Αυτοδυναμία ή παντοδυναμία στις εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023;

Γιώργος Κουμάκης
Γιώργος Κουμάκης

Η ψήφος στο κόμμα αυτό θα είναι μια «λευκή επιταγή», που εγκυμονεί πολλούς κινδύνους για την ορθή διακυβέρνηση της χώρας.

    Κατά την έντονη προεκλογική αντιπαράθεση των ημερών μας κάθε κόμμα προβάλλει το πρόγραμμά του, το οποίο εξωραϊζει και χαρακτηρίζει ως το καλύτερο και το καταλληλότερο , που μόνο αυτό μπορεί να οδηγήσει τη χώρα με ασφάλεια στην ευημερία και την πρόοδο του τόπου στο πλαίσιο ενός Κράτους δικαίου, ενώ ταυτόχρονα αποδομεί και απαξιώνει τα προγράμματα και τη συμπεριφορά των αρχηγών άλλων κομμάτων με ενίοτε βαρείς προσωπικούς χαρακτηρισμούς, επειδή σ’ αυτά οι πιθανότητες να έλθουν στην εξουσία είναι περισσότερες. Πρόκειται για ειρηνική και ομαλή αντιπαράθεση ιδεών και απόψεων, που δεν υπερβαίνει το μέτρο και τα όρια ενός ευπρεπούς και κόσμιου δημοκρατικού διαλόγου. Συντελείται έτσι ένας έντονος ιδεολογικός  αγώνας, που στηρίζεται σε πρόγραμμα διακυβέρνησης της χώρας και μάλιστα «κοστολογημένο», που αποσκοπεί στην πραγματοποίηση του ονείρου κάθε κόμματος να αναλάβει με την εντολή του ελληνικού λαού  την εξουσία, αφού όλοι αυτοί οι πολιτικοί σχηματισμοί  είναι  κόμματα δυνάμει εξουσίας και όχι μόνον αυτά που έχουν στο παρελθόν ασκήσει την εξουσία. Τα κόμματα γεννιούνται, ακμάζουν και παρακμάζουν ή τελικά διαλύονται, για να γεννηθούν πάλι καινούρια ή να αναγεννηθούν τα παλιά υπό νέο σχήμα, αφού όλα υπάγονται στον αδήριτο  νόμο της γένεσης και της φθοράς, και ολοκληρώνεται έτσι ο αέναος κύκλος της ζωής και του θανάτου, πράγμα που σημαίνει ότι όλα τα πράγματα έχουν ένα τέλος. Με την ευγενή αυτή προσπάθεια το κάθε κόμμα  επιθυμεί να λάβει το «μήλον της έριδος».
    Πρώτο κόμμα στις προηγούμενες εκλογές με το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής ήταν , ως γνωστό , της Νέας Δημοκρατίας. Στις προσεχείς εκλογές , που θα γίνει με τον νόμο της ενισχυμένης αναλογικής, σύμφωνα με τον οποίο δίδονται ως δώρο 50 ΄έδρες στο [πρώτο κόμμα, διατυπώνεται από κόμματα της αντιπολίτευσης η υποψία ή μάλλον η πεποίθηση ότι το πρώτο κόμμα , που σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις θα είναι πάλι η ΝΔ , θα σχηματίσει Κυβέρνηση , που θα είναι παντοδύναμη , και συνεπώς ανεξέλεγκτη, και ασύδοτη, αν το ποσοστό των ψήφων, που θα λάβει, θα είναι υψηλό. Συμπεραίνουν  δηλαδή ότι η ψήφος στο κόμμα αυτό θα είναι μια «λευκή επιταγή», που εγκυμονεί πολλούς κινδύνους για την ορθή διακυβέρνηση της χώρας.
    Πρέπει να τονιστεί εδώ ότι στην παρούσα διαπραγμάτευση του θέματος ουδόλως ενδιαφέρει αν το πρώτο κόμμα θα είναι η ΝΔ ή οποιοδήποτε άλλο κόμμα, διότι τότε θα ήταν ανεπίτρεπτη μεροληπτική στάση υπέρ ενός συγκεκριμένου κόμματος, πράγμα που δεν είναι στις προθέσεις του γράφοντος. Το θέμα εξετάζεται εδώ εντελώς θεωρητικά χωρίς ιδιαίτερη αναφορά σε συγκεκριμένο κόμμα. Το επιχείρημα αυτό κατά της ΝΔ είναι κατά τη γνώμη μου το σοβαρότερο και το σπουδαιότερο από όλα τα  άλλα, αφού έχει μια γενικότητα, σε αντιδιαστολή με τα επιμέρους άλλα ζητήματα, όπως για παράδειγμα της υγείας ΄ή της παιδείας, που η σημασία τους είναι περιορισμένη, αφού αφορούν ορισμένους μόνον τομείς της λειτουργίας του πολιτεύματος, χωρίς να έχει την ολότητα των ενεργειών της μέλλουσας Κυβέρνησης.
    Κατ’ αρχήν πρέπει να λεχθεί ότι σύμφωνα με τον Πλάτωνα , τον θεμελιωτή της πολιτειολογίας, από το πολίτευμα της δημοκρατίας , λόγω της μεγάλης ελευθερίας, προκύπτει η τυραννίδα, όταν γίνει υπέρβαση του μέτρου. Προς αποφυγή του ενδεχόμενου αυτού κρίνει ότι πρέπει σε κάθε πολίτευμα να υπάρχουν αναχώματα , που θα αποτελούν εμπόδιο σε μια τέτοια τάση. Γι αυτό θεωρεί ως καλύτερα πολιτεύματα της Κρήτης, της Σπάρτης και των Αθηνών. Τα πολιτεύματα αυτά είναι κατά τέτοιο τρόπο δομημένα, ώστε να υπάρχουν σώματα, που θα εμποδίζει το ένα το άλλο, για να μην μεταπέσει η δημοκρατία στην απολυταρχία. Στη Σπάρτη για παράδειγμα υπήρχαν δύο βασιλιάδες, 5 έφοροι και 28 γερουσιαστές. . Στην Αθήνα υπήρχαν 9 άρχοντες, η Εκκλησία του δήμου, η Βουλή των πεντακοσίων και η Ηλιαία. To σπουδαιότερο όμως από όλα είναι ότι   οι άρχοντες με τη λήξη της θητείας τους έπρεπε να λογοδοτούν. Σήμερα στις χώρες εκείνες που έχουν δημοκρατικό πολίτευμα ο ανώτατος άρχων μπορεί να οδηγηθεί σε δίκη, σε περίπτωση που διέπραξε κατά την άσκηση των καθηκόντων του αξιόποινη πράξη. Έτσι ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ οδηγείται στη δικαιοσύνη,, επειδή φέρεται να είχε διαπράξει αδικήματα κατά την αποχώρησή του. Αντίθετα στις χώρες εκείνες, όπου ο άρχων δεν οδηγείται στη δικαιοσύνη, παρόλο που έχει αδικήσει , το πολίτευμα δεν είναι δημοκρατικό. Τα πολιτεύματα αυτά της αρχαιότητας προσπάθησαν να μιμηθούν στην εποχή μας ή και παλαιότερα ορισμένες χώρες όπως είναι για παράδειγμα  οι ΗΠΑ. Εκεί βλέπομε ότι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ δεν είναι παντοδύναμος, όπως είναι αρχηγοί άλλων κρατών. Θέλει π.χ. να πουλήσει τα f-16 στη γείτονα χώρα , αλλά δεν μπορεί, επειδή αντιδρά  σθεναρά το Κογκρέσσο.
    Στη χώρα μας το ποσοστό που λαμβάνει ένα ή περισσότερα κόμματα (αν είναι δηλαδή υψηλό ή χαμηλό), για να κυβερνήσουν,  δεν είναι διαφορά φύσης αλλά βαθμού, πράγμα που σημαίνει ότι με τη διαφορά αυτή δεν μεταβάλλεται η φύση ή η ουσία του πολιτεύματος, δηλαδή από δημοκρατία να γίνει απολυταρχία, όπως παρουσιάζεται σήμερα από ορισμένα κόμματα. Διαφοροποιείται  απλά ο βαθμός ευχέρειας διακυβέρνησης της χώρας, αφού η Κυβέρνηση έχει τη συναίνεση μεγαλύτερου πλήθους πολιτών. Τίποτε δεν εμποδίζει την αντιπολίτευση να ασκεί τα καθήκοντά της. Κατά το παρελθόν υπήρξαν μονοκομματικές Κυβερνήσεις με υψηλά ποσοστά, χωρίς να έχει σημειωθεί παρεκτροπή. Δεν είναι άλλωστε δίκαιο ούτε ορθό να μην ψηφίζει κανείς το κόμμα της αρεσκείας του, εκείνο δηλαδή, που τον εκφράζει περισσότερο. Θα ήταν άλλωστε μια φοβερή αντίφαση στην ουσία του δημοκρατικού πολιτεύματος, εάν το να ψηφίζει κανείς ελεύθερα συνεπαγόταν τον κίνδυνο του ολοκληρωτισμού και της ανεξέλεγκτης διακυβέρνησης, πράγμα που θα σήμαινε περαιτέρω ότι το πολίτευμα είναι σάπιο και θα πρέπει να αλλάξει αμέσως. Η εκτροπή μπορεί να συμβεί τόσο με μικρό όσο και μεγάλο ποσοστό επιτυχίας. Ας μην μας διαφεύγει το γεγονός  ότι ο δικτάτορας Χίτλερ αναρριχήθηκε στον θρόνο με δημοκρατικές διαδικασίες μεν , αλλά όχι με ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά επιτυχίας. Επομένως το ποσοστό επιτυχίας ενός κόμματος δεν είναι καθοριστικός παράγοντας για παρεκτροπή, αλλά πρωταρχικό μάλλον ρόλο παίζει το ήθος των κυβερνώντων.
    Περισσότερο ανησυχητική είναι σε ορισμένες περιπτώσεις η σχέση των αρχηγών των κομμάτων- είτε μικρών είτε μεγάλων-  προς τους βουλευτές ή υποψήφιους βουλευτές του κόμματός τους. Θα αναφέρω 3 περιπτώσεις που μου δημιουργούν ερωτήματα και απορία. Κατά την προηγούμενη εκλογή αντικαταστάθηκαν δύο υποψήφιες  για το βουλευτικό αξίωμα , που ήρθαν πρώτες στην ψηφοφορία, από άλλα πρόσωπα, πράγμα που γεννά απογοήτευση και βαθύ αίσθημα αδικίας. Σε άλλο κόμμα δεν διαγράφτηκε βουλευτής, παρόλο, που έχει καταδικαστεί για αδικήματα που διέπραξε κατά τη διάρκεια της θητείας του. Αυτό δημιουργεί το αίσθημα αναξιοπιστίας στο κόμμα. Αντίθετα σε άλλο κόμμα διαγράφτηκε βουλευτής για αυτά που είπε κατά τη ρύμη του λόγου του, παρασυρμένος από ερώτηση που του έκαμε δημοσιογράφος, χωρίς να έχει καιρό να  επεξηγήσει πληρέστερα τη γνώμη του. Ο λόγος ήταν για τους μετανάστες, οι οποίοι ωθούμενοι από το εξαντλητικό αίσθημα της πείνας ωθούνται σε αδικήματα, εάν δεν αντιμετωπιστεί το όλο θέμα έγκαιρα και σωστά. Σύμφωνα με τα στατιστικά δεδομένα τόσο στη χώρα μας όπως και σε άλλες χώρες , όπως στη  Γερμανία , τα αδικήματα έχουν αυξηθεί σημαντικά με ξένους εργαζόμενους. Όταν όμως το θέμα αντιμετωπιστεί σωστά και τους δοθεί εργασία, το πρόβλημα υποχωρεί και η ζωή τους κυλά ειρηνικά. Είναι αξιοσημείωτες οι αναλύσεις ορισμένων συγγραφέων της παγκόσμιας λογοτεχνίας για την ακατάσχετη δύναμη της πείνας, όπως του Νίκου Καζαντζάκη, του Φυοντόρ Ντοστογιέυσκη στα έργα του Ο Φτωχόκοσμος, και Έγκλημα και τιμωρία, του Βίκτορος Ουγκώ στο έργο του Οι  Άθλιοι, και τόσων άλλων. Η πράξη αυτή της αποπομπής δημιουργεί το πικρό αίσθημα ότι ο άνθρωπος είναι ανυπεράσπιστος, αφού δεν του δίδεται καν το δικαίωμα να απολογηθεί, χωρίς βέβαια να είμαι απολύτως βέβαιος ότι δεν του δόθηκε αυτή η ευκαιρία. Πάντως  - όπως και να έχει το πράγμα – δημιουργείται η εντύπωση ότι αφαιρείται το αναφαίρετο δικαίωμα ελεύθερης έκφρασης, με αποτέλεσμα οι βουλευτές να μετατρέπονται σε στρατιωτάκια.
    Το καλύτερο βέβαια θα ήταν να είχε σχηματιστεί Κυβέρνηση συνεργασίας στις πρώτες εκλογές, επειδή  το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής είναι δικαιότερο, αφού  είναι αντιπροσωπευτικότερο, πέραν από το ότι  δεν θα είχαν σπαταληθεί  χρήματα ,ούτε πολύτιμος χρόνος εργασίας  θα είχε χαθεί, και το σπουδαιότερο, με τη σύμπραξη δύο ή και περισσοτέρων κομμάτων  ο κίνδυνος η Κυβέρνηση να είναι ασύδοτη και ανεξέλεγκτη θα μειονόταν  σημαντικά, θα αποφευγόταν δηλαδή σε κάποιο βαθμό, αυτό που φοβούνται να συμβεί σήμερα. Το ότι αυτό δεν κατέστη δυνατόν αποτελεί λυπηρό φαινόμενο και υποδηλώνει τουλάχιστον μειωμένη πολιτική διορατικότητα, αφού όσο η χώρα μένει ουσιαστικά ακυβέρνητη, παραμένει ευάλωτη τόσο σε εσωτερικούς όσο και εξωτερικούς εχθρούς, οι οποίοι καιροφυλακτούν. Ας μη μας διαφεύγει το γεγονός ότι η Χούντα των συνταγματαρχών εκμεταλλεύτηκε τη δυσκολία σχηματισμού Κυβέρνησης και είδε σαν χρυσή ευκαιρία το γεγονός ότι τότε γίνονταν  συνεχείς εκλογικές αναμετρήσεις, με αποτέλεσμα να έχει δημιουργηθεί παρατεταμένη ακυβερνησία. Είναι γνωστά τα δεινά που υπέστη η χώρα μας από το μόρφωμα αυτό, την παρουσία του οποίου εκμεταλλεύτηκαν οι εξ Ανατολών γείτονές μας, οι οποίοι επιχείρησαν την εισβολή και την κατοχή μεγάλου μέρους της Μεγαλονήσου.
    Εκείνο που προέχει κατά την ταπεινή μου γνώμη είναι να συνειδητοποιήσουν οι μελλοντικές Κυβερνήσεις, όποιες και αν είναι αυτές, την αναγκαιότητα βελτίωσης του δημοκρατικού μας πολιτεύματος  με βάση τα πολιτεύματα της αρχαιότητας και σύγχρονα υγιή δημοκρατικά πολιτεύματα για το καλό του τόπου.    
    
 

Γίνε ο ρεπόρτερ του CRETALIVE

ΣΤΕΙΛΕ ΤΗΝ ΕΙΔΗΣΗ