Ο 31χρονος υπουργός ψηφιακού μετασχηματισμού της Ουκρανίας, Mykhailo Fedorov, στηρίζεται στη τεχνολογία και έχει αποφέρει σοβαρό πλήγμα στην Ρωσία.
Ασκεί πιέσεις σε τεχνολογικούς κολοσσούς για να μποϊκοτάρουν τη Ρωσία, παροτρύνει τους χάκερ να προχωρήσουν σε κυβερνοεπιθέσεις επίθεση και κάνει τον Έλον Μασκ να μετακινήσει δορυφόρους προς όφελος της Ουκρανίας.
Και το μεγαλύτερο μέρος όλου αυτού το έχει κάνει μέσω του smartphone του.
Από το υπόγειο καταφύγιό του σε μια μυστική τοποθεσία στο Κίεβο, ο νεότερος υπουργός του υπουργικού συμβουλίου της Ουκρανίας μπορεί να ακούσει τις βόμβες να πέφτουν και τις προειδοποιητικές σειρήνες να ηχούν.
Αλλά ενώ ο προσωπικός του φίλος, ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι συγκεντρώνει δυνάμεις για τον φυσικό πόλεμο στη χώρα του, ο Mykhailo Fedorov και η ομάδα του διεξάγουν έναν άλλου είδους πόλεμο στη Ρωσία.
Χρησιμοποιώντας το αγαπημένο του όπλο του: τα social media, ο Fedorov παροτρύνει τους διευθύνοντες συμβούλους μεγάλων επιχειρήσεων να διακόψουν τους δεσμούς με τη Μόσχα. Ηγήθηκε δε, της απόφασης για την δημιουργία του εθελοντικού στρατού ΙΤ της Ουκρανίας για να εξαπολύσει κυβερνοεπιθέσεις εναντίον του εχθρού.
Το έργο του τιμάται ως βασικό μέρος της πολεμικής προσπάθειας, αλλά δεν χαιρετίζεται όλη η εκστρατεία του διεθνώς.
Σε ηλικία μόλις 31 ετών, ο Fedorov έχει διαμορφώσει τον κυβερνητικό του ρόλο γύρω από τον τρόπο ζωής του. Πριν από τον πόλεμο ο κύριος στόχος του ήταν να δημιουργήσει μια «πολιτεία σε smartphone», όπου το 100% των κρατικών υπηρεσιών θα προσφερόταν διαδικτυακά. Τώρα αυτό το έργο βρίσκεται σε αναμονή και όλες οι προσπάθειες έχουν επικεντρωθεί στον ψηφιακό πόλεμο.
Έχει ασκήσει πίεση στις πολυεθνικές εταιρείες να μποϊκοτάρουν τη Ρωσία. Apple, Google, Meta, Twitter, YouTube, Microsoft, Sony, Oracle, έλαβαν μέτρα απέναντι στη Ρωσία. Κι όμως σε κανέναν τεχνολογικό κολοσσό δεν έχει σταλεί επίσημη κυβερνητική επιστολή.
Ο 31χρονος δημοσιεύει τις επιστολές του στα social media για να τις δει ο κόσμος. Σε ορισμένες περιπτώσεις δημοσιεύει και κάποιες απαντήσεις.
Είναι αδύνατο να πει κανείς με βεβαιότητα αν αυτό επηρέασε τις ενέργειες των εταιρειών, αλλά οι περισσότερες άλλαξαν την πολιτική τους έναντι της Ρωσίας τις επόμενες ημέρες από τις αναρτήσεις του: είτε σταμάτησαν να πωλούνται προϊόντα εκεί, όπως η Apple, είτε σταμάτησαν τη λειτουργία τους.
Η ανακοίνωση του Σαββάτου από την PayPal ότι ανέστειλε τις υπηρεσίες της στη Ρωσία εμφανίστηκε στη ροή Twitter του Fedorov, πριν αναφερθεί στα μέσα ενημέρωσης.
Ένα tweet από τον Fedorov στον Έλον Μασκ αμέσως μετά την ρωσική εισβολή έφερε γρήγορα αποτελέσματα. Μέσα σε 48 ώρες ο δισεκατομμυριούχος μεγιστάνας της τεχνολογίας είχε προσαρμόσει τον αστερισμό των δορυφόρων Starlink και έστειλε ένα φορτηγό με τερματικά έτοιμα για το Διαδίκτυο στην Ουκρανία.
Η υπηρεσία είναι μια πιθανή σανίδα σωτηρίας για την κυβέρνηση εάν καταστραφούν τα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα, αν και ο Μασκ έκτοτε προειδοποίησε ότι τα δορυφορικά πιάτα θα μπορούσαν να γίνουν στόχος ρωσικών πυραύλων και θα πρέπει να χρησιμοποιούνται με προσοχή.
Ο Fedorov έχει περισσότερους από μισό εκατομμύριο ακολούθους συνολικά στο Twitter, το Facebook, το Instagram και το Telegram και τους χρησιμοποιεί όλους για να μεταδώσει το μήνυμά του.
«Κάθε πλατφόρμα είναι πολύ σημαντική για εμάς τώρα και χρησιμοποιούμε κάθε ευκαιρία για να προσελκύσουμε μεγάλες εταιρείες σε αυτόν τον τρόμο που συμβαίνει τώρα στην Ουκρανία. Προσπαθούμε να φέρουμε την αλήθεια στους Ρώσους και να τους κάνουμε να διαμαρτυρηθούν κατά του πολέμου», είπε στο BBC.
Μιλάει κυρίως στα ουκρανικά στο διαδίκτυο, αλλά μετά την εισβολή άλλαξε στα αγγλικά στο Twitter, όπου έχει τον μεγαλύτερο αντίκτυπο.
«Το Twitter έχει γίνει ένα αποτελεσματικό εργαλείο που χρησιμοποιούμε για να αντιμετωπίσουμε τη ρωσική στρατιωτική επιθετικότητα. Είναι το έξυπνο και ειρηνικό μας εργαλείο για να καταστρέψουμε τη ρωσική οικονομία», λέει.
«Εκτός από το ότι είναι Υπουργός Ψηφιακού Μετασχηματισμού της Ουκρανίας, ο Fedorov είναι 31 ετών. Καταλαβαίνει τα social media» λέει η ερευνήτρια τεχνολογίας και συγγραφέας Stephanie Hare, που δεν εκπλήσσεται καθόλου από τις δραστηριότητές του.
Η εκπρόσωπος του Fedorov είπε ότι η νεαρή ομάδα του είχε συνεχώς νέες ιδέες, τις οποίες το υπουργείο προσπαθεί στη συνέχεια να εφαρμόσει όσο πιο άμεσα.
Ο Fedorov παροτρύνει τα ανταλλακτήρια κρυπτονομισμάτων να παγώσουν τους λογαριασμούς όλων των Ρώσων πολιτών, για παράδειγμα - μια ιδέα που πολλοί, συμπεριλαμβανομένου του Διευθύνοντος Συμβούλου του χρηματιστηρίου Binance, λένε ότι συνέπεια αυτού μπορεί να είναι η απόκρυψη του λόγου ύπαρξης των κρυπτονομισμάτων.
Η πρωτοβουλία του για τον «στρατό πληροφορικής της Ουκρανίας», περιλαμβάνει χιλιάδες εθελοντές χάκερ από όλο τον κόσμο, προκαλώντας ανησυχία.
«Η τεχνολογία είναι η καλύτερη λύση ενάντια στα τανκς», λέει ο ίδιος.
«Ο στρατός πληροφορικής της Ουκρανίας στρέφεται ενάντια στους ψηφιακούς και διαδικτυακούς πόρους ρωσικών και λευκορωσικών επιχειρηματικών εταιρειών, τραπεζών και κρατικών διαδικτυακών πυλών.
»Έχουμε κλείσει τη λειτουργία της διαδικτυακής πύλης των ρωσικών δημόσιων υπηρεσιών, των ιστοσελίδων των Tass , Kommersant, Fontanka και άλλα κορυφαία μέσα ενημέρωσης στη Ρωσία που χρηματοδότησαν τον ρωσικό στρατό για να πολεμήσει εναντίον του ουκρανικού λαού» λέει ο ίδιος.
Μέχρι στιγμής, το hacking φαίνεται να είναι κυρίως βανδαλισμός στον κυβερνοχώρο χαμηλού επιπέδου, αλλά η ομάδα του Fedorov ζητά επίσης ρητά επιθέσεις σε δίκτυα σιδηροδρόμων και ηλεκτρικών δικτύων, γεγονός που κάνει ορισμένους στον κόσμο της κυβερνοασφάλειας να ανησυχούν.
«Σίγουρα κατανοώ το είδος της απόγνωσης που οδηγεί την ουκρανική κυβέρνηση να καλεί τους ανθρώπους να εξαπολύσουν κυβερνοεπιθέσεις εναντίον της Ρωσίας, αλλά πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικό να είμαστε προσεκτικοί σε αυτό το πεδίο», λέει η Suzanne Spalding από το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών.
«Αν δεχθούμε καταστροφικές επιθέσεις σε υποδομές ζωτικής σημασίας που πραγματοποιούνται από πολίτες, νομίζω ότι αρχίζουμε να αντιμετωπίζουμε είδη σύννεφα πολέμου, κακής απόδοσης, πιθανών κλιμακωτών επιπτώσεων που δεν αναμενόταν. Τα πράγματα μπορεί να κλιμακωθούν γρήγορα».
Σε συνέντευξη Τύπου την Παρασκευή, ο Viktor Zhora, αναπληρωτής πρόεδρος της Κρατικής Υπηρεσίας Ειδικών Επικοινωνιών, που συνεργάζεται στενά με το τμήμα του 31χρονου υπουργού, υπερασπίστηκε την απόφαση να συσπειρωθούν οι χάκερ κατά της Ρωσίας.
Είπε ότι χαιρετίζει τις παράνομες κυβερνοεπιθέσεις στη Ρωσία από όλες τις ομάδες, συμπεριλαμβανομένης της συλλογικότητας των Anonymous, επειδή «η παγκόσμια τάξη άλλαξε στις 24 Φεβρουαρίου» όταν ξεκίνησε η ρωσική εισβολή.
«Δε νομίζω ότι η επίκληση στις ηθικές αρχές λειτουργεί, όταν ο εχθρός μας δεν έχει αρχές».
Ανάλογες κυβερνοεπιθέσεις διεξάγονται επίσης κατά της Ουκρανίας από άτομα που συμπαθούν τη Ρωσία, αλλά αυτή τη στιγμή η Ρωσία δεν φαίνεται να τα πηγαίνει καλά σε αυτόν τον τομέα. Οι στρατιωτικοί χάκερ της Ρωσίας φαίνεται ότι δεν έχουν παίξει σημαντικό ρόλο μέχρι στιγμής, για λόγους που είναι ασαφείς.
