Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς απείλησε με παραίτηση, σε κομματική συνεδρίαση, εξαιτίας των επικρίσεων που δέχτηκε για τον χειρισμό του ζητήματος του Κοσόβου.
Αργά το βράδυ της Κυριακής, 22 Ιανουαρίου, ο Βούτσιτς ενημέρωσε το προεδρείο του Σερβικού Προοδευτικού Κόμματος (SNS), του οποίου ηγείται, για το σχέδιο εξομάλυνσης των σχέσεων με το Κόσοβο, που του παρουσίασε της περασμένη Παρασκευή, 20 Ιανουαρίου, η πενταμελής ευρώ-αμερικανική αντιπροσωπεία.
Εξέθεσε επίσης και τις συνέπειες που θα υποστεί η Σερβία εάν απορρίψει το σχέδιο συμφωνίας. Ακολούθησε συζήτηση σε έντονους τόνους όπου πολλά στελέχη ζήτησαν να μην αποδεχθεί την πρόταση και να αποχωρήσει από τον διάλογο.
Ο επικεφαλής της Εκτελεστικής Επιτροπής του SNS Ντάρκο Γκλίσιτς δήλωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο Pink ότι ο Βούτσιτς αφού άκουσε όλες τις απόψεις αντέδρασε έντονα.
«Εάν κάποιος νομίζει ότι μπορεί καλύτερα να κυβερνήσει τη Σερβία εγώ θα αποσυρθώ. Εάν κάποιος πιστεύει ότι είναι προτιμότερο να καταστραφεί οικονομικά η χώρα, τότε εγώ παραδίδω την διακυβέρνηση σε κάποιον που είναι εξυπνότερος από εμένα» φέρεται, σύμφωνα με τον Νταρκο Γκλίσιτς, να απάντησε στις επικρίσεις ο Βούτσιτς. Στην συνέχεια, εμφανώς εκνευρισμένος, εγκατέλειψε την συνεδρίαση και αποχώρησε από τα κεντρικά γραφεία του Κόμματος..
Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς για σήμερα, Δευτέρα, 23 Ιανουαρίου, έχει προγραμματίσει διαβουλεύσεις με πολιτικούς φορείς για το ευρωπαϊκό σχέδιο εξομάλυνσης των σχέσεων με το Κόσοβο. Το μεσημέρι θα συμμετάσχει σε συνεδρίαση με τα μέλη του κυβερνητικού συμβουλίου. Το βράδυ θα απευθύνει διάγγελμα στον λαό, ενώ, τις επόμενες ημέρες θα συνεχίσει τις διαβουλεύσεις με πολιτικά κόμματα και κοινωνικούς φορείς.
Την περασμένη Παρασκευή, 20 Ιανουαρίου, πενταμελής ευρώ-αμερικανική αντιπροσωπεία αποτελούμενη από τον ειδικό εκπρόσωπο της ΕΕ Μίροσλαβ Λάιτσακ, τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ Γκάμπριελ Εσκομπάρ και συμβούλους του Γάλλου προέδρου, του Γερμανού καγκελάριου και της πρωθυπουργού της Ιταλίας, συναντήθηκε με τον Βούτσιτς στο Βελιγράδι και του παρουσίασε την πρόταση για την διευθέτηση των σχέσεων της Σερβίας με το Κόσοβο.
Ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς μετά την συνάντηση δήλωσε ότι ήταν οι πιο δύσκολες διαπραγματεύσεις που έκανε ποτέ και ανέφερε επίσης ότι του γνωστοποιήθηκαν οι συνέπειες που θα υποστεί η Σερβία αν απορρίψει την πρόταση.
«Υπό αυτές τις συνθήκες εκφράζω την ετοιμότητα να αποδεχθώ το σχέδιο της συμφωνίας και να εργαστώ για την υλοποίηση του» δήλωσε ο Βούτσιτς εξέφρασε ωστόσο επιφυλάξεις για ένα βασικό άρθρο του σχεδίου χωρίς να αναφέρει για πιο άρθρο πρόκειται. Ο Μίροσλαβ Λάιτσακ επιβεβαίωσε ότι «ο Βούτσιτς έδειξε πρόθυμος να λάβει δύσκολες αποφάσεις για το ζήτημα του Κοσόβου».
Η εφημερίδα ΄΄Danas΄΄ σε χθεσινό της δημοσίευμα αποκάλυψε ολόκληρο το σχέδιο συμφωνίας, το οποίο αποτελείται από 10 άρθρα. Η συμφωνία αυτή θεωρείται ενδιάμεση και καθορίζει καίρια ζητήματα όπως η αποδοχή, αμοιβαίως, από το Κόσοβο και την Σερβία της εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας ενώ προβλέπει και την ένταξη του Κοσόβου στο ΟΗΕ και άλλους διεθνείς οργανισμούς.
Ακολουθεί το πλήρες σχέδιο της συμφωνίας όπως δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Danas του Βελιγραδίου.
Έχοντας συναίσθηση της ευθύνης για την διατήρηση της ειρήνης. Αφοσιωμένοι στην συμβολή για την γόνιμη περιφερειακή συνεργασία και ασφάλεια στην Ευρώπη· Συνειδητοποιώντας ότι το απαραβίαστο των συνόρων και ο σεβασμός της εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας, καθώς και η προστασία των εθνικών μειονοτήτων, αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την ειρήνη· Ενεργώντας με βάση ιστορικά γεγονότα και χωρίς να προδικάζονται οι διαφορετικές απόψεις των μερών για βασικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένου του ζητήματος του καθεστώτος· Με την επιθυμία να δημιουργηθούν προϋποθέσεις συνεργασίας των μερών προς όφελος των λαών,
Συμφωνούνται τα ακόλουθα:
Άρθρο 1
Τα συμβαλλόμενα μέρη (σ.σ. Σερβία-Κόσοβο) θα αναπτύξουν αμοιβαία κανονικές σχέσεις καλής γειτονίας στη βάση ίσων δικαιωμάτων.
Και τα δύο μέρη θα αναγνωρίζουν αμοιβαία έγγραφα και κρατικά σύμβολα, συμπεριλαμβανομένων διαβατηρίων, διπλωμάτων, πινακίδων κυκλοφορίας οχημάτων και τελωνειακών σφραγίδων.
Άρθρο 2
Και οι δύο πλευρές θα καθοδηγούνται από τον σκοπό και τις αρχές που καθορίζονται στον καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, ιδίως εκείνες για τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών, το σεβασμό της ανεξαρτησίας, της αυτονομίας και της εδαφικής τους ακεραιότητας, το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των μη διακρίσεων.
Άρθρο 3
Σύμφωνα με τον καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, τα μέρη θα επιλύουν όλες τις διαφορές μεταξύ τους μόνο με ειρηνικά μέσα και θα απέχουν από την απειλή ή τη χρήση βίας.
Άρθρο 4
Τα συμβαλλόμενα μέρη συμφωνούν με την προϋπόθεση ότι, κανένα από αυτά δεν μπορεί να εκπροσωπήσει το άλλο μέρος στη διεθνή σφαίρα ή να ενεργήσει για λογαριασμό του.
Η Σερβία δεν θα αντιταχθεί στην ένταξη του Κοσόβου σε κανέναν διεθνή οργανισμό.
Άρθρο 5
Και οι δύο πλευρές θα στηρίξουν τις προσδοκίες τους να γίνουν μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Άρθρο 6
Ενώ αυτή η βασική συμφωνία αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό βήμα προς την εξομάλυνση, και οι δύο πλευρές θα συνεχίσουν τη διαδικασία διαλόγου υπό την αιγίδα της ΕΕ με νέα δυναμική, που θα οδηγήσει σε μια νομικά δεσμευτική, συνολική συμφωνία για την εξομάλυνση των σχέσεων.
Τα μέρη συμφωνούν ότι στο μέλλον θα εμβαθύνουν τη συνεργασία στους τομείς της οικονομίας, της επιστήμης και της τεχνολογίας, της κυκλοφορίας και της συνδεσιμότητας, των σχέσεων στο δικαστικό σώμα και της επιβολής του νόμου. Στους τομείς των τηλεπικοινωνιών, της υγείας, του πολιτισμού, της θρησκείας, του αθλητισμού, της προστασίας του περιβάλλοντος, των αγνοουμένων . Και σε άλλους τομείς ομοίως, μέσω της επίτευξης συγκεκριμένων συμφωνιών.
Άρθρο 7
Και οι δύο πλευρές συνηγορούν υπέρ της επίτευξης συγκεκριμένων ρυθμίσεων, σύμφωνα με τους σχετικούς μηχανισμούς του Συμβουλίου της Ευρώπης και χρησιμοποιώντας τις υπάρχουσες ευρωπαϊκές εμπειρίες, προκειμένου να εξασφαλιστεί ένα κατάλληλο επίπεδο αυτοδιοίκησης για τη σερβική κοινότητα στο Κόσοβο και η δυνατότητα παροχής υπηρεσιών σε ορισμένους συγκεκριμένους τομείς, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας λήψης οικονομικής βοήθειας από τη Σερβία και της δημιουργίας απευθείας διαύλων επικοινωνίας μεταξύ της σερβικής κοινότητας και της κυβέρνησης του Κοσόβου.
Τα μέρη θα επικυρώσουν το επίσημο καθεστώς της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Κόσοβο και θα εξασφαλίσουν υψηλό επίπεδο προστασίας της σερβικής θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, σύμφωνα με τα υπάρχοντα ευρωπαϊκά πρότυπα.
Άρθρο 8
Τα μέρη θα ανταλλάξουν μόνιμες διπλωματικές αποστολές. Η έδρα τους θα βρίσκεται όπου και η έδρα της τοπικής κυβέρνησης.
Πρακτικά ζητήματα που σχετίζονται με την ανάπτυξη των αποστολών θα εξεταστούν χωριστά.
Άρθρο 9
Σημειώθηκε προς τις δύο πλευρές, η δέσμευση της ΕΕ και άλλων χορηγών να δημιουργήσουν ένα ειδικό πακέτο οικονομικής βοήθειας για κοινά έργα των δύο μερών για την οικονομική ανάπτυξη, τη συνδεσιμότητα, την μετάβαση στην πράσινη ενέργεια και άλλους βασικούς τομείς.
Άρθρο 10
Τα συμβαλλόμενα μέρη θα δημιουργήσουν μια κοινή επιτροπή, υπό την προεδρία της ΕΕ, η οποία θα παρακολουθεί την εφαρμογή αυτής της συμφωνίας.
Και τα δύο μέρη επιβεβαιώνουν την υποχρέωση τους να εφαρμόσουν όλες τις προηγούμενες συμφωνίες.
