Στη δίνη της βίας εξακολουθεί να βρίσκεται για πέμπτο 24ωρο η Γαλλία, με αφορμή τον θάνατο του 17χρονου από πυρά αστυνομικού. Στα προάστια του Παρισιού, νεαροί, κυρίως μετανάστες, καίνε και λεηλατούν καταστήματα, βανδαλίζουν δημόσια κτήρια και βάζουν φωτιά σε αυτοκίνητα. Τα επεισόδια έχουν επεκταθεί στη Μασσαλία, τη Λυών και τη Γκρενόμπλ. Πάνω από 1.300 άτομα συνελήφθησαν μόνο χθες το βράδυ, ενώ στους δρόμους έχει αναπτυχθεί μια μεγάλη δύναμη από 45.000 αστυνομικούς καθώς και το αποψινό βράδυ αναμένεται επεισοδιακό. Μάλιστα, οι ιδιοκτήτες καταστημάτων κάνουν ότι μπορούν για να προστατέψουν τα καταστήματά τους.
Ο Υπουργός Οικονομίας έκανε απολογισμό των ζημιών που προκλήθηκαν από την βία των τελευταίων τεσσάρων ημερών. Σύμφωνα με την καταμέτρησή του, ζημιές υπέστησαν 200 εμπορικά κέντρα, 200 μεγάλα καταστήματα λιανικής, 250 καπνοπωλεία, 250 υποκαταστήματα τραπεζών. Επίσης, φθορές προκλήθηκαν σε καταστήματα επώνυμης ένδυσης, αθλητισμού και fast food.
Χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στη Ναντέρ για την κηδεία του νεαρού αλγερινής καταγωγής, φωνάζοντας «Δικαιοσύνη» και «Ο Θεός είναι μεγάλος». Υπήρξαν άνθρωποι που δεν ήξεραν τον Ναέλ προσωπικά, αλλά βρέθηκαν εκεί γι’ αυτό το οποίο εκπροσωπεί γι’ αυτούς: Ενας νέος, με καταγωγή από τη βόρεια Αφρική, από μία φτωχή συνοικία του Παρισιού, που σκοτώθηκε από την αστυνομία εξ επαφής.
Η μητέρα του Ναχέλ δήλωσε στο France 5 ότι ήταν θυμωμένη με τον αστυνομικό, αλλά όχι με την αστυνομία γενικά. “Είδε ένα μικρό παιδί με αραβική εμφάνιση και ήθελε να του αφαιρέσει τη ζωή. Ένας αστυνομικός δεν μπορεί να παίρνει το όπλο του και να πυροβολεί τα παιδιά μας, να αφαιρεί τις ζωές των παιδιών μας“, είπε. Η οικογένεια έχει ρίζες στην Αλγερία.
Παρά την παρουσία 45.000 αστυνομικών και τεθωρακισμένων οχημάτων στους δρόμους, λεηλασίες και ταραχές ξέσπασαν σε Μασσαλία, Λυών, Τουλούζη, Στρασβούργο, Γκρενόμπλ και Λιλ. Πάνω από 2.500 φωτιές ξέσπασαν σε δημόσιους χώρους. 1.350 οχήματα και 234 κτίρια πυρπολήθηκαν. 1.300 άτομα συνελήφθησαν, ανάμεσά τους ακόμη και 13χρονα παιδιά.
Την ίδια ώρα, ο συνοδηγός του Ναέλ δίνει τη δική του εκδοχή για τα όσα έγιναν την περασμένη Τρίτη: “O πρώτος αστυνομικός που βρισκόταν δίπλα στο παράθυρο του βάζει το όπλο στον κρόταφο και του λέει «εάν κουνηθείς σου φυτεύω μία σφαίρα στο κεφάλι». Ο δεύτερος αστυνομικός λέει «πυροβόλησε τον». Ο δεύτερος αστυνομικός του δίνει μία ακόμη με την κάννη το όπλου. Το αυτοκίνητο ήταν αυτόματο. Τη στιγμή που τον χτύπησε τρίτη φορά με την κάννη του όπλου, ο Ναέλ χαλάρωσε το πόδι του από το φρένο και το αυτοκίνητο ξεκίνησε. Και ο δεύτερος αστυνομικός που ήταν δίπλα στο παρμπρίζ τον πυροβόλησε“.
Κι ενώ οι Αρχές αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο να επιβληθεί κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ο Εμανουέλ Μακρόν αναβάλλει την επίσκεψή του στη Γερμανία. Σήμερα Σάββατο Σταϊνμάιερ και Μακρόν είχαν τηλεφωνική συνομιλία, στην οποία ο γάλλος πρόεδρος ζήτησε να αναβληθεί η επίσκεψή του
Έκκληση να σταματήσει η βία απηύθυνε ο αρχηγός της Εθνικής Γαλλίας Κιλιάν Εμπαπέ, από τους πρώτους που είχε δηλώσει τον αποτροπιασμό του για τον βάναυσο θάνατο του νεαρού Ναέλ. “Η βία πρέπει να σταματήσει και να δώσει τη θέση της στο πένθος, τον διάλογο και την ανασυγκρότηση” τόνισε.
Βρετανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες προειδοποιούν τους πολίτες τους που επισκέπτονται τη Γαλλία να αποφεύγουν τις περιοχές όπου σημειώνονται επεισόδια, ενώ ο Πολωνός πρωθυπουργός έφθασε στο σημείο να εκμεταλλευτεί την αναταραχή στη Γαλλία για να προβάλλει τη σκληρή μεταναστευτική του γραμμή. Ανήρτησε βίντεο στο οποίο αντιπαραθέτει τις ταραγμένες γαλλικές πόλεις με τις ασφαλείς πολωνικές, σχολιάζοντας πως το σχεδιο μας είναι η Ευρώπη με ασφαλή σύνορα.
Η “εξέγερση των αθλίων” επέστρεψε
Ο φόνος του 17χρονου άνοιξε τον μεγαλύτερο κύκλο ταραχών από τις ημέρες της εξέγερσης των «Αθλίων» του Παρισιού, το 2005, στα «γκετοποιημένα» βόρεια προάστια των μεταναστών. Όπως και τότε, έτσι και σήμερα, η οργή στρέφεται στη βαρβαρότητα της αστυνομίας, την κοινωνική περιθωριοποίηση και τις ρατσιστικές διακρίσεις.
Τότε επί 3 εβδομάδες η χώρα είχε βυθιστεί στο χάος για το θάνατο δύο εφήβων κατά την καταδίωξή τους από αστυνομικούς. Δύο χρόνια μετά, ίδιο σκηνικό για ακόμα δύο νεκρούς υπό παρόμοιες συνθήκες. Όλα, με επίκεντρο τα προάστεια όπου κάποτε ζούσαν μετανάστες αλλά πλέον είναι γάλλοι πολίτες τρίτης ή τέταρτης γενιάς.
Με τη δολοφονία του 17χρονου Ναχέλ ήρθε ξανά στο προσκήνιο το ζήτημα της περιθωριοποίησης των πολιτών αυτών, αλλά και του ενδημικού ρατσισμού και βίας στη γαλλική αστυνομία. “Υπάρχουν πολλές έρευνες που συγκλίνουν και έδειξαν ότι γίνεται διάκριση κατά τη διάρκεια των ελέγχων. Αυτό σημαίνει ότι αν κάποιος είναι άνδρας, νεαρός, ανήκει σε μειονότητα ή σε συγκεκριμένη φυλή, ελέγχεται πιο συχνά από άλλους” τόνισε ο Ζακ Ντε Μαγιάρ, ειδικός σε θέματα αστυνομίας.
Ο θάνατος του Ναχέλ ήταν ο τρίτος από πυρά αστυνομικού για παραβίαση φωτεινού σηματοδότη το τρέχον έτος. Πέρσι καταγράφηκε το ρεκόρ των 13 θανάτων. Γενικότερα από το 2017 τα θύματα είναι κυρίως μαύροι ή αραβικής καταγωγής και έχουν εξαπλασιαστεί σε σχέση με πριν.
Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι η γαλλική αστυνομία χρησιμοποιεί τα όπλα της περισσότερο λόγω ενός νόμου του 2017, ο οποίος έχει περιορίσει το πλαίσιο μέσα στο οποίο οι αστυνομικοί μπορούν να κάνουν χρήση των όπλων τους. Ο τρόπος αστυνόμευσης στη Γαλλία έχει γίνει μείζον πολιτικό ζήτημα από το 2018, όταν στις κινητοποιήσεις των κίτρινων γιλέκων υπήρξαν 2.500 τραυματίες, πολλοί εκ των οποίων έχασαν το μάτι τους ή ακρωτηριάστηκαν.
Σύμφωνα με διεθνή έρευνα οι γαλλικές δυνάμεις ασφαλείας αποτελούνται από 260.000 άνδρες, οπλισμένους με 500.000 όπλα. Έχουν δηλαδή από δύο όπλα ο καθένας! Σε σχέση, μάλιστα, με τις χώρες του G7 η Γαλλία έχει και τα περισσότερα αστυνομικά όπλα ανά πληθυσμό. Συγκεκριμένα, υπάρχουν 765 αστυνομικά όπλα ανά 100.000 πολίτες. Τη στιγμή που στις ΗΠΑ η αντιστοιχία είναι 300 προς 100.000. Μεγάλο πρόβλημα αποτελεί και το γεγονός ότι δεν υπάρχει η αντίστοιχη εκπαίδευση για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες πρέπει να τα χρησιμοποιήσουν.
Πώς φθάσαμε ως εδώ;
Τέσσερις νύχτες ταραχών, 45.000 αστυνομικοί κινητοποιήθηκαν, κηρύχθηκε απαγόρευση κυκλοφορίας σε πολλές πόλεις και έγιναν περισσότερες από 2.300 συλλήψεις. Ήταν μια μεγάλη εβδομάδα στη Γαλλία – αλλά πώς φτάσαμε εδώ;
Τρίτη:
- Ο Ναχέλ M, ένας 17χρονος από τη Ναντέρ, ένα προάστιο του Παρισιού, πυροβολείται από αστυνομικούς κατά τη διάρκεια ελέγχου.
- Μόλις δημοσιεύτηκαν πλάνα από το περιστατικό στα social media, άρχισαν οι διαμαρτυρίες
- Αναπτύχθηκαν 1.200 αστυνομικοί
Τετάρτη:
- Οι διαδηλωτές στοχεύουν δημόσια κτίρια και πυρπολούν οχήματα
- Οι αρχές ανακοινώνουν ότι θα αναπτύξουν περισσότερους από 9.000 αστυνομικούς για να αντιμετωπίσουν την αυξανόμενη αναταραχή
Πέμπτη
- Ο αστυνομικός που πυροβόλησε τον Ναχέλ συνελήφθη και κατηγορήθηκε για ανθρωποκτονία εκούσια
- Η μητέρα του Ναχέλ, Μούνια, ηγείται μιας πορείας στη μνήμη του γιου της. Περισσότεροι από 6.000 άνθρωποι εκτιμάται ότι θα παρευρεθούν
- Οι εντάσεις κορυφώνονται και ξεσπούν ταραχές σε όλη τη Γαλλία. Σε αρκετές πόλεις αναφέρονται λεηλασίες
Παρασκευή
- Ο Πρόεδρος Μακρόν πραγματοποιεί συνεδρίαση της μονάδας κρίσης και υποσχέθηκε να χρησιμοποιήσει περισσότερους πόρους για την αντιμετώπιση της αναταραχής
- Οι εκδηλώσεις ακυρώνονται στη Γαλλία, εφαρμόζονται απαγορεύσεις κυκλοφορίας και τα μέσα μαζικής μεταφοράς κλείνουν νωρίς
- Οι αρχές αναπτύσσουν 45.000 αστυνομικούς
Σάββατο
- Η Γαλλία ξυπνά με περισσότερες ζημιές και λεηλασίες
- Οι αρχές ανακοίνωσαν ότι έγιναν περισσότερες από 1.300 συλλήψεις κατά τη διάρκεια της νύχτας
- Ο 17χρονος κηδεύεται σε κλειστό κύκλο, μακριά από τα ΜΜΕ
Κεντρική φωτογραφία via Zakaria ABDELKAFI / AFP
