Της Ελένης Μπετεινάκη
404 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα 22 Απριλίου, από το θάνατο ενός από τους πιο πολυδιαβασμένους και γνωστούς συγγραφείς, του Μιγκέλ ντε Θερβάντες. Το διασημότερο μυθιστόρημά του, ο Δον Κιχώτης, συγκαταλέγεται στα κλασικά έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, μεταφρασμένο σε περισσότερες από εξήντα γλώσσες και έχοντας υποβληθεί σε συστηματική ανάλυση και κριτικό σχολιασμό από το 18ο αιώνα.
Ήταν 16 Ιανουάριου του 1605 όταν εκδίδεται για πρώτη φορά το μυθιστόρημα «Δον Κιχώτης» από τον Ισπανό συγγραφέα Μιγκέλ ντε Θερβάντες Σααβέδρα. Θεωρείται ένα μεγάλο κλασσικό έργο της Λογοτεχνίας σε παγκόσμιο επίπεδο και πάρα τα 416 χρόνια από την κυκλοφορία του παραμένει ένα αριστούργημα ως τις μέρες μας. Για να είμαστε απόλυτα ακριβής στα 1605 κυκλοφόρησε το πρώτο του μέρος και δέκα χρόνια αργότερα, στα 1615 δηλαδή, κυκλοφόρησε και το δεύτερο μέρος του.
Αλλά ας δούμε τούτη την ιστορία…
Μια φορά κι έναν καιρό λοιπόν σε ένα μικρό χωριό της Ισπανίας στην περιοχή Λα Μάτσα ζούσε ένας παράξενος άνδρας. Κοκκαλιάρης, ψηλός και σχεδόν γέρος για εκείνα τα χρόνια (ήταν πάνω από πενήντα χρονών) είχε ακόμα ένα πιο παράξενο όνομα που κανένα δεν ξέρει ακριβώς πιο ήταν σωστό. Αλόνσο Κιχάδα ή μήπως Κιχάνο ή καλύτερα Κισάδα; Αγρότης ήταν στο επάγγελμα και διάβαζε πολύ στον ελεύθερο χρόνο του. Ζούσε σε ένα μικρό σπιτάκι με μια γριά μαγείρισσα και ένα νεαρό κορίτσι, ανιψιά του θα ήταν που την έλεγαν Μαρία. Οι πιο καλοί του φίλοι ήταν ο παπά-Θωμάς και ο Νικόλας ο Μπαρμπέρης.
Διάβαζε συνέχεια και η φαντασία του όλο και μεγάλωνε. Λάτρευε τις ιστορίες που μιλούσαν για πρίγκιπες, βασιλιάδες, όμορφες κυράδες, αρχοντοπούλες, μάγισσες , στοιχειωμένους πύργους και ιππότες. Ειδικά με τους ιππότες είχε τέτοιο κόλλημα που θέλησε να γίνει και ο ίδιος ένα πρωινό. Ανέβηκε λοιπόν στη σοφίτα του μικρού του σπιτιού και ψάχνοντας βρήκε μια παλιά πανοπλία του παππού τι την γυάλισε σαν καινούργια και έφτιαξε μια τενεκεδένια περικεφαλαία. Υστέρα πήρε το γέρικο αλογάκι του, τον Ροσινάντε, σκαρφίστηκε πως όλη του η ΄περιπέτεια θα ήταν για τα μάτια της πανέμορφης πριγκίπισσας Δουλτσινέας του Τομπόζο, τελείως φανταστική μορφή και ξεκίνησε την περιπλάνησή του και τις περιπέτειες. Μόνος του μια καυτή μέρα του Ιούλιου αποφάσισε να χρίσει τον εαυτό του ιππότη με το γενναίο όνομα Δον Κιχώτης ντε λα Μάντσα και αν ολοκληρώσει την επιθυμία του. Ωστόσο η ζέστη τον έκανε να παραληρεί ή μήπως η φαντασία του ώστε το χάνι που βρέθηκε στο δρόμο του εκείνος το είδε σαν κάστρο πελώριο με πολεμίστρες και πύργους. Και τάφρο και όμορφες κοπέλες στην πύλη του …είδε! Πολλοί τον περάσανε για τρελό αφού ζητούσε πάντα να του συμπεριφέρονται σαν να ήταν ο πιο σπουδαίος ιππότης που είχαν δει. Κάποια στιγμή μπλέχτηκε σε ένα καυγά με δυο πραματευτάδες που το ξυλοκόπησαν άγρια και ευτυχώς που τον αναγνώρισε ένα περαστικός χωριανός του, τον μάζεψε και τον κουβάλησε πίσω στο χωριό του. Εκεί τον φροντίζουν η ανιψιά και η γριά μαγείρισσα του. Ήρθαν κι οι δυο φίλοι του να τον δουν και θεώρησαν πως για όλες του τις περιπέτειάς έφταιγε το διάβασμα και τα βιβλία του. Έτσι έκτισαν μια πόρτα στη βιβλιοθήκη του κι όλα…εξαφανίστηκαν. Όμως ο Ιππότης μας δεν το έβαλε κάτω. Συνέχισε να σκέφτεται όπως τα παραμύθια και να καταστρώνει τις νέες του περιπέτειες. Μάλιστα επίσεισε έναν γείτονα του να γίνει ιπποκόμος του. Ο Σάντζο Πάντσα αν και καλός οικογενειάρχης και άνθρωπος με πολλές πολλές υποχρεώσεις ακολούθησε τον Δον Κιχώτη μιας και ο ιππότης τον έπεισε πως θα τον κάνει κυβερνήτη στο πρώτο νησί που θα κατακτούσε. Η Τερέζα η γυναικά του Σάντζο Πάντσα έκλαιγε απαρηγόρητη την ώρα που ο άνδρας της απομακρυνόταν καβάλα στον γάιδαρο του. Η μεγάλη περιπέτεια των δύο ανδρών ξεκινά με το μυαλό του Δον Κιχώτη στην όμορφη Δουλτσινέα που επειδή δεν είχε συναντήσει ποτέ θεώρησε πως ένας μάγος την κρατούσε αιχμάλωτη για αυτό δεν την είχε γνωρίσει ακόμη.
Μίαν αυγή φτάσανε κοντά σε έναν τόπο που φαίνονταν από μακριά ένα σωρό ανεμόμυλοι. Ο Δον Κιχώτης ρίχτηκε σε μάχη μαζί τους θεωρώντας τους γίγαντες. Την επόμενη στιγμή ο Σάντζο έκπληκτος κοίταζε πως μέσα σε ελάχιστα λεπτά ο αφέντης του σωριαζόταν στη γη πετάμενος από την φτερωτή ενός από τους ανεμόμυλους. Όσο κι αν πληγώθηκε ο ατρόμητος φαντασιόπληκτος ιππότης δεν άλλαξε την πίστη του ούτε την ψυχή του. Όσο και αν του έλεγε ο Σάντζο πως δεν υπήρξαν γίγαντες αλλά ανεμόμυλοι ο Δον Κιχώτης έπλαθε τις δικές του ιστορίες για να τον μεταπείσει. Και αφού έσπασε το κοντάρι του, η πρώτη του απώλεια στο «πεδίο της μάχης »εφτιαξε ένα άλλο από ένα μεγάλο κλαδί βελανιδιάς που βρήκε στο δάσος που διανυκτέρευσαν. Κι όταν συνάντησαν μερικές χωριατοπούλες στο δρόμο τους κι ο Σάντζο επίσεισε τον αφέντη του πως ανάμεσά του ήταν κι η Δουλτσινέα ο Δον Κιχώτης άρχισε την εξομολόγηση αυτές χάθηκαν. Πάλι έριξε το φτιάξιμο στον κακό μάγο ο Δον Κιχώτης ίσαμε εκείνη την φοβερή στιγμή που συνάντησε ένα κοπάδι πρόβατα θεωρώντας τα πολεμιστές με λευκές πανοπλίες. Ρίχτηκε και σε αυτή τη παράλογη και φανταστική μάχη κερδίζοντάς ένα σωρό πληγές από πέτρες των βίκων που προσπαθούσαν να προφυλάξουν τα ζώα τους. Τότε αποκτά και το παρατσούκλι ο Ιππότης της Ελεεινής Μορφής. Οι περιπέτειες συνεχίστηκαν και πάντα έληγαν άδοξα αλλά αφήνοντας στον Δον Κιχώτη μια γλυκιά γεύση πως πάντα έκανε το καλό.
Αν θέλετε κι εσείς να γνωρίσετε τον γενναίο και θαρραλέο Ιππότη, τον αγαθό Σάντζο Πάντσα, τον Σαμψών Καράσκο , την Δούκισσα Ισαβέλλα, το «μαγικό ξύλινο άλογο», τον Ιππότη της Λευκής Σελήνης απλά ψαξτε και διαβάστε τούτο το δίτομο έργο που ‘ναι γεμάτο περιπέτειες, όνειρα, αληθείς και ψέματα μα πάνω από όλα εύνοα γεμάτο με ευγένεια, θάρρος και δύναμη που ζουν τα νιάτα, η ζωή και η ακούραστη ψυχή του ανθρώπου.
Οι αναλύσεις του κλασσικού πια αυτού μυθιστορήματος είναι αμέτρητες από τον 18ο αιώνα και μετά,. Εκατομμύρια αντίτυπα των εκδόσεων του έχουν πουληθεί σε ολόκληρο τον κοσμο και έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από εξήντα γλώσσες
Στα ελληνικά υπάρχουν αρκετές εκδόσεις και πλέον μπορεί να διαβαστεί το έργο αυτό σε διασκευές ακόμα και από πολύ μικρά παιδιά.
Ξεχωρίσαμε και σας προτείνουμε :
Ο Πρώτος μου Θερβάντες Δον Κιχώτης, διασκευή : Κώστας Πούλος σε εικονογράφηση Βασίλης Γρίβας που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο
Δον Κιχώτης, Μιγκέλ Θερβάντες, διασκευή Μαρία Αγγελίδου σε εικονογράφηση του Σβετλίν από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος
Ζήσε όπως ο Δον Κιχώτης μια ελεύθερη διασκευη του έργου από τον Μάνο Κοντολέων σε εικονογράφηση του Βαγγέλη Παυλίδη από τις εκδόσεις Πατάκη.
Δον Κιχώτης, Μιγκέλ Θερβάντες, διασκευή Μαρία Δασκαλάκη, εκδ Μίνωας
Όποιον κι αν διαλέξετε ένα πράγμα να θυμάστε που υπάρχει άφθονο στον Δον Κιχώτη:
Να ζείτε γεμάτοι με όνειρα και φαντασία!
https://zhtunteanagnostes.blogspot.com/
