Του Αντώνη Παντινάκη
“Ένα κλικ, κι όλα αλλάζουν κι όλα ανατρέπονται” τραγούδησε κάποτε ο Αντύπας, μόνο που οι χθεσινές κυβερνητικές αποφάσεις/ανακοινώσεις δεν έκαναν καθόλου... κλικ στους εμπόρους!
Μάλλον... “καταιγίδα” ξέσπασε όταν είδαν μπροστά τους τον Στέλιο Πέτσα και τον Άδωνι Γεωργιάδη!
Μέχρι ο Γιώργος Μπαμπινιώτης να βρει την πιο πιστή ελληνική απόδοση, το click away θα κάθεται βαρύ... στους ανθρώπους της αγοράς: Δυσκολοχώνευτο είναι, κι αρκετοί δεν το πιστεύουν. Εγείρουν τις αντιρρήσεις και τα ερωτηματικά τους, επισήμως κι ανεπισήμως.
Δυσαρέσκεια επικρατεί στους κύκλους της διοίκησης του Εμπορικού Συλλόγου Ηρακλείου, που απέφυγαν να πάρουν θέση, για την ώρα τουλάχιστον. Θα περιμένουν να περάσουν μερικές ώρες, έως ότου καταλαγιάσουν οι σκέψεις τους και να επεξεργαστούν τις επόμενες κινήσεις τους, οι οποίες κι αναμένονται πιο δυναμικές από το ξεκίνημα της ερχόμενης εβδομάδας.
Στα δυτικά της Κρήτης και πιο συγκεκριμένα από τον Εμπορικό Σύλλογο Χανίων είχαμε ανακοίνωση: Για τον “θάνατο του εμποράκου” έγραψαν, ζητώντας να στηριχτούν "εδώ και τώρα" οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Οι δοκιμές και οι εναλλακτικές
Κυριακή κοντή... γιορτή ( ;) για την πρεμιέρα του click away, το οποίο στα μάτια του προέδρου της ΟΕΒΕΝΗ Χαράλαμπου Λεκάκη φαντάζει ως κάτι το... “αμερικανόφερτο”.
Καλύτερο για τον ίδιο “θα ήταν να ανακοίνωναν ότι παραμένει το κλείσιμο των καταστημάτων μέχρι τις 7 Ιανουαρίου, γιατί επί της ουσίας ισχύει".
Χαρακτηρίζοντας τα μέτρα που ανακοινώθηκαν χθες “άνευ ουσίας”, κι όντας βέβαιος ότι “η αγορά δεν πρόκειται να λειτουργήσει”, αλλά και ότι “η ψυχολογία του κόσμου δεν θα αλλάξει”, ο κ. Λεκάκης εξέφρασε κάποιες βασικές – λειτουργικές - απορίες του μέσα από το Cretalive: “Δηλαδή, έχουμε τα σούπερ μάρκετ ανοιχτά για να μπορούμε να πάμε να πάρουμε τρόφιμα και έχουμε τα μαγαζιά κλειστά; Για να πηγαίνουμε έξω από το μαγαζί, να χτυπάμε την πόρτα και να παίρνουμε τα ρούχα και τα παπούτσια που θέλουμε; Και που θα τα δοκιμάζει ο πελάτης; Στον δρόμο; Ή θα πρέπει να τα πηγαίνει σπίτι του και μετά θα πρέπει να υποχρεούται να ξαναγυρίσει στο κατάστημα, αν δεν του κάνει αυτό που αγόρασε;”.
Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων Νομού Ηρακλείου ανέλυσε το σκεπτικό του: “Θεωρητικά όταν κάποιος θέλει να πάει να ψωνίσει ρούχα, θα πρέπει να πάει να τα δει, να τα δοκιμάσει, να μπει στο δοκιμαστήριο, να εξυπηρετηθεί από το κατάστημα,και όχι να πάρει ένα τηλέφωνο, να παραγγείλει ένα παντελόνι, κι αν δεν είναι είναι το νούμερό του και να κατέβει και να ξανακατέβει.
Τοποθετώντας εντός πολλών εισαγωγικών τη λέξη “άνοιγμα”, ο κ. Λεκάκης υποστήριξε ότι το click away έγινε περισσότερο για λόγους οικονομίας και ... μαζέματος των κρατικών δαπανών, “παρά για να μπορέσει να βοηθηθεί η αγορά. Αν ήθελε η κυβέρνηση να βοηθήσει την αγορά, θα έλεγε ότι τα καταστήματα ανοίγουν , για να δει ο έμπορος και ο επαγγελματίας και να ανοίξει το κατάστημά του με το ανάλογο προσωπικό. Και να έχουμε τα μέτρα, όπως και πριν, με τους περιορισμούς για το πόσοι θα μπουν μέσα στο κατάστημα. Και όχι να είναι κάποιος έξω από την πόρτα για να παραλάβει το προϊόν”.
Το συμπέρασμα του κ. Λεκάκη, είναι ότι το click away “δεν θα εξυπηρετήσει, περισσότερα προβλήματα θα δημιουργήσει, παρά θα βοηθήσει την αγορά έτσι όπως είναι η κατάσταση”.
Και πώς είναι άραγε η κατάσταση; Όπως τη φαντάζονται οι περισσότεροι.
Τα πράγματα το αμέσως επόμενο διάστημα θα... αγριέψουν έτι περαιτέρω. “Τα προβλήματα της πανδημίας θα τα δούμε μετά που θα ορθοποδήσουμε από τα υγειονομικά θέματα” μας προετοιμάζει ο επικεφαλής της ΟΕΒΕΝΗ. “Τα οικονομικά προβλήματα είναι πολλά και τα καταστήματα, δυστυχώς, δεν μπορούν να κρατηθούν έτσι. Όταν όλοι θα πρέπει να πληρώσουμε τέλος του μήνα τις υποχρεώσεις μας, είτε ενοίκια είτε ρεύματα είναι αυτά, τα οποία δεν αναβάλλονται, αντιλαμβάνεστε όλοι ότι η κατάσταση είναι πάρα πολύ δύσκολη”.
"Δεν φτάνουν ούτε για τα ενοίκια", ούτε για... ζήτω!
Ο κ. Λεκάκης αξιολογεί και τους κυβερνητικούς -οικονομικούς- χειρισμούς;
“Οι αναστολές του προσωπικού αυτή τη στιγμή είναι το μοναδικό ουσιαστικό μέτρο που έχει βοηθήσει τις επιχειρήσεις. Όλα τα υπόλοιπα μέτρα, όπως επιστρεπτέες προκαταβολές, είτε γυρίσεις το 50% είτε τη γυρίσεις όλη, τα χρήματα είναι πάρα πολύ λίγα. Η πλειοψηφία των επιχειρήσεων απασχολεί πολύ λίγο προσωπικό – οι περισσότερες απασχολούν ένα και δύο άτομα και παίρνουν γύρω στις 2.000 ευρώ. Καταλαβαίνουμε ότι 2.000 ευρώ από επιστρεπτέες προκαταβολές, είναι πολύ λίγα χρήματα. Δεν φτάνουν ούτε για καλύψουν τις υποχρεώσεις, ούτε και το ενοίκιο του μήνα!”.
Ο κ. Λεκάκης επανέρχεται στο click away: “Ειλικρινά, δεν ξέρω ποιος σκέφτηκε αυτόν τον τρόπο συναλλαγής. Ο πελάτης θέλει να δει την ποιότητα του προϊόντος που θα πάρει και όχι να στέκεται έξω από μία πόρτα. Ίσως βέβαια να λειτουργήσει στα βιβλία και τα κινητά τηλέφωνα, που ξέρεις τι θα πάρεις”.
Και πάλι, όμως: Έστω ότι ένα ρούχο δεν μας κάνει ή δεν μας κάθεται καλά · τι γίνεται ύστερα; Το βγάζουμε από τη συσκευασία, το δοκιμάζουμε στο σπίτι μας. Και μετά; Μπορούμε να το γυρίσουμε πίσω; Και οι επιστροφές πώς θα γίνονται; Υπάρχει πρόβλεψη για την αποφυγή του συνωστισμού έξω (τουλάχιστον) από τα μαγαζιά;
"Οριστική απώλεια του εορταστικού τζίρου"
Σε δήλωση προχώρησε και ο πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου & Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ) Γιώργος Καρανίκας, θεωρώντας “οριστική” την απώλεια του εορταστικού τζίρου για τις μικρομεσαίες εμπορικές επιχειρήσεις” · γι’ αυτό και κάλεσε την κυβέρνηση να λάβει “άμεσα νέα μέτρα ενίσχυσης του εμπορίου”.
Για την συνολική εκτίμηση της κατάστασης, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΕΕ θα συνεδριάσει εκτάκτως σήμερα.
Η δήλωση του κ. Καρανίκα:
“Μετά τις σημερινές (σ.σ χθεσινές) ανακοινώσεις της κυβέρνησης, καθίσταται σαφές πως στην πράξη το ολικό lockdown συνεχίζεται έως τις 7 Ιανουαρίου, αλλά τις συνέπειες του θα εξακολουθούν να υφίστανται σε όλη τους την έκταση μόνοοι χιλιάδες μικρές και μεσαίες εμπορικές επιχειρήσεις. Αντίθετα, όλες οι μεγάλες αλυσίδες του λιανεμπορίου – μαζί με ελάχιστες μικρότερες που έχουν ισχυρή ψηφιακή παρουσία- θα αυξήσουν τον όγκο πωλήσεων τους είτε αποκλειστικά μέσω του ηλεκτρονικού εμπορίου, είτε συνδυαστικά με την μέθοδο του clickaway.
Συνεπώς, για την συντριπτική πλειονότητα των εμπορικών επιχειρήσεων – ιδιαίτερα στους μεγάλους κλάδους της ένδυσης και της υπόδησης – οι οποίες δεν διαθέτουν ηλεκτρονικό κατάστημα, ο εορταστικός τζίρος χάνεται οριστικά και αμετάκλητα. Καμία αναπλήρωση των απωλειών δεν θα επέλθει με τηλεφωνικές παραγγελίες, καθώς κανείς πελάτης δεν πληρώνει αν δεν βλέπει τι αγοράζει.
Δημιουργείται έτσι μία άνιση αγορά δύο ταχυτήτων, η λειτουργία της οποίας είναι πασιφανές ότι δεν πληροί τους κανόνες του θεμιτού ανταγωνισμού: Από τη μία πλευρά είναι τα χιλιάδες κλειστά, επί δύο συνεχείς μήνες, κυρίως συνοικιακά μικρά και μεσαία εμπορικά καταστήματα, οι ιδιοκτήτες των οποίων αντιμετωπίζουν άμεσο πρόβλημα επιβίωσης και οι θέσεις εργασίας τους βρίσκονται «στον αέρα». Στον αντίποδα βρίσκονται οι λίγοι ισχυροί του εμπορίου, που διευκολύνονται με το clickaway να εξυπηρετούν τους πελάτες στους οποίους δεν μπορούν να φθάσουν έγκαιρα οι εταιρίες κούριερ, καθώς ακόμη και τα υπερσύγχρονα e-shop που διαθέτουν «έπεσαν», ακριβώς λόγω του αυξημένου όγκου παραγγελιών που δέχονται.
Πέρα από κάθε αμφιβολία, η προστασία της δημόσιας υγείας είναι το αγαθό στην υπηρεσία του οποίου όλοι ανεξαιρέτως οι έμποροι συντασσόμαστε. Ωστόσο, η ισονομία και η ίση μεταχείριση είναι το «οξυγόνο» που θα μας επιτρέψει να αναπνέουμε στο καθεστώς της ασφυκτικής έλλειψης ρευστότητας που έχει επιβάλλει η πανδημία.
Σήμερα, μετά και την παρέμβαση της ΕΣΕΕ, το Υπουργείο ορθώς περιορίζει τις επιλογές της χονδρικής πώλησης, την οποία καταστρατήγησαν μεγάλες επιχειρήσεις, προβαίνοντας σωρηδόν σε λιανικές πωλήσεις με τον μανδύα της χονδρικής. Από την άλλη πλευρά, η μέθοδος του clickaway πρακτικά αφορά μόνο μετρημένες μεγάλες επιχειρήσεις. Όπως ακριβώς αναγνώρισε στις δηλώσεις του ο ίδιος ο Υπουργός, οι ευκαιρίες να δουλέψουν στις γιορτές δεν είναι με το clickawayίσες και ίδιες για όλους τους εμπόρους.
Για όλους αυτούς τους λόγους, και κυρίως επειδή ο εορταστικός τζίρος ήταν η τελευταία ελπίδα του εμπορίου να «σώσει» τη χρονιά, αναμένουμε από την κυβέρνηση να ανακοινώσει άμεσα ένα γενναίο πλαίσιο αντισταθμιστικών μέτρων στήριξης της ρευστότητας για τους μικρομεσαίους εμπόρους, που είναι οι μεγάλοι χαμένοι του νέου πλαισίου λειτουργίας της εορταστικής αγοράς.
Επιπλέον, η σαφής επιδείνωση των προοπτικών επιβίωσης χιλιάδων εμπορικών επιχειρήσεων καθιστά επιτακτική αναγκαιότητα τη θέσπιση του ακατάσχετου επιχειρηματικού λογαριασμού και την εξέταση της δυνατότητας διαγραφής μέρους των χρεών της πανδημίας.
Για την συνολική εκτίμηση της κατάστασης, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΕΕ συνεδριάζει εκτάκτως αύριο (σήμερα) Σάββατο 12 Δεκεμβρίου”.
