Οι ελλείψεις φαρμάκων αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή για τη δημόσια υγεία στην Ευρώπη. Αποθέματα όλων των φαρμάκων από παυσίπονα έως αντικαρκινικά παρατηρείται να μην υπάρχουν στις αγορές, συμπεριλαμβανομένης της Ελληνικής δημιουργώντας σοβαρό πρόβλημα στους ασθενείς. Το πρόβλημα είναι μακροχρόνιο ωστόσο, η πανδημία του κορωνοϊού το έκανε πιο εμφανές αναδεικνύοντας συγχρόνως τους «αδύναμους κρίκους» στην αλυσίδα διανομής.
Η BEUC – Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ενώσεων Καταναλωτών κατέθεσε τα αιτήματα των καταναλωτών, προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να είναι σίγουρο ότι οι καταναλωτές λαμβάνουν τα φάρμακα που χρειάζονται, όταν τα χρειάζονται.
Το Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών Μέτρα (ΚΕ.Π.ΚΑ.) μας αναλύει αυτά τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν, ειδικά εν μέσω πανδημίας.
Συγκεκριμένα όπως επισημαίνει είναι απαραίτητη η:
- Ενδυνάμωση του συστήματος ανταλλαγής πληροφοριών, ώστε τα κράτη-μέλη να μπορούν να ανταλλάσσουν, γρήγορα, δεδομένα για ελλείψεις φαρμάκων και υφιστάμενα αποθέματα.
- Προτεραιότητα στη δημιουργία αποθεμάτων σημαντικών φαρμάκων, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να μοιράζει, με διαφάνεια, τα αποθέματα, στις χώρες, όπου υπάρχει έλλειψη.
- Διενέργεια κοινής προμήθειας φαρμάκων, ώστε να μπορούν οι κυβερνήσεις να αγοράσουν τα φάρμακα, σε χαμηλότερες τιμές και έγκαιρα.
- Βελτίωση της παγκόσμιας συνεργασίας, ώστε να γίνουν τα φάρμακα προσβάσιμα, από όλους τους ασθενείς, όταν αυτοί τα χρειάζονται.
Υπάρχουν όμως και μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση των ελλείψεων φαρμάκων γενικότερα, όπως:
Κοινή ορολογία
Ένας κοινός ορισμός καθώς και κριτήρια για το τι αποτελεί έλλειψη φαρμάκων πρέπει να περιληφθεί στην Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Όταν όλοι ερμηνεύουν με τον ίδιο τρόπο τις ελλείψεις των φαρμάκων, ο συντονισμός και η κοινή δράση διευκολύνονται.
Καλύτερη πρόληψη και εποπτεία
Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να ζητήσουν από τις φαρμακευτικές εταιρίες να υποβάλλουν σχέδια, για την αποφυγή δημιουργίας ελλείψεων φαρμάκων, ώστε να μπορούν να διαγνώσουν κίνδυνους και να καταστρώσουν σχέδια αντιμετώπισής τους.
Ενδυνάμωση κυρώσεων και αυστηρή επιβολή τους
Τα κράτη-μέλη πρέπει να διασφαλίσου ότι οι κυρώσεις, που επιβάλλονται σε φαρμακευτικές εταιρίες, οι οποίες δεν τηρούν τις υποχρεώσεις προσφοράς φαρμάκων, είναι αποτρεπτικές και επιβάλλονται.
Έγκαιρη ενημέρωση
Τα κράτη-μέλη πρέπει να υποχρεώσουν τις φαρμακευτικές εταιρίες να ενημερώνουν, για ελλείψεις φαρμάκων, τουλάχιστον 2 μήνες νωρίτερα, όπως προβλέπει η Ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Εύκολη διαδικασία αναφοράς για τους καταναλωτές
Οι χρήστες των φαρμάκων είναι κυρίως, τα θύματα των ελλείψεων φαρμάκων. Πρέπει να δοθεί η δυνατότητα να αναφέρουν εύκολα τις ελλείψεις φαρμάκων, στις αρμόδιες αρχές, έτσι ώστε να γίνονται άμεσα και καλύτερα αντιληπτές οι επιπτώσεις, στην υγεία και στην κοινωνία.
Αποτελεσματική ενημέρωση του κοινού
Οι καταναλωτές πρέπει να πληροφορούνται, εγκαίρως, για τις ελλείψεις φαρμάκων, την έναρξή τους, τη διάρκειά τους και τις πιθανές εναλλακτικές θεραπείες. Ο κατάλογος της Ευρωπαϊκής Αρχής Φαρμάκων, για τις ελλείψεις πρέπει να μετατραπεί, σε μια πανευρωπαϊκή βάση δεδομένων, κατανοητή και φιλική στους χρήστες.
Εναλλακτικό μοντέλο παραγωγής
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να καταγράψει τα εναλλακτικά μοντέλα παραγωγής, π.χ. από τα δημόσια νοσοκομεία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προάγει τις καλές πρακτικές, ώστε να αυξηθεί η διαθεσιμότητα των φαρμάκων.
