμού θα νομίζει ότι ζει σε άλλη χώρα. Εξωδικαστικός μηχανισμός και Πτωχευτικός είναι το απόλυτο βατερλώ της ΝΔ, σημείωσε ο επικεφαλής της ΚΟ του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ.
Η αποτυχία και η αδράνεια της κυβέρνησης έχει συνέπειες και στους πολίτες και στην οικονομική σταθερότητα της χώρας. Το ιδιωτικό χρέος αγγίζει τα 270 δισ. ευρώ. Στον ΕΦΚΑ οι ληξιπρόθεσμες οφειλές αυξήθηκαν κατά 5,25 δισ. ευρώ. Στην ΑΔΔΕ οι ληξιπρόθεσμες οφειλές αυξήθηκαν κατά 3,62 δισ. ευρώ από τον Ιούλιο του 2021 έως τον Αύγουστο του 2022. Δύο χρόνια από την ψήφιση του Πτωχευτικού δεν υπάρχει φορέας, δεν υπάρχει προστασία πρώτης κατοικίας και έχουν προσδιοριστεί για το 2022 σχεδόν 50.000 πλειστηριασμοί και από τα 270 δισ. ευρώ του ιδιωτικού χρέους έχουν ρυθμιστεί μέσω του εξωδικαστικού αυτούς τους 16 μήνες μόλις 250 εκατ. ευρώ χρέους, δηλαδή το 0,09%. Και οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί είναι κοντά στο 2%.
Σχεδιάστηκαν σύμφωνα με τις ανάγκες των τραπεζών και όχι των οφειλετών
Συνεπώς, είπε ο κ. Κατρίνης, ο εξωδικαστικός της κυβέρνησης έχει αποτύχει παταγωδώς, όπως και του ΣΥΡΙΖΑ. Οι αιτίες αποτυχία τους, ανέφερε ο κ. Κατρίνης είναι πως σχεδιάστηκαν σύμφωνα με τις ανάγκες των τραπεζών και όχι των οφειλετών. Γιατί δεν έχει εφαρμοστεί ο Κώδικας Δεοντολογίας των τραπεζών και στον εξωδικαστικό μηχανισμό; Γιατί δεν υπάρχει θεσμός που να κρίνει την βιωσιμότητα των προτεινόμενων ρυθμίσεων; Γιατί οι πιστωτές δεν είναι υποχρεωμένοι να κάνουν πρόταση ρύθμισης ή αν εξετάσουν αντιπρόταση του οφειλέτη; Γιατί υπάρχει πρόβλημα στην λειτουργία της πλατφόρμα και της άντλησης στοιχείων από την ΑΑΔΕ.
Ο επικεφαλής της ΚΟ του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ, τόνισε πως ο ΗΡΑΚΛΗΣ βασίστηκε σε ρευστοποιήσεις για να επιτευχθούν οι στόχοι των τιτλοποιήσεων, δηλαδή στους πλειστηριασμούς. Γι΄αυτό και έχουμε πάνω από 1,2 εκατ. κόκκινα δάνεια. Η πρακτική των servicers οδηγεί νομοτελειακά σε κατασχέσεις και πλειστηριασμούς και η κυβέρνηση δεν μπορεί να κρύβεται σε παράθεση των ευθυνών σε τράπεζες και funds. O κ. Κατρίνης αναφέρθηκε και στις σχετικές τροπολογίες που έχει καταθέσει το ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ για τα κόκκινα δάνεια και τις οφειλές.
Το ιδιωτικό χρέος αυξάνεται και δεν μειώνεται
Ο βουλευτής του ΚΚΕ Νίκος Καραθανασόπουλος, ανέφερε πως το Ιδιωτικό Χρέος και το ληξιπρόθεσμο αυξάνεται χρόνο με το χρόνο και δεν μειώνεται. Και οι αιτίες είναι γιατί οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ τσάκισαν τα λαϊκά εισοδήματα. Γιατί οι ίδιες αυτές κυβερνήσεις στο ήδη τσακισμένο λαϊκό εισόδημα έβαλαν τρομακτικούς φόρους. Και γιατί με το Νόμο Κατρούγκαλου υπήρξε μια εισφοροεπιδρομή στα εισοδήματα των αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερων επαγγελματιών με αποτέλεσμα να διογκωθούν τα χρέη τους. Αυτό, είπε, καταγράφεται και στους πίνακες του ΚΕΑΟ- ΕΦΚΑ και της ΑΑΔΕ.
Τόνισε, ότι ο εξωδικαστικός μηχανισμός και όλα τα μέτρα που συνθέτουν αυτό το πλαίσιο θα εξελιχθεί σε ένα κυνήγι μαγισσών καθώς από πάνω από τον οφειλέτη επικρέμεται η δαμόκλεια σπάθη των πλειστηριασμών, ακόμα και για τα μικρά χρέη. Εκτίμησε ότι το πρόβλημα θα διογκωθεί και παρατήρησε ότι ενώ από το 2010 έχουμε ζητήσει από την ΤτΕ και την Ελληνική Ένωση Τραπεζών να μας πουν πόσα δάνεια έχουν διαγραφεί και τι είδους είναι αυτά, αλλά απάντηση δεν έχουμε πάρει. Αλλά δεν το κάνετε για να μην φανεί ότι είναι σε μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους.
Τέλος, ανέφερε ο βουλευτής ότι επειδή τα μεγάλα δάνεια των επιχειρήσεων δεν έχουν ακίνητη περιουσία οι τράπεζες και τα funds κυνηγάνε τους πολύ μικρούς δανειολήπτες που δεν μπορούν να εκμεταλλευτούν τις δυνατότητες των offshore εταιρειών και έχουν κάποιο περιουσιακό στοιχείο στο όνομά τους. Δηλαδή, την «λιανο-μαρίδα» όπως είπε χαρακτηριστικά ο κ. Καραθανασόπουλος.
Ικανοποιημένοι από τον εξωδικαστικό μηχανισμό οι εκπρόσωποι των τραπεζών
Σημαντικό και πολύτιμο εργαλείο για την ρύθμιση χρεών, κυρίως των οικονομικά ευάλωτων οφειλετών, στους οποίους όπως είπαν, δίνεται μια μεγάλη δεύτερη ευκαιρία, χαρακτήρισαν τον εξωδικαστικό μηχανισμό όλοι οι εκπρόσωποι τραπεζών και αρμόδιων αρχών που ενημέρωσαν, την αρμόδια επιτροπή της βουλής, για την πορεία υλοποίησης του, στο πλαίσιο της διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους.
Όλοι, καταθέτοντας παράλληλα τα σχετικά στοιχεία, εξέφρασαν την ικανοποίηση τους για τα αποτελέσματα του εξωδικαστικού μηχανισμού, ενώ έκαναν λόγο για σημαντική μείωση του ιδιωτικού χρέους και εμφανίστηκαν αισιόδοξοι ότι μέχρι τις αρχές του 2023 θα απομειωθεί ακόμα περισσότερο.
Γεωμετρική μείωση
Ειδικότερα:
Ο Σπύρος Παντελιάς, γενικός διευθυντής Προληπτικής Εποπτείας και Εξυγίανσης της Τράπεζας Ελλάδος, επεσήμανε ότι «πριν λίγα χρόνια είχαμε τράπεζες με κόκκινα δάνεια πάνω από 45% – 46%. Τώρα, στο δεύτερο εξάμηνο του 2022 έχει μειωθεί ο όγκος των κόκκινων δανείων περίπου κατά 86% ενώ είναι περίπου σε μονοψήφιο αριθμό τα δάνεια που είναι σε καθυστέρηση. Δεν λέμε ότι έχουμε φτάσει στο τέλος του δρόμου ούτε ότι δεν εξακολουθούμε να απέχουμε σημαντικά από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Αλλά η απόσταση που έχουμε διανύσει είναι ιδιαίτερα σημαντική και δείχνει τις δυνατότητες που υπάρχουν για τους δανειολήπτες ώστε να αναδιαρθρώσουν τις οφειλές τους και να κάνουν ένα νέο ξεκίνημα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, Βασίλης Ράπανος, έκανε λόγο για γεωμετρική μείωση των κόκκινων δανείων, καθώς με βάση τα μέχρι σήμερα διαθέσιμα στοιχεία «ενδιαφέρον για την εξωδικαστικό μηχανισμό έχουν εκδηλώσει περίπου 55.000 δανειολήπτες αλλά μόλις 18.000 έχουν υποβάλει οριστική αίτηση και τα 2/3 των αιτήσεων αυτών αφορούν φυσικά πρόσωπα και όχι επιχειρήσεις».
Περιορισμένη
Σύμφωνα με όσα είπε ο κ. Ράπανος:
-Από τις οριστικά υποβληθείσες αιτήσεις έχουν τύχει επεξεργασίας, από όλα τα πιστωτικά ιδρύματα, οι 5.272 αιτήσεις. Σημείωσε ότι «η συμμετοχή των τραπεζών είναι περιορισμένη γιατί είναι περιορισμένος ο αριθμός αιτήσεων που υποβάλλονται και τις αφορούν και πρόσθεσε ότι «αυτό δείχνει ότι τράπεζες και δανειολήπτες έχουν επανέλθει σε καθεστώς συναινετικής διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων οφειλών».
Ακόμα ανέφερε ότι:
-Τιτλοποιήθηκαν και αποχωρίστηκαν από τους ισολογισμούς των τραπεζών περίπου 80 δισ. ευρώ μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
-Σήμερα οι τράπεζες δεν διαχειρίζονται κόκκινα δάνεια.
-Στο πλαίσιο των προγραμμάτων στήριξης 95.000 οφειλέτες ενήμερων ή ρυθμισμένων οφειλών, έλαβαν 9μηνες επιδοτήσεις 590 εκατ. ευρώ για την επιδότηση δόσεων δανείων, ύψους 11,5 δισ. ευρώ.
-Το εννιάμηνο Ιανουάριος – Σεπτέμβριος 2022, προγραμματίστηκαν 2.649 πλειστηριασμοί από τους οποίους διενεργήθηκαν τελικά ελάχιστοι, μόλις 693, και δεν αφορά ευάλωτους δανειολήπτες.
«Το αμοιβαίο όφελος από την οργανική διαχείριση των οφειλών που εμφάνισαν καθυστέρηση οι τράπεζες το διοχέτευσαν στην οικονομία. Οι χορηγήσεις φέτος όχι μόνο θα φτάσουν τα 20 δισ. ευρώ του 2020 και του 2021 αλλά θα το ξεπεράσουν», είπε και τόνισε ότι «οι καταθέσεις ανέρχονται στα 184 δισ. ευρώ που είναι το υψηλότερο ποσό των τελευταίων ετών.
Μη εξυπηρετούμενα δάνεια
Ο πρόεδρος της Ένωσης Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις Αναστάσιος Πανούσης, έκανε λόγο για σημαντική μείωση του ιδιωτικού χρέους σημειώνοντας ότι «τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των τραπεζών μειώθηκαν από τα 107 δισ. ευρώ το 2016, ενώ εκτιμάται ότι θα μειωθούν κάτω από τα 10 δισ. ευρώ για το τέλος του τρέχοντος έτους – αρχές του επόμενου».
«Στόχος της εταιρίας μας είναι, στη διαχείριση των δανείων αυτών αλλά και των καθυστερούμενων δανείων που παραμένουν στη κατοχή των τραπεζών, να εξευρεθεί βιώσιμη ρύθμιση και αυτό το αποδεικνύουν τα στοιχεία» είπε.
Ο κ. Πανούσης υπογράμμισε ότι:
-Από το 2020 μέχρι σήμερα έχουν ολοκληρωθεί ρυθμίσεις ύψους άνω των 7,5 δισ. ευρώ για τα τιτλοποιημένα χαρτοφυλάκια των τραπεζών.
-Ρυθμίστηκαν πάνω από 430.000 δάνεια ύψους άνω των 8,5 δισ. ευρώ τα οποία διατηρούν οι τράπεζες στη κατοχή τους και τα οποία αναταξινομήθηκαν ως υγιή θωρακίζοντας τους τραπεζικούς ισολογισμούς.
Κίνδυνος για την υλοποίηση επιχειρηματικών σχεδίων
«Είναι φανερό ότι σε περίπτωση που κρίσιμοι παράμετροι μεταβληθούν όπως για παράδειγμα το σκέλος των διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να καταστεί προβληματική η υλοποίηση επιχειρηματικών σχεδίων», προειδοποίησε.
Παράλληλα, χαρακτήρισε πρόωρη και βιαστική την κριτική που γίνεται για έλλειψη αποτελεσματικότητας του εξωδικαστικού μηχανισμού, αντιτείνοντας ότι «σύμφωνα με τα στοιχεία, μέχρι σήμερα έχουν εγκριθεί από τις τράπεζες και το δημόσιο πάνω από 4.500 αιτήσεις με αξία περίπου 1 δισ. ευρώ».
«Το δημόσιο παρέχει σημαντική μείωση χρέους της τάξεως του 25% και τους χρηματοδοτικούς φορείς να αποδέχονται περικοπή του χρέους περίπου κατά μέσο όρο στο 30%. Συνολικά έχουν υλοποιηθεί μέχρι σήμερα πάνω από 250 εκατ. ευρώ ενώ άλλα 170 εκατ. ευρώ είναι στη φάση τελικής υλοποίησης. Μπορούμε βάσιμα να εκτιμήσουμε λοιπόν ότι στις αρχές του 2023 θα έχουμε ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ στο συνολικό ύψος των ρυθμισμένων δανείων», τόνισε και κατέληξε:
Θεραπεύονται
«Η εικόνα βελτιώνεται οι ρυθμοί επιταχύνονται και αυτό θα συνεχιστεί και στο άμεσο μέλλον. Οι παιδικές ασθένειες θεραπεύονται και προχωρούμε σε διορθωτικές κινήσεις.
Ήδη η βελτίωση της εγκρισιμότητας είναι σημαντική τους τελευταίος μήνες. Όμως πρέπει να διευκρινιστεί ότι ο εξωδικαστικός μηχανισμός απαιτεί και προϋποθέτει μια πραγματική βούληση συνεργασίας του οφειλέτη προς την εξεύρεση κατάλληλης λύσης για την δανειακή του υποχρέωση. Αν κάποιοι στρατηγικοί κακοπληρωτές προσέβλεπαν στον εξωδικαστικό μηχανισμό ως κολυμπήθρα του Σιλωάμ για να αποφύγουν οφειλές στις οποίες μπορούν να ανταποκριθούν αυτοί θα απογοητευτούν».
Η πρόεδρος της Επιτροπής Διαχείρισης μη Εξυπηρετούμενων Δανείων Φωτεινή Ιωάννου, ανέφερε ότι «στην περίοδο που λειτουργεί ο εξωδικαστικός μηχανισμός έχουν ρυθμιστεί δάνεια ύψους περίπου 4 δισ. ευρώ».
Βούληση
«Υπάρχει και η βούληση και η ρευστότητα των τραπεζών να στηρίξουν την οικονομία και να χρηματοδοτήσουν υγιείς ιδιώτες και υγιείς επιχειρήσεις», τόνισε.
Σύμφωνα με όσα κατέθεσε η κ. Ιωάννου:
-Τα τελευταία τρία χρόνια έγιναν σημαντικές χορηγήσεις από τις τράπεζες ενώ μόνο στο πρώτο 9μηνο του 2022 φτάσανε στα 17,5 δισ. ευρώ.
-Είναι αντικειμενικά μικρό, το μερίδιο συμμετοχής των τραπεζών στον εξωδικαστικό μηχανισμό, δηλαδή των οφειλών που είναι ακόμα στον ισολογισμό τους και έχουν κάνει αίτηση για ένταξη τους.
-Από τις περίπου 7.000 αιτήσεις που έχουν υποβληθεί οριστικά, περίπου 860 αφορούν οφειλές που είναι σε τράπεζες αυτή τη στιγμή. Από αυτές έχουν γίνει δεκτές γύρω στις 200 άρα ένα ποσοστό γύρω στο 25% και αυτό βαίνει αυξανόμενο με το τελευταίο διάστημα το ποσοστό εγκρισιμότητας να προσεγγίζει περίπου το ένα στα τρία.
«Οι τράπεζες διαχειρίζονται πλέον στην συντριπτική τους πλειοψηφία ενήμερους πελάτες», ανέφερε η κυρία Ιωάννου και εκτίμησε ότι «ο δείκτης μη εξυπηρετουμένων δανείων θα είναι μονοψήφιος στο τέλος του χρόνου». «Θεωρούμε εφικτό να φτάσουμε στο 1 δισ. ευρώ σε ύψος οφειλών που θα έχουν ρυθμιστεί μέχρι τις αρχές του 2023», ανέφερε.
Μεγάλη πρόκληση και σημαντικό εργαλείο
Ο Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργος Πιτσιλής, χαρακτήρισε «μεγάλη και πρόκληση και σημαντικό εργαλείο τον εξωδικαστικό μηχανισμό», ενώ σημείωσε ότι «το 72% των αιτήσεων αφορά διμερείς ρυθμίσεις, για οφειλές προς ΑΑΔΑΕ και ΕΦΚΑ και το 28% πολυμερείς, δηλαδή με την συμμετοχή τραπεζών».
Ο διοικητής του ΕΦΚΑ, Παναγιώτης Δουφεξής, τόνισε ότι «ο εξωδικαστικός μηχανισμός αποτελεί μεταρρυθμιστική τομή στη προσπάθεια για την άρση των εμποδίων και την διασφάλιση ότι οι βιώσιμοι οφειλέτες, που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες έχουν πρόσβαση σε ένα αποτελεσματικό πλαίσιο και δίκαιο, προληπτικής αναδιάρθρωσης το οποίο θα τους επιτρέψει να συνεχίσουν την λειτουργία τους».
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά:
-Μέχρι 10/10/2022, 1061 οφειλέτες έχουν ρυθμίσει στο ΚΕΑΟ οφειλές συνολικού ποσού 63.577.588 ευρώ ενώ 26 οφειλέτες έχουν ήδη απωλέσει τη ρύθμιση τους.
– Εκτιμάται ότι οι οφειλές που θα υπαχθούν σε ρύθμιση εξωδικαστικού μηχανισμού θα αυξηθούν ενώ ήδη άλλες 400 υποθέσεις έχουν ολοκληρωθεί επιτυχώς.
Ερώτηση ΣΥΡΙΖΑ για τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας
Nα ενημερώσουν τη Βουλή για τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας, ζητούν, από τους υπουργούς Οικονομικών και Δικαιοσύνης, 56 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με ερώτηση που κατέθεσαν στη Βουλή. Οι βουλευτές, με επικεφαλής τον Τρύφωνα Αλεξιάδη, ζητούν στοιχεία για τις περιπτώσεις πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας και ζητούν να ενημερωθούν πώς η κυβέρνηση προτίθεται να σταματήσει την ανοδική πορεία των πλειστηριασμών, με δεδομένο ότι το ανεξέλεγκτο κύμα της ακρίβειας δημιουργεί συνεχώς νέα «κόκκινα» δάνεια στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών.
Με ερώτησή τους προς τους Υπουργούς Οικονομικών και Δικαιοσύνης και με βάση τα στοιχεία της υπηρεσίας διενέργειας ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και δημοσιεύματα του Τύπου, οι βουλευτές αναφέρονται στους αναγκαστικούς πλειστηριασμούς ακινήτων που έχουν ολοκληρωθεί, με αποτέλεσμα, όπως λένε, χιλιάδες ακινήτων να έχουν αποκτήσει νέο ιδιοκτήτη, καθώς και σε αυτούς που έχουν προγραμματιστεί να εκτελεσθούν στο μέλλον.
Στην ερώτηση παρατίθεται πίνακας με τον αριθμό των πλειστηριασμών, που αφορά κατοικίες και καταστήματα στους δήμους της Β’ Πειραιά, όπου «η κατάσταση της οικονομίας, της ανεργίας και της ακρίβειας έχουν οδηγήσει σε εφιαλτικές καταστάσεις τους πολίτες και επιχειρήσεις των λαϊκών αυτών συνοικιών».
