Του Αντώνη Παντινάκη
Ένα βήμα εμπρός πήγε να κάνει το δεύτερο εξάμηνο του 2019 η αγορά ακινήτων: Αναθερμάνθηκε, πήγε να κερδίσει ένα κομμάτι απ’ το χαμένο έδαφος των προηγούμενων ετών της σκληρής λιτότητας. Ώσπου, ήρθε η πανδημία κι όλα πάγωσαν. Η άτακτη υποχώρηση ήταν αναγκαστική και μαζί με τις μάσκες, οι καταναλωτές και οι επενδυτές φόρεσαν και... γύψο στις τσέπες τους. Λογικό εν πολλοίς, καθότι η αγορά στέγνωσε, τα έσοδα μειώθηκαν και τα εισοδήματα συρρικνώθηκαν. Η ανασφάλεια κι η αβεβαιότητα απ’ την άλλη, ανεβαίνουν. Όλα είναι θέμα ψυχολογίας.
Η πρόεδρος των Μεσιτών Ελλάδος, κι άλλοι συνάδελφοί της, είναι συμβιβασμένη με την ιδέα ότι “μέχρι το Πάσχα θα συνεχιστεί αυτή η κατάσταση”. Μαζί με την Ανάσταση του Κυρίου, είναι πολύ πιθανό να έχουμε και την ανάνηψη της οικονομικής δραστηριότητας: Το εμβόλιο... γεννήθηκε τις μέρες που εορτάζεται ο ερχομός στον (μάταιο) τούτο κόσμο του Θεανθρώπου. Θετική στροφή πήραμε, αλλά “για να γυρίσει ο ήλιος, θέλει δουλειά πολλή”.
Η ελπίδα που δόθηκε από και προς την ιατρική κοινότητα δεν έχει αποτυπωθεί ακόμα σε αγοραπωλησίες. Η ελπίδα του κόσμου παραμένει σε θεωρητική βάση.
Αφήνουν τα σπίτια τους
Η πανδημία αναγκάζει έναν αξιοπρόσεκτο αριθμό φοιτητών να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους. Τα εξ αποστάσεως, διαδικτυακά, μαθήματα και οι δεδομένες οικονομικές στενότητες, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για πολλά πολλά έξοδα.
“Είναι δύσκολο να πληρώνουν ενοίκιο από τη στιγμή που δεν μπορούν να έρθουν στα Πανεπιστημιακά τους Ιδρύματα” μαθαίνουμε από την κα Μαυράκη. Στην επιλογή αυτή στρέφονται και νέοι αλλά και παλαιότεροι φοιτητές.
“Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να έχουν μείνει πάρα πολλά διαμερίσματα, τα λεγόμενα φοιτητόσπιτα, κενά” προσθέτει η πρόεδρος των Μεσιτών.
Δεν είναι απόλυτο ότι έχουν μειωθεί οι τιμές στη φοιτητική στέγη, για όσους ακόμα ενδιαφέρονται · πάνω – κάτω παραμένουν στα ίδια επίπεδα. Έστω να έχει παρατηρηθεί μια μικρή μείωση της τάξεως του 10%. Ως εκεί όμως.
Σπίτια ψάχνουν και οι αναπληρωτές, αλλά συνήθως για εκείνους “είναι δύσκολο να βρουν στέγη, διότι ζητούν μία λύση για 5-6 μήνες, οπότε οι ιδιοκτήτες δεν τα νοικιάζουν για τόσο διάστημα” προετοιμάζει η κα Μαυράκη τους ενδιαφερόμενους.
Μετακομίζουν σε κάτι πιο... οικονομικό
Το απόλυτο πισωγύρισμα στα εφιαλτικά χρόνια της δεκαετούς κρίσης και των μνημονίων, αποδεικνύεται κι απ’ την φυσιολογική τάση μιας μεγάλης μερίδας συνανθρώπων μας να επιζητούν την αλλαγή σπιτιού, για να μεταφερθούν σε μικρότερα και φθηνότερα σπίτια. Περιορίζουν σημαντικά τις απαιτήσεις τους, λόγω των οικονομικών δυσκολιών. Θα πάνε σε έναν χώρο “παλαιότερο και με λιγότερα τετραγωνικά” σημειώνει η κα Μαυράκη, αρκεί να τους κοστίζει λιγότερο στον μηνιαίο προϋπολογισμό.
Τα όνειρα έγιναν... εφιάλτες!
Ουδείς μπορεί να γνωρίσει πόσο γρήγορα και πότε θα ξεμπερδέψουμε από την υγειονομική περιπέτεια του κορωνοϊού.
Εκεί που βλέπαμε επενδύσεις σε ακίνητα, τώρα τα πάντα έχουν “νεκρώσει”.
“Το δεύτερο εξάμηνο του 2019 και στην αρχή του 2020 η αγορά φαινόταν ότι πήγαινε για αναθέρμανση για να κερδίσει ένα κομμάτι του χαμένου εδάφους. Υπήρχε έντονη ζήτηση για επένδυση σε ακίνητα” θυμάται η κα Μαυράκη.
Παλιά ακίνητα αγοράζονταν και ανασκευάζονταν για να χρησιμοποιηθούν σε πλατφόρμες τύπου airbnb. “Θεωρούσαμε ότι το 2020 θα είναι μία πολύ καλή χρονιά για την αγορά των ακινήτων. Δυστυχώς ήρθε η πανδημία και πάγωσαν τα πάντα”.
Εντούτοις, η ζήτηση κουτσά στραβά παρέμεινε ... ζωντανή και το πρώτο εξάμηνο 2020.
“Θεωρήσαμε ίσως ότι θα ήταν μια περίοδος που θα περάσει, θα ανακάμψει σύντομα η αγορά”, είχε αντιληφθεί αρχικά κα Μαυράκη. “Όμως, μετά το δεύτερο lockdown, από τον Νοέμβριο και μετά η ζήτηση είναι υποτονική. Και ξέρετε, είναι θέμα ψυχολογίας. Η αγορά λειτουργεί με την ψυχολογία του καταναλωτή/επενδυτή”.
Η μέθοδος του... ακορντεόν βγάζει, με το άνοιγμα και το κλείσιμο των καταστημάτων, βγάζει... φάλτσες μελωδίες σε οικονομικό επίπεδο και σήκωσε ... χειρόφρενο στην αγορά ακινήτων.
Οι ξένοι επενδυτές που ενδιαφέρονταν για εκτάσεις, ξενοδοχεία και παραθεριστικές κατοικίες έγιναν... καπνός. Κι όλοι (ή σχεδόν) όλοι προσπαθούμε να κοιτάξουμε μέσα από τη... γυάλινη σφαίρα της πανδημίας τα μελλούμενά μας, να δούμε θα ξαναπάρουμε τη ζωή στα χέρια μας.
Ενεργειακή κλάση ακίνητα και ο ορατός κίνδυνος κατάρρευσης της κτηματαγοράς!
Ένα άλλο “τεράστιο”, όπως το περιγράφει η κα Μαυράκη, “πρόβλημα” είναι η ενεργειακή κλάση των ακινήτων, που – ελέω των νυν συνθηκών - απειλεί να τινάξει στον... αέρα την κτηματαγορά!
“Προσέξτε τώρα: Η ενεργειακή κλάση, η ενεργειακή κατηγορία του ακινήτου δηλώνεται στο πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης. Αυτός ο νόμος έχει ψηφιστεί από το 2013. Κανείς όμως δεν το γνώριζε. Εμείς σαν μεσίτες ενημερωθήκαμε 19 Νοεμβρίου του 2020. Με μία μεταβατική περίοδο, για να μπορέσουμε να προσαρμόσουμε τις αγγελίες σύμφωνα με τον νόμο. Τι λέει αυτός ο νόμος: Και οι ιδιοκτήτες, όχι μόνο οι μεσίτες, σε οποιαδήποτε δημοσίευση – διαφήμιση του ακινήτου θα πρέπει να αναφέρεται η ενεργειακή κατηγορία του ακινήτου. Διαφορετικά, τα πρόστιμα είναι τσουχτερά: από 200 ευρώ έως 10.000 ευρώ!”.
Η κα Μαυράκη και ο χώρος των μεσιτών έχουν τις ενστάσεις τους: “Μέσα σε ένα διάστημα 40 ημερών δεν είναι δυνατόν να εκδοθούν τόσα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης, με δημόσιες υπηρεσίες να υπολειτουργούν, με Πολεοδομία που για να πάρεις τον σχετικό φάκελο - προκειμένου να εκδοθεί το συγκεκριμένο πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης – παίρνεις ραντεβού που μπορείς να το πάρεις μετά από ένα μήνα. Και με 250.000 και πλέον ακίνητα στην αγορά, στον έντυπο και τον ηλεκτρονικό τύπο, είναι αδύνατον μέσα σε αυτό το διάστημα να μπορούν να εφοδιαστούν όλοι οι ιδιοκτήτες με το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης, προκειμένου να γνωρίζουν την ενεργειακή κλάση του ακινήτου”.
Τι σημαίνει αυτό για τους μεσίτες και τους ιδιοκτήτες των ακινήτων; “Ότι δεν μπορούν να δημοσιεύσουν ακίνητα, σημαίνει ότι όλα αυτά τα ακίνητα τα οποία υπάρχουν στον ηλεκτρονικό αλλά και στον έντυπο τύπο, θα πρέπει να αφαιρεθούν, να μην δημοσιεύονται! Αυτό, λογικό είναι ότι εάν αποσυρθούν όλα τα ακίνητα από τις δημοσιεύσεις, η κτηματαγορά θα καταρρεύσει! Αυτό θα είναι εις βάρος της οικονομίας και του κράτους, διότι δεν θα γίνονται συμβόλαια, δεν θα μπορεί να εισπράττει το κράτος φόρους κλπ”.
Συνεπώς, τι ζητά ο κλάδος των μεσιτών: “Λέμε ότι θέλουμε το μέτρο, μας βοηθά κι εμάς στην δουλειά μας, όχι όμως αυτή τη στιγμή. Όχι εν καιρώ πανδημίας, όχι με ένα δεύτερο lockdown- κι ίσως ακολουθήσει κι ένα τρίτο. Με κλειστές δημόσιες υπηρεσίες”.
Απευθυνόμενη προς την κυβέρνηση, η κα Μαυράκη θα καλέσει τους αρμόδιους να δώσουν “έναν χρόνο προσαρμογής, έναν χρόνο τουλάχιστον έξι μηνών – τουλάχιστον μέχρι 30 Ιουνίου του 2021, προκειμένου να ενημερωθούν και οι ιδιοκτήτες και οι πολιτικοί μηχανικοί, να προλάβουν να εκδώσουν όλα αυτά τα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης. Διαφορετικά, με μαθηματική ακρίβεια πάλι θα φτάσει στο μηδέν!”
Φωτογραφία: Unsplash
