Δύο είναι οι κρίσιμες παράμετροι οι οποίες θα κρίνουν το κεφάλαιο «ομαδικές απολύσεις», που αναμένεται να κυριαρχήσει στις κρίσιμες διαπραγματεύσεις τις οποίες θα έχει η υπουργός Εργασίας Έφη Αχτσιόγλου με τους εκπροσώπους των θεσμών, την επόμενη εβδομάδα στην Αθήνα.
Η πρώτη παράμετρος αφορά κυρίως την ίδια τη διαδικασία αλλά και στο περιεχόμενο των διαβουλεύσεων μεταξύ του εργοδότη και των εκπροσώπων των εργαζομένων, που προηγoύνται των ομαδικών απολύσεων. Η παράμετρος αυτή αναδεικνύεται και από την πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου η οποία τονίζει επί λέξει ότι τα κριτήρια των ομαδικών απολύσεων στην ελληνική νομοθεσία «έχουν διατυπωθεί κατά τρόπο υπέρμετρα γενικό και ασαφή».
Η δεύτερη παράμετρος αφορά το ποσοστό ή τον αριθμό των επιτρεπόμενων απολύσεων από μία επιχείρηση ή από ένα πολυεθνικό όμιλο, όπως ήταν για παράδειγμα η περίπτωση της Lafarge ΑΓΕΤ-ΗΡΑΚΛΗΣ, που έφθασε μέχρι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Επισημαίνεται ότι ειδικά το ΔΝΤ πιέζει για αύξηση του σημερινού ποσοστού από το 5% που ισχύει στη χώρα μας στο 8% έως 10%.
Σε επίπεδο ευρωπαϊκού συγκριτικού δικαίου, σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας που παρουσιάζει σήμερα η «Ν», υπάρχουν χώρες όπως για παράδειγμα η Γερμανία και το Βέλγιο, οι οποίες έχουν ενσωματώσει στην εθνική τους νομοθεσία το ποσοστό ομαδικών απολύσεων ανά συγκεκριμένη χρονική περίοδο, ύψους 10%. Όμως, υπάρχουν και άλλες χώρες στις οποίες ο αριθμός των επιτρεπόμενων απολύσεων είναι μικρότερος, όπως είναι για παράδειγμα η Πορτογαλία.
Με αφορμή την πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τον ρόλο της κεντρικής διοίκησης στις ομαδικές απολύσεις, το υπουργείο Εργασίας εκτιμά πως «μπορεί οι πιέσεις του ΔΝΤ να είναι ασφυκτικές, όμως η πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που αποδέχθηκε τον προεγκριτικό ρόλο του υπουργείου Εργασίας στη διαδικασία των ομαδικών απολύσεων θέτει κατ’ αρχήν ένα σαφές όριο το οποίο δεν μπορούν να αγνοήσουν οι εκπρόσωποι των θεσμών».
Αξίζει να επισημάνουμε ότι η διαδικασία της προέγκρισης των απολύσεων από τη διοικητική αρχή του κράτους μέλους της Ε.Ε. δεν είναι κάτι που υφίσταται μόνο στην Ελλάδα, καθώς και στην Ισπανία το νομοθετικό πλαίσιο είναι το ίδιο σχετικά με τη δικαιοδοσία της διοικητικής αρχής. Επίσης και στην Ολλανδία απαιτείται η έγκριση της κεντρικής διοίκησης, εν προκειμένω του αντίστοιχου Ιδρύματος Κοινωνικής Ασφάλισης, η οποία έγκριση δίνεται μόνο εάν ο εργοδότης εφαρμόσει κριτήρια αρχαιότητας στη διαδικασία επιλογής των εργαζομένων που πρόκειται να απολυθούν.
Η κοινοτική οδηγία
Όπως επισημαίνουν νομικοί και εργατολόγοι, «βασικός στόχος και επιδίωξη της κοινοτικής οδηγίας 98/59ΕΚ είναι να διασφαλιστεί ότι ο εργοδότης πριν από κάθε σχεδιαζόμενη ομαδική απόλυση θα ενημερώσει και θα διαβουλευτεί με τους εργαζομένους του έτσι ώστε να βρεθούν ισοδύναμα που θα είναι σε θέση να αποτρέψουν αυτές ή να μειώσουν τις συνέπειές τους».
