ΚΡΗΤΗ

Πατίνια: Μία… αυτοκρατορία που κρύβει απειλές αλλά δίνει και λύσεις

Τι προβληματίζει τους ειδικούς- Τι χρειάζεται για να είναι η… εισβολή πιο ομαλή!

patini
Photo Credits: @Kelly Sikkema on Unsplash

Περνάνε ξυστά από πεζούς και αυτοκίνητα, είναι αθόρυβα και πολλές φορές προκαλούν ένα δυσάρεστο ξάφνιασμα.
Από την άλλη, είναι οικονομικά, οικολογικά, δεν «κολλάνε» στην κίνηση και βρίσκεις εύκολα χώρο στάθμευσης.
Τα πατίνια έχουν μπει πλέον για τα καλά στη ζωή μας, ωστόσο, το Ηράκλειο δεν έχει τις υποδομές για να τα υποδεχτεί όπως πρέπει.

Στο Cretalive μιλούν ειδικοί για αυτή τη νέα τάση που έχει αρχίσει να κατακλύζει τους δρόμους μας.

Image
Στέλιος Καρακούδης

«Προβληματικό όχημα» χαρακτηρίζει το πατίνι ο διοικητής της Τροχαίας Ηρακλείου, κ. Στέλιος Καρακούδης. Όπως εξηγεί, είναι αθόρυβο, ακόμα και ένας πεζός που μπορεί να περπατάει, για παράδειγμα, στη Δικαιοσύνης, δεν προλαβαίνει να καταλάβει ότι από δίπλα του περνάει ένα πατίνι.
Διευκρινίζει πως πρέπει να το οδηγούν άτομα ηλικίας από 12 ετών και πάνω ενώ ο νόμος το ορίζει ως «όχημα», κάτι που σημαίνει πως δεν επιτρέπεται η πρόσβασή του σε πεζοδρόμους με συγκεκριμένη σήμανση.

Μέχρι στιγμής, αν εξαιρέσει κανείς την περίοδο που εταιρεία είχε φέρει στο Ηράκλειο πολλά πατίνια αλλά η κίνηση δεν ευοδώθηκε, τα πατίνια δεν είναι- ακόμα- πολλά στην πόλη. Ο κ. Καρακούδης αναφέρει πως έχουν σημειωθεί λίγα, μεμονωμένα ατυχήματα. 
Οι παραβάσεις αφορούν κυρίως κράνος και φωσφορούχα γιλέκα το βράδυ που οι οδηγοί δε φοράνε. Επειδή δεν έχουν πινακίδα, δεν μπορεί κάποιος να «γράψει» ένα πατίνι για άλλες παραβάσεις, όπως είναι η στάθμευση.

Image
Siti sygkoinoniologos

Η αγρονόμος τοπογράφος μηχανικός ΕΜΠ – συγκοινωνιολόγος, MSc πολεοδόμος, Υ.Δ. ΕΜΠ, Μαρία Σίτη, αναφέρει πως τα ηλεκτρικά πατίνια έχουν 4 σημαντικά πλεονεκτήματα – αντίστοιχα με αυτά του ποδηλάτου:

α) Μπορούν να εξυπηρετήσουν μικρού μήκους μετακινήσεις της τάξης των 2-3 χιλιομέτρων σχετικά σύντομα και ικανοποιητικά αλλά και να συνδυαστούν με άλλα μέσα μεταφοράς όπως λεωφορεία,
β) δεν ρυπαίνουν- δεν κάνουν θόρυβο, 
γ) είναι προσβάσιμα σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού λόγω χαμηλού κόστους, 
δ) και μειώνουν σημαντικά τον ζητούμενο χώρο στάθμευσης καθώς στο χώρο που σταθμεύει ένα αυτοκίνητο μπορούν να σταθμεύσουν περισσότερα από 10 πατίνια. 

«Για όλες τις πόλεις τα ηλεκτρικά πατίνια θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα ασφαλές μέσο μικροκινητικότητας συμπληρωματικό με τα άλλα μέσα, εφόσον υπάρχουν κατάλληλες ρυθμίσεις, κατάλληλες υποδομές, εκπαίδευση, κανόνες χρήσης αλλά και έλεγχος αυτών των κανόνων. 
Σήμερα, στο Ηράκλειο η ασφάλεια είναι περιορισμένη για όλους τους ευάλωτους χρήστες – πεζούς και ειδικά άτομα μειωμένης κινητικότητας, ποδηλάτες και χρήστες ΕΠΗΟ, αλλά ακόμα και για τα αυτοκίνητα και τις μοτοσυκλέτες», σημειώνει. 


Ειδικά για τα ηλεκτρικά πατίνια (ΕΠΗΟ), όπως λέει, προϋπόθεση ασφάλειας θα ήταν βελτίωση των διασταυρώσεων, η ύπαρξη  δικτύου ποδηλατοδρόμων και δικτύου οδών φιλικών προς τα ποδήλατα- ΕΠΗΟ, αλλά και η κατάλληλη σήμανση (οριζόντια και κατακόρυφη) για προσδιορισμό των ρυθμίσεων. 
«Τα πατίνια μπορούν να είναι ασφαλή υπό προϋποθέσεις —όταν συνοδεύονται από εκπαίδευση χρηστών, υποδομές κυκλοφορίας, ρύθμιση ταχύτητας και σαφείς κανόνες προτεραιότητας.
Το πατίνι έχει δαιμονοποιηθεί από πολλούς ωστόσο αξίζει την προσοχή μας όπως όλα τα μέσα. Είναι ένα δυνατό εργαλεία για το κυκλοφοριακό και η ασφάλειά του αυξάνεται όσο αυξάνονται οι υποδομές και οι ρυθμίσεις που το συνοδεύουν», τονίζει.

Η κ. Σίτη αναφέρει πως «οι δρόμοι και οι υποδομές του Ηρακλείου δεν είναι ασφαλείς ούτε για τα πατίνια, ούτε για τα ποδήλατα, ούτε καν για τους πεζούς που βρίσκονται σε ένα μερικώς ρυθμισμένο περιβάλλον με αυτοκινητοκεντρικά χαρακτηριστικά και φυσικά με σοβαρότατες ελλείψεις. 
Εάν ρυθμίσουμε το περιβάλλον για τους ευάλωτους χρήστες με όρους βιώσιμης κινητικότητας … άρα βελτιώσουμε πεζοδρόμια, κάνουμε ποδηλατόδρομους, δώσουμε χώρο και προτεραιότητα στα μέσα μαζικής μεταφοράς, διορθώσουμε διασταυρώσεις όπου συμβαίνουν και τα περισσότερα τροχαία, και φυσικά περιορίσουμε την εξάρτησή μας από το  αυτοκίνητο για μικρού-μεσαίου μήκους μετακινήσεις,θα έχουμε ένα περιβάλλον καλύτερο για ΟΛΟΥΣ και φυσικά για την κυκλοφορία πατινιών.»

Σύμφωνα με την ίδια, κυρίως για τα πατίνια, λείπουν τα παρακάτω: 
-    Ασφαλείς διασταυρώσεις 
-    Δίκτυο ποδηλατοδρόμων όπου εξυπηρετούνται και τα πατίνια- ΕΠΗΟ, 
-    Σύγχρονες επιφάνειες κύλισης χωρίς λακκούβες, ρωγμές ή φθορές που προκαλούν πτώσεις,
-    Ρυθμίσεις για τη συνύπαρξη ή μη συνύπαρξη με τα άλλα μέσα,
-    Ζώνες αποκλεισμού της κυκλοφορίας τους (όπως για παράδειγμα μεγάλοι οδικοί άξονες όπου κυκλοφορούν βαρέα οχήματα όπως η Καζαντζίδη, η παλαιά εθνική οδός και άλλες),
-    Σήμανση (οριζόντια και κατακόρυφη),
-    Εκπαίδευση,
-    Υποδομές στάθμευσης. 

Στην ερώτηση αν τα πατίνια θα μπορούν να αποτελέσουν λύση για το κυκλοφοριακό και την έλλειψη στάθμευσης, η γνωστή συγκοινωνιολόγος απαντά: «ίσως το σημαντικότερο πλεονέκτημα των ηλεκτρικών πατινιών είναι ο μικρός χώρος που καταλαμβάνουν τόσο για την ΚΙΝΗΣΗ τους όσο και για τη στάθμευσή τους. 
Κρατήστε 2 βασικά στοιχεία: 
-    Στη λωρίδα που κυκλοφορούν περίπου 1.500 άνθρωποι με αυτοκίνητο μπορούν να κινηθούν περίπου 12.000 άνθρωποι με πατίνι ή ποδήλατο.
-    Στο χώρο που σταθμεύει ένα αυτοκίνητο μπορούν να σταθμεύσουν περισσότερα από 10 πατίνια ή ποδήλατα. 
Άρα θα έλεγα ΝΑΙ – υπό προϋποθέσεις δημιουργίας υποδομών και ρυθμίσεων κυκλοφορίας και ζωνών περιορισμού τους. 
Έχει αποδειχθεί σε πόλεις που πήραν μέτρα για να βελτιώσουν τις συνθήκες κίνησης των ποδηλάτων και ΕΠΗΟ και φυσικά των πεζών και των ΜΜΜ, ότι το κυκλοφοριακό βελτιώνεται σημαντικά, μειώνονται οι καθυστερήσεις στις μετακινήσεις, βελτιώνεται το περιβάλλον και η ποιότητα ζωής.»
Όσο αφορά στις αλλαγές που απαιτούνται, αναφέρει «εάν ρυθμίσουμε το περιβάλλον για τους ευάλωτους χρήστες με όρους βιώσιμης κινητικότητας … άρα βελτιώσουμε πεζοδρόμια, κάνουμε ποδηλατόδρομους, δώσουμε χώρο και προτεραιότητα στα μέσα μαζικής μεταφοράς, διορθώσουμε διασταυρώσεις όπου συμβαίνουν και τα περισσότερα τροχαία, και φυσικά περιορίσουμε την εξάρτησή μας από το  αυτοκίνητο για μικρού-μεσαίου μήκους μετακινήσεις, θα έχουμε ένα περιβάλλον καλύτερο για ΟΛΟΥΣ και φυσικά για την κυκλοφορία πατινιών.» 
Ενδεικτικές παρεμβάσεις είναι οι εξής: 
-    Ασφαλείς διασταυρώσεις 
-    Δίκτυο ποδηλατοδρόμων όπου εξυπηρετούνται και τα πατίνια- ΕΠΗΟ, 
-    Σύγχρονες επιφάνειες κύλισης χωρίς λακκούβες, ρωγμές ή φθορές που προκαλούν πτώσεις,
-    Ρυθμίσεις για τη συνύπαρξη ή μη συνύπαρξη με τα άλλα μέσα,
-    Ζώνες αποκλεισμού της κυκλοφορίας τους (όπως για παράδειγμα μεγάλοι οδικοί άξονες όπου κυκλοφορούν βαρέα οχήματα όπως η Καζαντζίδη, η παλαιά εθνική οδός και άλλες),
-    Σήμανση (οριζόντια και κατακόρυφη),
-    Εκπαίδευση,
-    Υποδομές στάθμευσης. 
Ειδικά για τα πατίνια λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητές τους, αλλά και το προφίλ των χρηστών τους (ηλικία, εκπαίδευση, χρήση εξοπλισμού) θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή σε περιοχές περιορισμού ή αποκλεισμού της κυκλοφορίας τους, στην εκπαίδευση των χρηστών για τα ειδικά χαρακτηριστικά ασφάλειας του μέσου.

Τι προβλέπει ο ΚΟΚ για τα πατίνια:

Σκοπός του N. 5209/2025 «Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας και άλλες διατάξεις» είναι, μεταξύ άλλων, η προσαρμογή του στις σύγχρονες ανάγκες ασφαλούς κυκλοφορίας πεζών και οχημάτων, ανταποκρινόμενος στην πρόοδο της τεχνολογίας και στο σύγχρονο μοντέλο μετακίνησης. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται και τα ελαφρά προσωπικά ηλεκτρικά οχήματα (Ε.Π.Η.Ο).
- Ειδικότερα, σύμφωνα με την περ. 17 του αρ. 4 του ν. 5209/2025 «Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας και άλλες διατάξεις», ελαφρύ προσωπικό ηλεκτρικό όχημα (Ε.Π.Η.Ο.) είναι το όχημα που κινείται με ηλεκτροκινητήρα και δεν υπάγεται στο πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού 858/2018/ΕΕ, του Κανονισμού 168/2013/ΕΕ, της Οδηγίας 2009/48/ΕΚ και της Οδηγίας 2007/46/ΕΚ.
- Στα οχήματα αυτά υπάγονται τα κινούμενα με ηλεκτροκινητήρα:
α) πατίνια (e-scooters),
β) τροχοπέδιλα (rollers) και τροχοσανίδες (skateboards),
γ) αυτοεξισορροπούμενα προσωπικά οχήματα, δηλαδή μηχανοκίνητα μονόκυκλα οχήματα ή μηχανοκίνητα δίκυκλα οχήματα διπλής τροχιάς, που βασίζονται σε εγγενή ασταθή ισορροπία και χρειάζονται βοηθητικό σύστημα ελέγχου για να διατηρούν την ισορροπία τους,
δ) Ε.Π.Η.Ο. που δεν υπάγονται σε κάποια κατηγορία εκ των ανωτέρω, στα οποία συμπεριλαμβάνονται ηλεκτροκίνητα αμαξίδια ατόμων με αναπηρία, ενισχυμένα και απλά, scooters και handbikes ατόμων με αναπηρία.
- Τα Ε.Π.Η.Ο. διακρίνονται ανάλογα με την ταχύτητα κατασκευής σε:
οχήματα των οποίων η μέγιστη σχεδιαστική ταχύτητα δεν υπερβαίνει τα έξι (6) χιλιόμετρα την ώρα.
οχήματα των οποίων η μέγιστη σχεδιαστική ταχύτητα υπερβαίνει τα έξι (6) χιλιόμετρα την ώρα, αλλά δεν υπερβαίνει τα είκοσι πέντε (25) χιλιόμετρα την ώρα. Θεωρούνται και κυκλοφορούν ως ποδήλατα, με την υποχρέωση τήρησης των κανόνων σήμανσης και σηματοδότησης και των απαιτήσεων των ποδηλάτων, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στα επιμέρους άρθρα.
2. Ενδεικτικά, παρατίθενται κύρια σημεία του Κ.Ο.Κ., τα οποία αφορούν στην ορθή χρήση - κυκλοφορία των Ε.Π.Η.Ο., ως ακολούθως:
i) Σύμφωνα με την περ. 57 (βγ) του αρ. 4, πρόσωπα που κινούνται με Ε.Π.Η.Ο. των οποίων η μέγιστη σχεδιαστική ταχύτητα δεν υπερβαίνει τα έξι (6) χιλιόμετρα την ώρα, θεωρούνται πεζοί.
ii) Σύμφωνα με την παρ. 6 του αρ. 24, το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας για τα Ε.Π.Η.Ο. είναι τα 25 χλμ./ώρα. Σε όσες περιπτώσεις επιτρέπεται η κυκλοφορία σε χώρους που κυκλοφορούν πεζοί, οι οδηγοί Ε.Π.Η.Ο. κινούνται με ταχύτητα ανάλογη με τους πεζούς, χωρίς να τους παρενοχλούν και τους παραχωρούν προτεραιότητα (αρθρ. 44 παρ. 14). Τα Ε.Π.Η.Ο. απαγορεύεται να κυκλοφορούν σε οδούς όπου το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας των αυτοκίνητων οχημάτων υπερβαίνει τα 50 χλμ./ώρα. Οι παραβάτες, τιμωρούνται με τις διατάξεις της παρ. 12 του αρ. 24.
iii) Σύμφωνα με την παρ. 1 του αρ. 44, οι οδηγοί Ε.Π.Η.Ο. απαγορεύεται να:
α) ρυμουλκούνται από άλλο όχημα,
β) ρυμουλκούν ή ωθούν διάφορα αντικείμενα.
γ) μεταφέρουν αντικείμενα, τα οποία εμποδίζουν την οδήγηση του οχήματός τους ή εκθέτουν σε κίνδυνο τους λοιπούς χρήστες της οδού,
δ) κινούνται ανά δύο (2) ή και πλείονες παράλληλα,
ε) σύρουν μαζί τους ζώα δεμένα με λουρί,
στ) χρησιμοποιούν εν κινήσει ακουστικά που έχουν συνδεθεί με φορητά ραδιόφωνα και άλλες παρεμφερείς ηχητικές συσκευές, με εξαίρεση ακουστικά και κεφαλόφωνα ανοικτής ακρόασης φορητών συσκευών ραδιοεπικοινωνίας, που χρησιμοποιούνται για την επικοινωνία σε μικρή απόσταση μεταξύ των οδηγών ποδηλάτων, μοτοποδηλάτων, μοτοσικλετών και Ε.Π.Η.Ο. ή μεταξύ των οδηγών των οχημάτων αυτών και σταθμών βάσης ή άλλων κινητών σταθμών ραδιοδικτύων, καθώς επίσης και μεταξύ των οδηγών εκπαιδευτικών μοτοποδηλάτων και μοτοσικλετών και των εκπαιδευτικών αυτοκινήτων κατά τις φάσεις της εκπαίδευσης ή της εξέτασης των υποψηφίων οδηγών,
ζ) να χρησιμοποιούν εν κινήσει κινητό τηλέφωνο, το οποίο δεν είναι τοποθετημένο σε ειδική θέση για ανοικτή ακρόαση, να χρησιμοποιούν εν κινήσει κινητό ή άλλες συσκευές τηλεπικοινωνίας, όπως φορητές ηλεκτρονικές συσκευές με τη μορφή ρολογιού χειρός ή άλλη ηλεκτρονική συσκευή για βιντεοσκόπηση ή ζωντανή αναμετάδοση από τη θέση του οδηγού εκτός εάν το κινητό ή η συσκευή έχουν τοποθετηθεί σε ειδική θέση.
iv) Σύμφωνα με την παρ. 4 του αρ. 44, απαγορεύεται, μεταξύ άλλων, οι οδηγοί Ε.Π.Η.Ο. να μεταφέρουν επιβάτες στα οχήματά τους.
v) Σύμφωνα με την παρ. 5 του αρ. 44, ορίζεται ότι οι οδηγοί των Ε.Π.Η.Ο. θα πρέπει να κινούνται σε λωρίδα κυκλοφορίας για την κίνηση ποδηλάτων ή μοτοποδηλάτων, όπου αυτή υπάρχει, απαγορεύοντας, έτσι σε αυτούς να χρησιμοποιούν το υπόλοιπο του οδοστρώματος, ενώ, κατά την παρ. 12 του ίδιου άρθρου, θα πρέπει να φορούν εγκεκριμένου τύπου προστατευτικό κράνος, κανονικά δεμένο, εξαιρουμένων των οδηγών ηλεκτροκίνητων αμαξιδίων ατόμων με αναπηρία, ενισχυμένων και απλών, scooters και handbikes ατόμων με αναπηρία. Επιπλέον, σύμφωνα με τις παρ. 9 και 10, οι οδηγοί των Ε.Π.Η.Ο. κατά τη νύχτα υποχρεούνται να φορούν ανακλαστικό ρουχισμό ή άλλο ανακλαστικό εξοπλισμό που τους καθιστά ορατούς από όλες τις κατευθύνσεις και θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει την ηλικία των δώδεκα (12), εφόσον οδηγούν πατίνι (e-scooter) και την ηλικία των δεκαπέντε (15), όταν οδηγούν τροχοπέδιλα (rollers) και τροχοσανίδες (skateboards).
vi) Σύμφωνα με την παρ. 13 του αρ. 44, ορίζεται ότι οι οδηγοί των Ε.Π.Η.Ο. εφόσον το όχημα τους δεν διαθέτει δείκτες κατεύθυνσης, πριν από την αλλαγή κατεύθυνσης, δίνουν με το χέρι τους την κατάλληλη προειδοποίηση.
- Σε περίπτωση παράβασης των υπό στοιχείων (iii) ~ (vi) της παρούσας, εφαρμόζονται οι παρ. 15, 16 του ιδίου άρθρου.
vii) Σύμφωνα με την παρ. 2 του αρ. 80, ορίζεται ότι τα Ε.Π.Η.Ο. πρέπει να είναι εφοδιασμένα με ένα (1) λευκό ή κίτρινο φως μπροστά, ένα (1) ερυθρό φως και αντανακλαστικό στοιχείο πίσω και με έναν (1) τουλάχιστον αντανακλαστήρα σε κάθε πλευρά. Εξαιρούνται της υποχρέωσης να φέρουν τα ως άνω φώτα, εφόσον δεν κυκλοφορούν τη νύχτα, ηλεκτροκίνητα αμαξίδια, scooters και handbikes ατόμων με αναπηρία.
- Σε περίπτωση παράβασης εφαρμόζεται η παρ. 3 του ιδίου άρθρου.
viii) Σύμφωνα με την παρ. 7 του αρ. 85, τα Ε.Π.Η.Ο. είναι εφοδιασμένα με:
α) συσκευή ηχητικής προειδοποίησης,
β) σύστημα πρόωσης που εφαρμόζεται στον εμπρόσθιο ή στους εμπρόσθιους και στον οπίσθιο ή στους οπίσθιους τροχούς, εφόσον υφίστανται.
Σε περίπτωση ηλεκτρικής βλάβης ή βλάβης του συστήματος πρόωσης, το Ε.Π.Η.Ο. δεν επιταχύνει ή επιβραδύνει απότομα.
- Σε περίπτωση παράβασης εφαρμόζεται η περίπτωση γ του ιδίου άρθρου.
ix) Σύμφωνα με το εδ. β’ της παρ. 1 του αρ. 103, μεταξύ άλλων, οι οδηγοί των Ε.Π.Η.Ο. από δώδεκα (12) ετών και άνω, όταν οδηγούν, πρέπει να φέρουν, οποιοδήποτε νόμιμο έγγραφο ταυτοποίησης προσώπου.
- Σε περίπτωση παράβασης, εφαρμόζεται η παρ. 2 του ιδίου άρθρου.
x) Τέλος, στις παρ. 4 ,12 και 14 του αρ. 38, ορίζονται επακριβώς οι κανόνες που διέπουν τη στάση και στάθμευση των Ε.Π.Η.Ο., εντός κατοικημένων περιοχών, λιμένων και χερσαίων ζωνών λιμένων.

 

Διαβάστε περισσότερες ειδήσεις από την Κρήτη και το Ηράκλειο
 

Γίνε ο ρεπόρτερ του CRETALIVE

Στείλε την είδηση