Του Δημήτρη Κ. Σαρρή
Πρόσφατα,ιδιαίτερα, μετά την ανακοίνωση του Ενεργειακού Σχεδιασμού της Κυπριακής Δημοκρατίας , από τον αρμόδιο Υπουργό Ενέργειας και Εμπορίου κ.Λακκοτρύπη ,που ξεκίνησε να εφαρμόζεται με έρευνες και γεωτρήσεις στην Κυπριακή ΑΟΖ,σε συνεργασία με ενεργειακούς επιχειρηματικούς κολοσσούς, η Τουρκία άρχισε ξανά την πολιτική του<< καρότου και του μαστιγίου>>.
Από την μία πλευρά κάνουν δελεαστικές προτάσεις στην Ελληνική πλευρά <<να γίνουμε συνεταίροι στο Αιγαίο >> και ακόμη ότι << πάνω στις πλατφόρμες πετρελαίου να θεμελιώσουμε την ελληνοτουρκική φιλία>>και από την άλλη τόσο ο Πρόεδρος Ερντογάν όσο και ο Τούρκος Υπουργός Αμύνης Ακάρ να μας απειλούν με νέο Αττίλα ,στέλνοντας πολεμικά πλοία και γεωτρύπανα στην Κυπριακή ΑΟΖ,παραβιάζοντας βάναυσατο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας
Η Κυπριακή πλευρά ,βέβαια, δηλώνει ,σε όλους τους τόνους ότι <<ο ενεργειακός σχεδιασμός θα προχωρήσει παρά τις απειλές>>…
Δεν χρειάζεται ,λοιπόν μετά από αυτή την διφορούμενη στάση των Τούρκων προς την Ελλάδα , πολλή σκέψη για να συμπεράνει κάποιος, ότι οι συνεχείς παραβιάσεις του εναέριου χώρου μας ,από τούρκικα μαχητικά αεροπλάνα και οι απειλές έχουν οικονομικά κύρια κίνητρα και συνιστούν ωμό εκβιασμό.
Η Ελληνική πλευρά, βέβαια ,διαχρονικά απορρίπτει σθεναρά τις προτάσεις αυτές της Τουρκίας.Η χρονική όμως στιγμή ανακίνησης του θέματος δεν είναι τυχαία.
Είναι φανερό ,ότι οι γείτονες μας εκμεταλλεύονται και την δεινή οικονομική κατάσταση της χώρας μας ,που στενάζει μέσα στην <<θηλιά>> του Δ.Ν.Τ. ,θεωρώντας ότι θα υποκύψουμε στις <<σειρήνες>> της συνεκμετάλλευσης του Αιγαίου ,από την αδήριτη ανάγκη κάλυψης του δημόσιου χρέους και ελλείμματος , από τα έσοδα εμπορίας του υπό εξόρυξη πετρελαίου…
Η πρόταση αυτή φαντάζει οικονομικά μεν δελεαστική ,είναι το <<τυράκι>>για να κλειστούμε στην <<φάκα>.μέσα στην δυσμενή οικονομική συγκυρία, σαν τρόπος εξόδου από την κρίση ,όμως από εθνική άποψη ,σε περίπτωση άκριτης και επιπόλαιας αποδοχής της ,μπορεί να λάβει διαστάσεις εθνικής μειοδοσίας,
Μάλιστα από τον πρώην Υπουργό του Συριζα Κατρόυγκαλο ακούσαμε την παραίνεση προς την ελληνική πλευρά<<να μην είμαστε μοναχοφαγάδες.>>!!! αλλά και,πρόσφατα, τον Μίκη να μας προτείνει να γινουμε ,με τους Τούρκους ,<<από εχθροί συνεταίροι>>.,δηλώσεις που γίνονται άκριτα ,που μπορούν να βλάψουν την εθνική υπόθεση.
Πριν λίγα, μόλις, χρόνια ειδικοί της Shell, βασιζόμενοι σε δορυφορικές φωτογραφίσεις ,εξέφρασαν δημόσια την άποψη ότι στο Κεντρικό και Βόρειο Αιγαίο, στο Ιόνιο Πέλαγος μεταξύ Επτανήσων και Βορειοδυτικής Πελοποννήσου, στα Δωδεκάνησα και στις ακτές της Ηπείρου, μπορούν να αντληθούν από 2 έως 4 δις βαρέλια αργού πετρελαίου. Δεδομένου ότι η Ελλάδα καταναλώνει περίπου 100 εκ. βαρέλια ετησίως, αν οι υπολογισμοί είναι σωστοί, τα αποθέματα καλύπτουν το 100% των αναγκών της χώρας τουλάχιστον για 20 χρόνια. Οι εξελίξεις αυτές έχουν προκαλέσει σκεπτικισμό στην Ελληνική πλευρά, αφού κάποιες εκ των περιοχών του Βορειοανατολικού Αιγαίου, όπου εκτιμάται ότι υπάρχουν αξιοποιήσιμα κοιτάσματα πετρελαίου, ανήκουν στην κατηγορία αυτών που η Άγκυρα θεωρεί «γκρίζες ζώνες». Υπενθυμίζεται ότι μετά το «θερμό» επεισόδιο 1987 (Σισμίκ) κάθε ερευνητική προσπάθεια στο Αιγαίο έχει ουσιαστικά εγκαταλειφθεί. Στο Αιγαίο, έπειτα από έρευνες, ειδικά σε δύο περιοχές υπάρχει πετρέλαιο, το οποίο μπορεί να καλύψει ακόμη και το σύνολο των αναγκών της χώρας .
Είναι γνωστό οτι το ζήτημα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας παραμένει το σημαντικότερο ελληνοτουρκικό πρόβλημα και η μόνη νομικής φύσεως διαφορά που επισήμως δέχεται η ελληνική πλευρά.
Η Τουρκία θεωρεί ότι έχει δικαιώματα υφαλοκρηπίδας δυτικά των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου. Αν κάτι τέτοιο ίσχυε, τα νησιά θα εγκλωβίζονταν σε μία ζώνη τουρκικής δικαιοδοσίας. Η Ελλάδα αναγνωρίζει τη νομική φύση του ζητήματος, αντίθετα με την Άγκυρα που επιδιώκει να το αναγάγει σε πολιτικό πρόβλημα. Η ελληνοτουρκική διαφορά για την υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου δημιουργήθηκε λίγο μετά την ανακάλυψη εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων πετρελαίου στον Πρίνο.
Οπως σαφώς προβλέπεται από το Διεθνές Δίκαιο και τη σχετική νομολογία (Σύμβαση της Γενεύης 1958, Σύμβαση 1982 ΗΝ.ΕΘΝΩΝ. για το Δίκαιο της Θάλασσας, Απόφαση Διεθνούς Δικαστηρίου για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας της Βόρειας Θάλασσας 1969) τα νησιά έχουν πλήρη δικαιώματα υφαλοκρηπίδας παρά τους περί του αντιθέτου αβάσιμους νομικά ισχυρισμούς της Τουρκίας.
Ως προς την επίλυση της διαφοράς, η Τουρκία επικαλείται την αρχή της ευθυδικίας (equity), χωρίς να μπορεί να τη στηρίξει σε κριτήρια ασφαλή και συγκεκριμένα. Σύμφωνα με την Ελλάδα, για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας εφαρμόζεται το Διεθνές Δίκαιο (συμβατικό και εθιμικό), στο πλαίσιο του οποίου ο κανόνας της μέσης γραμμής αποτελεί την επικρατούσα αρχή του Δικαίου της οριοθέτησης. Αυτό άλλωστε βεβαιώνεται και από τη διεθνή πρακτική Το πρόβλημα παραλίγο να οδηγήσει σε ένοπλη σύρραξη Ελλάδος-Τουρκίας το 1987, όταν το τουρκικό ωκεανογραφικό σκάφος «Σισμίκ» συνοδεία πολεμικών πλοίων προσπάθησε να διεξάγει έρευνες σε μικρή απόσταση από την αιγιαλίτιδα ζώνη των ελληνικών νησιών.
Με την τιμή του «μαύρου χρυσού» να έχει φτάσει σε υψηλά επίπεδα, είναι φυσικό οι πολυεθνικοί κολοσσοί του πετρελαίου να αναζητούν λύσεις. Κοιτάσματα των οποίων η άντληση μέχρι σήμερα θεωρούνταν ασύμφορη, επανεξετάζονται από τις εταιρείες και οι έρευνες εντείνονται. Η άνοδος της τιμής του πετρελαίου έχει αναβαθμίσει τα κοιτάσματα που ενδεχομένως υπάρχουν στην Ελλάδα.
Ειδικοί θεωρούν ότι ορισμένες περιοχές, όπου η Άγκυρα αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία, έχουν και τις περισσότερες πιθανότητες να διαθέτουν αξιοποιήσιμα κοιτάσματα πετρελαίου.
Απαιτείται λοιπόν ιδιαίτερη προσοχή , εθνική ομοψυχία και επαγρύπνηση , καθώς και η μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση του πολιτικού κόσμου , ώστε να υπάρξει αποφασιστική διαφύλαξη των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων ,στην βάση του Διεθνούς Δικαίου.
