ΚΡΗΤΗ
«Ένα σχολείο σβήνεται από τον χάρτη»: Οι καθηγητές του 10ου ΓΕΛ λένε «όχι» στα Ωνάσεια Σχολεία!
Αντίστοιχη αντίδραση αναμένεται και από τους εκπαιδευτικούς του 9ου Γυμνασίου Ηρακλείου.

Σε αναβρασμό βρίσκεται η εκπαιδευτική κοινότητα των 10ου Λυκείου και 9ου Γυμνασίου Ηρακλείου μετά από τη γνωστοποίηση πως τα δύο συστεγαζόμενα σχολεία των Δειλινών μετατρέπονται σε Ωνάσεια.
Όπως γράψαμε, οι αντιδράσεις αφορούν σε 2 σκέλη, το ένα έχει να κάνει με το γεγονός ότι οι μαθητές θα εισάγονται στα σχολεία μόνο με εξετάσεις, οπότε κανείς δε διασφαλίζει σε ένα παιδί ότι θα γραφτεί στο σχολείο της γειτονιάς του. Παράλληλα, οι καθηγητές μένουν χωρίς οργανική θέση.
Την Παρασκευή, ο σύλλογος διδασκόντων του 10ου Λυκείου Ηρακλείου, σε ανοιχτή επιστολή, με τον γλαφυρό τίτλο «Φοβοῦ τούς Δαναούς και δῶρα φέροντας…» απαριθμεί τους λόγους που αντιδρά στα νέα δεδομένα. Στο 10ο Λύκειο υπηρετούν 26 εκπαιδευτικοί, 1 ψυχολόγος και 1 κοινωνική λειτουργός.
Να πούμε πως, σύμφωνα με πληροφορίες, αντίστοιχη ανακοίνωση αναμένεται να εκδώσουν οι καθηγητές και του 9ου Γυμνασίου Ηρακλείου.
Πάντως, την ερχόμενη βδομάδα θα υπάρξουν τοποθετήσεις φορέων στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής και η συζήτηση και ψήφιση του νομοσχεδίου στην Ολομέλεια της Βουλής αναμένεται να γίνει την ερχόμενη Τετάρτη.
«Καθηγητές- πρόσφυγες»!
Η ανοικτή επιστολή του Συλλόγου Διδασκόντων του 10ου ΓΕΛ Ηρακλείου έχει ως εξής:
Αμέσως μετά τις γιορτές, ως πρωτοχρονιάτικο «δώρο» στην ευάλωτη περιοχή των Δειλινών, αφίχθη η είδηση της «αναβάθμισης» του σχολείου μας σε Δημόσιο (;) Ωνάσειο Σχολείο, με κριτήριο επιλογής την «ευάλωτη περιοχή με τις κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις».
Στην αρχή, τα συναισθήματα των μαθητών και των κατοίκων της περιοχής εναλλάσσονταν από ενθουσιασμό σε αμηχανία ακόμα και επιφυλακτικότητα: «Επιτέλους! Η εργατική συνοικία των Δειλινών θα αναβαθμιστεί με την «προαγωγή» του σχολείου σε Ωνάσειο με μία γενναία χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Ωνάση για την ανακαίνιση των υποδομών, για καινοτόμες διδακτικές μεθόδους, για την επιμόρφωση του διδακτικού προσωπικού, για σύνδεση με τα ΑΕΙ και για ομίλους και σύνολα, όλα πολλά υποσχόμενα…
Όμως, με το πέρασμα των ημερών ήρθαν στη δημοσιότητα και πολλές άλλες λεπτομέρειες για τον τρόπο λειτουργίας και τη σύνθεση του νέου σχολείου όσον αφορά στο μαθητικό και διδακτικό δυναμικό: Οι μαθητές του σχολείου αυτού θα εισάγονται με εξετάσεις κατά τον ανταγωνιστικό θεσμό των Πρότυπων σχολείων, που απαιτεί γερή και κοστοβόρα προετοιμασία με ιδιαίτερα μαθήματα και φροντιστήρια.
Αβίαστα λοιπόν ήρθε στο μυαλό μας η σοφή ρήση των προγόνων μας «Φοβοῦ τούς Δαναούς και δῶρα φέροντας». Μόνο που αυτά τα δώρα δε θα τα δεχτούν οι ευπαθείς οικογένειες της ευάλωτης περιοχής των Δειλινών, αλλά μαθητές που θα έχουν την οικονομική δυνατότητα να εισαχθούν στο «αναβαθμισμένο» σχολείο του ιδρύματος Ωνάση με μια εκπαίδευση χρησιμοθηρική, εξετασιοκεντρική και ανταγωνιστική, μακριά από κάθε πνεύμα ουσιαστικής, πολύπλευρης και ανθρωπιστικής παιδείας.
Πώς, λοιπόν θα καρπωθούν τα οφέλη του εκσυγχρονισμού οι μαθητές αυτής της περιοχής, από τη στιγμή που δε θα φοιτήσουν σε αυτό το σχολείο, αλλά αντιθέτως θα εκδιωχθούν από αυτό, ψάχνοντας θέση στα όμορα και ήδη υπερπλήρη σχολεία του Ηρακλείου;
Όσο για τους εκπαιδευτικούς, που υπηρετούν τόσα χρόνια σε αυτό το σχολείο και δίνουν καθημερινό αγώνα για την εκπαίδευση αυτών των μαθητών με αντίπαλο τις οικονομικές, κοινωνικές και μαθησιακές δυσκολίες, δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη, έστω με τη μεταβατική διάταξη που ισχύει και στα Πρότυπα σχολεία, που προβλέπει την παραμονή των εκπαιδευτικών με διετή θητεία και αξιολόγηση με τη λήξη της. Αντιθέτως, απομακρύνονται βιαίως και ξαφνικά, χωρίς καμία ενημέρωση και συζήτηση σχετικά με την απορρόφησή τους σε άλλες οργανικές θέσεις. Θα περιφέρονται ως πρόσφυγες, παραμένοντας στη διάθεση του ΠΥΣΔΕ και αναμένοντας πού και πότε θα βρεθεί οργανική θέση για αυτούς…
Στο σχολείο αυτό που οι εκπαιδευτικοί όλα αυτά τα χρόνια, πέραν των διδακτικών τους καθηκόντων μέσα από ποικίλες δράσεις, (αναρτημένες στην ιστοσελίδα μας και γνωστές στην τοπική κοινωνία) πέτυχαν την εξωστρέφεια του σχολείου με Ευρωπαϊκά προγράμματα Erasmus (2019-2025) με ανταλλαγές μαθητών, με επιμόρφωση σε φορείς του εξωτερικού, με συμμετοχή σε διεθνή, εθνικά και τοπικά δίκτυα, με περιβαλλοντικές, πολιτιστικές και φιλανθρωπικές δράσεις… Αυτοί που ταξίδεψαν τους μαθητές των Δειλινών στην Ευρώπη (Γαλλία, Ισπανία, Πορτογαλία Φινλανδία, Δανία), που ενθάρρυναν τη συμμετοχή τους σε διαγωνισμούς και έλαβαν σημαντικές διακρίσεις (σε διαγωνισμούς διηγήματος, συγγραφής θεατρικού έργου, ποίησης και φιλοσοφίας (2019-2024), στα εθνικά δίκτυα «Ταπερίστας» και «Eco Schools» (2023-2025).
Αυτοί που έκαναν Ομίλους (Σκακιστικούς, Αστρονομίας, Δημιουργικής Γραφής και Δραματοποίησης) χωρίς μείωση ωραρίου, χωρίς επιμίσθιο, με μόνο κίνητρο τη διάθεση να προσφέρουν δημιουργικές διεξόδους στους μαθητές τους. Είναι αυτοί που φρόντισαν να φοιτήσουν ισότιμα σε αυτό οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες σε ένα σχολείο συμπερίληψης και ενσωμάτωσης, χάρη στην προσπάθεια των συναδέλφων καθηγητών της Ειδικής Αγωγής. Και κυρίως αυτοί που έχουν καλλιεργήσει ένα ζεστό και οικογενειακό κλίμα στο σχολείο με τα παιδιά και τις οικογένειές τους και που, εν ολίγοις το νιώθουν σαν το δεύτερο σπίτι τους…
Αυτή είναι η ταυτότητα ενός σχολείου που κρίνεται σκόπιμο από κάποιους να κλείσει, ενός σχολείου χωρίς βαρύγδουπους τίτλους και περγαμηνές. Ένα σχολείο που αναβαθμίζει τόσα χρόνια την περιοχή των Δειλινών, που αποτελεί καταφύγιο για τους μαθητές του, που υπηρετείται από τους εκπαιδευτικούς του με κέφι και αγάπη για το λειτούργημά τους.
Στο μυαλό και κυρίως στην καρδιά όλων μας, αυτή η δήθεν αναβάθμιση του σχολείου - που όμως δε θα είναι το σχολείο μας, αφού δε θα έχει τους μαθητές της περιοχής μας - καταγράφεται ως διάλυση και κατάργηση μιας μαθησιακής κοινότητας που είχε καταφέρει μέσα σε μια ανθρώπινη και ζεστή ατμόσφαιρα, που δύσκολα συναντά κανείς σε αστικά σχολεία, να διδάσκει αξίες, ήθος και αγάπη για τη μάθηση.
Με την επιστολή αυτή εκφράζουμε την ανησυχία μας για το όφελος της περιοχής των Δειλινών, της οποίας οι γονείς και οι μαθητές θα βιώσουν την ταλαιπωρία και τον αποκλεισμό. Μια ολόκληρη περιοχή μιας μεγάλης πόλης, όπως είναι το Ηράκλειο, μένει χωρίς σχολείο. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Καταργείται το Γυμνάσιο και το Λύκειο και απειλείται το μέλλον και του Δημοτικού.
Ευελπιστούμε ότι οι προβληματισμοί μας θα ληφθούν υπόψη και θα τεθούν στη βάσανο της κοινοβουλευτικής συζήτησης που θα ακολουθήσει στη Βουλή. Χωρίς να εκπροσωπούμε καμία πολιτική παράταξη , πέρα από την ιδιότητά μας ως παιδαγωγοί που αγαπούν και σέβονται το λειτούργημά τους, ζητούμε να παραμείνει δημόσιος ο χαρακτήρας του σχολείου μας με χορηγό για την αναβάθμισή του την Πολιτεία, για να υποστηριχθεί το αγαθό της γνώσης για όλους τους μαθητές των Δειλινών, αν πραγματικά η ευαλωτότητα της περιοχής δεν αποτελεί απλά προμετωπίδα για την επιβολή του νέου θεσμού ως μία κεκαλυμμένη «ευγενική χορηγία του δημόσιου σχολείου μας στο Ίδρυμα Ωνάση!»
Την ίδια στιγμή, έντονη είναι και η αντίδραση του Συλλόγου καθηγητών/τριών του 9ου Γυμνασίου Ηρακλείου, που με ανακοίνωση του, εκφράζει τον προβληματισμό, αλλά και την αντίθεση του στην πρωτοβουλία του Υπουργείου Παιδείας.
Σε ανακοίνωση του ο Σύλλογος αναφέρει χαρακτηριστικά:
"Διαμαρτυρία του συλλόγου καθηγητών/τριών του 9ου Γυμνασίου Ηρακλείου.
Με ιδιαίτερη αγανάκτηση και απογοήτευση διαπιστώσαμε τη Δευτέρα που έγινε και επισήμως η ανακοίνωση του καταλόγου των Δημοσίων Σχολείων που μετατρέπονται σε Ωνάσεια ότι μεταξύ αυτών βρίσκεται και το δικό μας, το 9ο Γυμνάσιο στα Δειλινά. Ως σύλλογος διδασκόντων, αισθανόμαστε την ανάγκη να καταθέσουμε δημόσια τον προβληματισμό μας αλλά και την απερίφραστη αντίθεση μας στην κυβερνητική αυτή πρωτοβουλία η οποία λήφθηκε ερήμην μας. Οι λόγοι που υπαγορεύουν αυτήν μας τη στάση είναι οι εξής:
1. η σύμβαση που υπογράφηκε μεταξύ του Υπουργείου Παιδείας και του Ιδρύματος Ωνάση διακυβεύει τον δημόσιο χαρακτήρα της παιδείας που αποτελεί θεμελιώδες και αναφαίρετο κοινωνικό αγαθό και δικαίωμα. Η σύμπραξη του Δημοσίου με τον ιδιωτικό οργανισμό είναι ιδιαίτερα προνομιακή για το ίδρυμα Ωνάση, αφού το κράτος παραχωρεί στο ίδρυμα επί της ουσίας, όχι μόνον τη δημόσια περιουσία - τις κτηριακές,δηλαδή, υποδομές και την εν μέρει κάλυψη της μισθοδοσίας των εκπαιδευτικών που θα εργάζονται εκεί - αλλά και το δικαίωμα να επιβάλλει τους όρους του στο καθεστώς λειτουργίας του σχολείου, αλλάζοντας άρδην τον χαρακτήρα και τη φυσιογνωμία του. Φοβούμαστε ότι η πρωτοβουλία αυτή προοιωνίζεται πολύ δυσάρεστες εξελίξεις για το μέλλον της εκπαίδευσης και τη διασφάλιση του συνταγματικά κατοχυρωμένου δημόσιου αγαθού της παιδείας στην Ελλάδα εν γένει.
2. καταργεί την ισότητα των ευκαιριών που οφείλει ένα κράτος να διασφαλίζει για τους πολίτες του. Παρά τις περί του αντιθέτου εξαγγελίες, η μετατροπή του Γυμνασίου μας σε Ωνάσειο ουσιαστικά στερεί από τους μαθητές του σχολείου μας το αναφαίρετο και ιερό δικαίωμα της απρόσκοπτης πρόσβασης στη γνώση. Η παρουσία του Ωνασείου σε μια γειτονιά με την κοινωνική και οικονομική διαστρωμάτωση των Δειλινών όχι μόνον δεν θα συμβάλει στην ανάπτυξη της, αλλά αντιθέτως θα δρομολογήσει την περαιτέρω υποβάθμιση της, αφού τα δύο σχολεία της δεν θα είναι πλέον ανοικτά και προσβάσιμα σε όλα τα παιδιά της γειτονιάς, αλλά μόνον σε μαθητές που θα ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις που ένας ιδιωτικός φορέας θα επιβάλλει. Αυτό εγκαθιδρύει ένα καθεστώς διαχωρισμού, αδιανόητο για μια δημοκρατική χώρα και υπονομεύει την αρχή της ισότητας πρόσβασης στην εκπαίδευση, ενώ ενισχύει και διαιωνίζει τον κοινωνικό αποκλεισμό, καθώς πλέον τα σχολεία της περιοχής, αντί να προσφέρουν ίσες ευκαιρίες, θα εδραιώνουν και θα νομιμοποιούν τις κοινωνικές ανισότητες.
3. αλλάζει το εργασιακό καθεστώς όσων είμαστε οργανικά τοποθετημένοι στο σχολείο και μας αναγκάζει πέρα από την οδύνη μας για την κατάργηση του σχολείου μας - στο οποίο, σημειωτέον, οι περισσότεροι υπηρετούμε επί σειρά ετών - να διαχειριστούμε και την αγωνία για την επόμενη ημέρα. Η αβεβαιότητα μας επιτείνεται από το γεγονός ότι μέχρι και σήμερα δεν έχουμε λάβει καμία επίσημη ενημέρωση από τους καθ' ύλην αρμόδιους.
Η δημόσια εκπαίδευση είναι ένας ακρογωνιαίος λίθος της κοινωνίας μας, ένας πυλώνας που διασφαλίζει την κοινωνική συνοχή και την πρόοδο. Δεν είναι προνόμιο λίγων, αλλά δικαίωμα όλων. Η υπεράσπιση αυτού του δικαιώματος δεν είναι μόνον επιλογή, αλλά και καθήκον μας.
Οι καθηγητές /καθηγήτριες του 9ου Γυμνασίου Ηρακλείου"