Tην αυθόρμητη ανταλλαγή πληροφοριών με ξένες φορολογικές αρχές ετοιμάζεται να αξιοποιήσει η ΑΑΔΕ στη μάχη για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, με σκοπό τον εντοπισμό κεφαλαίων τα οποία δεν φορολογούνται ή δεν δηλώνονται στα κράτη στα οποία υπάγονται φορολογικά οι δικαιούχοι τους.
Με εγκύκλιο της ΑΑΔΕ περιγράφoνται οι προϋποθέσεις για την αποστολή αιτημάτων για ανταλλαγή πληροφοριών από και προς χώρες της ΕΕ ή και τρίτες χώρες με τις οποίες υπάρχει συμφωνία Διεθνούς Διοικητικής Συνδρομής.
Αυθόρμητη ανταλλαγή πληροφοριών είναι η κοινοποίηση, ανά πάσα στιγμή και χωρίς προηγούμενο αίτημα, πληροφοριών που συλλέγονται στο πλαίσιο φορολογικού ελέγχου, ή που ενδεχομένως θα ενδιαφέρουν ένα άλλο συμβαλλόμενο κράτος.
Οι 6 περιπτώσεις αυθόρμητης ανταλλαγής πληροφοριών
Υποχρεωτική αυθόρμητη ανταλλαγή πληροφοριών μπορεί να γίνει στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- Οταν η Αρμόδια Αρχή ενός κράτους έχει λόγους να υποθέτει ότι στο άλλο κράτος υφίσταται φοροδιαφυγή.
- Οταν ένας φορολογούμενος επιτυγχάνει σε ένα κράτος μείωση ή απαλλαγή φόρου, η οποία συνεπάγεται γι' αυτόν αύξηση φόρου ή υπαγωγή του σε φόρο στο άλλο κράτος.
- Όταν πραγματοποιούνται επιχειρηματικές δραστηριότητες μεταξύ προσώπων των συμβαλλόμενων κρατών, κατά τέτοιον τρόπο που ενδέχεται να συνεπάγονται μείωση ή εξάλειψη του φόρου είτε στο ένα, είτε στο άλλο, είτε και στα δύο συμβαλλόμενα κράτη.
- Η Αρμόδια Αρχή ενός κράτους έχει λόγους να υποθέτει ότι υφίσταται μείωση ή εξάλειψη φόρου, η οποία προκύπτει από εικονικές/πλασματικές μεταφορές κερδών εντός συνδεδεμένων επιχειρήσεων.
- Από πληροφορίες που διαβίβασε σε ένα κράτος η Αρμόδια Αρχή του άλλου κράτους προκύπτουν πληροφορίες που ενδέχεται να έχουν σημασία για την αξιολόγηση της επιβολής φόρου στο δεύτερο κράτος.
- Για συγκεκριμένες φορολογικές γνωμοδοτήσεις για συγκεκριμένα νομικά πρόσωπα (αρμοδιότητα της Δ/νσης Επιχειρησιακού Σχεδιασμού Ελέγχων της Γενικής Δ/νσης Φορολογικών Λειτουργιών της ΑΑΔΕ.
Ποιες πληροφορίες περιλαμβάνονται στο αίτημα
Οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται σε ένα αίτημα ανταλλαγής πληροφοριών, προκειμένου το αιτούν κράτος να αποδείξει την εύλογη συνάφεια των αιτούμενων πληροφοριών είναι οι παρακάτω:
- Η ταυτότητα του ελεγχόμενου προσώπου.
- Οι πληροφορίες που ζητούνται, συμπεριλαμβανομένων της φύσης και της μορφής που θα πρέπει να έχουν οι παρασχεθείσες πληροφορίες. Ο φορολογικός σκοπός για τον οποίο ζητούνται οι πληροφορίες.
- Οι λόγοι για τους οποίους πιστεύεται ότι οι αιτούμενες πληροφορίες δύνανται να παρασχεθούν από το κράτος που λαμβάνει το αίτημα, ή βρίσκονται στην κατοχή ή τον έλεγχο προσώπου που υπάγεται στη δικαιοδοσία του.
- Το όνομα και η διεύθυνση του προσώπου το οποίο πιστεύεται ότι κατέχει τις αιτούμενες πληροφορίες στην αλλοδαπή, εφόσον αυτό είναι δυνατό.
- Ρητή δήλωση ότι η αίτηση για παροχή πληροφοριών είναι σύμφωνη με τον νόμο και τη διοικητική πρακτική της Ελλάδας και ότι εάν οι ζητούμενες πληροφορίες ήταν εντός της δικαιοδοσίας της Ελλάδας, οι Αρμόδιες Αρχές θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν τις σχετικές πληροφορίες σύμφωνα με τους νόμους ή στο πλαίσιο της συνηθισμένης διοικητικής πρακτικής της Ελλάδας και ότι το αίτημα είναι συμβατό με τη νομική βάση.
- Ρητή δήλωση αναφορικά με την εξάντληση των εσωτερικών μέσων ανεύρεσης πληροφοριών, εκτός εάν η διαδικασία αυτή συνεπάγεται δυσανάλογες δυσχέρειες (στην περίπτωση αυτή απαιτείται σχετική αιτιολόγηση).
Απόρριψη αιτήματος
Το αίτημα απορρίπτεται:
α) εάν η διεξαγωγή ερευνών ή η συγκέντρωση των ζητούμενων πληροφοριών για ίδιους σκοπούς αντίκειται στη νομοθεσία του, δεν επιβάλλεται στο κράτος προς το οποίο απευθύνεται ένα αίτημα η υποχρέωση διεξαγωγής ερευνών ή κοινοποίησης πληροφοριών,
β) το κράτος προς το οποίο απευθύνεται ένα αίτημα δύναται να αρνηθεί τη διαβίβαση πληροφοριών, όταν το κράτος που το αποστέλλει αδυνατεί, για νομικούς λόγους, να παράσχει παρόμοιες πληροφορίες (αρχή της αμοιβαιότητας),
γ) η άρνηση διαβίβασης πληροφοριών επιτρέπεται σε περίπτωση που θα οδηγούσε στην κοινοποίηση ενός εμπορικού, βιομηχανικού ή επαγγελματικού απορρήτου ή μίας εμπορικής μεθόδου ή μίας πληροφορίας της οποίας η κοινοποίηση θα ήταν αντίθετη προς τη δημόσια τάξη,
δ) σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται στο κράτος προς το οποίο απευθύνεται ένα αίτημα να αρνηθεί την παροχή πληροφοριών αποκλειστικά και μόνον επειδή κάτοχος των πληροφοριών αυτών είναι τράπεζα, άλλο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, εξουσιοδοτημένος αντιπρόσωπος ή πρόσωπο που ενεργεί υπό την ιδιότητα του πράκτορα ή του διαχειριστή ή επειδή οι πληροφορίες αφορούν ιδιοκτησιακά συμφέροντα προσώπου.
