Κάθε καλοκαίρι, το φυσικό περιβάλλον της χώρας μας υφίσταται δολιοφθορές του πιο χυδαίου είδους, που θέτουν το ερώτημα: πώς μπορούμε να βοηθήσουμε (εφόσον δε φαίνεται να μπορούμε να προστατέψουμε) το μοναδικό γεωφυσικό μας πλούτο να ανθίσει;
Ο Μανώλης Συλλιγάρδος υπηρέτησε στη Δασική Υπηρεσία ως Διευθυντής Δασών Λασιθίου. Είναι, επίσης, πτυχιούχος του τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος της σχολής Γεωτεχνικών Επιστημών του Α.Π.Θ. κι εργάστηκε ως Δασολόγος από το 1985. Συνταξιούχος, πλέον, επιδίδεται με ιδιαίτερη επιτυχία στη συγγραφή, ιστορικού μυθιστορήματος (Η κραυγή του Λύκου, Πρόσφυγες, Το σκλαβωμένο πάθος) και σύντομα θα μας παρουσιάσει ένα αστυνομικό μυθιστόρημα, «το μπλε Διαμάντι», ενώ ολοκληρώνει το μυθολογικό «Πενθεσίλεια», το κοινωνικό «το Κτήνος», και το μυστηρίου, «η αόρατη σκιά».
Στο Cretalive μίλησε για το τι μπορούμε να κάνουμε, για να βοηθήσουμε τα δάση μας να σφύζουν (στα μέτρα του εφικτού) από ζωή.
Σε ποιες δραστηριότητες οφείλουν να προβούν οι διάφοροι κρατικοί φορείς ώστε να τονώσουν την εύρυθμη λειτουργία ενός δασικού οικοσυστήματος;
Οι δραστηριότητες που οφείλουν να προβούν οι κρατικοί φορείς ώστε να τονώσουν την εύρυθμη λειτουργία ενός δασικού οικοσυστήματος, είναι γνωστές σε εκείνους. Σίγουρα αρκετές από αυτές γίνονται από το κράτος, όμως δεν αρκούν. «Δεί δη χρημάτων και άνευ τούτων μηδέν εστί γενέσθαι των δεόντων»(Δημοσθένης). Η αξία των δασικών οικοσυστημάτων στην ζωή του ανθρώπου είναι, σε όλους μας, γνωστή. Η προστασία τους και η σωστή διαχείρισή τους, επιβάλει μια σειρά από ενέργειες, που είναι απαραίτητες για την διαβίωση και ύπαρξή τους. Τα πιο ουσιαστικά από αυτά είναι οι αντιπυρικές λωρίδες, τα φράγματα ορεινών υδάτων, τα αντιδιαβρωτικά έργα και οι αναδασώσεις. Η πυροσβεστική θωράκιση, με πυροσβεστικούς κρουνούς μέσα σε αυτά και η κατασκευή υδατοδεξαμενών, σε περίπτωση που τα σημεία υδροληψίας είναι μακριά, αποτελεί το κυριότερο μέλημα των κρατικών φορέων. Αναμφισβήτητα, οι δασοτεχνικές αναδασώσεις επιβάλλονται εκεί όπου αυτά είναι υποβαθμισμένα ή έχουν πληγεί από πυρκαγιές. Οι δασικοί δρόμοι με βρίσκουν επιφυλακτικό, αφενός μεν γιατί τα πυροσβεστικά οχήματα έχουν γρήγορη πρόσβαση σε περίπτωση πυρκαγιάς, αφετέρου δημιουργούν την διευκόλυνση της λαθροθηρίας. Το κυριότερο, όμως, για να γίνουν τα παραπάνω, είναι η πρόσληψη προσωπικού στις παρηκμασμένες από χρόνια δασικές υπηρεσίες, με επιστημονικό προσωπικό (Δασολόγους, Δασοπόνους), αλλά και από προσωπικό άλλων ειδικοτήτων.
Με ποιους τρόπους μπορούν να βοηθήσουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις;
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, πιστεύω ότι συμβάλουν πολύ και με ανιδιοτέλεια, στην τόνωση και την εύρυθμη λειτουργία ενός δασικού οικοσυστήματος. Αποδεικνύουν, όχι μόνο στις πυρκαγιές, αλλά και στις αναδασώσεις, τον περιβαλλοντικό τους ζήλο. Όμως δεν αρκεί αυτό. Η πολιτεία πρέπει να στηρίξει την εθελοντική τους προσπάθεια, συμβάλλοντας οικονομικά στις πολυέξοδες δαπάνες τους(χρησιμοποίηση ιδιωτικών αυτοκινήτων, καύσιμα, είδη εξοπλισμού, εργαλείων, φαγητού κ.λπ.).
Πώς μπορούμε να συνεισφέρουμε, ατομικά και ομαδικά, ως συνειδητοποιημένοι (και ανήσυχοι) πολίτες;
Η συνεισφορά μας σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο, ως πολίτες, είναι μεγάλη για ένα δασικό οικοσύστημα. Π.χ. σε περίπτωση πυρκαγιάς, στην επικουρική κατάσβεση, στην μεταφορά πόσιμου νερού και φαγητού στους δασοπυροσβέστες και στην βοήθεια φύτευσης μικρών δένδρων στην περίπτωση τεχνικών αναδασώσεων. Το καθετί όμως πρέπει να γίνεται με τις οδηγίες και τις κατευθύνσεις της δασικής υπηρεσίας.
Θα βοηθούσε η χρήση, οικολογικά ευαίσθητων, λιπασμάτων από ιδιώτες, πιθανώς γείτονες του οικοσυστήματος, στην τόνωση του;
Η χρήση οικολογικά ευαίσθητων λιπασμάτων, μπορεί να χρησιμοποιηθεί στις τεχνικές αναδασώσεις με νεαρά φυτά, σε εφαρμογή εγκεκριμένων δασοτεχνικών μελετών.
Θα μπορούσε να βοηθήσει την πανίδα μιας περιοχής, το μοίρασμα ζωοτροφών, σε καίρια σημεία (αποφεύγοντας φυσικά την αλληλεπίδραση με τα άγρια ζώα για λόγους ασφαλείας);
Φυσικά και μπορούμε για την βοήθεια της πανίδας μιας περιοχής να μοιράσουμε ζωοτροφές σε καίρια και ασφαλή σημεία. Ειδικά σε εποχές που η ανεύρεση τροφής των ζώων της περιοχής, είναι δύσκολη.
Τι από όλα αυτά, που πρέπει να γίνουν από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, εφαρμόζεται ήδη σήμερα; Πόσο δρόμο πρέπει ακόμα να διανύσουμε;
Ο δρόμος, που πρέπει να διανύσουμε ακόμα, για όλα τα παραπάνω, είναι μακρύς. Προσπάθειες, βέβαια, γίνονται τόσο από δημόσιους όσο και από ιδιωτικούς φορείς. Όσον αφορά το δημόσιο, οι ενέργειες που οφείλει να κάνει είναι πολλές, σύμφωνα με τα όσα ανέφερα παραπάνω. Όσο δε αφορά τον ιδιωτικό φορέα,οι προσπάθειές του είναι αξιέπαινες και χρήζουν ακόμα μεγαλύτερης υποστήριξης του κράτους.
