Όπως η φύση είναι ευεργετική αλλά και ολέθρια, έτσι και η ζωή έχει θετικές και αρνητικές πλευρές. Πριν καλά καλά συνέλθουμε από την οικονομική κρίση, μας κτύπησε αλύπητα η υγειονομική. Τώρα βέβαια έχουμε μπροστά μας και την ενεργειακή.
Η εκτόξευση των τιμών ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, εξαιτίας μιας ανεξέλεγκτης ανατιμητικής πορείας των ορυκτών καυσίμων, πλήττει όλους. Νοικοκυριά, επιχειρήσεις, παραγωγούς και προμηθευτές ενέργειας. Ουσιαστικά πρόκειται για μια εξέλιξη που θα επηρεάσει δραστικά τις αντοχές της οικονομίας σε Ευρώπη και Ελλάδα. Μάλιστα η κατάσταση γίνεται αρκετά περίπλοκη, μιας και συνδέεται ευθέως με σκληρά γεωπολιτικά παιχνίδια.
Αν κάτι εύκολα προκύπτει απ’ τις μεγάλες περιπέτειες τις οποίες αντιμετωπίζουμε, σε διεθνές και εθνικό επίπεδο είναι ότι υπερίσχυσε η αμεριμνησία, η υποτίμηση των κινδύνων αλλά και ο φρενήρης ανταγωνισμός. Φυσικό επακόλουθο ήταν να μη μπορέσουμε να αποσοβήσουμε τις συνέπειες αλόγιστων επιλογών, αδιαφορώντας για το έλλειμα βιωσιμότητας.
Το οικονομικό κόστος της καθυστέρησης
Η περίπτωση της ενεργειακής κρίσης το αποδεικνύει. Όπως πρόσφατα δήλωσε ο αρμόδιος για την Πράσινη Συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Φρανς Τίμπερμαν, «Αν είχαμε εγκαίρως, πέντε χρόνια πριν πολιτικές σαν αυτή, σήμερα δεν θα βρισκόμαστε σε δυσμενή θέση. Και αυτό γιατί τότε θα είχαμε λιγότερη εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και το φυσικό αέριο». Επισημαίνοντας ταυτόχρονα πως σ’ αυτή την περίοδο της αύξησης των τιμών της ενέργειας, βλέπουμε ότι παραμένουν σταθερές και χαμηλές οι τιμές των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας».
Ο σοσιαλδημοκράτης ευρωπαίος αξιωματούχος δεν έμεινε μόνο σ’ αυτό, υποστηρίζοντας παράλληλα πως αν είχε προχωρήσει ουσιαστικά το εγχείρημα της αποθήκευσης ενέργειας, οι τιμές στην ηλεκτροπαραγωγή θα είχαν αισθητά υποχωρήσει. Έτσι η εξοικονόμηση θα ήταν ακόμη μεγαλύτερη φθάνοντας μέχρι και 30%.
Τις αυτονόητες αυτές αλήθειες έρχονται να τις επιβεβαιώσουν σχετικές μελέτες που έχουν γίνει στη χώρα μας. Αξιοπρόσεχτη είναι εκείνη του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, στην οποία φαίνεται καθαρά ότι η αποθήκευση ενέργειας θα απέδιδε εξαιρετικά οικονομικά οφέλη. Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη μελέτη, η λειτουργία ενός αντλησιοταμιευτικού σταθμού θα έχει ετήσια εξοικονόμηση περίπου 170.000 ευρώ. Εύκολα αντιλαμβάνεται κάποιος, πως το ποσό αυτό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη στήριξη νοικοκυριών, που πλήττονται από τις υπέρογκες αυξήσεις του ηλεκτρικού ρεύματος.
Η καύση του λιγνίτη πανάκριβη και επιζήμια.
Η τωρινή πραγματικότητα καταρρίπτει με τον καλύτερο τρόπο τον περιβόητο μύθο για φθηνό λιγνίτη. Μολονότι η εξόρυξή του βρώμικου αυτού καυσίμου είναι χαμηλού κόστους, εντούτοις από το 2005 όλοι οι σταθμοί παραγωγής υποχρεώνονται να πληρώνουν σημαντικά ποσά για την εκπομπή ρύπων στην ατμόσφαιρα. Έτσι η ΔΕΗ όταν παράγει ρεύμα καίγοντας λιγνίτη καταβάλει υψηλά πρόστιμα. Αποκαλυπτικό είναι ότι το 2019 τα πρόστιμα αυτά εξαπλασιάστηκαν σε σχέση με το 2013. Άρα η καύση λιγνίτη δεν είναι μόνο επιζήμια και πανάκριβη, αλλά το κόστος τελικά μετακυλίεται στους Έλληνες καταναλωτές.
Η απουσία σε ευρεία κλίμακα αντλησιοταμίευσης, που είναι μια σύγχρονη μορφή αποθήκευσης ενέργειας, αναμφίβολα συνιστά οξύ πρόβλημα. Και τούτο διότι για την παραγωγή ΑΠΕ διαθέτουμε φυσικούς πόρους, ήλιο, αέρα και υδατικό δυναμικό.
Εξού και το φιλόδοξο πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης το οποίο υιοθέτησε με καθυστέρηση η Ελλάδα, καθίσταται εκ των πραγμάτων ζωτικής σημασίας. Την αναγκαιότητα αυτή υποστηρίζει και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να ξεπεράσουμε την υπαρκτή και έντονη ενεργειακή μας υστέρηση.
Αξιοσημείωτο είναι ότι πρόσφατα η Κομισιόν άναψε πράσινο φως στην Ελληνική κυβέρνηση για την επιχορήγηση με 2,27 δις ευρώ, έργων ΑΠΕ και ΣΥΘΗΑ (Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού και Θερμότητας) συνολικής ισχύος 4,2 GW έως το 2025.
Εύκολα λοιπόν καταλαβαίνει κάποιος ότι με την υλοποίηση των προβλεπόμενων έργων, δεν θα αλλάξει μόνο ο ενεργειακός χάρτης της Ελλάδας προστατεύοντας το περιβάλλον της. Ταυτόχρονα τα έργα αυτά θα αποτελέσουν ανάχωμα για την αποφυγή στο μέλλον, υψηλών τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος.
Η Πράσινη Κρήτη
Η Κρήτη σίγουρα έχει να αναμένει πολλά από τη στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Άλλωστε όπλο της είναι τα συγκριτικά γεωφυσικά της πλεονεκτήματα. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι που διαχειρίζονται τα ενεργειακά ζητήματα, επενδύουν πολλά στον Υβριδικό Σταθμό Αμαρίου. Μάλιστα τον χαρακτηρίζουν εμβληματικό και πρωτοποριακό έργο ευρωπαϊκής εμβέλειας.
Πάντως η Πράσινη Κρήτη δεν είναι ένα μακρινό και δύσκολα εγχείρημα. Αλλά ζωτικό και χρήσιμο προκειμένου ο τόπος μας να γυρίσει την πλάτη στα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα.
