Τα δισεκατομμύρια που θα γεμίσουν τον εθνικό κουμπαρά του νέου κύκλου στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων μετρούν στο Μέγαρο Μαξίμου. Οι 3+1 «λευκές τρύπες» στον κρατικό προϋπολογισμό και στα δημόσια ταμεία, από τις καλύτερες επιδόσεις της οικονομίας το 2021 και τις αρχές του 2022, δύναται να δώσουν στο κυβερνητικό επιτελείο πυρομαχικά – ανάσα πάνω από 5 δισ. ευρώ. Οι ανατιμήσεις σαρώνουν τις τσέπες των πολιτών αυξάνοντας έτσι την πίεση στην κυβέρνηση ενόσω η συνεχιζόμενη ακρίβεια εξανεμίζει σχεδόν αμέσως τις όποιες επιδοτήσεις έχει ήδη ανακοινώσει και εφαρμόσει η κυβέρνηση (τα 4 δισ. ευρώ).
Η εξίσωση είναι δύσκολη καθότι η κυβέρνηση προσπαθεί να ισορροπήσει σε μια βάρκα διασχίζοντας διεθνείς αναταραχές και ισχυρή αβεβαιότητα. Την ίδια ώρα που υλοποιεί πολιτικές κοινωνικής στήριξης δεσμεύεται να πετύχει την έξοδο από την ενισχυμένη εποπτεία τον Αύγουστο και να επανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα από το 2023. Και οι δύο πολιτικοί αυτοί στόχοι έχουν ως βασική προϋπόθεση να μην εκτροχιαστούν τα ελλείμματα. Ηδη, το αναθεωρημένο Πρόγραμμα Σταθερότητας προβλέπει διεύρυνση το 2022 σε σχέση με τον στόχο στο 2% του ΑΕΠ από το 1,4%. Οι προβλέψεις πάντως των διεθνών οίκων και μάλιστα του ΔΝΤ μιλούν για μείωση του πρωτογενούς ελλείμματος στο 1,9% του ΑΕΠ φέτος και επιστροφή σε πρωτογενή πλεονάσματα, από το 2023, στο 1,1% του ΑΕΠ.
Μικρότερο έλλειμμα το 2021
Η Eurostat ανακοίνωσε χθες ότι το έλλειμμα του 2021 έκλεισε στο 5% του ΑΕΠ, από 7% που ήταν ο στόχος. Το ΑΕΠ διαμορφώθηκε στο 182,83 δισ. ευρώ πέρυσι, ανοίγοντας παράθυρο για νέες παρεμβάσεις περίπου 3,5 δισ. ευρώ. Στρώνεται έτσι ο δρόμος για τη διαπραγμάτευση μεγαλύτερων δημοσιονομικών περιθωρίων για τις νέες πολιτικές στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Αν και το μικρότερο έλλειμμα από τις προβλέψεις του 2021 δεν είναι ποσό που μεταφέρεται, δίνει μικρότερη – κατά 2% του ΑΕΠ – πίεση στα δημοσιονομικά για φέτος και σημαίνει ότι η χώρα χρειάζεται μικρότερη δημοσιονομική εξυγίανση.
Συμπληρωματικός προϋπολογισμός
Τα περιθώρια που δημιουργεί το χαμηλότερο έλλειμμα του 2021 έρχονται να προστεθούν στη δύναμη πυρός που έχει ήδη προϋπολογίσει το υπουργείο Οικονομικών. Η κυβέρνηση κατέθεσε στη Βουλή τον συμπληρωματικό προϋπολογισμό ύψους 2 δισ. ευρώ. Από το πόσο αυτό μένουν ακόμα περίπου 1,4 δισ. ευρώ ως εφεδρεία. Η δυναμική θα εξαρτηθεί από την πορεία των διεθνών ενεργειακών τιμών.
Υπέρβαση εσόδων
Τα ταμεία βλέπουν αύξηση κατά το πρώτο τρίμηνο, δίνοντας τόνωση στον κρατικό κουμπαρά. Τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών για τον Ιανουάριο – Μάρτιο δείχνουν ότι τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 12,144 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,337 δισ. ευρώ ή 12,4% έναντι του στόχου. Σημάδια αντοχών δείχνουν τα κρατικά έσοδα και κατά τις πρώτες ημέρες του Απριλίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ηλεκτρονικές συναλλαγές κατέγραψαν πολύ καλή εικόνα τον Μάρτιο και φαίνεται πως και ο Απρίλιος θα είναι ακόμα πιο βελτιωμένος λόγω ενίσχυσης του τουρισμού. Πηγές αναφέρουν ότι τα ξενοδοχεία και τα αεροπορικά έχουν σημειώσει πολύ καλή επίδοση. Η εστίαση έχει σημαντική αύξηση σε σχέση με το 2021, ενώ άνοδος σημειώνεται σε ρουχισμό και παιχνίδια. Η αγορά, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, εκτός των καυσίμων, επανέρχεται σε εικόνα προ πανδημίας.
Νέα έξοδος στις αγορές
Το καλύτερο έλλειμμα του 2021 ενισχύει την αξιοπιστία και την εμπιστοσύνη της χώρας από τις αγορές και τις Βρυξέλλες. Το φιρμάνι της Eurostat, σε συνδυασμό με μια ενδεχόμενη θετική έκπληξη από τον Standard and Poor’s (S&P) σήμερα, μπορεί να δώσει το σήμα στον ΟΔΔΗΧ για να κάνει το νέο βήμα της εξόδου στις αγορές. Η Ελλάδα έχει παγώσει το δανειακό της πρόγραμμα λόγω των υψηλών αποδόσεων στα ομόλογα όλης της ευρωζώνης. Αναλυτές βλέπουν πως η χώρα μετά το Πάσχα ετοιμάζεται να δώσει το «παρών» με την έκδοση ενός 5ετούς ή 7ετούς ομολόγου και έτσι να ενισχύσει τη ρευστότητα των κρατικών ταμείων με 2-3 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό θα προστεθεί στο υψηλό μαξιλάρι των 40 δισ. ευρώ που υπάρχει ως ένα δίχτυ ασφαλείας έναντι των κρίσεων.
