Ενώπιον της Ολομέλειας της Βουλής τοποθετήθηκε η Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής Λασιθίου, κα Κατερίνα Σπυριδάκη, κατά τη συζήτηση του Νομοσχεδίου του Υπουργείου Υγείας με θέμα «Δράσεις δημόσιας υγείας - Ρυθμίσεις για την ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ομιλίας:
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Κατά τη δεύτερη περίοδο διακυβέρνησής της ΝΔ, όλα τα Νομοσχέδια που έχουν περάσει από αυτήν εδώ την αίθουσα έχουν θέσει στο στόχαστρο μόνο ένα πράγμα: το αίσθημα ασφάλειας, σιγουριάς και σταθερότητας του Έλληνα πολίτη.
Και ερχόμαστε σήμερα, σε ένα Νομοσχέδιο που στοχοποιεί ευθέως την υγειονομική ασφάλεια, σιγουριά και σταθερότητα όλων μας.
Συχνά αναρωτιέμαι και αναζητώ να μάθω πως ήταν οι συνθήκες παροχής υγείας πριν τη δημιουργία του ΕΣΥ το 1983.
Οι απαντήσεις με σοκάρουν γιατί βλέπω πολλά κοινά με τη σημερινή πραγματικότητα. Οι Παροχές Υγείας ήταν προνόμιο για τους λίγους και η ασφάλεια του πολίτη ευάλωτη.
Και μελετώντας προς τα πίσω διαπιστώνει κανείς ότι η ΝΔ δεν λειτούργησε ποτέ σωστά το ΕΣΥ, γιατί δε μπόρεσε να το αξιολογήσει και να το αξιοποιήσει, γιατί στην πολιτική της ατζέντα το Κοινωνικό Κράτος και το Κράτος Πρόνοιας είναι πολύ χαμηλά στις προτεραιότητες και αυτό, άλλωστε, φαίνεται και από τον προϋπολογισμό.
Εμείς, όμως, στο ΠΑΣΟΚ το πονάμε. Το πονάμε, τόσο ως η παράταξη που το εμπνεύστηκε, οραματίστηκε και υλοποίησε, όσο και ως πολίτης προσωπικά που ζω στην Περιφέρεια και είμαι χρήστης του ΕΣΥ.
Όλα τα νομοσχέδια που εισήγαγε αυτή η Κυβέρνηση για την Υγεία χαρακτηρίζονται από αποσπασματικότητα και έλλειψη ενός ολοκληρωμένου σχεδίου αναβάθμισης του ΕΣΥ. Διαρκώς, εκφράζαμε τον φόβο ότι αυτή η αποσπασματικότητα, δεν οφείλεται μόνο στην γνωστή κυβερνητική προχειρότητα, αλλά αποτελεί μέρος ενός σχεδίου.
Ενός σχεδίου που παρουσιάζεται τμηματικά, ως ένα «παζλ», που όταν ολοκληρωθεί δεν θα υπάρχει πια αξιόπιστο σύστημα δημόσιας υγείας, πόσο μάλλον μία ποιοτική υγειονομική περίθαλψη για τους πολλούς.
Δυστυχώς, επιβεβαιωθήκαμε. Σήμερα, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα ακόμη νομοσχέδιο της Κυβέρνησης,
με ψευδεπίγραφο τίτλο τη δήθεν «ενίσχυση του ΕΣΥ», που στην ουσία ολοκληρώνει την προσπάθεια διάλυσης του δωρεάν και δημόσιου χαρακτήρα του συστήματος υγείας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Το ΕΣΥ άντεξε στην δεκαετή οικονομική κρίση και την πανδημία. Με ελλείψεις και προβλήματα, αλλά είχε τις βάσεις να αντέξει. Έχρηζε στήριξης, ανασυγκρότησης και μετασχηματισμού και όχι υπονόμευσης και τερατώδους μετάλλαξης.
Η Κυβέρνηση όχι μόνο δεν στήριξε το ΕΣΥ αλλά το αποσάθρωσε, καταδικάζοντάς το σε υποβάθμιση, υποχρηματοδότηση και υποστελέχωση.
Σήμερα, με αυτό το νομοσχέδιο ισοπεδώνεται ό,τι απέμεινε όρθιο.
Οι αρχές του ΕΣΥ, της ισότητας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισότιμης πρόσβασης όλων των πολιτών στις δημόσιες υπηρεσίες υγείας, δεν παραμερίζονται και απλώς υποχωρούν, αλλά διαγράφονται. Μεταφέρονται τα κόστη υπηρεσιών, στους χρήστες των υπηρεσιών υγείας, στους ασθενείς, στον κάθε πολίτη. Δεν αντιμετωπίζεται η υποστελέχωση αντίθετα διευκολύνεται η σταδιακή και περαιτέρω αποψίλωση. Το νομοσχέδιο επιτρέπει σε γιατρούς δημόσιων νοσοκομείων να μπορούν να εργάζονται σε ιδιωτικές εταιρείες του τομέα υγείας, σε ιδιωτικές κλινικές αλλά και να διατηρούν ιδιωτικά ιατρεία, εφόσον βέβαια είναι «καλά» παιδιά και λάβουν την άδεια του Διοικητή του Νοσοκομείου.
Ενώ παράλληλα, επίκειται ρύθμιση, με την οποία οι ιδιώτες γιατροί θα μπορούν να χρησιμοποιούν τις δημόσιες δομές του ΕΣΥ. Τελικά, όλοι θα εκμεταλλεύονται το ΕΣΥ προς ίδιον όφελος, εκτός του ασθενή πολίτη. Τον ασθενή πολίτη, που θα πληρώνει ασφαλιστικές εισφορές, απογευματινά χειρουργεία, ιδιωτικά ιατρεία γιατρών του ΕΣΥ, εργαστηριακές και απεικονιστικές εξετάσεις και φυσικά την φαρμακευτική δαπάνη, που τραβά την ανηφόρα, λόγω και της αποτυχίας του clawback και του rebate.
Οι επιπτώσεις για τη δημόσια υγεία θα είναι διαλυτικές και για τους πολίτες τραγικές, διότι ένα τέτοιο σύστημα υγείας δεν θα είναι βιώσιμο, ανθεκτικό και φυσικά ποιοτικό.
Ποιος θα μείνει στα Δημόσια Νοσοκομεία; Μόνο οι Επιμελητές Β΄ και οι Ειδικευόμενοι γιατροί;
Ποιος θα εκπαιδεύει τους ειδικευόμενους γιατρούς;
Πώς θα παραμείνουν οι γιατροί στην Ελλάδα για να κάνουν ειδικότητα;
Πιστεύει κανείς ότι οι χιλιάδες εργαζόμενοι γιατροί στο εξωτερικό, θα επιστρέψουν χάρη στα ιδιωτικά ιατρεία και τα απογευματινά χειρουργεία, αλλά με τον χαμηλότερο μισθό γιατρού σε όλη την Ευρώπη;
Αντέχει ένας γιατρός να εργάζεται σε ένα δημόσιο νοσοκομείο και παράλληλα να ασκεί έργο σε ιδιωτικές κλινικές και ιατρείο ;
Ποιοι γιατροί θα δεχτούν να πάνε στην Περιφέρεια, σε απομακρυσμένες και άγονες περιοχές ;
Αναρωτιέμαι κύριε Υπουργέ… Πιστεύετε ότι το Νομοσχέδιο αυτό θα δώσει περισσότερη ελευθερία και περισσότερα κίνητρα στους ήδη εξαντλημένους γιατρούς; Πιστεύετε ότι θα λύσει το πρόβλημα των πολιτών με το να τους δείχνετε τον «κοστοβόρο» δρόμο των απογευματινών χειρουργίων; Τι πραγματικά προσδοκάτε σαν αποτέλεσμα από αυτό το Νομοσχέδιο; Τι κοινωνικό αποτύπωμα αφήνει;
Μήπως λύνετε το πρόβλημα των αυξημένων ιδιωτικών δαπανών υγείας στη χώρα μας που σπάνε ευρωπαϊκά ρεκόρ;
Μήπως απαντάτε στην αύξηση της ιδιωτικής δαπάνης για την υγεία που επιβαρύνει περαιτέρω τα ελληνικά νοικυριά;
Ή μήπως απαντάτε στην υποστελέχωση, στο κλείσιμο των ΜΕΘ, των χειρουργικών αιθουσών και ολόκληρων κλινικών;
«Όχι»!
Αυτό που προτείνετε είναι οι πενιχροί μισθοί των γιατρών και η επιμονή στη μη ταυτόχρονη και μαζική προκύρηξη όλων των θέσεων βάσει των πραγματικών αναγκών, με αξιοπρεπείς μισθούς. Για αυτό κύριε Υπουργέ, οι θέσεις βγαίνουν άγονες, γιατί δε μπορούν να εξασφαλίσουν την αξιοπρέπεια. Μήπως λοιπόν δεν είναι οι θέσεις που βγαίνουν άγονες, αλλά η πολιτική σας;
Η Κυβέρνηση δεν προχωρά στην αυτοτελή φορολόγηση των εφημεριών και σε σταδιακή αύξηση των μισθών, ώστε να προσεγγίσουμε το μισθό των γιατρών της Ευρώπης και να αναχαιτιστεί το brain drain.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Οι Περιφέρειες και οι απομακρυσμένες και νησιωτικές περιοχές πλήττονται από χαμηλή προσβασιμότητα στην ιατρική περίθαλψη, κυρίως λόγω των τραγικών ελλείψεων, των μεγάλων αποστάσεων και του υψηλού οικονομικού κόστους.
Επανειλημμένα, έχουμε αναδείξει με όλα τα μέσα κοινοβουλευτικού ελέγχου, τα οξυμμένα προβλήματα υγειονομικής περίθαλψης στο Λασίθι. Περιγράψαμε με μελανά χρώματα την τεράστια ταλαιπωρία, που υφίσταται ένας κάτοικος Λασιθίου, αν τύχει κι αρρωστήσει. Επισημάναμε τους κινδύνους, που εγκυμονεί η τραγική υποβάθμιση της υγειονομικής περίθαλψης σε μια άκρως τουριστική και αγροτική περιοχή όπως είναι το Λασίθι. Στηλιτεύσαμε την κυβερνητική πρακτική των «κάλπικων» υποσχέσεων, της υποβάθμισης των Νοσοκομείων και του κοινωνικού αυτοματισμού ακόμα και μέσω των μετακινήσεων υγειονομικού προσωπικού από το ένα Νοσοκομείο του νομού στο άλλο, διατηρώντας το σύνολο των υγειονομικών ελλείψεων στο Λασίθι στο ίδιο επίπεδο.
Σταθήκαμε απέναντι στο κλείσιμο της Παιδοψυχιατρικής Κλινικής του ΠΑΓΝΗ, της μοναδικής στην Κρήτη, η οποία καλύπτει και τις ανάγκες του Λασιθίου. Δημιουργήσατε ένα κενό, χωρίς όμως να έχετε εναλλακτικό σχέδιο. Προτείναμε λύσεις εφικτές, ρεαλιστικές και δίκαιες. Το ίδιο έπραξε και η Τ.Α, συλλογικοί φορείς και οι εργαζόμενοι όλων των Νοσοκομείων. Δυστυχώς, λύση δεν δόθηκε.
Η υγεία στο Λασίθι κρατιέται χάρη δύο παραγόντων: της τύχης και του φιλότιμου. Φιλότιμο των εργαζομένων και τύχη στη συγκυρία. Για ποιο κράτος Πρόνοιας μιλάμε όταν οι πολίτες αναγκάζονται να βγουν στους δρόμους γιατί νιώθουν ότι "το ποτήρι ξεχείλισε";
Μετά από τρία συλλαλητήρια το 2023, τι άλλο πρέπει να κάνουν οι πολίτες του Λασιθίου, για να καταλάβετε ότι οι απαντήσεις σας και η πολιτική σας στον τομέα της υγείας δεν τους καλύπτουν; Την ημέρα που εμείς σε αυτήν εδώ την αίθουσα συζητούσαμε την πρόταση δυσπιστίας, οι πολίτες του Λασιθίου εξέφρασαν τη δική τους πρόταση μομφής προς τις κυβερνητικές επιλογές. Και μάλιστα για πρώτη φορά όλοι μαζί, σπάζοντας τα καλούπια που ο κοινωνικός αυτοματισμός σας είχε δημιουργήσει, ένωσαν τις φωνές τους για ένα καλύτερο υγειονομικό αύριο, δηλώνοντας ότι ‘’Δεν πάει άλλο’’.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ένα σύστημα υγείας περιλαμβάνει, εκτός της νοσοκομειακής περίθαλψης, την πρωτοβάθμια περίθαλψη, την πρόληψη και την φροντίδα. Πρόληψη; ελάχιστα, με εξαίρεση ίσως το πρόγραμμα «Φώφη Γεννηματά». Φροντίδα και κατ΄ οίκον νοσηλεία; Μηδέν. Μόνο πρωτοβουλίες Δήμων και ΜΚΟ. Πρωτοβάθμια περίθαλψη; σχεδόν τίποτε.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Για να σώσουμε όντως το ΕΣΥ πρέπει να δούμε το ζήτημα σε δύο άξονες. Έναν από μέσα προς τα έξω, με επίκεντρο τους υγειονομικούς υπαλλήλους. Και έναν από έξω προς τα μέσα, με επίκεντρο τον πολίτη. Στην πρώτη κατεύθυνση οφείλουμε να πράξουμε τα μέγιστα, ώστε να μη φύγουν άλλοι υγειονομικοί υπάλληλοι από το ΕΣΥ και να το καταστήσουμε δελεαστικό και για γιατρούς που βρίσκονται εκτός ΕΣΥ. Και αυτό πρέπει να γίνει με κίνητρα. Κίνητρα οικονομικά, επιστημονικά και επαγγελματικά. Με αύξηση των απολαβών και βελτίωση των συνθηκών εργασίας και όλα αυτά ταυτόχρονα, ώστε να μη βγαίνουν οι θέσεις άγονες και να έχουμε γιατρούς δύο, τριών ή περισσότερων "ταχυτήτων".
Στη δεύτερη κατεύθυνση οφείλουμε να παρέχουμε στους πολίτες προσωποποιημένες, ποιοτικές, δωρεάν και δημόσιες, υπηρεσίες υγείας, ασχέτως ταξικών, οικονομικών και κοινωνικών περιορισμών.
Κύριε Υπουργέ,
Δε γίνεται να μη γνωρίζετε την κατάσταση, δε γίνεται να γνωρίζετε τι πρέπει να κάνετε για να σώσετε τον δωρεάν και δημόσιο χαρακτήρα του ΕΣΥ. Αλλά δε θέλετε να κρατήσετε ζωντανό το ΕΣΥ. Επιλέγετε να διατηρείτε την υγειονομική φτώχεια και να διαμοιράζετε την υγειονομική μιζέρια. Γιατί αν θέλετε να το δια-σώσετε, τότε οφείλω να σας πω ότι είστε σε λάθος κατεύθυνση.
Σας Ευχαριστώ Πολύ.
