Οξύτατο παραμένει το πρόβλημα της στέγης κυρίως στα αστικά κέντρα, όπου και οι τιμές έχουν εκτοξευθεί προκαλώντας οικονομική ασφυξία στα περισσότεροι νοικοκυριά. Το διάστημα που πέρασε οι γονείς των νέων φοιτητών, είχαν να αντιμετωπίσουν έναν πραγματικό Γολγοθά.
Οι τιμές στα ενοίκια, κυρίως στην Αθήνα έχουν αυξηθεί σε σχέση με πέρυσι σχεδόν 24%, ενώ την τελευταία 10ετία η αύξηση αυτή είναι της τάξεως του 81%. Σε μέσα επίπεδα στην Επικράτεια η αύξηση είναι 19% σε σχέση με πέρυσι και 62% την τελευταία 10ετία.
Ας πάρουμε ένα παράδειγμα για ένα μικρό ακίνητο στο κέντρο της Αθήνας. Το ενοίκιο κυμαίνεται από 450 έως και 550 ευρώ τον μήνα, ανάλογα με την περιοχή με την κατάσταση του ακινήτου. Αν σε αυτά συνυπολογίσει κανείς και ρεύμα, τηλέφωνο, θέρμανση και κοινόχρηστα εύκολα το ποσό αυτό φτάνει στα 650 με 700 ευρώ τον μήνα.
Ο λογαριασμός όμως δεν σταματάει εκεί, αφού υπάρχει ένα σημαντικό κονδύλι που πρέπει να προστεθεί σε αυτά που είναι τροφή, μετακινήσεις και διασκέδαση. Κατά συνέπεια με τους πλέον συντηρητικούς υπολογισμούς το ποσό αυτό θα φτάσει τα 1.000 ευρώ, κατά πολύ πάνω δηλαδή από τον κατώτατο μισθό.
Η κατάσταση όμως δεν είναι καλύτερη για την στέγαση οικογενειών αν και όσο ανεβαίνουν τα τετραγωνικά, τόσο μειώνεται αναλογικά το ποσό ανά μέτρο, αλλά δεν παύει το κόστος να είναι δυσβάσταχτο.
Εκεί που τα πράγματα είναι πραγματικά δραματικά είναι από το κέντρο της Αθήνας και νοτιότερα. Οι τιμές έχουν ξεφύγει και μία μέσα 4μελής οικογένεια μπορεί να χρειάζεται ακόμη και 2.000 ευρώ το μήνα μόνο για τα έξοδα του σπιτιού (ενοίκιο, θέρμανση, κοινόχρηστα, λογαριασμοί κ.λπ.).
Καλύτερα τα πράγματα στα Βόρεια Προάστεια
Τα πράγματα είναι σίγουρα καλύτερα από το Χαλάνδρι και βορειότερα και ειδικά στα μεγάλα ακίνητα που παρουσιάζουν μικρότερο ζήτηση. Για παράδειγμα στο Χαλάνδρι μπορεί να βρεθεί 3άρι 90 τ.μ. κοντά στα 700 ευρώ, ενώ λίγο πιο ψηλά για 4αρι 110 τ.μ. η τιμή μπορεί να είναι κάτω από 1.000 ευρώ.
Οι βασικές αιτίες που υπάρχει αυτή η εικόνα είναι η έλλειψη ακινήτων, κάτι που ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό η βραχυχρόνια μίσθωση. Το Airbnb που γιγαντώθηκε την περίοδο της πανδημίας και λειτουργεί χωρίς σοβαρούς περιορισμούς, δίνει εύκολο χρήμα σε πολλούς ιδιοκτήτες και σε κάποιες περιπτώσεις και αφορολόγητο.
Έρχονται παρεμβάσεις στο Airbnb
Η κυβέρνηση έχει ξεκινήσει αγώνα δρόμου ώστε να μπουν κάποιοι φραγμοί σε πλατφόρμες τύπου Αirbnb και επίσης θα υπάρξει ισονομία, τόσο απέναντι την Εφορία, όσο απέναντι στις παραδοσιακές ξενοδοχειακές μονάδες. Και το κυριότερο βέβαια να φέρει την βραχυχρόνια και την μακροχρόνια μίσθωση στο ίδιο επίπεδο (φορολογικά), ώστε να αυξηθεί η προσφορά κατοικίας.
Τα μέτρα
- Τα φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν σε ψηφιακή πλατφόρμα τρία ή περισσότερα προς εκμίσθωση/υπεκμίσθωση για σκοπούς βραχυχρόνιας μίσθωσης υποχρεούνται σε έναρξης επιχειρηματικής δραστηριότητας. Έτσι οι ιδιώτες που αναρτούν προς μίσθωση ή υπεκμίσθωση τρία ή περισσότερα ακίνητα σε ψηφιακή πλατφόρμα, θα καθίστανται επιχειρήσεις και θα υποχρεούνται σε έναρξη καταβάλλοντας τις ανάλογες ασφαλιστικές εισφορές, το τέλος επιτηδεύματος και το ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο.
- Τροποποιείται ο ορισμός της βραχυχρόνιας μίσθωσης και πλέον βραχυχρόνια μίσθωση χαρακτηρίζεται η μίσθωση ή υπεκμίσθωση για συγκεκριμένη χρονική διάρκεια, μικρότερη των 60 ημερών, ακινήτου που είναι αναρτημένο σε ψηφιακή πλατφόρμα και εφόσον δεν παρέχονται άλλες υπηρεσίες πλην της διαμονής και της παροχής κλινοσκεπασμάτων.
- Από την 1η Ιανουαρίου του 2024 η εξόφληση του τιμήματος στις αγοραπωλησίες ακινήτων θα γίνεται υποχρεωτικά μόνο με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Με την κατάργηση της δυνατότητας αγοράς ακινήτων με μετρητά μπαίνει τέλος στις συναλλαγές «κάτω από το τραπέζι» που συντηρούν φαινόμενα φοροδιαφυγής και ξεπλύματος βρώμικου χρήματος. Σημειώνεται ότι από την έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας myPROPERTY το Μάρτιο του 2021 έχουν καταχωριστεί 42.613 δηλώσεις μεταβίβασης ακινήτων, το τίμημα των οποίων εξοφλήθηκε αποκλειστικά με μετρητά και ανέρχεται αθροιστικά στα 462,493 εκ. ευρώ. Επίσης έχουν καταχωριστεί επιπλέον 41.741 δηλώσεις μεταβίβασης ακινήτων το τίμημα των οποίων εξοφλήθηκε εν μέρει μόνο με μετρητά και ανέρχεται αθροιστικά στα 2,980 δις. ευρώ Συνολικά οι μεταβιβάσεις που έγιναν αποκλειστικά ή εν μέρει με μετρητά αποτελούν το 24,9 % του συνόλου των μεταβιβάσεων.
- Αυστηροποίηση κυρώσεων: Σε περίπτωση μη εγγραφής στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης, αυστηροποιείται το πρόστιμο και ορίζεται, ανά χρήση, σε 50%, των ακαθαρίστων εσόδων του τελευταίου φορολογικού έτους και κατ’ ελάχιστο 5.000 ευρώ (σήμερα το πρόστιμο είναι οριζόντιο και ανέρχεται σε 5.000 ευρώ). Σε περίπτωση υποτροπής για επόμενη χρήση το ανωτέρω πρόστιμο θα διπλασιάζεται.
