Σχέσεις χτισμένες σε γερά θεμέλια είναι αυτές που έχουμε δημιουργήσει με τους παραγωγούς μας. Τους ανθρώπους που γνωρίζουμε εδώ και πολλά χρόνια. Αυτούς που έχουν γίνει πλέον οικογένειά μας, φίλοι μας, δικοί μας άνθρωποι. Και βλέποντας τα παιδιά, τη δεύτερη γενιά παραγωγών, να παίρνουν τη σκυτάλη συνεχίζοντας τη δουλειά των γονιών τους, εμείς δεν έχουμε να κάνουμε κάτι άλλο πέρα από το να τα στηρίξουμε.
Να μοιραστούμε το δικό τους πάθος και την αγάπη τους για την καλλιέργεια γης.
Πιστεύουμε στη νεότερη γενιά. Είμαστε παρόντες στις συνεργασίες που θεμελιώθηκαν σταδιακά μέσα στα χρόνια. Αυτές οι σχέσεις μας είναι πολύτιμες.
Στο Οροπέδιο Λασιθίου συναντάμε τον Μανώλη Πατεράκη με τον γιο του, Γιάννη
Δεκαετίες ολόκληρες μετρά η συνεργασία του Μανώλη Πατεράκη από το Οροπέδιο Λασιθίου με τα s/m Χαλκιαδάκης.
«Η συνεργασία μας ξεκίνησε πριν από περίπου 28 χρόνια εντελώς τυχαία, από έναν φίλο που με παρότρυνε. Τότε δεν είχα τι να κάνω τα πράγματα που καλλιεργούσα. Θεωρώ πως ήταν η πιο καθοριστική στιγμή της γεωργικής μου καριέρας. Πάτησα έτσι σταθερά στα πόδια μου, με την καθοδήγηση των ανθρώπων του Χαλκιαδάκη. Ο Βατσιθιανός μου έβγαλε πρόγραμμα για το τι να καλλιεργώ και πότε».
Οι όμορφες στιγμές που έχει να θυμάται ο κ. Μανώλης είναι πολλές, αλλά αυτό που τονίζει ο ίδιος είναι πως «στα s/m Χαλκιαδάκης μας διδάξανε να σεβόμαστε τον καταναλωτή και είναι μία λογική που ακολουθώ με όλους τους συνεργάτες μου». Το μόνο που τον ταλαιπωρεί, όπως λέει, είναι το e-cert. Το πρωτόκολλο ασφάλειας φρούτων και λαχανικών που καταγράφει κάθε στάδιο από το χωράφι στο ράφι.
«Δεν το κρύβω ότι για εμάς είναι λίγο ταλαιπωρία. Αλλά είναι σημαντικό να υπάρχουν κανόνες. Φυσικά κάθε τι καινούριο μας προβληματίζει στην αρχή. Όμως όταν μας το προτείνουν τα s/m Χαλκιαδάκης, έχουμε εμπιστοσύνη».
Ο κ. Μανώλης Πατεράκης ξεχωρίζει στο Οροπέδιο Λασιθίου για το ότι καλλιεργεί ορεινές φράουλες: «Πάντα θεωρούσα ότι συνεχώς πρέπει να ψάχνεις κάτι καινούριο. Ήταν τότε ο Ψυχαράκης που έκανε φράουλες στη Μεσαρά και μου το έλεγε να το δοκιμάσω. Κάποια στιγμή μίλησα και με έναν έμπορο από την Πελοπόννησο που έψαχνε αγρότες για ορεινές φράουλες. Συνδυαστικά με τον Ψυχαράκη, αποφάσισα να το ξεκινήσω πριν 12 χρόνια. Τότε ήμασταν οι πρώτοι που βγάλαμε καλοκαιρινές φράουλες στην Ελλάδα».
Όσον αφορά στη σχέση που έχει με τον γιο του Γιάννη, «μεγάλωσε δίπλα σε μένα, στη δουλειά. Ήταν και στα χωράφια και στα τρακτέρ και στον Χαλκιαδάκη μαζί μου. Του άρεσε νομίζω. Τώρα που συνεργαζόμαστε, η σχέση μας είναι άριστη. Ούτε γκρίνιες έχουμε μεταξύ μας ούτε τίποτα. Ο Γιάννης κατανοεί πλήρως τα προβλήματα στη δουλειά».
Ίδια είναι και τα συναισθήματα του Γιάννη για τη συνεργασία με τον πατέρα του: «Έχουμε πολύ καλές σχέσεις. Ναι, υπάρχουν οι αναστατώσεις, αλλά αναγνωρίζουμε ο καθένας τα λάθη του. Πάμε πολύ καλά. Τα βρίσκουμε. Ακούμε ο ένας τον άλλο. Έχουμε εμπιστοσύνη ο ένας στον άλλο».
Αυτή την εμπιστοσύνη έδειξε ο Γιάννης στον πατέρα του και για τη συνεργασία τόσων ετών με τα s/m Χαλκιαδάκης. «Για εμένα, αυτό που ξεχωρίζει στη συνεργασία είναι η σχέση που έχουμε αναπτύξει. Οι άνθρωποι του Χαλκιαδάκη μας έχουν βοηθήσει πολλές φόρες. Όποτε τους χρειαζόμαστε, είναι εκεί. Σκέφτονται τους συνεργάτες τους. Σκέφτονται πριν από εμάς και βρίσκουν τη λύση. Δε θα άλλαζα τίποτα σε αυτή τη συνεργασία». Παράλληλα, ο Γιάννης θυμάται που ήταν μικρός και πήγαινε μαζί με τον πατέρα του στις αποθήκες. Τότε που «συναντούσαμε τη Χριστίνα ή το Βατσιθιανό. Μου άρεσε όταν ο πατέρας μου έλεγε “και από ‘δώ ο γιος μου”».
Είναι σημαντικό, όμως, να βλέπουμε νέους ανθρώπους που θέλουν να εξελίσσονται. Ο Γιάννης είναι αυτός ο άνθρωπος: «Όταν έδινα Πανελλήνιες, σκοπός μου ήταν να τελειώσω τη Γεωπονική και να έρθω εδώ να συνεχίσω τη δουλειά του πατέρα μου. Είχα επιλέξει μόνο αυτή τη σχολή, στο Ηράκλειο, και τώρα την τελειώνω. Έχω πάρει πολλές γνώσεις που μπορούν να με βοηθήσουν στην καλλιέργεια. Κατανοώ πλέον καλύτερα όσα μου λέει ο γεωπόνος».
Μάλιστα ο Γιάννης, με αφορμή τις σπουδές του, αποφάσισε να ασχοληθεί με την υδροπονική καλλιέργεια και όπως λέει, «πιστεύω ότι αν δεν ήμουν εγώ, ο πατέρας μου δε θα το επέλεγε. Το κάναμε μαζί». Ενώ ποτέ δεν ξεχνάει τις συμβουλές που του δίνει ο πατέρας του: «Θυμάμαι πάντα τον πατέρα μου όταν συσκεύαζα και έβλεπε κάποιο κακό προϊόν μέσα. Το έβγαζε και μου έλεγε “σκέψου σαν πελάτης. Εσύ θα το έπαιρνες;”. Μου έχει μάθει να σέβομαι τους πελάτες και είμαι ευγνώμων γι’ αυτό».
Στο Τζερμιάδο ο Ηρακλής Θεοδωράκης συνεχίζει τη δουλειά του πατέρα του, Γιάννη
Η φυσική πορεία για πολλά παιδιά από αγροτικές οικογένειες είναι να ακολουθήσουν το επάγγελμα των γονιών τους. Το ίδιο ισχύει και για τον Ηρακλή Θεοδωράκη από το Τζερμιάδο Οροπεδίου Λασιθίου που εδώ και 18 χρόνια ασχολείται επαγγελματικά με την καλλιέργεια γης: «Όταν τελείωσα το σχολειό, αφού δεν πέρασα εκεί που ήθελα, αποφάσισα να πάω φαντάρος και να γυρίσω να κάνω τον αγρότη. Μου άρεσε έτσι κι αλλιώς. Στα χωράφια μεγάλωσα και δε μου ήταν κάτι δύσκολο». Όπως λέει, το ίδιο φυσική ήταν και η συνέχιση της συνεργασίας με τα s/m Χαλκιαδάκης.
Ο Ηρακλής θυμάται τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν στα χρόνια της οικονομικής κρίσης που «χωρίς καν να το ζητήσουμε, τόσο ο κ. Μηνάς όσο και η Χριστίνα μας βοήθησαν. Ήταν δίπλα μας. Αυτό είναι που κάνει και τη συνεργασία τόσο ξεχωριστή». Ενώ η πρώτη ανάμνηση που έχει με τα s/m Χαλκιαδάκης ήταν από την ηλικία των 8-9 ετών: «Θυμάμαι να φεύγουμε από το Οροπέδιο και να πηγαίνουμε στις αποθήκες στη Φοινικιά. Τότε ξεφορτώναμε απόγευμα και με έπαιρνε ο πατέρας μου μαζί του στο φορτηγό.
Είναι ωραίες αυτές οι αναμνήσεις γιατί τους περισσότερους ανθρώπους τους συναντώ ακόμα και σήμερα στις αποθήκες. Είναι δικοί μου άνθρωποι».
Βέβαια η συζήτηση για τη συνύπαρξη με τον πατέρα του, μόνο αμελητέα δεν είναι: «Είμαστε και οι δύο αρκετά έντονοι. Όμως τώρα που εργάζομαι εγώ περισσότερο, θέλω να γίνεται αυτό που λέω. Ερχόμαστε συχνά σε σύγκρουση. Αλλά πλέον ο πατέρας μου δε μου δίνει σημασία. Απλά σηκώνεται και φεύγει» λέει ο Ηρακλής γελώντας.
Όσο για το τι συμβουλή θα έδινε ο Ηρακλής στον κ. Γιάννη: «Τι να του πω; Στη θέση του δε θα έκανα κάτι διαφορετικό. Αν δεν έβρισκα την υποδομή έτοιμη από τον πατέρα μου, τώρα δε θα μπορούσα να ασχοληθώ με την καλλιέργεια. Είναι δύσκολο σήμερα να ξεκινήσεις από το μηδέν».
Το ίδιο νιώθει και ο κ. Γιάννης για την επαγγελματική σχέση που έχει με τον γιο του. Όπως λέει, «πλέον συνεννοούμαστε μια χαρά. Του αφήνω χώρο. Το μόνο που τον συμβουλεύω, είναι να συνεχίσει τη συνεργασία με τον Χαλκιαδάκη».
Ο κ. Γιάννης Θεοδωράκης ξεκίνησε να συνεργάζεται με τα s/m Χαλκιαδάκης το 1990. «Μαζί με τον κουνιάδο μου εμπορευόμασταν προϊόντα στη Μεσαρά. Τότε μπήκαμε μαζί στον Χαλκιαδάκη. Θυμάμαι ότι κάναμε κρούση στον κ. Μηνά και ο άνθρωπος μας δέχτηκε με χαρά. Ήθελε να συνεργαστεί με παραγωγούς».
Όπως λέει ο κ. Γιάννης, «αυτό που με έχει κρατήσει τόσα χρόνια σε αυτή τη συνεργασία, είναι πάνω απ' όλα η εκτίμηση που έχουν όλοι οι άνθρωποι των s/m Χαλκιαδάκης για τους παραγωγούς. Νιώθω όμως και ασφάλεια. Δε χάνω τα χρήματά μου».
Ωστόσο, μία δύσκολη στιγμή που έχει να θυμάται από αυτή τη συνεργασία είναι πριν από χρόνια, τότε που «είχα οχτώ στρέμματα καρπούζι την εποχή του σταφυλιού. Ενημερώνω τότε τον υπεύθυνο, ο οποίος μου λέει πως δεν μπορούν να πάρουν το καρπούζι. Όλο το βράδυ δεν κοιμήθηκα. Μετά από δυο μέρες μου τηλεφωνούν και μου λένε να κρατάει καλάθια με καρπούζια ο Ηρακλής, όταν πάει στις αποθήκες. Ο Χαλκιαδάκης πήρε τότε 16 καλάθια με καρπούζια. Μου έφυγε ένα βάρος, όμως μέχρι εκείνη την ώρα είχα αγχωθεί πολύ».
Ο κ. Γιάννης από το Τζερμιάδο έχει όμως και πολύ ωραίες αναμνήσεις: «Τι να πρωτοθυμηθώ; Παλαιότερα στη Φοινικιά με τον Βατσιθιανό θυμάμαι και μαντινάδες και απ’ όλα. Κάποια στιγμή μάλιστα τσακωθήκαμε, αλλά τελικά γίναμε οι καλύτεροι φίλοι. Η σχέση μας είναι πια οικογενειακή. Και με την κ. Χριστίνα έχουμε κάνει πολλές φορές παρέα. Περισσότερο φίλοι είμαστε, παρά συνεργάτες».
Συνέντευξη: Γιώτα Αρχοντάκη
Για περισσότερες ιστορίες παραγωγών από γενιά σε γενιά, μπορείτε να επισκεφτείτε και το link:
https://www.xalkiadakis.gr/el/apo-genia-se-genia
