Αν σήμερα ήταν κοντά μας, θα γιόρταζε τα 70α γενέθλιά του. Όμως, ο φυσικομαθηματικός, από τους κορυφαίους ειδικούς στη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, Βασίλης Ξανθόπουλος, έφυγε τόσο άδικα από τη ζωή στις 27 Νοεμβρίου 1990.
Τότε, ο μεταπτυχιακός φοιτητής Γιώργος Πετροδασκαλάκης κόβει το νήμα της ζωής του Β. Ξανθόπουλου αλλά και του φυσικού Στέφανου Πνευματικού.
Το Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Αστροφυσικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας βρίσκεται στην ευχάριστη θέση να μοιραστεί με ολόκληρη την ακαδημαϊκή κοινότητα του Πανεπιστημίου Κρήτης και του ΙΤΕ το ψηφιοποιημένο αρχείο του Βασίλη Ξανθόπουλου, καθηγητή και πρώην Προέδρου του Τμήματος Φυσικής, με την ευκαιρία των εβδομήντα ετών από τη γέννησή του.
Ο Βασίλης Ξανθόπουλος γεννήθηκε στις 8 Απριλίου 1951 στη Δράμα και έλαβε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο του Σικάγο (ΗΠΑ) το 1978. Υπηρέτησε ως καθηγητής του Τμήματος Φυσικής και συνεργαζόμενο μέλος ΔΕΠ του ΕΚΕΚ/ΙΤΕ από το 1982,ενώδιατέλεσε Πρόεδρος του Τμήματος Φυσικής από το 1987 έως τον πρόωρο χαμό του στις 27 Νοεμβρίου 1990. Ήταν διεθνώς γνωστός για τη συνεισφορά του στη Θεωρητική Αστροφυσική και τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας.
Το ψηφιοποιημένο αρχείο του είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα: https://xanthopoulos.physics.uoc.gr και περιλαμβάνει σημειώσεις, επιστολές, εργασίες και φωτογραφικό υλικό από τη ζωή και το έργο του, καθώς και εντυπώσεις φίλων, μαθητών και συνεργατών του για τον ίδιο.
Η σύντομη τελετή παρουσίασης του αρχείου θα γίνει διαδικτυακά σήμερα, στις 5 το απόγευμα και θα μεταδοθεί μέσω ΖΟΟΜ στη διεύθυνση: https://zoom.us/j/99194859702?pwd=MFYwNjRGTEl6NDJCelZSMzNvRUhDQT09 .
Θα χαιρετήσει ο Αλέξανδρος Γεωργακίλας, Καθηγητής και Πρόεδρος Τμήματος Φυσικής.
Το θέμα «Το αρχείο του Βασίλη Ξανθόπουλου –Μια νέα ανακάλυψη μετά από 29 έτη», θα παρουσιάσει η Βασιλική Παυλίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Φυσικής.
H τελετή θα ολοκληρωθεί με το Σεμινάριο του Τμήματος Φυσικής και του Ινστιτούτου Αστροφυσικής-ΙΤΕ.
Θα μιλήσει ο καθ.Θεοχάρης Αποστολάτος, Τμήμα Φυσικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών με τίτλο “Could we recognize a pure relativistic black hole from gravitational wave signals?’’.
Σε ένα παράλληλο σύμπαν…
Φέτος συμπληρώνονται 70 χρόνια από τη γέννηση του Βασίλη. Σε ένα παράλληλο σύμπαν θα οργανώναμε ένα συνέδριο για να τιμήσουμε την προσφορά του στην επιστήμη και στο Τμήμα Φυσικής. Εκείνος θα ετοίμαζε την επανέκδοση του βιβλίου του "Περί αστέρων και συμπάντων", θα το ενημέρωνε με τις τελευταίες εξελίξεις στην κοσμολογία, στη φυσική των μελανών οπών, στα βαρυτικά κύματα. Και τον Σεπτέμβριο θα παίρναμε όλοι σειρά – θεωρητικοί και πειραματικοί, ο Βασίλης και οι φίλοι του από τα παλιά, και οι νέοι στην παρέα σαν κι εμένα (που, παιδί ακόμη, διάβασα το "Περί αστέρων και συμπάντων", εμπνεύστηκα από αυτό, και ξεκίνησα το δικό μου ταξίδι στον κόσμο της ανακάλυψης των νόμων της φύσης) – και θα δίναμε τις διαλέξεις μας στο μάθημα «Θέματα Σύγχρονης Φυσικής» που διδάσκεται αδιάλειπτα τα τελευταία τριανταπέντε χρόνια στο Φυσικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Κρήτης
Αντί γι’ αυτό, θα πρέπει να αρκεστούμε σε μια διαδικτυακή συνάντηση μνήμης με την ακαδημαϊκή, ερευνητική, και διδακτική του κληρονομιά. Και τον Σεπτέμβριο θα πρέπει να διδάξουμε για ακόμη μια φορά τα «Θέματα Σύγχρονης Φυσικής» χωρίς τον Βασίλη, στο αμφιθέατρο που φέρει το όνομά του.
Παρά τον κόμπο στο λαιμό, παρά το δέος μπρος στον πολύ ψηλό πήχυ που μας άφησε για να μετρούμε τις προσπάθειές μας, θα το κάνουμε χωρίς δισταγμό. Γιατί πέρα από τον ενθουσιασμό μας προς το θαυμαστό θεμέλιο της Φυσικής –ότι το σύμπαν είναι κατανοητό!– μας συνδέει, μεταξύ μας και μαζί του, κάτι ακόμη: το ακατάβλητο πείσμα ότι, ακόμη κι αν χρειαστεί να τρέχουμε διαρκώς μέσα σε ενάντιο άνεμο, δεν θα σταματήσουμε ποτέ να αγωνιζόμαστε με όλες μας τις δυνάμεις για ένα καλύτερο Ελληνικό Πανεπιστήμιο.
Βάσω Παυλίδου
Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Φυσικής, Πανεπιστήμιο Κρήτης
