Του ΜΑΝΟΛΗ ΚΛΩΝΤΖΑ (*)
Η Ελλάδα και ο κόσμος ολόκληρος είναι αντιμέτωποι με πρωτόγνωρα γεγονότα. Είναι σε κατάσταση πολιορκίας από ένα αθέατο, μικροσκοπικό εχθρό που εξαπλώνεται με απίστευτη ευκολία. Όλοι μας ζούμε οδυνηρές στιγμές που μέχρι πρότινος νομίζαμε ότι υπάρχουν μόνο στη φαντασία μας ή σε ταινίες τρόμου. Ολόκληρη η ανθρωπότητα είναι στον τυφώνα ενός περίεργου πολέμου. Αβεβαιότητα και φόβος πλανώνται πάνω από ολόκληρο τον πλανήτη για τη σφοδρή εξέλιξη της παγκόσμιας πανδημίας του κορωνοϊού. Το αύριο μοιάζει να απειλεί και να ψυχοπλακώνει τη χώρα μας και την οικουμένη για πρώτη φορά μετά από το Β’ παγκόσμιο πόλεμο. Η παγκόσμια κοινότητα, όλες οι χώρες του κόσμου αντιμετωπίζουν ταυτόχρονα την ίδια απειλή για την υγεία και την οικονομία, ενώ κανείς δεν μπορεί να προσφέρει ελπίδα με πειστικές διαβεβαιώσεις για το χρονικό ορίζοντα αυτής της μεγάλης τραγωδίας και της οικουμενικής δοκιμασίας.
Οι μηχανισμοί άμυνας των συστημάτων υγείας σε πολλές χώρες του κόσμου δοκιμάζονται σφοδρά. Τα υγειονομικά συστήματα δεν μπορούν να αντέξουν αυτό το «τσουνάμι» κρουσμάτων και θανατικών που επελαύνει σε όλες τις χώρες. Η ανθρωπότητα πορεύεται σ’ έναν πόλεμο μέσα σε αχαρτογράφητα νερά. Ζούμε πρωτόγνωρες στιγμές έκτακτων αναγκών που μόνο σε πολεμικά γεγονότα μπορούν να βιώνονται. Είναι λογικό η επικαιρότητα να μονοπωλείται από τούτες τις κρίσιμες στιγμές, με μοναδικό μήνυμα σωτηρίας «μείνετε σπίτι, κρατάτε αποστάσεις». Καθημερινά στη χώρα μας και στον κόσμο ολόκληρο γράφονται χιλιάδες αναλύσεις και σκέψεις για την πανδημία, αλλά τα γεγονότα ξεπερνούν τις αναλύσεις. Ολόκληρη αυτή η ατέρμονη συζήτηση εμπεριέχει, και είναι αναπόφευκτο, όχι μόνο σοβαρές απόψεις, αλλά και σκέψεις που επιφέρουν σύγχυση, φόβο, και απογοήτευση. Ακόμη και ψευδείς ειδήσεις που ενσπείρουν πανικό.
Ατυχώς σε τέτοιες έκτακτες καταστάσεις κινδύνων όλα μπορούν να συμβούν, προκαλώντας στους συμπολίτες μας συναισθηματικές και ψυχολογικές εντάσεις. Ωστόσο οι υπεύθυνοι χειρισμοί της πολιτικής ηγεσίας και οι άμυνες της χώρας μας απέναντι στην πανδημία μέχρι σήμερα, δείχνουν να αντέχουν έχοντας ληφθεί αναγκαία και σωστά μέτρα τον κατάλληλο χρόνο με ένα Εθνικό Σύστημα Υγείας, που πρέπει οπωσδήποτε να συντηρηθεί, να αναδιαρθρωθεί και να κρατηθεί. Τη στιγμή που άλλες χώρες του δυτικού κόσμου με πολύ πιο προηγμένα συστήματα υγείας, είναι με την «πλάτη στον τοίχο» θρηνώντας οι κοινωνίες τους χιλιάδες νεκρούς. Τη λήψη των έκτακτων μέτρων, θα πρέπει η ελληνική κοινωνία να τη στηρίζει και να την τηρεί με ωριμότητα, αφού πρέπει να καταλάβουμε όλοι μας ότι είναι ο μοναδικός δρόμος σ’ αυτή την απειλή. Για την υπεράσπιση της ζωής μας και να μη θρηνήσουμε εκατόμβες κι εμείς. Είμαστε όμως ίσως, ακόμη στην αρχή. Πέρα από τη σφοδρή δοκιμασία στη δημόσια υγεία, ήδη είναι ορατές οι παρενέργειες στην οικονομία. Διακρίνεται να σπάνε αρκετά στερεότυπα και ταμπού της οικονομικής συμβατότητας, που εμπόδιζαν την ανάκαμψη της χώρας μας στην προηγούμενη περίοδο κρίσης.
Θα πρέπει εκτός από τα ληφθέντα ήδη μέτρα, να ληφθούν ακόμη γενναιότερα, σε ένα σεβαστό ποσοστό του ΑΕΠ, που να στηρίζουν και να αιματοδοτούν σε πολλούς τομείς την οικονομία, τις επιχειρήσεις και τον κάθε εργαζόμενο και συνταξιούχο που πλήττονται ανεπανόρθωτα. Σίγουρα η επανεκκίνηση της οικονομίας δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Μηδενική ανάπτυξη, ύφεση, κατάρρευση εσόδων, δραματική μείωση του τουρισμού και του τριτογενούς τομέα της οικονομίας που ο τόπος μας και η Κρήτη βασίζει την ύπαρξή της, θα είναι πλέον ορατά στον ορίζοντα. Το στοίχημα ύπαρξης της Ευρώπης ως ισχυρής συνομοσπονδίας με την έκδοση ευρωομολόγου στήριξης, ως ενός νέου «σχεδίου Μάρσαλ» θα πιστοποιήσει κατά πόσο ενδεχομένως έχει νόημα ύπαρξης η ίδια η Ευρώπη και οι μηχανισμοί εκτάκτου ανάγκης και «πολεμικών» κρίσεων που υπερβαίνουν σύνορα.
Μέσα σε τούτες τις ζοφερές στιγμές που βιώνει η ανθρωπότητα και η χώρα μας, ασφαλώς και ξεχωρίζουν εκείνοι που μορφοποιούν και κρατούν αρραγείς τους κρίκους της υγειονομικής αλυσίδας. Είναι οι ήρωες των ημερών. Οι γιατροί, το νοσηλευτικό προσωπικό, τα σώματα ασφαλείας και οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας, αλλά και η προσωπική υπευθυνότητα κάθε πολίτη υπακούοντας στα οδυνηρά, αλλά μοναδικά για την επιβίωσή μας, περιοριστικά μέτρα. Βέβαια σε τέτοιες πρωτόγνωρες καταστάσεις ζόφου το σχεδιασμό και τον επιτελικό ρόλο τον έχει το κεντρικό κράτος, το οποίο έχει να αντιμετωπίσει άλλη μια απειλή πέραν του προβλήματος της λαθρομετανάσευσης. Ωστόσο όμως και οι κατώτερες βαθμίδες της διοίκησης πρέπει να βρίσκονται σε ετοιμότητα, αφού όλα, ακόμη και για τα χειρότερα σενάρια πρέπει να έχουμε έτοιμες λύσεις. Όπως για παράδειγμα ο άμεσος σχεδιασμός από την Περιφέρεια Κρήτης για βέλτιστη διάθεση των εγχώριων αγροτικών προϊόντων στην αγορά της Κρήτης και της Ελλάδος. Γνωρίζω ότι η Περιφέρεια Κρήτης πρόσφερε ανέκαθεν και προσφέρει τα μέγιστα, στηρίζοντας υλικοτεχνικά και με πόρους κάθε κοινωνική δομή και νοσηλευτικό ίδρυμα. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι πρέπει να είμαστε για όλα προετοιμασμένοι. Η παγκόσμια κοινότητα βασίζει τις ελπίδες της στην έγκαιρη εύρεση του εμβολίου.
Δεν είναι, ωστόσο, όλα ζοφερά. Η ανθρωπότητα και η πατρίδα μας έχουν περάσει πολλές φορές από τέτοιες οδύνες. Και έχουν βγει νικητές. Η κρίση και η δοκιμασία αυτή θα δημιουργήσουν ένα νέο κοινωνικό ήθος και συλλογικότητες. Η κοινωνία μας, όπως ο κόσμος ολόκληρος, αντιστέκονται και επιμένουν με ελπίδα σ’ ένα αυριανό ξέφωτο. Προσωπικά θα είμαι παρών και αλληλέγγυος σε όποια δυσκολία παρουσιαστεί για θέματα που άπτονται του αντικειμένου μου για όλους τους συμπολίτες μου απ’ άκρου σ΄ άκρου της Κρήτης. Σ’ αυτές τις δύσκολες μέρες, η κοινωνία θα προκύψει με σφυρηλατημένη την αλληλεγγύη και η ελληνική Πολιτεία, όπως άλλωστε και η παγκόσμια κοινότητα και οι διεθνείς οργανισμοί ασφάλειας, έχοντας ήδη ακουμπήσει τη φρικαλεότητα αυτής της δοκιμασίας, θα έχουν στη φαρέτρα τους σχέδια έκτακτων αναγκών από απρόσμενες απειλές, (πανδημίες, κ.λπ. διασυνοριακοί κίνδυνοι) που θα προασπίζουν τις ανθρώπινες ζωές.
(*) Γιατρός Ορθοπεδικός, πρώην αντιπεριφερειάρχης υγείας και πολιτευτής του ΚΙΝ.ΑΛ. στο Ν. Λασιθίου.
