ΚΡΗΤΗ
Ο χάρτης των νέων φυλακών της χώρας – Το σχέδιο για την Κρήτη
Ο υπερπληθυσμός είναι ένα από τα βασικά, διαχρονικά προβλήματα του ελληνικού σωφρονιστικού συστήματος, ενώ εκτιμάται ότι στην προσεχή πενταετία οι κρατούμενοι θα αυξηθούν περαιτέρω

Την αλλαγή του σωφρονιστικού χάρτη της χώρας με την κατασκευή οκτώ νέων φυλακών και την οριστική κατάργηση τουλάχιστον πέντε καταστημάτων κράτησης, εκ των οποίων ένα στην Κρήτη, προβλέπει το σχέδιο δράσης της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για την περίοδο 2025-2030.
Ο υπερπληθυσμός είναι ένα από τα βασικά, διαχρονικά προβλήματα του ελληνικού σωφρονιστικού συστήματος, ενώ εκτιμάται ότι στην προσεχή πενταετία οι κρατούμενοι θα αυξηθούν περαιτέρω και θα ανέλθουν συνολικά στους 14.000 έως 14.500. Σύμφωνα με το πενταετές σχέδιο δράσης των ελληνικών αρχών που παρουσιάζει η «Καθημερινή», στόχος μέσα στα επόμενα χρόνια είναι η δημιουργία 6.800 νέων θέσεων κράτησης, με την κατασκευή οκτώ νέων σωφρονιστικών καταστημάτων και την αξιοποίηση χώρων σε άλλες δύο φυλακές οι οποίες βρίσκονται σε λειτουργία.
Τί σχεδιάζεται για την Κρήτη
Ο προϋπολογισμός του νέου κατασκευαστικού προγράμματος φτάνει τα 268 εκατ. ευρώ. Το μεγαλύτερο από τα νέα σωφρονιστικά καταστήματα θα βρίσκεται στον Ασπρόπυργο Αττικής, συνολικής χωρητικότητας 2.000 ατόμων. Το σχέδιο δράσης για τη βελτίωση των συνθηκών κράτησης παρουσιάστηκε από κυβερνητικά στελέχη και ομάδα των υπουργείων Προστασίας του Πολίτη και Υγείας σε μέλη της επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων και της Απάνθρωπης ή Ταπεινωτικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας (CPT).
Για την Κρήτη σχεδιάζεται η κατάργηση του σωφρονιστικού καταστήματος της Νέας Αλικαρνασσού στο Ηράκλειο. Παράλληλα, για τις φυλακές της Νεάπολης στο Λασίθι προβλέπεται η κατασκευή 600 επιπλέον θέσεων, το πρώτο τρίμηνο του 2026, σχεδιασμός πάντως για τον οποίο εγείρονται ερωτηματικά έως και αμφιβολίες - γύρω από τον εκτιμώμενο χρόνο υλοποίησής του - σε τοπικό επίπεδο.

Στο σκέλος της επανένταξης αποφυλακισμένων αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι θα αναβαθμιστεί και θα επεκταθεί ο ρόλος της «Επανόδου», νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου που εποπτεύεται από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Τον Απρίλιο και τον Ιούνιο ξεκίνησε η λειτουργία παραρτημάτων της στον Βόλο και τη Θεσσαλονίκη, ενώ μέσα στους επόμενους μήνες προγραμματίζεται η λειτουργία αντίστοιχων δομών σε Κομοτηνή, Χανιά, Πάτρα, Χαλκίδα και Αμφισσα.
Οι επισημάνσεις
Το σχέδιο εκπονήθηκε λαμβάνοντας υπόψη τις επισημάνσεις στις οποίες είχαν προβεί τα μέλη της επιτροπής σε επίσκεψή τους στην Ελλάδα τον περασμένο Ιανουάριο. Τότε, στις 11 ημέρες παραμονής τους στη χώρα, είχαν εξετάσει τις συνθήκες κράτησης στις φυλακές Αλικαρνασσού, Χαλκίδας, Χανίων, Κορυδαλλού, Μαλανδρίνου, Ναυπλίου, Πατρών και τις γυναικείες φυλακές Θήβας και είχαν παρουσιάσει στις ελληνικές αρχές τα αρχικά ευρήματά τους. Σε παλαιότερες επισκέψεις τους τα μέλη της επιτροπής είχαν επισημάνει τις αναξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης που επικρατούν στις ελληνικές φυλακές, καθώς και το μείζον πρόβλημα του υπερπληθυσμού.
Κυβερνητικά στελέχη επισημαίνουν ότι για πρώτη φορά τα μέλη της επιτροπής λαμβάνουν από την Ελλάδα μακροχρόνιο πλάνο παρεμβάσεων, καθώς και ότι υπάρχει η πρόθεση στο τέλος κάθε έτους να γίνεται απολογισμός της πορείας υλοποίησης του σχεδίου. Ακόμη, από την πλευρά της κυβέρνησης αναφέρθηκε ότι η μακρά αποεπένδυση στο σωφρονιστικό σύστημα πλέον λήγει, μέσω της αξιοποίησης εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων. Για την καλύτερη παρακολούθηση, επεξεργασία και συντονισμό των δράσεων συστάθηκε διυπουργική ομάδα, η οποία θα συνεδριάζει κάθε μήνα παρουσία του πρωθυπουργού. Η πρώτη συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε στις 6 Μαΐου. Όπως αναφέρεται στο σχέδιο δράσης, το 65% των κτιριακών εγκαταστάσεων και δομών του σωφρονιστικού συστήματος έχει κατασκευαστεί προ 50 και πλέον ετών, «γεγονός που καθιστά δαπανηρές τις εργασίες συντήρησης, επισκευής και βελτίωσής τους». Ακόμη έχουν διαπιστωθεί ελλείψεις σε τεχνικά μέσα και απαρχαιωμένος εξοπλισμός. Έχουν καταγραφεί οι ανάγκες και σε ορισμένες φυλακές έχουν ξεκινήσει παρεμβάσεις σε κτίρια και υποδομές.
Ενώ το παραδοσιακό κατασκευαστικό μοντέλο των φυλακών βασιζόταν σε βαριές συμβατικές κατασκευές με οπλισμένο σκυρόδεμα και τοιχοποιίες μεγάλης μάζας, το σχέδιο για την επόμενη πενταετία προβλέπει τη χρήση προκατασκευασμένων στοιχείων, ένα σύστημα δόμησης που θεωρείται από τους συντάκτες του σχεδίου «πιο ευέλικτο και ταχύτερο». Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο σχέδιο της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής, αυτή η διαφοροποίηση αναμένεται να μειώσει τον χρόνο κατασκευής, να δώσει τη δυνατότητα προσαρμογής ή επέκτασης των εγκαταστάσεων στο μέλλον και να επιτύχει έλεγχο του κόστους, «χωρίς να υπολείπεται ως προς την ασφάλεια και λειτουργικότητα».
Διαβάστε περισσότερα στο kathimerini.gr
Διαβάστε περισσότερες ειδήσεις από την Κρήτη