Την καθιερωμένη βραδινή πεζοπορία με την Πανσέληνο του Ιούλη, πραγματοποίησε ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου την Τετάρτη 13 του μηνός στο λόφο με τον αρχαιολογικό χώρο της Οξάς.
Στη σχετική ανακοίνωση των διοργανωτών της πεζοπορίας επισημαίνονται τα εξής:
"Πολύ καλή επιλογή τόσο λόγω της βαρυσήμαντης ιστορίας, όσο και της εγγύτητας της στην πόλη του Αγίου Νικολάου. Μαζευτήκαμε λοιπόν 22 πεζοπόροι από διάφορα σημεία του νομού, αλλά κι απ’ το Ηράκλειο(!!) και ξεκινήσαμε να ανηφορίζουμε στο λόφο στις 7.00 το απόγευμα. Αυτή τη φορά η προσέγγιση έγινε από την πλευρά των Λενικών , ‘κάτω’ απ’ τον οικισμό Ατσιμπραγά.
Λίγο μετά την έναρξη της πεζοπορίας κι ενώ βρισκόμασταν ακόμα στον αγροτικό δρόμο, ο Πρόεδρός του Συλλόγου, Λεωνίδας Κλώντζας, μας παρότρυνε να ρίξουμε μια ματιά σε μια μοναχική αγροικία στα αριστερά μας. Μεγάλη κι εντυπωσιακή με μία μικρή πινακίδα, που μας πληροφορεί για το όνομα του ιδιοκτήτη, Μακράκη, μια εντυπωσιακή κυλινδρική και ιδιαίτερα βαθιά δεξαμενή κι επίσης κοντά στην είσοδο στον αύλειο χώρο της, σώζονται χαράγματα με πλοιάρια κι επιγραφή, που την τοποθετούν 80 χρόνια πριν.
Συνεχίζουμε την ανηφορική πορεία μας ανάμεσα στα ανθισμένα θυμάρια, ώσπου φτάνουμε στο διάσελο της Οξάς. Εδώ έχουμε την πρώτη ανταμοιβή μας, καθώς αντικρίζουμε το μαγευτικό κόλπο της Ελούντας με τη χερσόνησο της Κολοκύθας και το νησί-φρούριο της Σπιναλόγκας να ‘σφραγίζει’ το άνοιγμα του στην ανοικτή θάλασσα. Πιο πίσω φαίνεται και το Γλαρονήσι, μα που κρυβόταν τόσο καιρό; Στη συνέχεια ακολουθούμε μονοπάτι πολύ καλά σηματοδοτημένο από την ΔΑΕΑΝ, στην σήμανση του οποίου συνέβαλε συμβουλευτικά ο Σύλλογός μας. Μετά από σύντομη, αλλά αρκετά απαιτητική, πορεία μιας ώρας στο μονοπάτι φτάνουμε στην κορυφή της Οξάς και ‘στρατοπεδεύουμε’ στα ΒΔ της περιμένοντας τη δύση του ηλίου, που δεν θ’ αργήσει. Ο άνεμος είναι δυνατός κι επιστρατεύονται τα αντιανεμικά και οι ζακέτες. Ο ήλιος πέφτει σιγά-σιγά, μεταβάλλοντας τα χρώματα του τοπίου γύρω μας, τα κινητά ορθώνονται με κατεύθυνση δυτική. Το δειλινό μέσα από ένα κλικ!!!
Στη συνέχεια εκμεταλλευόμενοι το φυσικό φωτισμό, για όση ώρα ακόμα θα τον έχουμε, πορευόμαστε ανατολικά του λόφου περπατώντας παράλληλα με το αρχαίο τείχος. Εντυπωσιακή η θέα στο πέλαγος, αλλά και στην συμμετρικά πυραμιδοειδή κορφή ανατολικά της Οξάς. Εξίσου εντυπωσιακά τα ξερά άνθη των γαϊδουράγκαθων, που αναγκαζόμαστε να αποφεύγουμε στην πορεία μας. Όσο προχωράμε ΝΑ ανοίγεται μπροστά μας ένα άλλο ‘παράθυρο’ στην πόλη του Αγίου Νικολάου και τα νησάκια των Αγίων Πάντων απέναντί του!
Καθώς πλησιάζουμε στο εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής, τα κτίρια του αρχαίου οικισμού πυκνώνουν. Τα περισσότερα απ’ αυτά δεξαμενές νερού, άλλες τετράγωνες κι άλλες με θολωτό στέγαστρο (κινστέρνες). Είναι φανερό ότι ο χώρος τηρεί τις προϋποθέσεις να χαρακτηριστεί ως φρούριο-ακρόπολη, δηλαδή ως χώρο επόπτευσης της γύρω περιοχής για πιθανούς εχθρούς. Επίσης οι πολλές δεξαμενές θυμίζουν το φρούριο Λιόπετρο, που επισκεφθήκαμε πρόσφατα κι όπως εκεί τις δικαιολογήσαμε για την ύδρευση του, ώστε σε περίπτωση πολιορκίας να μπορεί να εξυπηρετήσει τις ανάγκες των κατοίκων της περιοχής που θα συνέρεαν σε αυτό, φαίνεται ότι παρόμοιος ήταν ο σχεδιασμός κι εδώ. Οι δεξαμενές είναι κυρίως βυζαντινές. Διαβάζουμε στην ιστοσελίδα www.castra.eu ότι πιθανόν αρχικά ο χώρος να λειτούργησε ως ακρόπολη της Ολούντας, αλλά κατόπιν της βύθισής της μετά από σεισμό στα 780 μ.Χ. να χρησιμοποιήθηκε και ως οικισμός. Απέναντι, στη νότια πλευρά, εντυπωσιάζουν τα κάθετα βράχια, που πιθανόν συνέβαλαν στην επιλογή του χώρου, αφού τον καθιστούν φυσικό οχυρό. Πιο πέρα αντικρίζουμε λατομείο ακονόπετρας, σχιστολιθικού πετρώματος, που αφθονεί στην Οξά και με αυτό έχει χτιστεί και η οχύρωση. Ωστόσο η εικασία ότι κάποτε εδώ υπήρξε αρχαία πόλη αμφισβητείται από τους μελετητές. Αν και έχουν εντοπιστεί κάποια μινωικά ευρήματα, απουσιάζουν αρχαία και ρωμαϊκά. Άρα βγαίνει το συμπέρασμα ότι η Οξά συνδέεται κυρίως με τα πρώιμα βυζαντινά χρόνια και τον κίνδυνο από τους Σαρακηνούς πειρατές κι εγκαταλείφθηκε από τον 10 αι. και μετά.
Αρκετά όμως με την Ιστορία. Εμείς για την ώρα βιαζόμαστε να επιστρέψουμε στη βόρεια πλευρά του λόφου, για να δούμε το φεγγάρι να αναδύεται από τα ΒΑ. Ίσα που προλαβαίνουμε να πάρουμε θέση, αραδιασμένοι περιμετρικά πάνω στα ερείπια του αρχαίου τείχους. Αν και κάποιος ακούγεται να λέει πολύ σοφά «την ανάλυση που έχει το μάτι, δεν την έχει καμιά συσκευή», εννοώντας βέβαια ότι αυτό που βλέπεις και που ζεις έχει την αξία, ωστόσο όλοι μας πέσαμε στον πειρασμό να δοκιμαστούμε κι ως φωτογράφοι. Υπερπανσέληνος του Ιουλίου, Πανσέληνος του ελαφιού! Υπερπανσέληνος γιατί δίνει την αίσθηση ότι το φεγγάρι είναι μεγαλύτερο απ’ ότι συνήθως. Του ελαφιού από τη μυθολογία των Ινδιάνων, επειδή την εποχή αυτή τα ελάφια αλλάζουν κέρατα. Όλα αυτά μας τα πληροφορεί ο πάντα καλά διαβασμένος Νεκτάριος. Κι ώσπου να τα πούμε να το! Μαγευτικό και καθηλωτικό το φεγγάρι ξεμυτίζει σιγά-σιγά. Περιμένουμε, ώσπου να βγει και να σηκωθεί αρκετά ‘για να δούμε και την αντανάκλασή του στη θάλασσα, παιδιά’, που λέει ο Γιώργος, ο αρχηγός μας. Κι όταν πια γίνεται κι αυτό δίνει στην ‘σεληνιασμένη’ ομάδα το σύνθημα της επιστροφής.
Αργά-αργά και προσεκτικά με καλό συντονισμό και μοίρασμα ανά τακτά διαστήματα όσων από τα μέλη προνόησαν να φέρουν φακό κεφαλής, κατεβαίνουμε την απότομη κορφή ψάχνοντας μέσα στη νύχτα για τα σημάδια. Στις μικρές ανάπαυλες, ώσπου να μαζευτεί η ομάδα, ρίχνουμε μια τελευταία κλεφτή ματιά στο φεγγάρι, που έχει ανέβει και …μας περιγελά. Κι έπειτα πάλι το κεφάλι κάτω, να βεβαιωθούμε για το που πατάμε. Φτάνουμε τελικά όλοι ασφαλείς στ’ αυτοκίνητά μας κι αποχαιρετιζόμαστε μες στη νύχτα.
Περπατήσαμε συνολικά 5 χλμ με υψομετρική διαφορά 300 περίπου μέτρα σε τρεις ώρες μαζί με την περιδιάβαση στον αρχαιολογικό χώρο και την αναμονή. Ευχαριστούμε πολύ τον αρχηγό μας, τον Γιώργο τον Αρναουτάκη, για τη σοφή επιλογή της διαδρομής, που μας πρόσφερε σκιά σε όλη την ανάβαση, αλλά και τη σωστή κατανομή του χρόνου, ώστε να καταφέρουμε να συνδυάσουμε τη δύση του ηλίου απ’ τη μια πλευρά και την ανάδυση του φεγγαριού από την άλλη. Χωρίς προβλήματα και η νυχτερινή επιστροφή μας στην αφετηρία. Επιτυχημένη πρόβα για την εντυπωσιακότερη Υπερπανσέληνο του Αυγούστου, στην οποία σας περιμένουμε!"
